Τρίκαλα Θεσσαλίας, μια πόλη με τεράστια ιστορία και πολιτισμό, αλλά αποτελεί αδιαμφισβήτητα το πιο όμορφο και μαγικό μέρος κατά την διάρκεια των Χριστουγέννων. Τα Τρίκαλα είναι μια πόλη της δυτικής Θεσσαλίας, η οποία αποτελεί πρωτεύουσα της Περιφερειακής Ενότητας Τρικάλων. Ανήκει στον δήμο Τρικκαίων καθώς και διασχίζεται από τον Λήθαιο ποταμό οποίος εικάζεται πως είναι παραπόταμος του Πηνειού.
Ο πληθυσμός της πόλης αριθμείται στους 61.653 -σύμφωνα με την απογραφή του 2011- αλλά οι μόνοι κάτοικοι της, που είναι εγγεγραμμένοι στον Δήμο Τρικκαίων φτάνουν τους 80.000 περίπου, με την πυκνότητα του πληθυσμού να φτάνει στους 15 κατοίκους/km2
Ιστορία και Μυθολογία
Η πόλη των Τρικάλων βρίσκεται οικοδομημένη στο σημείο της αρχαίας πόλης αυτής. Η οποία είχε το όνομα Τρίκκα ή Τρίκκη, η οποία ιδρύθηκε την 3η χιλιετία π.Χ. περίπου και το όνομα της προήλθε κυρίως από την νύμφη Τρίκκη, η οποία ήταν κόρη του Πηνιού ποταμού ή σύμφωνα με άλλες μαρτυρίες του Ασωπού ποταμού κατά την μυθολογία. Η πόλη ήταν σημαντικό σημείο, σταθμός για την αρχαιότητα, καθώς εδώ έζησε και έδρασε ο Ασκληπιός, όπου σήμερα αποτελεί έμβλημα του Δήμου Τρικκαίων, καθώς και σημαίνουσα προσωπικότητα μέχρι και σήμερα αφού υπήρξε για αρκετά χρόνια ο βασιλιάς της πόλης. Στη περιοχή αυτή υπήρχε μάλιστα ένα από τα εξέχοντα και αρχαιότερα Ασκληπεία της εποχής. Η πόλη φέρεται να ήταν σημείο αναφοράς και έμπνευσης για τον Όμηρο. Με βάση των κατάλογο των Νηών στην Ιλιάδα στη σκηνή όπου συμμετέχει στον Τρωικό πόλεμο στην πλευρά των Ελλήνων, με τριάντα πλοία και αρχηγούς τους γιατρούς γιους του Ασκληπιού Μαχάωνα και Ποδαλείριο. Η πόλη υπήρξε πρωτεύουσα βασιλείου κατά τη μυκηναϊκή εποχή και αργότερα αποτέλεσε κέντρο του κράτους της Εστιαιώτιδας που καταλάμβανε περίπου τη σημερινή έκταση του νομού Τρικάλων και περιγράφεται από το γεωγράφο Στράβωνα.
Κατά τους ιστορικούς χρόνους, η αρχαία πόλη των Τρικκαίων εν ονομαστί Τρίκκη, καθώς και η γύρω περιοχή κοντά στον ποταμό και εξαιτίας αυτού γνώρισαν μεγάλη ανάπτυξη. Όμως, λίγα χρόνια αργότερα η πόλη έπεσε στα χέρια των Θετταλών ή διαφορετικά Θεσσαλών. Υπολογίζεται πως η πόλη πολιορκήθηκε από το στρατό των Περσών γύρω στο 480 π.Χ, ενώ δέκα (10) χρόνια αργότερα πέρασαν στη νομισματική ένωση με τους Θεσσαλούς. Το 350 π.Χ. η πόλη ενώθηκε με την Μακεδονία επί αυτοκρατορίας του Φιλίππου Β’. Τα Τρίκαλα εκείνη την περίοδο είχαν μετατραπεί σε ένα μεγάλο θέατρο μάχης ανάμεσα σε Μακεδόνες και Ρωμαίους, κατά την εισβολή των τελευταίων στην Ελλάδα, καθώς ο Φίλιππος Ε’ και ο γιος του Περσέας προσπαθούσαν να την κρατήσουν ελεύθερη, χωρίς τελική επιτυχία αφού το 168 π.Χ. κατακτήθηκε.
Κατά τους μεταχριστιανικούς αιώνες η πόλη γνώρισε από πολύ κοντά τους εισβολείς της. Οι οποίοι κατά κύριο λόγο ήταν προερχόμενοι από τα Βαλκάνια. Μερικοί από αυτούς ήταν οι Γότθοι, οι Ούννοι, οι Σλάβοι, οι Βούλγαροι, οι Νορμανδοί, οι Καταλανοί καθώς και οι Φράγκοι, ενώ για ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα γύρισαν στην Βυζαντινή Αυτοκρατορία από το Δεσποτάτο της Ηπείρου. Ωστόσο, στις αρχές της Χιλιετίας η πόλη αποκαλείται για πρώτη φορά με την σημερινή ονομασία της Τρίκαλα, όπως αναφέρεται στην Αλεξιάδα της Άννας Κομνηνής. Τελικά, η πόλη πέφτει σαν έρμαιο στα χέρια των Οθωμανών γύρω στο 1395 και μετά από μια εξουθενωτική περίοδο παρακμής μετατρέπεται σε ένα σημαντικό κέντρο οικοτεχνίας με τα πιο ξακουστά και φημισμένα μάλλινα υφαντά και προϊόντα δέρματος. Έπειτα, η πόλη γίνεται πρωτεύουσα του Σαντζακιού Τρικάλων, δηλαδή μιας μεγάλης περιφέρειας που περιελάμβανε ορισμένα κομμάτια της Στερεάς Ελλάδας καθώς και της Θεσσαλίας.
