Η Έμελιν Πάνκχερστ ήταν Αγγλίδα πολιτική ακτιβίστρια. Είναι περισσότερο γνωστή για τον αγώνα της να αποκτήσουν οι γυναίκες δικαίωμα ψήφου. Η Έμελιν Πάνκχερστ ταρακούνησε την κοινωνία της εποχής της τόσο που δεν μπορούσε να υπάρξει επιστροφή. Δέχτηκε βέβαια πολλές επικρίσεις για τις μαχητικές τακτικές της και οι ιστορικοί διαφωνούν για την αποτελεσματικότητά της. Όλοι όμως αναγνωρίζουν το έργο της ως κρίσιμο για την επίτευξη του δικαιώματος ψήφου των γυναικών. Η Έμελιν Πάνκχερστ πέθανε σε ηλικία 69 ετών, στις 14 Ιουνίου 1928, λίγες βδομάδες πριν επεκταθεί το δικαίωμα ψήφου των γυναικών σε όλες τις γυναίκες άνω των 21 ετών στις 2 Ιουλίου.
Τα νεανικά χρόνια της Έμελιν Πάνκχερστ
Η Έμελιν Γκούλντεν γεννήθηκε στην Sloan Street στο Moss Side του Μάντσεστερ. Το πιστοποιητικό γέννησής γράφει 15 Ιουλίου 1858, η ίδια όμως πίστευε ότι γεννήθηκε 14 Ιουλίου, Ημέρα της Βαστίλης. Η μητέρα της, Σοφία Τζέιν, καταγόταν από τη Νήσο του Μαν, τόπο καταγωγής των ανδρών που κατηγορήθηκαν για κοινωνική αναταραχή και συκοφαντία. Το 1881 η Νήσος Μαν ήταν ή πρώτη χώρα που παραχώρησε στις γυναίκες το δικαίωμα ψήφου στις εθνικές εκλογές. Ο πατέρας της, Ρόμπερτ Γκούλντεν, ήταν αυτοδημιούργητος, από ταπεινή οικογένεια του Μάντσεστερ, με δικό της πολιτικό υπόβαθρο. Η μητέρα του Ρόμπερτ, εργαζόταν με την Anti-Corn Law League, και ο πατέρας του συμμετείχε στο Βασιλικό Ναυτικό και ήταν παρών στη σφαγή στο Peterloo, όταν το ιππικό επιτέθηκε και διέλυσε το πλήθος που ζητούσε κοινοβουλευτική μεταρρύθμιση.
Οι γονείς της Έμελιν Γκούλντεν απέκτησαν 11 παιδιά. Ο πρώτος τους γιος πέθανε σε ηλικία 3 ετών. Η Έμελιν ήταν η μεγαλύτερη από τις 5 κόρες. Λίγο μετά την γέννησή της, η οικογένεια μετακόμισε στο Seedley, όπου ο πατέρας είχε ιδρύσει μια μικρή επιχείρηση. Εκεί ήταν και για αρκετά χρόνια στο δημοτικό συμβούλιο του Σάλφορντ. Επίσης υποστήριζε την δραματική τέχνη, είχε για αρκετά χρόνια ένα θέατρο στο Σάλφορντ και πρωταγωνίστησε σε πολλά σεξπηρικά έργα. Έτσι και η Έμελιν κληρονόμησε την αγάπη για το θέατρο.
Η Έμελιν άρχισε να διαβάζει βιβλία από πολύ μικρή, με πηγές να λένε ότι διάβαζε ήδη από 3 ετών. Στα 9 της διάβασε την Οδύσσεια. Ένα από τα αγαπημένα της βιβλία ήταν η τρίτομη πραγματεία του Thomas Carlyle με τίτλο «The French Revolution: A History». Παρότι διάβαζε μανιωδώς, δεν είχε τα ίδια εκπαιδευτικά πλεονεκτήματα με τα αγόρια αδέρφια της. Οι γονείς πίστευαν ότι τα κορίτσια έπρεπε περισσότερο να μάθουν τις απαραίτητες δεξιότητες μιας καλής συζύγου. Αν και υποστήριζαν το δικαίωμα ψήφου των γυναικών και τη γενική πρόοδο των γυναικών στην κοινωνία, πίστευαν ότι οι κόρες τους ήταν ανίκανες να φτάσουν τους στόχους των συνομήλικών αντρών.
Μια μέρα η μητέρα της διάβασε τη Women’s Suffrage Journal και η Έμελιν αγάπησε την έκδοση της Lydia Becker. Στα 14 της, γυρνώντας από το σχολείο, βρήκε την μητέρα της να πηγαίνει σε μια δημόσια συνάντηση για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, όπου θα μιλούσε και η Becker και επέμενε να παραβρεθεί. Η Έμελιν ενθουσιάστηκε με την ομιλία της. Τον επόμενο χρόνο πήγε στο Παρίσι για να φοιτήσει στο École Normale de Neuilly. Εκτός από παραδοσιακές γυναικείες τέχνες, όπως το κέντημα, οι μαθήτριες παρακολουθούσαν μαθήματα χημείας και τήρησης βιβλίων. Συγκάτοικος της Έμελιν ήταν η Νοεμί, κόρη του Victor Henri Rochefort, που είχε φυλακιστεί στη Νέα Καληδονία γιατί υποστήριξε την Παρισινή Κομμούνα. Τα δυο κορίτσια μοιράστηκαν ιστορίες για τα πολιτικά κατορθώματα των γονιών τους και η φιλία τους κράτησε για χρόνια.
Η Νοεμί παντρεύτηκε έναν Ελβετό ζωγράφο και γρήγορα βρήκε και για την Έμελιν ένα Γάλλο κατάλληλο για σύζυγο. Ο πατέρας της Έμελιν όμως αρνήθηκε να δώσει προίκα, ο άντρας απέσυρε την πρόταση και η Έμελιν επέστρεψε στο Μάντσεστερ.
Ο γάμος της Έμελιν
Το φθινόπωρο του 1878, η 20χρονη Έμελιν ξεκίνησε σχέση με τον 24 χρόνια μεγαλύτερό της δικηγόρο, Ρίτσαρντ Πάνκχερστ. Ο Ρίτσαρντ ήταν ένας σοσιαλιστής, που υποστήριζε μεταξύ άλλων το δικαίωμα ψήφου των γυναικών και την ελεύθερη και δωρεάν εκπαίδευση για όλους. Χρόνια πριν γνωρίσει την Έμελιν, παρουσιάστηκε στην Βουλή η επιστολή του για τη χειραφέτηση των γυναικών. Το 1870 έγραψε τον Οδηγό Συμπεριφοράς για Παντρεμένες Γυναίκες, σύμφωνα με τον οποίο η προίκα και το εισόδημά τους θα παρέμενε δικό τους ακόμα και μετά τον γάμο.
