Τι είναι η Δυστοπία;
Δυστοπία είναι το αντίθετο της ουτοπίας, της ιδανικής κοινότητας ή κοινωνίας. Η πραγματικότητα μιας δυστοπίας είναι τρομακτική και ανεπιθύμητη, αφού συχνά χαρακτηρίζονται από απολυταρχικά καθεστώτα, περιβαλλοντική καταστροφή, ηθική κατάρρευση κ.α.. Οι δυστοπικές κοινωνίες, οι οποίες συχνά, αλλά όχι απαραίτητα, εξελίσσονται στο μέλλον, εμφανίζονται σε διάφορα υποείδη της φαντασίας και συχνά μιλούν για προβλήματα του πραγματικού κόσμου και ασκούν έντονη κριτική σε κυβερνήσεις, θρησκεία, οικονομία, τεχνολογία και ηθική.
Ενδεικτικά, αναφέρω μερικά από τα γνωστότερα έργα ξένων συγγραφέων που ανήκουν στη συγκεκριμένη κατηγορία:
- 1984, George Orwell
- The Giver, Lois Lowry
- The Road, Cormac McCarthy
- Uglies, Scott Westerfeld
- The Hunger Games, Suzanne Collins
- The Maze Runner, James Dashner
- Divergent, Veronica Roth
Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τη φαντασία και τη δυστοπία εδώ.
Παρότι λάτρης του είδους, δεν είχα δοκιμάσει να διαβάσω κάποιο βιβλίο του είδους από Έλληνα συγγραφέα, ούτε και είχα αναζητήσει αν το είδος άνθιζε στη χώρα μας όπως στο εξωτερικό. Μέχρι που έπεσε στα χέρια μου η “Μετάλλαξη”.
Ένας καλοδομημένος κόσμος που δεν υστερεί σε τίποτα από άλλα γνωστά βιβλία ξένων συγγραφέων.
Δεν είμαι αναγνώστης που θα μπει στη διαδικασία να συγκρίνει συγγραφείς, πρωτοεμφανιζόμενους, όπως τη Ναταλία Βαϊοπούλου, και μη, με συγγραφείς που έχουν πουλήσει εκατομμύρια αντίτυπα και εμπειρία χρόνων στον χώρο. Παρ’ όλα αυτά, θα τολμήσω να πω ότι το ο κόσμος της Μετάλλαξης δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από βιβλία όπως “Oryx and Crake”, “The Stone Gods”, “Τhe Giver”, “Under the never sky” κ.λπ.. Το σύστημα των δεκατεσσάρων πόλεων και η ενότητα Ειρήνη αποτελούν έναν πολύπλοκο κόσμο, με δικό του τρόπο οργάνωσης, που σε μερικά σημεία θυμίζει τρομακτικά τη σημερινή (ζοφερή) πραγματικότητα. Γραμμένο πριν την πανδημία, το λες και προφητικό (Μήπως να φοβόμαστε για τη συνέχεια;) Το βιβλίο έθιξε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, όπως ο ρατσισμός και η περιθωριοποίηση. Η διαφθορά, ο τρόπος που δουλεύουν τα μέσα επικοινωνίας και γενικότερα η προπαγάνδα με ανατρίχιασαν. Δεν μπόρεσα να αντισταθώ της παρόρμησης να συγκρίνω την Ελλάδα του 2022 με την ενότητα Ειρήνης.
Χαρακτήρες
Στον κόσμο της Μετάλλαξης, γνώρισα πολλούς διαφορετικούς χαρακτήρες, τους οποίους η συγγραφέας χειρίστηκε με δεξιοτεχνία. Δεν μπόρεσα να μην ξεχωρίσω την Αιμιλία, με τη μοναδική ωριμότητά της, αλλά και τα βαθιά ριζωμένα τραύματα που της προξένησε η ίδια η κοινωνία, την Ελίζα, με τον διαφορετικό τρόπο σκέψης της και το πείσμα της να εναντιωθεί στην αδικία και να κυνηγήσει τη γνώση παρά τις συνέπειες, και τον Δάκη, με τη φοβερή ψυχραιμία του και το αξιολάτρευτο στυλ του. Παρότι ανέφερα μόνο τρεις από τους χαρακτήρες, όλοι έχουν τον δικό τους τρόπο σκέψης και δράσης, ο οποίος ξεκλειδώνει σιγά σιγά νέα κομμάτια της ιστορίας, κάνοντάς τους αξιομνημόνευτους.
Η Μετάλλαξη ήταν από τα βιβλία που με κράτησαν ξύπνια. Πραγματικά δε μπορούσα να το αφήσω και προς το τέλος έβριζα που δεν μπορούσα να διαβάσω πιο γρήγορα, για να μάθω τι θα γίνει. Το τέλος με τραυμάτισε ψυχολογικά, αφήνοντας μια πικρή -αλλά εντελώς ρεαλιστική- επίγευση. Ανυπομονώ να μάθω τη συνέχεια.
Περιγραφή από το οπισθόφυλλο του βιβλίου