Η Λίνα Μουσιώνη γεννήθηκε το 1967 στη Λάρισα. Σπούδασε Αρχαιολογία και Ιστορία της Τέχνης στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ειδικεύτηκε στη μελέτη του Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού και απέκτησε διδακτορικό τίτλο στο ίδιο πανεπιστήμιο. Από το 1991 έως το 2009 εργάστηκε ως επιμελήτρια σε μουσείο, έχοντας παράλληλα την ευθύνη του Τμήματος Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του. Έχει επιμεληθεί και εκπονήσει πολλά εκπαιδευτικά προγράμματα για τον νεοελληνικό πολιτισμό (τέχνες, τεχνικές, εθιμικός κύκλος), φορητό εκπαιδευτικό υλικό (μουσειοσκευές και φακέλους δραστηριοτήτων) και εκπαιδευτικές εκδόσεις. Είναι οργανωτικό στέλεχος της Νουτοπίας (μη κερδοσκοπικού φορέα για την αισθητική και συναισθηματική καλλιέργεια των παιδιών) και μέλος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων.
Η Λίνα Μουσιώνη αφιερώνει καθημερινά πολύ χρόνο στη συγγραφή, διότι αποτελεί για εκείνη πρώτα από όλα προσωπική ανάγκη. Ανάγκη να επικοινωνήσει αυτά που ηρεμούν εκείνη αλλά και ένα κοινό που ταυτίζεται μαζί της.
Επιμέλεια συνέντευξης: Βασιλική Ευαγγέλου-Παπαθανασίου
«Το πάρτι» είναι ένα βιβλίο που μιλά για την αρρώστια της μαμάς. Μιλήστε μας για το βιβλίο σας.
Η ιστορία του βιβλίου αναπτύσσεται στο σύγχρονο αστικό περιβάλλον. Οι γονείς της Αιμιλίας και του Μάνου αναχωρούν αιφνιδιαστικά για ένα «έκτακτο επαγγελματικό ταξίδι». Η μητέρα δίνει στα παιδιά έναν φάκελο με την οδηγία να τον ανοίξουν μόλις απομακρυνθούν από το σπίτι. Τα δυο αδέλφια τηρούν την υπόσχεσή τους. Όταν διαβάζουν το περιεχόμενο του φακέλου σαστίζουν. Η μητέρα τους ζητά να οργανώσουν ένα πάρτι για τα γενέθλιά της! Μόνο που δεν δίνει λίστα με εργασίες και ψώνια αλλά γρίφους με σπαζοκεφαλιές για ένα κυνήγι κρυμμένου θησαυρού: Πού βρίσκονται τα μπαστούνια με τα χίλια μυστικά και ποια είναι η βασίλισσα που διψά; Τι συμβαίνει με το ξύλο που καίει γλυκά και τι σχέση έχει ο Σαίξπηρ με το πάρτι; Η Αιμιλία και ο Μάνος θα ακολουθήσουν τους κανόνες, θα σκαλίσουν τις αναμνήσεις τους και θα ανακαλύψουν το μεγάλο μυστικό της μητέρας τους. Μαζί θα ανακαλύψουν πόσο συγκλονιστική περιπέτεια είναι η ζωή και πως μπορείς να τη ζεις πάντα σαν παιχνίδι.
Η εικονογράφηση τι δίνει σ’ ένα βιβλίο;
Η εικονογράφηση οπτικοποιεί το βιβλίο και δημιουργεί τις συνθήκες για μια δεύτερη ανάγνωσή του. Φέρνει στη επιφάνεια κρυφά μηνύματα, καμιά φορά ανεξάρτητα από τις προθέσεις του/της συγγραφέα, δημιουργεί τη σκηνική ατμόσφαιρα, βοηθά στην ερμηνεία των χαρακτήρων και στην ανάδυση των συναισθημάτων τους.
Ακόμα και τώρα διαβάζω ξανά τις ιστορίες μου μέσα από τις εικόνες των δημιουργών που εμπιστεύομαι και πάντα κάτι νέο και καταπληκτικό ανακαλύπτω. Είμαι ευγνώμων για την εικονογράφηση του «Πάρτι» από τη χαρισματική και αγαπημένη εικονογράφο Σάντρα Ελευθερίου. Οι εικόνες της κρατούν σφιχτά το χέρι των αναγνωστών για να παρακολουθήσουν τη ροή της ιστορίας με χιούμορ, ευρηματικότητα και απαράμιλλη ευαισθησία.