Ο 44χρονος Ρίτσαρντ Πάνκχερστ είχε αποφασίσει να παραμείνει εργένης για να εξυπηρετήσει καλύτερα το κοινό. Γνώρισε όμως και αγάπησε την Έμελιν. Η ευτυχία τους μειώθηκε τον επόμενο χρόνο με τον θάνατο της μητέρας του Ρίτσαρντ. Η μητέρα της Έμελιν την τιμώρησε επειδή πήγε στον Ρίτσαρντ και την συμβούλεψε να δείξει περισσότερη σύνεση. Η Έμελιν πρότεινε στον Ρίτσαρντ να αποφύγουν τις τυπικές διατυπώσεις του γάμου. Το σκεπτικό της αντίρρησης ήταν ότι ως ανύπαντρη θα αποκλειόταν από την πολιτική ζωή. Η Έμελιν συμφώνησε και στις 18 Δεκεμβρίου 1879 παντρεύτηκαν στην Εκκλησία του St Luke στο Pendleton.
Η Έμελιν Πάνκχερστ φρόντιζε την οικογένειά της και ταυτόχρονα αφιέρωνε χρόνο στην πολιτική. Μέσα σε 10 χρόνια απέκτησε 5 παιδιά αν και πίστευαν ότι η γυναίκα δεν πρέπει να είναι «οικιακή μηχανή». Έτσι προσλάβανε ένα άτομο να βοηθάει με τα παιδιά. Το πρώτο τους παιδί, η Κρίσταμπελ, γεννήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου 1880. Το 1882 γεννήθηκε η Εστέλ Σύλβια και το 1884 ο γιος τους Χένρι Φράνσις Ρόμπερτ, με το παρατσούκλι Φρανκ.
Λίγο αργότερα ο Ρίτσαρντ έφυγε από το Φιλελεύθερο Κόμμα κι άρχισε να διατυπώνει πιο ριζοσπαστικές σοσιαλιστικές απόψεις. Υποστήριξε μια υπόθεση κατά πολλών πλούσιων επιχειρηματιών κι αυτό εξόρισε τον Ρόμπερτ Γκούλντεν. Το 1885 οι Πάνκχερστ μετακόμισαν στο Chorlton-on-Medlock, όπου γεννήθηκε η κόρη τους Αντέλα. Την επόμενη χρονιά μετακόμισαν στο Λονδίνο και ο Ρίτσαρντ έθεσε υποψηφιότητα για βουλευτής. Η Έμελιν Πάνκχερστ, μαζί με την αδερφή της Μαίρη Τζέιν, άνοιξαν ένα κατάστημα υφασμάτων με τον όνομα «Emerson and Company».
Το 1888 ο μικρός Φρανκ διαγνώστηκε με διφθερίτιδα και πέθανε στις 11 Σεπτεμβρίου. Ο γεμάτος θλίψη Ρίτσαρντ, ζήτησε να κατασκευαστούν δυο πορτρέτα του νεκρού γιου του αλλά δεν μπορούσε να τα κοιτάξει και τα έκρυψε σε μια ντουλάπα. Η οικογένεια συμπέρανε ότι την ασθένεια είχε προκαλέσει το ελαττωματικό σύστημα αποχέτευσης του σπιτιού τους κι έτσι μετακόμισαν σε μια πιο εύπορη περιοχή της μεσαίας τάξης στην πλατεία Ράσελ. Σύντομα η Έμελιν Πάνκχερστ έμεινε έγκυος και στις 7 Ιουλίου 1889 γεννήθηκε ένα αγόρι, που ονόμασαν Χένρι Φράνσις, προς τιμήν του νεκρού αδερφού του.
Η Έμελιν Πάνκχερστ είχε μετατρέψει το σπίτι τους σε κέντρο πολιτικών διανοουμένων και ακτιβιστών. Είχαν φιλοξενήσει άτομα, όπως ο Ινδός βουλευτής Dadabhai Naoroji, οι σοσιαλιστές ακτιβιστές Herbert Burrows και Annie Besant και η Γαλλίδα αναρχική Louise Michel.
Ένωση γυναικών για το δικαίωμα ψήφου
Το 1888 ο πρώτος εθνικός συνασπισμός ομάδων της Βρετανίας που υποστήριζαν το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, η Εθνική Εταιρεία για τη Γυναικεία Ψήφο (NSWS), διασπάστηκε γιατί η πλειοψηφία αποφάσισε να δεχτεί και οργανώσεις που συνδέονται με πολιτικά κόμματα. Μερικοί, όπως οι Lydia Becker και Millicent Fawcett, αποχώρησαν και δημιούργησαν μια εναλλακτική οργάνωση που κρατούσε τους παλιούς κανόνες και λεγόταν «Great College Street Society». Η Έμελιν Πάνκχερστ ακολούθησε τους νέους κανόνες της ομάδας, που έγινε γνωστή ως Κοινωνία της Οδού Κοινοβουλίου (PSS).
Κάποια μέλη του PSS τάχθηκαν υπέρ της αποσπασματικής προσέγγισης για την ψήφο των γυναικών. Θεωρούσαν ότι οι παντρεμένες δεν χρειαζόταν ψήφο αφού ψήφιζαν οι σύζυγοί τους γι αυτές. Κάποια μέλη, λοιπόν, θεώρησαν ότι θα έπρεπε να ξεκινήσουν από την ψήφο των ανύπαντρων γυναικών και των χηρών και μετά να ακολουθήσει η ψήφος σε όλες. Η Έμελιν Πάνκχερστ με τον σύζυγό της, όταν είδαν ότι το PSS δεν ήθελε να υποστηρίξει την ψήφο των παντρεμένων γυναικών, βοήθησαν στην οργάνωση μια νέας ομάδας αφιερωμένης στο δικαίωμα ψήφου όλων των γυναικών, παντρεμένων και ανύπαντρων.
Η πρώτη συνάντηση της «Ένωσης γυναικών για το δικαίωμα ψήφου» (WFL) έγινε στις 25 Ιουλίου 1889, στο σπίτι των Πάνκχερστ. Μερικά από τα πρώτα μέλη ήταν η Ζόζεφιν Μπάτλερ, ηγέτης της Εθνικής Ένωσης Κυριών για την Κατάργηση των Νόμων περί Μεταδοτικών Ασθενειών, η φίλη των Πάνκχερστ, Elizabeth Wolstenholme Elmy και η Harriot Eaton Stanton Blatch, κόρη της αμερικανίδας σουφραζίστριας Elizabeth Cady Stanton. Το WFL θεωρήθηκε ριζοσπαστική οργάνωση, αφού επέμενε σε ευρύτερη επίθεση στην κοινωνική ανισότητα. Αυτός ο ριζοσπαστισμός της ομάδας προκάλεσε την αποχώρηση ορισμένων μελών όπως οι Blatch και Elmy. Η ομάδα τελικά διαλύθηκε 1 χρόνο μετά.
