H διάχυση της ευθύνης: Όταν είναι πολλοί ελάχιστοι θα βοηθήσουν

H διάχυση της ευθύνης: όταν είναι πολλοί ελάχιστοι θα βοηθήσουν

Το 1964 η Kitty Genovese, καθώς επιστρέφει σπίτι της το βράδυ, πέφτει θύμα επίθεσης από έναν άγνωστο με μαχαίρι. Ο άντρας τη μαχαιρώνει επανειλημμένα. Η Kitty βάζει τις φωνές. Ένας ένοικος βγαίνει στο μπαλκόνι φωνάζοντας στον δράστη να την αφήσει ήσυχη. Εκείνος τρέπεται σε φυγή. Ύστερα από λίγο όμως επιστρέφει και της επιτίθεται ξανά. Κάποιος γείτονας καλεί τελικά την αστυνομία. Όταν οι αρχές φτάνουν, η Kitty είναι νεκρή. Ο δολοφόνος της έχει γίνει άφαντος.

Η έρευνα της αστυνομίας βρήκε ότι οι αυτόπτες μάρτυρες της επίθεσης, κάτοικοι των τριγύρω διαμερισμάτων, ήταν 38 (Hock, 2009). Γιατί μόνο ένας κάλεσε τελικά την άμεση δράση; Το ερώτημα αυτό προσέλκυσε το ενδιαφέρον των ψυχολόγων, και το 1968 οι Darley και Latene αποφάσισαν να διερευνήσουν το φαινόμενο μέσα από ένα κοινωνικό πείραμα.

Το πείραμα

Οι ερευνητές είπαν σε φοιτητές του πανεπιστήμιου της Νέας Υόρκης πως ήθελαν διερευνήσουν την προσαρμογή τους στη φοιτητική ζωή. Τους ενημέρωσαν πως η συζήτηση θα λάμβανε μέρος σε ξεχωριστούς χώρους για μεγαλύτερη άνεση έκφρασης. Οι φοιτητές θα επικοινωνούσαν μεταξύ τους μέσω ενός συστήματος ενδοεπικοινωνίας. Το σύστημα επέτρεπε να μιλά ένας μόνο φοιτητής τη φορά.

Advertising

Advertisements
Ad 14

Ασφαλώς, ο στόχος των ερευνητών δεν ήταν αυτός που περιεγράφηκε στους φοιτητές. Στην πραγματικότητα, οι φωνές που άκουγε ο φοιτητής από το σύστημα ενδοεπικοινωνίας ήταν μαγνητοφωνημένες.

Οι φοιτητές χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Στην πρώτη ομάδα οι συμμετέχοντες μιλούσαν με ένα άτομο. Στη δεύτερη ομάδα πίστευαν ότι η συνομιλία περιέχει δύο άτομα. Στην τρίτη ομάδα οι συμμετέχοντες μιλούσαν με άλλους πέντε υποτιθέμενους συμφοιτητές τους.

Διαβάστε επίσης  Tριχοτιλλομανία: όταν τα "βάζουμε" με τα μαλλιά μας

Οι συζητήσεις έλαβαν μέρος σύμφωνα με το πειραματικό σχέδιο. Κάποια στιγμή όμως ένας από τους υποτιθέμενους συνομιλητές πάθαινε επιληπτική κρίση (επρόκειτο φυσικά για προσποίηση) και ζητούσε βοήθεια. Οι ερευνητές εισήγαγαν αυτή τη μεταβλητή, σε αναλογία με την επείγουσα κατάσταση της Kitty, προκειμένου να δουν αν η ύπαρξη και άλλων ατόμων στην εκδήλωση ενός τέτοιου περιστατικού επηρεάζει την προσφορά βοήθειας.

Τα αποτελέσματα

Όσο αυξανόταν ο αριθμός των φοιτητών, τόσο μειωνόταν το ποσοστό των συμμετεχόντων που γνωστοποιούσε την επιληπτική κρίση. Μειωνόταν επίσης και ο χρόνος της αντίδρασής τους. Για την πρώτη ομάδα, η μέση καθυστέρηση αντίδρασης ήταν λιγότερη από ένα λεπτό, ενώ για την τρίτη ομάδα ανώτερη από τρία λεπτά. Το ποσοστό των ατόμων που ανέφεραν την κρίση, είτε κατά τη διάρκειά της είτε μετά, ήταν:

Advertising

  • Στην πρώτη ομάδα όλοι οι συμμετέχοντες ανέφεραν την κρίση
  • Στην δεύτερη ομάδα το 85% ανέφερε την κρίση
  • Στην τρίτη ομάδα το 60% ανέφερε την κρίση

Διάχυση της ευθύνης & συμπεράσματα:

Όσο αυξάνεται ο αριθμός των ατόμων κατά τη διάρκεια που λαμβάνει μέρος ένα επείγον περιστατικό, τόσο διαχέεται η προσωπική ευθύνη.

Αν είστε μόνος σας, θα αισθανθείτε άσχημα αν δεν δράσετε. Αν, ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι τριγύρω, το βάρος μοιράζεται, όπως μοιράζεται και η «συνείδηση» της μη παρέμβασης. Μάλιστα, όσο πιο πολλοί άνθρωποι είναι παρόντες, τόση λιγότερη ευθύνη αντιστοιχεί στον καθένα.

Η παρέμβαση βοήθειας εξαρτάται από την αντίληψη.

Μία άλλη εξήγηση είναι ο φόβος του ατόμου μήπως βρεθεί σε αμήχανη κατάσταση. Μπορεί κάποιος να ακούσει έναν άνθρωπο να φωνάζει, αλλά να μη γνωρίζει αν κινδυνεύει πραγματικά. Διστάζει να προσφέρει βοήθεια, ώστε να αποφύγει να ρεζιλευτεί σε περίπτωση που όλα πάνε καλά. Πολλοί μάρτυρες στο περιστατικό της Kitty νόμιζαν πως επρόκειτο για ερωτικό καβγά και δεν ήθελαν να ανακατευτούν (Hock, 2009).

Διαβάστε επίσης  Ψυχοθεραπεία και Πνευματικότητα: Η γνώση και η επίγνωση του «Εγώ είμαι»
Advertising

Η συμπεριφορά μας επηρεάζεται και μεταβάλλεται παρουσία άλλων. Το συμπέρασμα αυτό έχει επαληθευτεί από πληθώρα ερευνών κοινωνικής ψυχολογίας. Σε κάποιες περιπτώσεις, ωστόσο, οι συνέπειες μπορεί να αποβούν μοιραίες. Αν βρεθείτε ποτέ σε μία επείγουσα συνθήκη, καλύτερα να μη σκεφθείτε «γιατί να πάω εγώ, θα πάει κάποιος άλλος». Οι υπόλοιποι γύρω σας είναι πολύ πιθανό να σκεφτούν το ίδιο.

Βιβλιογραφία:

Hock, R.R. (2009). 40 μελέτες που άλλαξαν την ψυχολογία. Περιηγήσεις στην ιστορία της ψυχολογικής έρευνας. Αθήνα: Τόπος.

Το πείραμα:

Darley, J.M., & Latane, B. (1968). Bystander intervention in emergencies. Diffusion of responsibility. Journal of personality and social psychology, 8, 377-383.

Advertising

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Μουσική τζαζ και τέχνη

Η τέχνη της τζαζ στη ζωγραφική είναι βασισμένη στη μουσική,
μυστικά για πηχτές σούπες

Μυστικά για πηχτές σούπες

Τα μυστικά για πηχτές σούπες ξεκινούν με μια βασική αρχή,