Πετρούσα: Το διονυσιακό χωριό της Προσοτσάνης

Περίπου 15 χλμ. έξω από την Δράμα,στις νότιες παρυφές του Φαλακρού βρίσκεται η Πετρούσα. Ανήκει στον δήμο Προσοτσάνης και σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή,αριθμεί περίπου 2000 άτομα. Η Πετρούσα ξεχωρίζει για τον πλούτο των παραδόσεων που διατηρούνται με θέρμη από τους κατοίκους,ιδίως τους νεότερους. Είναι ευρέως γνωστή για τα διονυσιακά δρώμενα που γίνονται την περίοδο των φώτων. Ως προς την προέλευσή τους η πλειοψηφία των κατοίκων είναι ντόπιοι. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών προστέθηκαν λίγες προσφυγικές οικογένειες που κατάγονταν από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη. Οι περισσότεροι από τους κατοίκους ασχολούνται με τη γεωργία, μερικοί με την κτηνοτροφία καθώς και με τεχνικά και οικοδομικά επαγγέλματα. Τα προϊόντα που παράγονται στην περιοχή είναι κυρίως σιτάρι, καλαμπόκι, βαμβάκι και τεύτλα, ενώ εκτρέφονται μοσχάρια γιδοπρόβατα και γουρούνια. Πέρα από τις κύριες ενασχολήσεις τους,οι Πετρουσιώτες ασχολούνται και με την παραδοσιακή μουσική, προσφέροντας αξέχαστα γλέντια σε ντόπιους και μη.

Η λαϊκή παράδοση

Για να γνωρίσουμε καλύτερα την Πετρούσα,πρέπει πρώτα να γνωρίσουμε και να εμβαθύνουμε στην λαϊκή της παράδοση,στους χορούς και στα τραγούδια της. Ξεκινώντας με την μουσική εδώ κυριαρχούν,όπως και σε όλη την Δράμα,ο νταχαρές και η δραμινή λύρα. Πολλές φορές μπορούμε να συναντήσουμε και ήχους από γκάιντα. Στα γλέντια συναντούμε πολλούς νταχαρέδες,ενώ οι λυράρηδες έχουν την κυρίαρχη θέση σε αυτά.

Τα τραγούδια και οι χοροί,προέρχονται από όλο το νομό Δράμας. Έχουμε λοιπόν τα συρτά,την μαντζουράνα, τις μπαιντούσκες ενώ την τιμητική τους έχουν και οι αντικριστοί χοροί. Υπάρχει βέβαια και ο καθαρά πετρουσιώτικος χορός,ο λεβέντικος Πετρούσας που χορεύεται από μικρούς και μεγάλους μόνο στην συγκεκριμένη περιοχή.

Διαβάστε επίσης Φάρμα Καριοφύλλη και Βιοαρώνια Λέσβου:''Αξίζει να ρισκάρεις γυρίζοντας στην επαρχία και στη φύση''

Advertising

“Στην Πετρούσα Μπάμπιντεν”

Κάθε χρόνο στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου στην Πετρούσα,τελείται με ευθύνη του Πολιτιστικού Συλλόγου,το «Μπάμπιντεν», ένα δρώμενο που οι ρίζες του χάνονται στο βάθος του χρόνου και αποβλέπει στην καλοτυχία, τη γονιμότητα, την καρποφορία, την απελευθέρωση της γης από τα δεσμά του χειμώνα. Η ονομασία του Μπάμπιντεν προήρθε από τη λέξη Μπάμπω, που σημαίνει μαία ή γριά και από τη λέξη ντεν που σημαίνει μέρα. Δηλαδή η ημέρα της μαίας ή της γριάς.

Τα δρώμενα καθιερώθηκαν το 1912-13 όταν κάτοικοι της περιοχής, ενωμένοι, προσπάθησαν να καταπολεμήσουν τον τουρκικό ζυγό. Η γιορτή αυτή δημιουργήθηκε από τις γυναίκες της εποχής εκείνης, επειδή ήταν καταπιεσμένες και δεν μπορούσαν να διασκεδάσουν. Στην γιορτή πήγαιναν μόνο οι γυναίκες και αν υπήρχε κάποιος άντρας εκεί, τον γέμιζαν με στάχτη. Χαρακτηριστικό της γιορτής είναι οι τραγόμορφες μεταμφιέσεις. Άντρες βάφουν το πρόσωπό τους με φούμο, φορούν δέρματα ζώων και δένουν κουδούνια στην μέση τους. Γυρνούν στους δρόμους του χωριού ντυμένοι Χαράπηδες προκαλώντας έναν εκκωφαντικό θόρυβο. Με αυτό τον τρόπο, διώχνουν τα κακά πνεύματα, καλωσορίζουν τη νέα χρονιά και καλούν τη φύση να ξυπνήσει και να ετοιμαστεί για την άνοιξη, για τη νέα σοδειά.

Διαβάστε επίσης Πλάκα: Η «συνοικία των θεών» στο πέρασμα του χρόνου

Advertising

Ένα άλλο χαρακτηριστικό σύμβολο των ημερών είναι η καμήλα. Ο σύλλογος διαθέτει ιδιόκτητη αληθινή βακτριανή καμήλα από την Ολλανδία. Ο Ζαχαρίας,όπως ονομάζεται γυρνά όλο το χωριό με την συνοδεία του καμηλιέρη,των Χαράπηδων και τον ντόπιων.

Ο συμβολισμός αυτού του καρτερικού ζώου με την απαράμιλλη αντοχή στην πείνα και τη δίψα,δείχνει τις περιπέτειες του ανθρώπου μέσα στη ζωή και το χρόνο. Τον υπόλοιπο χρόνο αυτό το αξιολάτρευτο ζώο βρίσκεται στο χωριό υπό την επίβλεψη κτηνιάτρου. Οι νταχαρέδες και οι λύρες δεν θα μπορούσαν να λείπουν από αυτή την γιορτή. Οι μουσικοί ανεβαίνουν επάνω σε οχήματα και ντύνουν μουσικά το έθιμο.