Ανεξάρτητο Εργατικό Κόμμα
Ο Ρίτσαρντ Πάνκχερστ ταξίδευε τακτικά στη βορειοδυτική Αγγλία, όπου ήταν οι περισσότεροι πελάτες του. Το 1893 έκλεισε το κατάστημά τους κι επέστρεψαν στο Μάντσεστερ. Για αρκετούς μήνες έμεναν στην παραθαλάσσια πόλη Southport, μετά λίγο στο χωριό Disley και τελικά εγκαταστάθηκαν σε ένα σπίτι στο Victoria Park του Μάντσεστερ. Οι κόρες τους γράφτηκαν στο Γυμνάσιο Θηλέων του Μάντσεστερ.
Η Έμελιν Πάνκχερστ άρχισε συνεργασία με πολλές πολιτικές οργανώσεις, κερδίζοντας τον σεβασμό της κοινότητας. Εκτός από την γυναικεία ψηφοφορία, δραστηριοποιήθηκε και στη Γυναικεία Φιλελεύθερη Ομοσπονδία (WLF), βοηθός του Φιλελεύθερου Κόμματος. Γρήγορα όμως απογοητεύτηκε από τις μετριοπαθείς θέσεις τις ομάδας.
Το 1888 η Έμελιν Πάνκχερστ είχε γίνει φίλη με τον Keir Hardie, σκοτσέζο σοσιαλιστή. Το 1891 έγινε βουλευτής και 2 χρόνια μετά βοήθησε στην δημιουργία του Ανεξάρτητου Εργατικού Κόμματος (ILP). Η Έμελιν ενθουσιάστηκε από το εύρος των θεμάτων που απασχολούσαν το ILP, παραιτήθηκε από τη WFL και ζήτησε να ενταχθεί στο ILP. Το τοπικό παράρτημα της αρνήθηκε λόγω φύλου αλλά τελικά εντάχθηκε στο ILP σε εθνικό επίπεδο. Μια από τις πρώτες δραστηριότητές της ήταν να μοιράσει τρόφιμα σε φτωχούς μέσω της Επιτροπής για την Αρωγή των Ανέργων. Τον Δεκέμβριο του 1894 εξελέγη στη θέση του Poor Law Guardian στο Chorlton-on-Medlock και τρομοκρατήθηκε από τις συνθήκες που είδε.
Μετά από ακόμα μια αποτυχημένη κοινοβουλευτική εκστρατεία του συζύγου της, η Έμελιν Πάνκχερστ αντιμετώπισε τον νόμο το 1896. Εκείνη, μαζί με δυο άντρες, παραβίασαν την δικαστική απόφαση κατά των συναντήσεων του ILP. Ο Ρίτσαρντ Πάνκχερστ έδωσε εθελοντικά την νομική του βοήθεια και οι κατηγορούμενοι αρνήθηκαν να πληρώσουν πρόστιμα. Οι δυο άντρες πέρασαν κι ένα μήνα στη φυλακή. Δεν συνέβη το ίδιο και με την Έμελιν Πάνκχερστ, ίσως επειδή ο δικαστής φοβήθηκε την αντίδραση του κοινού στην φυλάκισή της. Εκείνη όμως θεωρούσε την φυλάκιση μια χρήσιμη εμπειρία. Τελικά οι συναντήσεις του ILP επιτράπηκαν, όμως όλη η κατάσταση επιβάρυνε την υγεία του Ρίτσαρντ Πάνκχερστ και μείωσε πολύ τα οικογενειακά εισοδήματα.
Ο θάνατος του Ρίτσαρντ Πάνκχερστ
Κατά τον δικαστικό αγώνα, ο Ρίτσαρντ Πάνκχερστ άρχισε να νιώθει έντονους πόνους στο στομάχι λόγω γαστρικού έλκους και το 1897 η κατάσταση επιδεινώθηκε. Μετακόμισαν οικογενειακώς στο εξοχικό Mobberley, σύντομα ο Ρίτσαρντ ένιωσε καλύτερα και το φθινόπωρο επέστρεψαν στο Μάντσεστερ. Το καλοκαίρι του 1898 όμως ξαφνικά υποτροπίασε. Το τηλεγράφημά του βρήκε την Έμελιν Πάνκχερστ στο Corsier της Ελβετίας με την μεγαλύτερη κόρη τους, Κρίσταμπελ, όπου είχαν επισκεφθεί την φίλη της, Νοεμί. Άφησε την Κρίσταμπελ στη Νοεμί κι έφυγε για την Αγγλία. Στις 5 Ιουλίου, κι ενώ βρισκόταν στο τρένο από Λονδίνο για Μάντσεστερ, είδε στην εφημερίδα την αναγγελία θανάτου του Ρίτσαρντ Πάνκχερστ.
Ο θάνατος του Ρίτσαρντ άφησε στην Έμελιν Πάνκχερστ πολλές ευθύνες και χρέη. Μετακόμισε σε μικρότερο σπίτι στην οδό Nelson 62 και της δόθηκε η αμειβόμενη θέση της Γραμματέας Γεννήσεων και Θανάτων στο Chorlton. Από εκεί είχε καλύτερη εικόνα για τις συνθήκες που βίωναν οι γυναίκες της περιοχής. Οι παρατηρήσεις της σχετικά με τις διαφορές στην ζωή ανδρών και γυναικών ενίσχυαν την πεποίθησή της ότι οι γυναίκες χρειαζόταν την ψήφο για να βελτιώσουν τις συνθήκες της ζωής τους. Το 1900 εξελέγη στην Σχολική Επιτροπή του Μάντσεστερ και είδε και νέα παραδείγματα άνισης μεταχείρισης των γυναικών. Εκείνο το διάστημα άνοιξε ξανά το κατάστημά της για να έχει ένα επιπλέον εισόδημα.
Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών (WSPU)
Μέχρι το 1903 η Έμελιν Πάνκχερστ πίστευε ότι οι προσπάθειές της δεν είχαν αποτέλεσμα, αν και τα νομοσχέδια των 1870, 1886 και 1897 ήταν πολλά υποσχόμενα. Γι’ αυτό αμφέβαλε ότι τα πολιτικά κόμματα θα έβαζαν ποτέ το θέμα σε προτεραιότητα. Ακόμα και το ILP αρνήθηκε να επικεντρωθεί στο θέμα, οπότε κι εκείνη απομακρύνθηκε. Πίστευε πως θα έπρεπε να ακολουθηθούν πιο δυναμικές ενέργειες. Έτσι, στις 10 Οκτωβρίου 1903, μαζί με αρκετούς συναδέλφους, ίδρυσαν την Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών (WSPU), ανοιχτή μόνο σε γυναίκες, επικεντρωμένη στην άμεση δράση για την κατάκτηση του δικαιώματος ψήφου.
Η ομάδα, εκτός από ομιλίες και συλλογή υπογραφών, οργάνωνε συγκεντρώσεις και δημοσίευσε ένα μαχητικό δελτίο με τίτλο «Votes for Women». Επίσης συγκάλεσε και μια σειρά «Γυναικείων Κοινοβουλίων» για να συμπέσει με τις επίσημες συνεδριάσεις της κυβέρνησης. Όταν στις 12 Μαΐου 1905 καταψηφίστηκε ένα νομοσχέδιο για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, η Πάνκχερστ μαζί με άλλα μέλη ξεκίνησαν διαμαρτυρία έξω από το Κοινοβούλιο. Η αστυνομία τους απομάκρυνε αμέσως, εκείνοι ανασυγκροτήθηκαν και ζήτησαν την ψήφιση του νομοσχεδίου. Παρόλο που αυτό δεν έγινε, η Πάνκχερστ θεώρηση επιτυχημένη την κίνησή για να τραβήξει την προσοχή.
