ΑνησυχΏ
Η ανησυχία (worry) αποτελεί στοιχείο της καθημερινότητας της πλειοψηφίας στη σημερινή εποχή. Είναι ένα συναίσθημα ελαφριού άγχους και φόβου για την κατάσταση κάποιου, την κατάληξη ενός γεγονότος κλπ.
Οι περισσότεροι από όσους υποφέρουν από αυτήν τη συναισθηματική διαταραχή δεν μπορούν να την ελέγξουν. Έτσι τελικά βιώνουν μεγάλη σύγχυση.
Στην περίπτωση της ανησυχίας, υποφέρω από μία καθολική, υπερβολική και επίμονη ένταση για γεγονότα και καταστάσεις της καθημερινής ζωής μου. Έχω ένα συνεχόμενο άγχος και μια υποβόσκουσα ταραχή χωρίς την ύπαρξη εμφανούς λόγου. Πιστεύω πως τα πράγματα στη ζωή μου, το πιο πιθανό είναι να μην πάνε καλά. Υπάρχει η ελπίδα για κάτι καλύτερο, παρόλα αυτά το μπλοκάρω λόγω της αβάσιμης ανησυχίας μου.
Βιώνω μια αλυσίδα σκέψεων και εικόνων, που με οδηγούν σε όλο και πιο καταστροφικές και απίθανες, μη ρεαλιστικές κατευθύνσεις.
Είδη ανησυχίας
Οι ψυχολόγοι θεωρούν ότι υπάρχουν δύο είδη ανησυχίας:
- Ανησυχίες για πραγματικά προβλήματα (ρεαλιστικές ανησυχίες) : υπάρχοντα προβλήματα που επηρεάζουν αυτή τη στιγμή μου και για τα οποία μπορώ να κάνω κάτι στο «τώρα».
«Τα χέρια μου είναι βρώμικα από τον κήπο, πρέπει να τα πλύνω»,
«Δεν μπορώ να βρω τα κλειδιά μου»,
«Δεν διαθέτω τα χρήματα για να πληρώσω το ρεύμα»,
«Ο σύντροφός μου δεν μου μιλάει».
- Υποθετικές ανησυχίες: αφορούν πράγματα που δεν συμβαίνουν στο παρόν, αλλά μπορεί να συμβούν στο μέλλον.
“Κι αν πεθάνω;”,
«Μάλλον δεν θα μου ξαναμιλήσει»,
«Ίσως θέλει να χωρίσουμε»,
« Τι θα κάνω αν αρρωστήσω » κ.α.
H ανησυχία καταλήγει σε πρόβλημα όταν με εμποδίζει να ζήσω τη ζωή που θέλω και με κάνει να νιώθω αποκαρδιωμένος και εξαντλημένος.
Συμπτώματα
Κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για μία γενικευμένη μορφή άγχους . Οι αγχώδεις διαταραχές είναι αποτέλεσμα παράλογων πεποιθήσεων, όσον αφορά την επικινδυνότητα μερικών καταστάσεων ή κάποιων γεγονότων. Πρόκειται για προσδοκίες που προκαλούν φόβο και ο φόβος με τη σειρά του, εσωτερική ανησυχία. Το κυρίαρχο συναίσθημα ή η κυρίαρχη σκέψη που συνδέεται με την ανησυχία έχει σχεδόν πάντα αρνητικό χαρακτήρα.
Ανησυχία προκαλεί συχνά κάποια αλλαγή στη ζωή μου, για την οποία νιώθω ότι δεν ασκώ κανέναν έλεγχο, συνοδευόμενο από σφίξιμο στο στήθος, και σωματικά συμπτώματα όπως εφίδρωση, τρέμουλο και ταχυκαρδία. Επίσης , μυϊκή ένταση ή σωματικά άλγη και πόνους, ταραχή και μια ανικανότητα χαλάρωσης και εφησυχασμού, δυσκολία συγκέντρωσης και δυσκολία στον ύπνο, αίσθημα κόπωσης.
Αυτό που συμβαίνει είναι ότι το άτομο έχει την τάση να αξιολογεί ένα μεγάλο εύρος περιστάσεων και γεγονότων ως απειλητικών. Οι καταστάσεις αυτές δεν αφορούν κάτι συγκεκριμένο. Σε γενικές γραμμές αφορούν θέματα αποδοχής από τους άλλους, απόδοσης και ελέγχου.
Η σκιά
Η ανησυχία υπάρχει γιατί εγώ επιμένω στη λάθος αντίληψη που έχω, για το τρόπο με τον οποίο οφείλω να κατευθύνω τη ζωή μου. Η επιθυμία να ελέγχω τη ζωή μου, προκύπτει από τη λανθασμένη σχέση που έχω με αυτή. Η πραγματικότητα έχει τη δική της φυσική πορεία. Είτε πάω με τη ροή της, είτε προβάλλω αντίσταση, ανταγωνίζομαι και προσπαθώ να της επιβληθώ, η πραγματικότητα έχει το δικό της δρόμο. Το πρόβλημα είναι πως στο σημερινό απαίδευτο και ψυχικά ανεκπαίδευτο επίπεδο μας, πιστεύω πως το «απέξω», «το άλλο», «το απέναντι», μου προκαλεί τη δυστυχία μου. Επιθυμώ να αποκτήσω δύναμη πάνω στα συναισθήματα μου ενώ την ίδια στιγμή με κυριαρχούν. Ασκούν τέτοια δύναμη επάνω μου, με αποτέλεσμα να περιορίζω τον εαυτό μου, αποκτώντας ένα μόνιμο συναισθηματικό βάρος.
Αν…είχα…ησυχία
Τι κάνω;
Tι θέλω;
Πώς επιθυμώ να ζω;
Αυτές είναι ερωτήσεις μέσα από τις οποίες στρέφω τη προσοχή σ’ εμένα. Όσο βασίζω την ηρεμία μου σε ανθρώπους και καταστάσεις εκτός μου, τόσο καθιστώ τον εαυτό μου έρμαιο αυτών και είμαι ανήσυχος.
Για το λόγο αυτό και όσο μου επιτρέπει το δυναμικό μου:
- Αποφεύγω τη δαπάνη ενέργειας σε εξωτερικούς παράγοντες.
- Eστιάζω στο «τι θέλω» ή ακόμη καλύτερα αν δεν γνωρίζω, στο «τι δεν θέλω» και ανακτώ τον έλεγχο της ζωής μου και της διάθεσής μου.
- Εστιάζω στο πώς νιώθω και για ποιο λόγο.
- Ανακαλύπτω τις αιτίες της δυσφορίας μου που συνήθως είναι η ματαίωση κάποιας επιθυμίας μου, ο φόβος του να πάρω μια λάθος απόφαση, η ενεργοποίηση κάποιας περιοριστικής πεποίθησης.
- Αναλαμβάνω δράση.
Άρα…αν η ανησυχία είχε μορφή…τι θα ήταν;
«Ένας άνθρωπος που δεν έχει συνείδηση του εαυτού του», γράφει ο Γιούνγκ, «ενεργεί με τυφλό, ενστικτώδη τρόπο και επιπλέον ξεγελιέται από όλες τις ψευδαισθήσεις που προκύπτουν, όταν βλέπει αυτά που δεν αναγνωρίζει στον εαυτό του, να έρχονται να τον συναντήσουν απ’ έξω, ως προβολές του διπλανού του.» (The Philosophical Tree, σελίδα 335.)
