ΑΣΠΡΑ ΚΡΙΝΑ, ΜΑΥΡΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΑ
Το νέο βιβλίο της Τζάκλιν Γούντσον, «Αν έρθεις σαν τον άνεμο», από τις εκδόσεις Πατάκη, δικαίως απέσπασε το βραβείο Andersen για το 2020. H εξαιρετική μετάφραση της Αργυρώς Πιπινή αποδίδει επακριβώς τα νοήματα και την υφολογία της συγγραφέως. Με μια πλούσια εικονοποιεία και τρυφερότητα, η συγγραφέας Τζάκλιν Γούντσον αγγίζει σκληρές πτυχές της πραγματικότητας. Ιδωμένες μέσα από το βλέμμα μιας έφηβης Εβραιοπούλας και ενός έγχρωμου νέου, της Έλλης και του Τζερεμάια. Εδώ, η φράση του Λειβαδίτη «Άξιζε να υπάρξουμε για να συναντηθούμε», λαμβάνει σάρκα και οστά.
ΟΛΟΦΛΟΓΗ ΑΘΩΟΤΗΤΑ
Αν και όλες οι συνθήκες τους θέλουν χωριστά, το αταίριαστο φαινομενικά, για τον κοινωνικό περίγυρο ζευγάρι, βιώνει την απόλυτη αγάπη και τρυφερότητα της πρωτόγνωρης εφηβικής ηλικίας. Όνειρα, ελπίδες, αγωνίες, επιθυμίες περνούν μπροστά απ’ τα μάτια μας σε ένα σκηνοθετικό πλάνο αντιθέσεων και θέσεων ζωής, όπου ο ρεαλισμός πρωτοστατεί. Γιατί, πίσω από το καλοστημένο σκηνικό της Γούντσον, αυτό που επικρατεί είναι η σκληρή πραγματικότητα της αποδοκιμασίας του κοσμικού γίγνεσθαι σε δύο παιδιά που ερωτεύονται κόντρα στο κατεστημένο.
ΓΡΟΘΙΑ ΣΤΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟ
Η Τζάκλιν Γουντσον κατορθώνει με την τρυφεράδα και την γλαφυρότητα της έκφρασης να αφυπνίσει τον αναζητητή της παιδικότητας, τον ποιητή επαναστάτη σε έναν κόσμο άδικο, που ονειρεύεται το άχρωμο , φωτεινό αστέρι της Αιώνιας Αληθινής Αγάπης. Η γραφή της Τζάκλιν Γούντσον είναι γροθιά στο στομάχι του ρατσισμού, είναι παραδείσιο πουλί της νιότης που ζει στους αιθέρες , με όλα τα ζωντανά του χρώματα να ζωγραφίζουν τη λέξη ελευθερία, σπάζοντας το κλουβί των πνευματικών φυλακών.
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΛΥΡΙΣΜΟΣ
Το πρώτο φιλί, το πρώτο άγγιγμα, η πρώτη αγάπη περιγράφονται με τόση ζεστασιά και τρυφερότητα, με περίσσια λεπτότητα στην εφηβική ψυχή. Όμως το συναρπαστικό στοιχείο αυτού του βιβλίου κρύβεται στην παρατήρηση. Η περιγραφή της φύσης με επίκεντρο τον άνθρωπο, με απίστευτο λυρισμό και ρεαλισμό, μαγνητίζει τον έφηβο αναγνώστη. Στην ποιητικότητα και μουσικότητα που αποπνέουν οι λέξεις κρύβεται όλη η μαγεία του βιβλίου.
«Γύρισα το χέρι μου κι έπλεξα τα δάχτυλα μου με τα δικά του. Το χέρι του ήταν τόσο απαλό και ζεστό. Τα φύλλα ανέμιζαν από πάνω μας και κορδέλες από το φως του ήλιου γλιστρούσαν χρυσαφιές ανάμεσα τους.»
ΚΛΕΙΔΟΚΡΑΤΟΡΑΣ Η ΑΓΑΠΗ
Εδώ, η λέξη ανισότητα καταργείται, γιατί τα κλειδιά της δικαιοσύνης τα κρατά η ΑΓΑΠΗ, με μόνιμο σύμμαχο την αθωότητα.
«Ένα τριαντάφυλλο, είναι ένα τριαντάφυλλο, είναι ένας Τζερεμάια Ρόζλιν.», έτσι του έλεγε η μητέρα του όταν ήταν μικρός. Ο ήρωας του βιβλίου, ο Τζερεμάια, είναι ταυτόχρονα εύθραυστος και διάφανος, δυναμικός και εσωστρεφής, πεισματάρης και πειθαρχημένος. Η Έλλι, από την άλλη πλευρά, είναι ντροπαλή και ευαίσθητη, ρομαντική και παθιασμένη με τη ζωή και ονειροπόλα. Μέσα σε ένα κατάλευκο τοπίο από το χιόνι, ο Τζερεμάια τολμά να εκφράσει την τρυφερότητα και απέραντη αγάπη του. Εκεί , στο κατάλευκο τοπίο της αγάπης , το χρώμα καταργείται, δεν υπάρχουν γκρίζα και μαύρα τοπία:
«Θα σε παντρευόμουν αύριο κιόλας. Κούνησε το κεφάλι του και μ’ αγκάλιασε. Και καθίσαμε εκεί ήσυχα, παρακολουθώντας το χιόνι να πέφτει στη γη.»
ΠΙΣΤΗ ΣΤΟ ΟΝΕΙΡΟ
Σε ένα κόσμο αντιθέσεων, η πίστη στη ζωή και στο όνειρο, η πίστη στην αποδοχή της διαφορετικότητας καθίσταται όχι μόνο δυνατή αλλά αναγκαία. Η Τζακλίν Γούντσον κατορθώνει να αγαλματώσει τη νιότη, να βαλσαμώσει το πρώτο φιλί, να ιδρύσει μια νέα «Ακροπολιτεία» ονείρου, που πάντα αποκρυσταλλώνεται στη στιγμή.
«Το πρωί κυλούσε λες και αυτή η στιγμή, η στιγμή της Έλλι και του ίδιου, ήταν πάντα εκεί. Λες και θα ήταν πάντα εκεί.»
Advertising
Τούτο το βιβλίο είναι μια παρτίδα σκάκι, όπου δεν υπάρχει νικητής και ηττημένος ανάμεσα στα άσπρα και στα μαύρα πιόνια. Μοναδικός θριαμβευτής είναι η βασίλισσα Αγάπη, όταν έρχεται ξαφνικά σαν τον Άνεμο και βαλσαμώνει τον χρόνο στα κιτάπια της μνήμης.
«Ο χρόνος έρχεται σ’ εμάς ανάλαφρα και σιγανά, αργά. Κάθεται δίπλα μας για λίγο.
Και μετά, αν και δεν είμαστε έτοιμοι ακόμα, φεύγει , συνεχίζει τον δρόμο του.»
Η Τζάκλιν Γούντσον τιμήθηκε με το Hans Christian Andersen Award 2020 και ήταν Εθνική Πρέσβειρα της Λογοτεχνίας για Νέους για την περίοδο 2018-2019. Το 2018 τιμήθηκε με το Astrid Lindgren Memorial Award.