Οι τρεις κόρες της σύντομα ανέλαβαν δράση στο WSPU. Τον Οκτώβριο του 1905 η Κρίσταμπελ συνελήφθη αφού έφτυσε έναν αστυνομικό. Η Αντέλα και η Σύλβια συνελήφθησαν ένα χρόνο μετά κατά την διάρκεια μια διαμαρτυρίας έξω από το Κοινοβούλιο. Η Έμελιν Πάνκχερστ συνελήφθη πρώτη φορά τον Φεβρουάριο του 1908, όταν προσπάθησε να μπει στο Κοινοβούλιο για να δώσει ένα ψήφισμα διαμαρτυρίας στον Πρωθυπουργό. Κατηγορήθηκε για κωλυσιεργία και καταδικάστηκε σε έξι εβδομάδες φυλάκιση. Τότε μίλησε για τις συνθήκες εγκλεισμού και τα βασανιστήρια, που υπέστησαν. Θεώρησε όμως την φυλάκισή ένα μέσον για να δημοσιοποιήσει τον επείγοντα χαρακτήρα του δικαιώματος ψήφου των γυναικών. Το Ιούνιο του 1909 χτύπησε ένα αστυνομικό στο πρόσωπο δυο φορές για να εξασφαλίσει την σύλληψη. Συνολικά η Έμελιν Πάνκχερστ είχε συλληφθεί 7 φορές.
Η εστίαση του WSPU στην ψήφο των γυναικών τους έφερε σε άμεση σύγκρουση με τους διοργανωτές του Φιλελεύθερου Κόμματος, αφού πολλοί υποψήφιοι του κόμματος στήριζαν το δικαίωμα ψήφου των γυναικών. Στις 18 Ιανουαρίου 1908, η Έμελιν Πάνκχερστ και η συνεργάτιδά της Νέλλη Μαρτελ δέχθηκαν επίθεση από ένα πλήθος αντρών υποστηρικτών των φιλελεύθερων, που κατηγορούσαν το WSPU για την ήττα τους. Οι γυναίκες χτυπήθηκαν άσχημα. Παρόμοιες εντάσεις υπήρξαν αργότερα και με τους Εργατικούς.
Καθώς το WSPU κέρδισε την αναγνώριση, η Έμελιν Πάνκχερστ αντιστάθηκε στις προσπάθειες εκδημοκρατισμού του. Πολλά απογοητευμένα μέλη, όπως οι Μπίλινγκτον – Γκρέγκ και Σάρλοτ Ντέσπαρντ, παραιτήθηκαν και δημιούργησαν την δική τους οργάνωση, το Women’s Freedom League.
Η Έμελιν Πάνκχερστ εντατικοποιεί τις προσπάθειες και κερδίζει το πλήθος
Στις 26 Ιουνίου 1908 ακτιβιστές συγκεντρώθηκαν στο Hyde Park απαιτώντας ψήφο στις γυναίκες αλλά ο πρωθυπουργός Asquith και οι κορυφαίοι βουλευτές αδιαφόρησαν. Λίγο μετά την συγκέντρωση, 12 γυναίκες συγκεντρώθηκαν στην πλατεία του Κοινοβουλίου προσπαθώντας να εκφωνήσουν ομιλίες, η αστυνομία όμως τους έσπρωξε προς ένα πλήθος αντιπάλων που ήταν εκεί κοντά. Απογοητευμένα τα μέλη του WSPU Έντιθ Νιου και Μαίρη Λι πέταξαν πέτρες στην πρωθυπουργική κατοικία. Επέμεναν ότι έδρασαν ανεξάρτητα, αλλά η Έμελιν Πάνκχερστ τους ενέκρινε. Το δικαστήριο καταδίκασε τις γυναίκες σε δυο μήνες φυλάκιση με την Πάνκχερστ να υπενθυμίζει ότι και αρκετοί άντρες έχουν σπάσει τα παράθυρα του πρωθυπουργού για να κερδίσουν διάφορα δικαιώματα.
Το 1909 στις δράσεις του WSPU προστέθηκε και η απεργία πείνας. Στις 24 Ιουνίου η Μάριον Γουάλας Ντάνλοπ συνελήφθη επειδή έγραψε ένα απόσπασμα της Διακήρυξη των Δικαιωμάτων σε έναν τοίχο της Βουλή. Οι συνθήκες κράτησης την οδήγησαν σε απεργία πείνας. Όταν αυτό είχε αποτέλεσμα, 14 φυλακισμένες γυναίκες άρχισαν απεργία πείνας. Τα μέλη του WSPU σύντομα έγιναν γνωστά σε όλη τη χώρα. Οι αρχές της φυλακής συχνά τις τάιζαν με το ζόρι με σωλήνες από την μύτη ή το στόμα.
Εντάσεις λόγω των τακτικών αυτών υπήρχαν και μεταξύ του WSPU και των πιο μετριοπαθών οργανώσεων, που είχαν συγχωνευθεί στην Εθνική Ένωση Γυναικών Εταιρειών Ψηφοφορίας (NUWSS). Η αρχηγός της NUWSS, Μίλισεντ Φόσετ, που αρχικά υποστήριζε τα μέλη του WSPU, μέχρι το 1912 δήλωνε ότι οι απεργίες πείνας ήταν απλώς διαφημιστικά κόλπα.
Ο Τύπος είχε μεικτές αντιδράσεις. Πολλοί δημοσιογράφοι ανέφεραν ότι πλήθη γυναικών ανταποκρίθηκαν θετικά στις ομιλίες της Πάνκχερστ ενώ άλλοι καταδίκαζαν την προσέγγισή της στο θέμα. Το 1906 ο Τσαρλς Χαντς, δημοσιογράφος της Daily Mail, αναφέρθηκε στις μαχητικές γυναίκες ως «σουφραζέτες», κι όχι «σουφραζίστ», τον επίσημο όρο για τους μαχητές του δικαιώματος ψήφου των γυναικών. Η Έμελιν Πάνκχερστ και οι σύμμαχοί της έκαναν αυτόν τον όρο δικό τους για να διαφοροποιηθούν από τις άλλες ομάδες.
