Ο Λουκάς Βενετούλιας ήταν ένας σύγχρονος καλλιτέχνης, η παρουσία του οποίου ήταν συνδεδεμένη, άμεσα και άρρηκτα, με τα εικαστικά δρώμενα και τα πολιτιστικά – πνευματικά δεδομένα της Θεσσαλονίκης.
Γεννήθηκε το 1930 στη Θεσσαλονίκη και πέθανε στη γενέτειρά του το 1984. Πρώτος του δάσκαλος ήταν ο Γ. Ν. Πεντζίκης. Ενώ στη συνέχεια σπούδασε στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, όπου είχε δασκάλους τον Γ. Μόραλη και τον Σπ. Παπαλουκά. Τα έργα του, μοιρασμένα σε διάφορες εκθέσεις της χώρας, αναγνωρίζονται από το κοινό (που ρέει σ΄αυτές για να γνωρίσει τα έργα του) ως ένδειξη πνευματικής ανάτασης, η οποία έχει ως κέντρο της των άνθρωπο. Η ζωή του ήταν το εφαλτήριο της τέχνης του, με αποτέλεσμα το μέρος όπου έζησε, η Θεσσαλονίκη, να είναι πηγή έμπνευσης της ζωγραφικής του.
Η ζωγραφική του αφήνει το αποτύπωμα του ρεαλισμού και της αλληλεπίδρασης μεταξύ δύο φαινομένων: της πολιτικής διάστασης και της μεταφυσικής διάστασης. Οι δύο αυτές σχέσεις εκφράζουν την πολιτική ανησυχία του καλλιτέχνη, η οποία συνδυάζεται με το τοπίο της πόλης της Θεσσαλονίκης. Κύριος στόχος του προφανώς στα έργα του είναι η ανάδειξη του ρεαλισμού μέσω της ανάμειξης των ρομαντικών χρωμάτων και της μεταφυσικής υπόστασης του χρόνου. Παρόλο όμως που έζησε σε μια εποχή πολιτικών διαταραχών, το έργο του, παραμένει αρμονικά αυθεντικό, ισορροπημένο και βαθυστόχαστο.
Προς τιμήν του λοιπόν έχουν γίνει και πραγματοποιηθεί πάρα πολλές εκθέσεις. Μία από αυτές ήταν η αναδρομική έκθεση – αφιέρωμα, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 2019, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών του ΑΠΘ, την Τρίτη 29 Ιανουαρίου. Η έκθεση ονομάστηκε <<Λουκάς Βενετούλιας. Ένας ρομαντικός – ρεαλιστής>> και παρουσιάστηκαν, κατά τη διάρκειά της, περισσότερα από 200 έργα του καλλιτέχνη, τα οποία χρονολογούνται από τη δεκαετία του ’50 έως και του ΄80.
Γενικά στα έργα του περιλαμβάνονται ζωγραφιές από λάδια, ακρυλικά σε μουσαμά, σχέδια με μελάνι, ενώ αγαπημένες του θεματικές ήταν: οι δρόμοι και τα κτίρια της Θεσσαλονίκης, το λιμάνι, τα καρνάγια, η Δικατορία. Μέρος της δουλειάς του ήταν επίσης και τα σκηνικά που δημιούργησε για θεατρικές παραστάσεις.
Συλλογές των έργων του υπάρχουν στη Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαολονίκης, τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα, το ΜΟΜus, τη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία <<Τέχνης>> και το Υπουργείο Μακεδονίας – Θράκης.
Προς τιμήν του έχει θεσπιστεί κι ένας πανελλήνιος διαγωνισμός ζωγραφικής, στον οποίο λαμβάνουν συμμετοχή νέοι καλλιτέχνες ηλικίας 18 έως και 35 ετών. Στον 4ο κατά σειρά Πανελλήνιο Διαγωνισμό η θεματική ήταν η <<κλιματική αλλαγή>> και το βραβείο ήταν ένα χρηματικό ποσό. Τα έργα που επιλέχθηκαν παρουσιάστηκαν σε έκθεση που πραγματοποιήθηκε στο Τελλόγλειο Ίδρυμα. Τα εγκαίνια της έκθεσης έγιναν στις Σεπτεμβρίου 2022.
Πάντως το έργο του Λουκά Βενετούλια χωρίζεται σε δύο περιόδους. Στην πρώτη περίοδο περιλαμβάνονται τα πρώτα έργα του στα οποία σπάνια υπάρχουν ανθρώπινες υπάρξεις. Στην δεύτερη περίοδο, η οποία είναι η επόμενη φάση, αντιθέτως, οι ανθρώπινες φιγούρες υπάρχουν, καθώς μάλιστα συμβάλλουν στην διατύπωση κριτικών μηνυμάτων. Τα έργα της δεύτερης περιόδου δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο της Δικτατορίας.
Πράγματι το πολιτικό μήνυμα του Λουκά Βενετούλια είναι δυνατό, εφόσον το έργο του διακατέχεται από συμβολισμούς που οδηγούν στην κριτική αντίληψη του κοινού. Στο έργο του ο εκσυγχρονισμός του ανθρώπου, η κοινωνικοπόιησή του και η προβολή ενός αστικού προτύπου ζωής έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Μέρος του έργου του ήταν και η δημιουργία κοστουμιών (και σκηνικών) για το θέατρο. Συγκεκριμένα δημιούργησε κοστούμια για τα έργα: α) <<Η βέρα – το τάβλι>> του Δημήτρη Κεχαϊδη, 1972- 1974 κια β) <<Τα παιδιά είναι παιδιά/Φιλομένα Μαρτουράνο>> του Εντουάρντο ντε Φιλίππο , 1964.
Τέλος ο Λουκάς Βενετούλιας άφησε πίσω του μια σπουδαία παρακαταθήκη τόσο στο αστικό τοπίο της τέχνης του 20ού αιώνα όσο και στην καλλιτεχνική παράδοση της Ελλάδας και ειδικότερα της Θεσσαλονίκης, Καθώς η αγωνία του για την πολιτική εξέλιξη της Ελλάδας αγκάλιασε το σκηνικό της μεγαλούπολης και το μετουσίωσε σε τέχνη πρωτοπόρα , με μοναδικό της αντίκτυπο κοινωνικό, τον εξπρεσιονισμό.
Πηγή
Archaeology, Newsroom. (2019). Λουκάς Βενετούλιας: Ένας ρομαντικός – ρεαλιστής. Ανακτήθηκε από https://www.archaiologia.gr/blog/2019/01/24/%CE%BB%CE%BF%CF%85%CE%BA%CE%AC%CF%82-%CE%B2%CE%B5%CE%BD%CE%B5%CF%84%CE%BF%CF%8D%CE%BB%CE%B9%CE%B1%CF%82-%CE%AD%CE%BD%CE%B1%CF%82-%CF%81%CE%BF%CE%BC%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%82-%CF%81/.
(τελευταία πρόσβαση 16/9/2024)