Μια από τις ολέθριες καταστροφές που υπέστη η πόλη των Τρικάλων ήταν η μεγάλη και καταστροφική πλημμύρα, τον Ιούνιο του 1907 έπειτα από δυνατές και πρωτοφανείς βροχοπτώσεις, με αποτέλεσμα να ξεχειλίσουν όλα τα γύρω ποτάμια, με συνέπεια το επόμενο πρωινό να μετατραπεί η πόλη σε ένα οδυνηρό θέαμα καθώς ολόκληρος ο κάμπος είχε μετατραπεί σε μια μεγάλη λίμνη. Σε αυτή την καταστροφική πλημμύρα, δεν πέρασε απαρατήρητο το γεγονός πως στο πέρασμα της άφησε πίσω της 80 νεκρούς και χιλιάδες καταστροφές κατοικιών και πνιγμούς χιλιάδων ζώων.
Στη περίοδο της Εθνικής Αντίστασης κατά τη διάρκεια της κατοχής τα Τρίκαλα αποτέλεσαν ιδιαίτερο πεδίο δράσης. Από τα Τρίκαλα καταγόταν ο στρατηγός του ΕΛΑΣ Στέφανος Σαράφης. Στα Τρίκαλα επίσης εκτέθηκε σε δημόσια θέα το κεφάλι του Άρη Βελουχιώτη μετά τον θάνατό του. Η πόλη απελευθερώθηκε από τη ναζιστική κατοχή στις 18 Οκτώβρη του 1944.
Πολιτισμός
Τα Τρίκαλα εδώ και πολλά χρόνια πλέον είναι σταθμός στα πολιτιστικά και πολιτισμικά δρώμενα καθώς περιέχει την Δημοτική Φιλαρμονική Ορχήστρα, Συμφωνική Ορχήστρα Νέων του Συλλόγου Φίλων Μουσικής Τρικάλων, πολλά Ωδεία και και πολλοί χορευτικοί σύλλογοι. Στο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τρικκαίων “Αθανάσιος Τριγώνης” και στον πολυχώρο τέχνης του μύλου Ματσόπουλου λειτουργούν -επίσης με ευθύνη του Δήμου- τμήματα θεάτρου, κουκλοθεάτρου, χορωδίας, ζωγραφικής και άλλων τεχνών. Εκδηλώσεις γίνονται συνήθως στο Πνευματικό Κέντρο, στο Κουρσούμ Τζαμί, στις πλατείες της πόλης, αλλά και στις αίθουσες πολλαπλών χρήσεων που υπάρχουν σε μουσεία και δημόσια κτήρια της πόλης.
Βέβαια, το πιο γνωστό σημείο των Τρικάλων είναι ο γνωστός σε μικρούς και μεγάλους “Μύλος των Ξωτικών”. Ο οποίος λειτουργεί από τον Δεκέμβρη του 2011 και από τότε λειτουργεί κάθε χρόνο, για 40 ημέρες. Εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες από κάθε γωνιά της Ελλάδας και βαλκανικές χώρες επισκέπτονται τον Μύλο, με διαφορετικό κάθε χρονιά θέμα. Το 2015 και το 2016 μετρήθηκαν κάτι λιγότερο από 1.000.000 επισκέψεις κάθε χρονιά. Ο Μύλος των Ξωτικών είναι το μεγαλύτερο χριστουγεννιάτικο θεματικό πάρκο της Ελλάδας, έχοντας ουσιαστικά δημιουργήσει χειμερινό και δη χριστουγεννιάτικο τουρισμό, όχι μόνο στα Τρίκαλα, αλλά και σε όλη τη χώρα, με τη δημιουργία μικρότερων χριστουγεννιάτικων χωριών σε διάφορες περιοχές.
Στα Τρίκαλα όμως ο Μύλος των Ξωτικών διατηρεί την πρωτοκαθεδρία, καθώς πρωτοτυπεί με τον μύλο Ματσόπουλου, που μετατρέπεται σε κεντρικό κτήριο της δράσης, το πάρκο Ματσόπουλου, όπου στήνεται ολόκληρη η γιορτή, το εκπαιδευτικό κέντρο Ανανεώσιμων πηγών Ενέργειας στον ίδιο χώρο, τη λειτουργία του μύλου και ως Μουσείου Αγροτικής και Βιομηχανικής Ζωής, αλλά και με την κάθε φορά διαφορετική θεματική προσέγγιση των Χριστουγέννων. Επίσης, η ειδοποιός διαφορά του Μύλου των Ξωτικών με άλλα συγγενή θεαματικά κέντρα είναι η αγάπη του κόσμου και η ευχαρίστηση τους και όχι η αγορά καθώς δεν διαθέτει γενική είσοδο επί πληρωμή αλλά η δράση του Μύλου είναι δωρεάν.
Τα Τρίκαλα ως κέντρο δράσης και ηρεμίας, κάθε χρόνο αποτελούν με τον δικό τους τρόπο πηγή έλευσης χιλιάδων επισκεπτών.
Πηγή:
Σύνταξη κειμένου: Ανθή Σακκά
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