Το 1907 Η Έμελιν Πάνκχερστ πούλησε το σπίτι στο Μάντσεστερ κι άρχισε να μετακινείται και να κάνει ομιλίες. Η Κρίσταμπελ έγινε η εθνική συντονιστής του WSPU. Το 1909, κι ενώ η Έμελιν Πάνκχερστ σχεδίαζε μια περιοδεία στις ΗΠΑ, ο γιος της Χένρι έμεινε παράλυτος λόγω φλεγμονής στο νωτιαίο μυελό. Δίσταζε, λοιπόν, να φύγει αλλά για τη θεραπεία του χρειαζόταν χρήματα και η περιοδεία αναμενόταν επικερδής. Όταν επέστρεψε, ήταν στο προσκέφαλο του Χένρι, που πέθανε στις 5 Ιανουαρίου 1910. Πέντε μέρες αργότερα έγινε η κηδεία του και αμέσως μετά μίλησε μπροστά σε 5.000 άτομα στο Μάντσεστερ. Οι υποστηρικτές του Φιλελεύθερου Κόμματος, που είχαν πάει για να την τσακίσουν, έμειναν σιωπηλοί.
Black Friday
Μετά τις απώλειες των Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1910, ο δημοσιογράφος και μέλος του ILP, Henry Brailsford βοήθησε στην οργάνωση επιτροπής συνδιαλλαγής για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών, με 54 βουλευτές από διάφορα κόμματα. Το νομοσχέδιο είχε σημαντική πιθανότητα επιτυχίας. Έτσι το WSPU ανέστειλε την υποστήριξη στις υλικές ζημιές και τις απεργίες πείνας. Όταν όμως δεν εγκρίθηκε, η Έμελιν Πάνκχερστ ηγήθηκε μια πορείας διαμαρτυρίας 300 γυναικών στην πλατεία του Κοινοβουλίου στις 18 Νοεμβρίου. Η αστυνομία, υπό την καθοδήγηση του τότε υπουργού Εσωτερικών Ουίνστον Τσόρτσιλ, γρονθοκόπησε άσχημα τις διαδηλώτριες. Η Έμελιν Πάνκχερστ μπήκε στο Κοινοβούλιο αλλά ο πρωθυπουργός αρνήθηκε να την δει. Το γεγονός έγινε γνωστό ως Black Friday.
Η αδερφή της, Μαίρη Τζέιν, συνελήφθη για 3η φορά λίγες μέρες αργότερα και καταδικάστηκε σε 1 μήνα φυλάκιση. Ανήμερα Χριστούγεννα, δυο μέρες μετά την αποφυλάκισή της, πέθανε στο σπίτι του αδερφού τους, Χέρμπερτ Γκούλντεν.
Οι νέες τακτικές της ομάδας της Έμελιν Πάνκχερστ
Με τα επόμενα νομοσχέδια, οι ηγέτες της WSPU υποστήριξαν πιο ήπιες τακτικές. Η Αϊλίν Πρέστον, Απρίλιο του 1911, οδήγησε την Πάνκχερστ σε περιοδεία σε όλη τη χώρα για την διάδοση του μηνύματος του δικαιώματος ψήφου των γυναικών. Το 1912 η Πάνκχερστ ήταν ξανά υπέρ του σπασίματος παραθύρων. Οι εκτεταμένες ζημιές οδήγησαν σε έφοδο της αστυνομίας στα γραφεία της WSPU. Οι Έμελιν Πάνκχερστ και Έμελιν Πέθικ – Λόρενς καταδικάστηκαν για συνωμοσία για τη διάπραξη υλικών ζημιών. Η Κρίσταμπελ καταζητήθηκε επίσης. Πήγε στο Παρίσι κι από εκεί διηύθυνε την οργάνωση.
Η Έμελιν Πάνκχερστ, μέσα στην φυλακή Holloway, ξεκίνησε την πρώτη της απεργία πείνας, για να βελτιώσει τις συνθήκες για όλες τις κρατούμενες σουφραζέτες. Σύντομα ακολούθησαν κι άλλες κρατούμενες. Αρχικά η Πάνκχερστ βίωσε αναγκαστική σίτιση. Στα επόμενα δυο χρόνια συνελήφθη αρκετές φορές αλλά συχνά αφηνόταν ελεύθερη λόγω κακής υγείας, αφού πάντα έκανε απεργία πείνας. Οι σωφρονιστικοί υπάλληλοι γνώριζαν τι θα ξεσπούσε αν αυτή η δημοφιλής ηγέτης υπέφερε στην φυλακή. Ωστόσο η αστυνομία την έπιανε συχνά. Προσπάθησε να το αποφύγει με διάφορες μεταμφιέσεις και τελικά η WSPU δημιούργησε μια ομάδα γυναικών σωματοφυλάκων εκπαιδευμένων σε jujutsu για την προστασία της. Οι σωματοφύλακες της Έμελιν Πάνκχερστ έγιναν στόχος της αστυνομίας με αποτέλεσμα βίαιες συμπλοκές σε κάθε προσπάθεια σύλληψης.
Το 1912 υιοθετήθηκε και ο εμπρησμός. Μετά την επίσκεψη του πρωθυπουργού Asquith στο Royal Theatre στ Δουβλίνο, οι ακτιβίστριες σουφραζέτες Γκλάντις Έβανς, Μαίρη Λι, Λίζι Μπέικερ και Μέιμπελ Κέιπερ, προσπάθησαν να προκαλέσουν έκρηξη με πυρίτιδα και βενζίνη, με ελάχιστες ζημιές. Το ίδιο βράδυ η Μαίρη Λι πέταξε ένα τσεκούρι στην άμαξα με τους Τζον Ρέντμοντ, αρχηγό του Ιρλανδικού Κοινοβουλευτικού Κόμματος, τον Λόρντ Μέιορ και τον Asquith.
Σημαντική δημοσιότητα στο κίνημα έδωσε ο θάνατος της Έμιλι Ντέιβιντσον το 1913, όταν έπεσε από το Kings Horse στο Epsom Derby. Στην κηδεία της παραβρέθηκαν 55.000 άτομα. Η Έμελιν Πάνκχερστ επιβεβαίωσε ότι αυτές οι γυναίκες δεν έπαιρναν εντολές από εκείνη ή την Κρίσταμπελ, αλλά διαβεβαίωσαν ότι το κοινό υποστήριζε τις ενέργειες των σουφραζετών. Παρόμοια περιστατικά έγιναν σε όλη τη χώρα.
Ρήγματα στην οικογένεια Πάνκχερστ
Όταν το WSPU ενέκρινε την καταστροφή περιουσίας, πολλά μέλη αποχώρησαν. Πρώτοι ήταν οι Έμελιν Πέθικ – Λόρενς και ο σύζυγός της Φρέντερικ, που συγκρούστηκαν με την Κρίσταμπελ. Όταν επέστρεψαν από τις διακοπές τους διαπίστωσαν ότι τους είχε αποβάλει. Μια άλλη αποχώρηση ήταν κόρη της Έμελιν, Αντέλα. Αποδοκίμαζε κι εκείνη την καταστροφή ιδιοκτησίας και θεωρούσε ότι έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στον σοσιαλισμό.
