Ένας συχνός λόγος απογοήτευσης, ιδιαίτερα ενός νεόφερτου καλλιτέχνη είναι η έλλειψη “επιτυχίας”. Τι είναι όμως η επιτυχία και από τι ορίζεται αυτή;
Για τον καθένα είναι κάτι διαφορετικό. Άλλοι βλέπουν ως επιτυχία την φήμη, την δόξα, τα λεφτά. Πράγματα που αν και χρήσιμα για κάποιους στην σύγχρονη κοινωνία που ζούμε, στην πραγματικότητα μοιάζουν παντελώς άχρηστα. Η επιτυχία πηγάζει από τον στόχο του καθενός, ο οποίος ορίζεται σύμφωνα με τα θέλω του, τις ανάγκες και την ανατροφή του.
Οι καλλιτέχνες θεωρούνται πλάσματα αιθέρια από πολλούς καθώς η τέχνη που χαρίζουν, οποιαδήποτε κι αν είναι αυτή, αποτελεί κομμάτι που προέρχεται από έναν άλλο κόσμο. Η ιδιότητά τους αυτή τους καθιστά ανθρώπους διαφορετικούς και πολλές φορές αρκετά ιδιαίτερους καταλήγοντας σε ιδιαίτερους χαρακτήρες και συμπεριφορές. Αυτή η “διαφορετικότητα” είναι ο λόγος που ο κάθε καλλιτέχνης κρίνει τελικά τον εαυτό του είτε πολύ αυστηρά είτε καθόλου και ανάλογα με την κρίση του αυτή, θεωρεί τον εαυτό του επιτυχημένο ή όχι.
Εδώ αξίζει να αναφέρω τα στάδια που περνούν συνήθως οι καλλιτέχνες στον δρόμο προς την “επιτυχία”. Αρχικά έχουμε την συνειδητοποίηση, ένα στιγμιότυπο της ζωής ενός ανθρώπου που θεωρείται άκρως καθοριστικό για την πορεία του. Η συνειδητοποίηση κρύβει πολλά ερωτηματικά, αμέτρητους φόβους αλλά ταυτόχρονα μία σιγουριά και μία συναισθηματική φόρτιση η οποία μπορεί και οδηγεί μονάχα σε ένα αποτέλεσμα – το πάθος για δημιουργία. Για να φτάσει ο καλλιτέχνης σ’ αυτό το σημείο έχει δοκιμάσει, έχει δοκιμαστεί, έχει κριθεί, πολλές φορές με τον χειρότερο τρόπο, έχει πέσει και έχει σηκωθεί, καταλήγοντας τελικά στην απόφαση πως “αυτό είναι”.
Στην συνέχεια ακολουθεί η εξερεύνηση, εφόσον η εξερεύνηση του ίδιου του εαυτού του είναι απαραίτητη για την δημιουργία. Σ’ αυτό το στάδιο τα ερωτήματα ενδέχεται να πληθύνουν, πολλά θα απαντηθούν μα απαραίτητο εργαλείο είναι το ανοιχτό μυαλό, τ’ ανοιχτά μάτια και αυτιά. Εδώ είναι που ο καλλιτέχνης συλλέγει τις πληροφορίες-γνώσεις που τον οδηγούν σε όλο και πιο σκοτεινά μονοπάτια, με μικρές ακτίνες φωτός να φωτίζουν που και που τον δρόμο προς την ανακάλυψη και την απελευθέρωσή του.
Προσωπικά πάντως ένας πραγματικός καλλιτέχνης δεν μπορεί να νιώσει ολοκληρωτική απελευθέρωση ποτέ, διότι τότε θα σταματήσει να είναι καλλιτέχνης-δημιουργός. Για να μπορέσει να “παράγει” την τέχνη του, πρέπει κάτι να τον βασανίζει. Χρειάζεται κάτι να έχει να πει, κάτι να θίξει, κάτι που δεν τον αφήνει ήσυχο την νύχτα. Η τέχνη άλλωστε έχει να κάνει με τον άνθρωπο, τα συναισθήματα και την καθημερινότητά του, έχει να κάνει με πράγματα που άνθρωπος έχει σκεφτεί και έχει δημιουργήσει.
Φτάνουμε λοιπόν στην “δοκιμασία“. Αυτό είναι και το στάδιο που θα κρίνει αν τελικά ο καλλιτέχνης βρίσκεται στον σωστό δρόμο. Στην φάση αυτή όλα φαίνονται ακατόρθωτα, δύσκολα και άπιαστα, όλα αρχίζουν να τρέχουν πιο γρήγορα από εκείνον. Εδώ είναι που χρειάζεται το θάρρος και η επιμονή του. Αυτά είναι τα όπλα που θα τον βοηθήσουν να ξεπεράσει τα αναπάντητα ερωτήματα, την απογοήτευση και την θεωρητικά επικείμενη αποτυχία.
Έπειτα έρχεται η αναγνώριση, όποιου είδους κι αν είναι αυτή… Η αναγνώριση είναι το σημαντικότερο στάδιο τελικά, καθώς αυτή συνήθως καθορίζει και την επιτυχία του. Προέρχεται μέσω της δημοσιοποίησης του. Ένας συνειδητοποιημένος και σίγουρος καλλιτέχνης ξέρει να εκτιμά την αναγνώριση, ακόμη κι αν αυτή έρχεται στην πιο απλή μορφή της. Και συνεχίζει να μάχεται και να προσπαθεί να εκφράσει την τέχνη του, υπό οποιεσδήποτε συνθήκες. Ένας πραγματικός καλλιτέχνης εκτιμάει και έπειτα προσπαθεί για ένα αποτέλεσμα ακόμη καλύτερο από τα προηγούμενα.
Καλλιτέχνης είσαι όταν…
Προσωπικά, όποιος έχει βρεθεί στο τελματικό στάδιο της αυτοαποκαλούμενης “επιτυχίας” δίχως να περάσει από τα παραπάνω, σίγουρα δεν είναι καλλιτέχνης. Αλλά εκτελεστής. Δεν θεωρώ κακό το να είσαι ερμηνευτής-εκτελεστής οποιασδήποτε τέχνης. Ο κάθε άνθρωπος είναι ελεύθερος να επιλέξει την ασχολία της ζωής του. Καλλιτέχνης όμως δεν θεωρείσαι όταν πουλάς κάτι το οποίο δεν ίδρωσες και δεν πόνεσες για να δημιουργήσεις. Καλλιτέχνης δεν είσαι όταν η επιτυχία σου ορίζεται από την φήμη, την δόξα, τα λεφτά. Αλλά όταν τρέφεσαι από την προσωπική εσωτερική ικανοποίηση πως το μήνυμά σου είναι πλέον εκεί έξω, χαραγμένη στο πέπλο της αιωνιότητας…
Until next time…
