[punica-dropcap]Σ[/punica-dropcap]αν σήμερα (20 Ιουλίου 1989) πεθαίνει ένας από τους επιφανέστερους ζωγράφους της γενιάς του 30′ που με το πινέλο του εδραίωσε την ελληνική τέχνη στην ιστορία της διεθνούς και παγκόσμιας σύγχρονης πινακοθήκης. Το MAXMAG κάνει μία σύντομη αναδρομή της ζωής του:
79 χρόνια πριν:
Το 1910 γεννιέται στον Πειραιά ένα αγόρι. Στα έξι του, μόλις, χρόνια θα αρχίσει να ζωγραφίζει και να κατασκευάζει σκηνικά, άλλοτε μίας κρεβατοκάμαρας και άλλοτε ενός σαλονιού. Το αντιθετικό περιβάλλον που μεγαλώνει, με τις μεγαλοαστικές επαύλεις από τη μία και τις φτωχές συνοικίες από την άλλη του δίνουν το έναυσμα για να ζωγραφίσει. “Ήθελα να γίνω ακροβάτης γιατί μου άρεσε πολύ το ιπποδρόμιο, πότε δεν με φανταζόμουν ζωγράφο” συνήθιζε να λέει.Κάθετοι στις επιθυμίες του ήταν οι γονείς του που ονειρεύονταν έναν γιο δικηγόρο ή μηχανικό.
Στην Ανώτατη σχολή Καλών Τεχνών
Μετά την επιτυχή εισαγωγή του στην ΑΣΤΚΤΕ έρχεται σε επαφή με καλλιτέχνες όπως ο Ιακωβίδης, Παρθένης, Βικάτος, αλλά κυρίως με τον Φώτη Κόντογλου που τον μυεί στην βυζαντινή τέχνη και αγιογραφία, την λαϊκή αρχιτεκτονική, την κουλτούρα και την παραδοσιακή ενδυμασία. Το ανήσυχο πνεύμα του τον οδήγησε στην Γαλλία και την Ιταλία αναζητώντας αναγεννησιακές και ιμπρεσιονιστικές επιρροές. Έργα του Θεόφιλου του Ματίς, του Τζιακομέτι αλλά και προγενέστερων οδήγησαν τον Τσαρούχη σε μία διαρκή αναζήτηση σύνδεσης του ελληνικού στοιχείου με το μπαρόκ, του Δυτικού πολιτισμού με την σχεδόν ανύπαρκτη αρχαιοελληνική νεωτερικότητα.
Advertising
Advertisements
Μικρές εκθέσεις – μεγάλες συνεργασίες
Οι πρώτες εκθέσεις τόσο στο ελληνικό όσο και στο ξένο κοινό χαρακτηρίστηκαν επιτυχείς με τα σχόλια των κριτικών να εξαίρουν τη δουλεία ενός πολλά υποσχόμενου τεχνίτη. Πέρα από την ζωγραφική, ο Τσαρούχης αναπτύσσει στενές επαφές με το Εθνικό Θέατρο και ως σκηνογράφος, πια, δίνει τη δική του οπτική στις θεατρικές σκηνές των Τρωάδων μα και στην ενδυματολογία των Ρωμαίος και Ιουλιέτα ή της πριγκίπισσας Μαλένας.
Στα δύσκολα χρόνια της κατοχής ο Τσαρούχης ιδρύει τη δική του σχολή Ζωγραφικής. Πλήθος υποσχόμενων μαθητών ακολουθεί τα βήματα του με σπουδαιότερους: τον Κοσμά Ξενάκη, το Μίνω Αργυράκη, το Νίκο Γεωργιάκη και τη Ροζίτα Σώκου. Κάτι που λίγοι γνωρίζουν, είναι πως η παρουσία του ναύτη ως ρόλου σε πολλές σκηνές του ελληνικού κινηματογράφου αποτελεί στοιχείο επιρροής από τον Τσαρούχη.
Άγιος Σεβαστιανός
Τα έργα του
Η πλούσια εργογραφία του καλλιτέχνη αποτελεί ωδή στη χαρά και το θαύμα της ύπαρξης. Πιστός στο τρίπτυχο του “πατρίδα, θρησκεία, οικογένεια” απεικονίζει μία απελευθερωμένη Ελλάδα που στη γύμνια της συνοψίζει όλη την χρωματική καθαρότητα της ζωγραφικής παλέτας με τα μορφικά στοιχεία να κινούνται στον άκρατο ρεαλισμό και στην υποδόρια ανάγκη έκφρασης ενός ενδόμυχου ομοερωτισμού. Πέρα από το λιμάνι του Πειραιά, τα νεοκλασικά σπίτια και τα θέατρα σκιών, κυρίαρχο ρόλο έχουν οι άνθρωποι και κυρίως οι ναύτες. Τα φαγιούμ, τα γεωμετρικά πρόσωπα, τα σώματα που ξεχειλίζουν από αρρενωπότητα και η εσκεμμένη προοπτική αναδεικνύουν τον έντονο ανθρωποκεντρισμό του Τσαρούχη καθιστώντας τη ζωγραφική του σε σιωπηλή επανάσταση του κλασικού μέσα στο κλίμα συντηρητισμού της ελληνικής κοινωνίας αλλά και τον ίδιο ως πρωτοπόρο της νεοελληνικής μα και γενικότερα της ελληνικής τέχνης.
Μετά από μερικά χρόνια απουσίας είπα να κάνω το come back στο περιοδικό που μου έδωσε τα φτερά για να πετάξω. Αν θα με χαρακτήριζα θα έβαζα πάντοτε το στερητικό -α από μπροστά. Πάμε να μιλήσουμε για πολιτισμό!