Το ρήγμα στην οικογένεια βάθυνε τον Νοέμβριο του 1913, όταν η Σύλβια Πάνκχερστ μίλησε σε μια συνάντηση σοσιαλιστών και συνδικαλιστών για την υποστήριξη του οργανωτή των συνδικάτων Τζιμ Λάρκιν. Η στενή σύνδεση με εργατικές ομάδες και η εμφάνιση της Σύλβια στην σκηνή μαζί με τον Φρέντερικ Πέθικ – Λόρενς έπεισαν την Κρίσταμπελ ότι η αδερφή της οργάνωνε μια ομάδα αμφισβήτησης του WSPU.
Το ερχόμενο Ιανουάριο η Σύλβια, που μόλις είχε αποφυλακιστεί, κλήθηκε στο Παρίσι, που την περίμεναν η Κρίσταμπελ και η Έμελιν, που είχε γυρίσει από περιοδεία στις ΗΠΑ. Μετά από έγκριση της Έμελιν Πάνκχερστ, η Κρίσταμπελ διέταξε την ομάδα της Σύλβια αν αποχωρήσει από το WSPU. Προσπάθησαν επίσης η λέξη «suffragettes» να αφαιρεθεί από το όνομα ELFS της ομάδας, αφού ήταν άρρηκτα δεμένο με το WSPU. Η Σύλβια αρνήθηκε κι αυτό θύμωσε την Έμελιν.
Η Αντέλα ήταν πια άνεργη με μέλλον αβέβαιο κι αυτό ανησυχούσε την Έμελιν Πάνκχερστ. Αποφάσισε ότι η Αντέλα έπρεπε να μετακομίσει στην Αυστραλία, της έδωσε μια συστατική επιστολή για μια σουφραζέτα και πλήρωσε για την μετεγκατάστασή της. Δεν είδαν πότε ξανά η μία την άλλη.
Το Γυναικείο Κόμμα
Τον Νοέμβριο του 1917 η εβδομαδιαία εφημερίδα του WSPU ανακοίνωσε ότι το WSPU θα γινόταν το Γυναικείο Κόμμα. Ένα χρόνο μετά, στις 19 Νοεμβρίου, η Έμελιν Πάνκχερστ ανακοίνωσε ότι η κόρη της Κρίσταμπελ θα ήταν υποψήφια στις επόμενες Γενικές Εκλογές, τις πρώτες όπου μπορούσαν να είναι και οι γυναίκες υποψήφιες. Δεν ανακοίνωσαν την εκλογική περιφέρεια αλλά λίγες μέρες αργότερα έγινε γνωστό ότι θα είναι το Westbury στο Wiltshire.
Η Έμελιν πίεσε των πρωθυπουργό David Lloyd George για να εξασφαλίσει στήριξη στην Κρίσταμπελ. Όσο γινόταν όμως αυτές οι συζητήσεις οι Πάνκχερστ επέλεξαν την περιφέρεια Smethwick στο Staffordshire. Ο Συνασπισμός είχε ήδη διαλέξει τον τοπικό υποψήφιο, τον Ταγματάρχη Samuel Nock Thompson, αλλά ο ηγέτης την Συντηρητικών, Bonar Law, πείστηκε να ζητήσει την απόσυρσή του.
Η Κρίσταμπελ δεν έλαβε επίσημη υποστήριξη. Στην συνέχεια ήρθε σε ευθεία μάχη με τον υποψήφιο των Εργατικών, John Davison, και έχασε. Το Γυναικείο Κόμμα δεν συμμετείχε σε άλλες εκλογές κι έκλεισε αμέσως μετά.
Οι δράσεις στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο
Όταν ξεκίνησε ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος τον Αύγουστο του 1914, η Έμελιν Πάνκχερστ και η Κρίσταμπελ θεώρησαν ότι η γερμανική απειλή αφορούσε όλη την ανθρωπότητα και η βρετανική κυβέρνηση χρειαζόταν την υποστήριξη όλων. Έπεισαν, λοιπόν, την WSPU να σταματήσει όλες τις μαχητικές δραστηριότητες μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος. Έτσι έγινε ανακωχή με την κυβέρνηση, όλοι οι κρατούμενοι της WSPU απελευθερώθηκαν και η Κρίσταμπελ επέστρεψε στο Λονδίνο. Μαζί με την Έμελιν έθεσαν την οργάνωση για λογαριασμό της πολεμικής προσπάθειας.
Οι Σύλβια και Αντέλα όμως απέρριψαν τις θέσεις της μητέρας τους. Η σοσιαλίστρια Σύλβια θεωρούσε τον πόλεμο όργανο εκμετάλλευσης των καπιταλιστών ολιγαρχιών και η Αντέλα, από την Αυστραλία, δημοσιοποίησε την αντίθεσή της στην στράτευση. Η Έμελιν Πάνκχερστ, με γράμμα εξέφρασε την ντροπή της για τις θέσεις των παιδιών της.
Και μέσα στη WSPU όμως υπήρχαν διαφωνίες. Ορισμένα μέλη εξοργίστηκαν από την ξαφνική άκαμπτη αφοσίωση στην κυβέρνηση, την φανερή εγκατάλειψη των προσπαθειών για την ψήφο των γυναικών και τον τρόπο διαχείρισης των κεφαλαίων που συγκεντρώνονταν γι αυτό το σκοπό. Έτσι χωρίστηκαν δυο ομάδες από τη WSPU. Μία ήταν η Σουφραζέτες της Κοινωνικής και Πολιτικής Ένωσης Γυναικών (SWSPU) και η άλλη η Ανεξάρτητη Κοινωνική και Πολιτική Ένωση Γυναικών (IWSPU), καθεμιά αφιερωμένη στην διατήρηση της πίεσης για το δικαίωμα ψήφου των γυναικών.
Ένα άλλο θέμα που απασχόλησε τότε ήταν τα μωρά του πολέμου, παιδιά ανύπαντρων μανάδων, των οποίων οι πατέρες ήταν στην πρώτη γραμμή. Η Έμελιν Πάνκχερστ ίδρυσε ένα σπίτι υιοθεσίας στο Campden Hill, που χρησιμοποιούσε την εκπαιδευτική μέθοδο Montessori. Μερικοί την επέκριναν για την στήριξή της σε γονείς παιδιών εκτός γάμου, εκείνη όμως δήλωσε ότι η μόνη της ανησυχία είναι η ευημερία των παιδιών. Η έλλειψη κεφαλαίων όμως οδήγησε στην παράδοση του σπιτιού στην πριγκίπισσα Αλίκη. Η ίδια η 57χρονη πια Έμελιν Πάνκχερστ υιοθέτησε 4 παιδιά, που τα ονόμασε Κάθλιν Κινγκ, Φλόρα Μαίρη Γκόρντον, Τζόαν Πέμπριτζ και Ελίζαμπεθ Τιούντορ. Ζούσαν όλοι στο Λονδίνο και για πρώτη φορά μετά από καιρό υπήρχε μόνιμη κατοικία στο Holland Park.