Τι σας ενέπνευσε για να μιλήσετε για ένα τόσο σοβαρό θέμα;
Η γενεσιουργός αιτία της ιστορίας είναι η αγάπη. Το «Πάρτι» γράφτηκε με αγάπη περισσή. Χρόνια τώρα η ιστορία μεγάλωνε μαζί μου γιατί ως παιδί βίωσα το άγχος που δημιουργεί η ασθένεια στο άμεσο οικογενειακό περιβάλλον. Αργότερα ως μητέρα αγωνιούσα για την υγεία των παιδιών μου και όλων των αγαπημένων ανθρώπων που βρίσκονται στο πλάνο της ζωής μου. Οικείες ιστορίες γυναικών που βρέθηκαν αντιμέτωπες με την απειλή σοβαρών ασθενειών προστέθηκαν ως κομμάτια του παζλ και κάποτε ήρθε το πλήρωμα του χρόνου για να γραφτεί το «Πάρτι».
Έχετε γράψει 20 βιβλία… Τι σας κάνει ασταμάτητη στη συγγραφή;
Πάντα έγραφα για να βάλω σε τάξη το μυαλό και την καρδιά μου. Από τη διδακτορική μου διατριβή, επιστημονικά άρθρα και μελέτες εθνογραφίας μέχρι εκπαιδευτικά προγράμματα και λογοτεχνικά βιβλία για παιδιά, η γραφή είναι για μένα σύμφυτη με την καθημερινότητά μου. Λυτρωτική και απελευθερωτική.
Πώς μιλάμε με τα παιδιά εάν ένας γονέας διαγνωστεί με καρκίνο;
Εξαρτάται από την ηλικία των παιδιών και την ωριμότητά τους. Ένας ειδικός επιστήμονας ψυχικής υγείας είναι συνήθως κατάλληλος για να καθοδηγήσει τους γονείς στη διαχείριση ενός τόσο σύμπλοκου θέματος. Για μένα είναι σημαντικό να δείξουμε στα παιδιά πως η ευαλωτότητα είναι σύμφυτη με την ανθρώπινη φύση. Πως η ζωή είναι απρόβλεπτη και εύθραυστη σαν πορσελάνινο βάζο. Το «Πάρτι» χρησιμοποιεί την ασθένεια για να μιλήσει για τη χαρά της ζωής. Για τον τρόπο που επενδύει μια οικογένεια στις μικρές πολύτιμες στιγμές και στους δεσμούς που δημιουργεί ανάμεσα στα μέλη της. Για την αγάπη που νικά κάθε φόβο.
Η μυστικότητα / μυστικοπάθεια δημιουργεί περισσότερα προβλήματα στην οικογένεια;
Οφείλουμε την αλήθεια στα παιδιά μας με τον τρόπο που ταιριάζει στην ηλικία τους. Όσο χρειάζονται την προστασία μας άλλο τόσο χρειάζονται και την ειλικρίνειά μας. Στο «Πάρτι», η μαμά βρίσκει τη δύναμη να οργανώσει ένα παιχνίδι για να διασκεδάσει τον φόβο της και να μιλήσει στα παιδιά της με τον δικό της ξεχωριστό τρόπο. Όλοι χρειάζονται χρόνο για να διαχειριστούν τα συναισθήματά τους. Η σιωπή, οι υπεκφυγές, οι αναβολές δημιουργούν ένα ομιχλώδες τοπίο για τη ζωή. Χρειάζεται να θωρακίσουμε τα παιδιά μας με αλήθειες για να μπορούν να βαδίζουν με ασφάλεια στα απρόβλεπτα μονοπάτια της.
Πότε και ποιος (εκτός από τους γονείς) είναι προτιμότερο να μιλήσει στα παιδιά για τη διάγνωση;
Δεν μπορώ να γενικεύσω ούτε νομίζω πως υπάρχει συνταγή για τον κατάλληλο ενδιάμεσο. Η οικογένεια θα αποφασίσει τι είναι καλύτερο για την ισορροπία της στη νέα συνθήκη και πώς θα βοηθήσει τα παιδιά να διαχειριστούν τις αλλαγές που μπορεί να έρθουν στην οικογένεια.
Τι νέο ετοιμάζετε;
Έχω ξεκινήσει δύο νέες ιστορίες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους και περιμένω τους ήρωες και τις ηρωίδες μου να αποφασίσουν τι θα κάνουμε παρεούλα!
Μια ευχή για τη νέα χρονιά;
Ας γίνουμε η καλύτερη εκδοχή μας. Σίγουρα θα κάνουμε καλύτερη τη νέα χρονιά.