Έμελιν Πάνκχερστ και Ρωσία
Το 1916 η Έμελιν Πάνκχερστ έκανε περιοδεία σε ΗΠΑ και Καναδά. Δυο χρόνια μετά, που μπήκαν και οι ΗΠΑ στον πόλεμο, επέστρεψε για να ενθαρρύνει στις σουφραζέτες να υποστηρίξουν την πολεμική προσπάθεια, παραμερίζοντας τα σχετικά με την ψηφοφορία. Εκεί μίλησε και για τους φόβους της για την κομμουνιστική εξέγερση, που θεωρούσε σοβαρή απειλή για την ρωσική δημοκρατία.
Μέχρι τον Ιούνιο του 1917 η Ρωσική Επανάσταση είχε ενισχύσει τους Μπολσεβίκους, που υποστήριζαν τον τερματισμό του πολέμου. Η μεταφρασμένη βιογραφία της Έμελιν Πάνκχερστ ήταν ευρέως γνωστή στην Ρωσία κι αυτό το θεωρούσε ευκαιρία για να ασκήσει πιέσεις στο ρωσικό λαό. Ήλπιζε να τους πείσει να αρνηθούν τους όρους της Γερμανίας για ειρήνη.
Τον Αύγουστο συναντήθηκε με τον Ρώσο πρωθυπουργό Alexander Kerensky. Η Έμελιν Πάνκχερστ αντιπαθούσε πια την αριστερή πολιτική κι έτσι η συνάντησή τους ήταν άβολη.
Ψήφος στις γυναίκες
Όταν επέστρεψε η Έμελιν Πάνκχερστ από την Ρωσία, διαπίστωσε ότι το δικαίωμα ψήφου των γυναικών είχε πια δρομολογηθεί. Ο νόμος περί αντιπροσώπευσης του λαού του 1918 είχε αφαιρέσει τους περιορισμούς ιδιοκτησίας στο δικαίωμα ψήφου των ανδρών και παραχώρησε ψήφο σε γυναίκες άνω των 30. Όσο όμως οι γυναίκες πανηγύριζαν, προέκυψε ένα νέο σχίσμα. Θα έπρεπε οι γυναικείες πολιτικές οργανώσεις να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τις αντρικές. Πολλοί σοσιαλιστές υποστήριξαν την ενότητα των δυνάμεων, αλλά η Έμελιν και η Κρίσταμπελ θεώρησαν καλύτερο να παραμείνουν χωριστά. Έκαναν πάλι το WSPU Γυναικείο Κόμμα, ανοιχτό μόνο για γυναίκες.
Το κόμμα μετά τον πόλεμο ευνόησε νόμους για ίσους γάμους, ίσες εργασιακές αμοιβές και ίσες εργασιακές ευκαιρίες για τις γυναίκες.
Οι μεταπολεμικές δραστηριότητες
Μετά την ανακωχή του 1918, η Έμελιν Πάνκχερστ συνέχισε να προωθεί το όραμά της για την βρετανική ενότητα, να επικεντρώνεται στην ενδυνάμωση των γυναικών, υπερασπιζόταν την δύναμη της βρετανικής Αυτοκρατορίας. Για χρόνια ταξίδευε σε Αγγλία και Βόρεια Αμερική για να κερδίσει υποστήριξη και να προειδοποιήσει για τους κινδύνους του μπολσεβικισμού. Μόλις τέλειωσε ο πόλεμος έζησε για μερικά χρόνια στις Βερμούδες και στην Αμερική.
Η Έμελιν Πάνκχερστ δραστηριοποιήθηκε και πάλι όταν ψηφίστηκε ένα νομοσχέδιο που επιτρέπει στις γυναίκες την υποψηφιότητα στη Βουλή των Κοινοτήτων. Πολλά μέλη του Γυναικείου Κόμματος προέτρεψαν την Πάνκχερστ να διεκδικήσει τις εκλογές αλλά εκείνη επέμενε ότι η Κρίσταμπελ ήταν καταλληλότερη. Η Κρίσταμπελ έχασε με πολύ μικρή διαφορά από την υποψήφια του Εργατικού Κόμματος.
Στα πολλά ταξίδια στην Αμερική η Έμελιν Πάνκχερστ αγάπησε τον Καναδά, βλέποντας εκεί περισσότερη ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών. Το 1922 έκανε αίτηση για καναδική άδεια παραμονής, νοίκιασε ένα σπίτι στο Τορόντο και μετακόμισε με τα 5 υιοθετημένα παιδιά της. Εκεί δραστηριοποιήθηκε στο Εθνικό Συμβούλιο του Καναδά για την Καταπολέμηση των Αφροδίσιων Ασθενειών (CNCCVD). Σύντομα όμως βαρέθηκε τους μεγάλους καναδικούς χειμώνες, της τελείωσαν τα χρήματα κι επέστρεψε στην Αγγλία στα τέλη του 1925.
Στο Λονδίνο η Έμελιν συνάντησε την κόρη της, Σύλβια μετά από χρόνια. Η Σύλβια ζούσε ανύπαντρη με έναν Ιταλό αναρχικό. Η Κρίσταμπελ από την άλλη αφιέρωνε πολύ χρόνο στην εκκλησία.
Το 1926 η Έμελιν Πάνκχερστ μπήκε στο Συντηρητικό Κόμμα και δύο χρόνια αργότερα έβαλε υποψηφιότητα για το Κοινοβούλιο. Η μεταμόρφωσή της από ριζοσπαστική σε συντηρητική εξέπληξε πολλούς.
Η Έμελιν Πάνκχερστ φτάνει στο τέλος
Οι δυσκολίες και οι αγώνες της Έμελιν Πάνκχερστ είχαν επιβαρύνει την υγεία της. Σε αυτό συνέβαλε και ένα σκάνδαλο για την Σύλβια. Το 1928 η Σύλβια είχε γεννήσει εκτός γάμου ένα αγόρι, που το ονόμασε Ρίτσαρντ Κιρ Πέθικ Πάνκχερστ, στην μνήμη του πατέρα της, του συντρόφου της ILP και των συναδέλφων της από το WSPU αντίστοιχα. Η Έμελιν σοκαρίστηκε ακόμα πιο πολύ όταν σε μια εφημερίδα στις ΗΠΑ, που αναφέρεται στην Σύλβια ως «Δεσποινίς Πάνκχερστ», μια προσφώνηση συνήθως για την Κρίσταμπελ. Στο άρθρο η Σύλβια μίλησε για την πεποίθησή της ότι ένας γάμος χωρίς νόμιμη ένωση είναι πιο λογική επιλογή για τις απελευθερωμένες γυναίκες. Με αυτό το σκάνδαλο τελείωσε και η εκστρατεία της για το Κοινοβούλιο.
Όταν πια η υγεία της επιδεινώθηκε, η Έμελιν Πάνκχερστ μετακόμισε σε γηροκομείο στο Hampstead. Εκεί ζήτησε να νοσηλευτεί από τον γιατρό που την παρακολουθούσε κατά την απεργία πείνας. Η χρήση της αντλίας στομάχου ενώ ήταν στην φυλακή, την είχε βοηθήσει να νιώσει καλύτερα. Οι νοσοκόμες όμως ήταν σίγουρες ότι τώρα κάτι τέτοιο θα την τραυμάτιζε σοβαρά. Η Κρίσταμπελ όμως ένιωθε υποχρεωμένη να πραγματοποιήσει το αίτημα της μητέρας της. Η κατάσταση της Έμελιν Πάνκχερστ ήταν ήδη κρίσιμη πριν ακόμα την επέμβαση. Η Έμελιν Πάνκχερστ πέθανε την Πέμπτη 14 Ιουνίου 1928, σε ηλικία 69 ετών.
Ο θάνατός έγινε γνωστός σε όλη την χώρα αλλά και στην Βόρεια Αμερική. Στην κηδεία της στις 18 Ιουνίου πήγαν πρώην συνάδελφοι από όπου είχε βρεθεί. Η ταφή της έγινε στο νεκροταφείο Brompton στο Λονδίνο. Η Daily Mail περιέγραψε την πομπή σαν ενός νεκρού στρατηγού. Οι γυναίκες φορούσαν κορδέλες της WSPU και έφεραν την σημαία της οργάνωσης. Η Κρίσταμπελ και η Σύλβια, μαζί με το παιδί της, εμφανίστηκαν μαζί, η Αντέλα δεν ήρθε.
Η κληρονομιά της Έμελιν Πάνκχερστ
Ο Τύπος παγκοσμίως αναγνώρισε την δουλειά της Έμελιν Πάνκχερστ. Η New York Herald Tribune την αποκάλεσε «την πιο αξιοσημείωτη πολιτική και κοινωνική ταραχή των αρχών του εικοστού αιώνα και την υπέρτατη πρωταγωνίστρια της εκστρατείας για το εκλογικό δικαίωμα των γυναικών».
Λίγο μετά την κηδεία, μια από τις παλαιότερες σωματοφύλακές, η Κάθριν Μάρσαλ, άρχισε να μαζεύει χρήματα για ένα αναμνηστικό άγαλμα. Στις 6 Μαρτίου 1930 έγιναν τα αποκαλυπτήρια στους Κήπους του Πύργου της Βικτώριας. Στην τελετή βρέθηκαν πλήθος ριζοσπάστες, πρώην σουφραζέτες και εθνικοί αξιωματούχοι. Η Σύλβια ήταν η μόνη από τις κόρες, που παρευρέθηκαν. Στο σχεδιασμό της τελετής την είχαν σκόπιμα αποκλείσει, θεωρώντας την υπεύθυνη για την επίσπευση του θανάτου της Έμελιν Πάνκχερστ. Η Κρίσταμπελ βρισκόταν σε περιοδεία στη Βόρεια Αμερική αλλά έστειλε ένα τηλεγράφημα, που διαβάστηκε δυνατά.
Κατά τον 20ο αιώνα, οι κόρες της Έμελιν Πάνκχερστ, έγραψαν βιβλία για την μητέρα τους και τους αγώνες της. Το βιβλίο της Σύλβια, με τίτλο «The Suffrage Movement», που κυκλοφόρησε το 1931, περιγράφει τους αγώνες της μητέρας της κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο ως την αρχή μιας προδοσίας της οικογένειας και του κινήματος, ενισχύοντας την φήμη μιας παράλογης κι αυταρχικής γυναίκας. Αντίθετα η Κρίσταμπελ, στο βιβλίο της «Unshackled: The Story of How We Win the Vote», που κυκλοφόρησε το 1959, περιγράφει την μητέρα της ως γενναιόδωρη και ανιδιοτελή.
Και οι ιστορικοί διαφωνούν αν οι απόψεις της Έμελιν Πάνκχερστ βοήθησαν ή έβλαψαν το κίνημα. Υπάρχει όμως η γενική συμφωνία ότι αύξησε την ευαισθητοποίηση του κοινού με τρόπους που τελικά κρίθηκαν απαραίτητοι.
Το 1987 ένα σπίτι της στο Μάντσεστερ έγινε χώρος συγκέντρωσης και μουσείο αποκλειστικά γυναικών με το όνομα «Pankhurst Center».
Το 2002 η Έμελιν Πάνκχερστ κατατάχθηκε στον αριθμό 27 σε μια δημοσκόπηση του BBC για τους 100 σπουδαιότερους Βρετανούς.
Το 2006 τοποθετήθηκε μια μπλε πλάκα αφιερωμένη στην Έμελιν και την Κρίσταμπελ Πάνκχερστ στο σπίτι όπου είχαν ζήσει στο Νότιν Χιλ.
Το 2016 μετά από δημόσια ψηφοφορία ανακοινώθηκε ότι το 2019 θα αποκαλυφθεί ένα άγαλμα την Έμελιν Πάνκχερστ, καθιστώντας την 1η γυναίκα μετά την βασίλισσα Βικτόρια, που θα τιμηθεί με άγαλμα στην πόλη μετά από πάνω από 100 χρόνια. Τελικά τα αποκαλυπτήρια έγιναν στις 14 Δεκεμβρίου 2018, 100 χρόνια μετά την κατάκτηση του δικαιώματος των Βρετανίδων να ψηφίζουν στις γενικές εκλογές.
Το όνομα και ο χαρακτήρας της Έμελιν Πάνκχερστ εμφανίστηκαν σε πολλά έργα της μικρής και μεγάλης οθόνης. Στην μίνι σειρά του BBC «Shoulder to Shoulder» του 1974 την Πάνκχερστ υποδύεται η Siân Phillips. Στην ταινία του 2015 «Suffragette» την Πάνκχερστ υποδύεται η Μέριλ Στριπ.
Ακολουθεί video με απόσασμα της ομιλίας της Έμελιν Πάνκχερστ στο Κονέκτικατ το 1913, όπως το παρουσίασαν οι δημιουργοί του video.
Για το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν πληροφορίες από:
- Emmeline Pankhurst, Ανακτήθηκε από: https://en.wikipedia.org/ Τελευταία πρόσβαση: 19/6/22
- Βουλγαρέλη, Κ. (2018). Έμελιν Πάνκχερστ: Η ηγέτιδα των σουφραζέτων που έστειλε τις γυναίκες για πρώτη φορά στην κάλπη. Ανακτήθηκε από: https://www.bovary.gr/ Τελευταία πρόσβαση: 19/6/22
- Καβατζικλής, Δ. (2022). Η ιστορία του κινήματος των σουφραζετών – των σημαντικότερων γυναικών του 20ου αιώνα. Ανακτήθηκε από: https://mikropragmata.lifo.gr/ Τελευταία πρόσβαση: 19/6/22
- Ρούσσος, Γ. (2020). «Σουφραζέτες»: Ο αγώνας του κινήματος υπέρ του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες. Ανακτήθηκε από: https://tvxs.gr/ Τελευταία πρόσβαση: 19/6/22
- Παπαδημητρίου, Στ. (2020). Emmeline Pankhurst: Η ζωή και το έργο της ισχυρότερης σουφραζέτας Δεν ήταν τέλεια, αλλά ήταν ηρωίδα. Ανακτήθηκε από: https://www.portraits.gr/ Τελευταία πρόσβαση: 19/6/22