Η ομαδική θεραπεία είναι μια μορφή ψυχοθεραπείας που περιλαμβάνει έναν ή περισσότερους θεραπευτές που συνεργάζονται με πολλά άτομα ταυτόχρονα συνήθως με μια ομάδα περίπου πέντε έως 15 ασθενών. Συνήθως, οι ομάδες αυτές συναντιούνται για μία ή δύο ώρες κάθε εβδομάδα.
Αυτή η μορφή θεραπείας ανάλογα με τη φύση του προβλήματος που αντιμετωπίζει κάποιος, μπορεί να αποτελέσει μια αρκετά χρήσιμη πρακτική. Πολλές ομάδες έχουν σχεδιαστεί για να στοχεύουν ένα συγκεκριμένο πρόβλημα, όπως κατάθλιψη, παχυσαρκία και διαταραχή πανικού. Άλλες ομάδες επικεντρώνονται γενικότερα στη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων, βοηθώντας τους ανθρώπους να αντιμετωπίσουν μια σειρά θεμάτων όπως ο θυμός, η ντροπή, η μοναξιά και η χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Η ομαδική θεραπεία είναι συχνά διαθέσιμη σε ιδιωτικά θεραπευτικά κέντρα, νοσοκομεία, κλινικές ψυχικής υγείας και κοινοτικά κέντρα. Ως θεραπευτικό μέσο μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνη της αλλά και συνδυαστικά με άλλες θεραπείες ή φαρμακευτική αγωγή.
Ομαδική Θεραπεία – Αρχές
Ο Irvin D. Yalom περιγράφει στο βιβλίο του θεωρία και πρακτική της ομαδικής ψυχοθεραπείας, τις βασικές θεραπευτικές αρχές που έχουν προκύψει από αυτοαναφορές ατόμων που έχουν συμμετάσχει στη διαδικασία ομαδικής θεραπείας. Η ομαδική ψυχοθεραπεία λοιπόν:
1. Ενσταλάζει την ελπίδα: Η ομάδα περιέχει μέλη σε διαφορετικά στάδια της διαδικασίας θεραπείας. Το να βλέπεις ανθρώπους που αντιμετωπίζουν ή αναρρώνουν δίνει ελπίδα σε αυτούς στην αρχή της διαδικασίας.
2. Καθολικότητα: Τα άτομα που συμμετέχουν στην ομάδα μπορούν να δουν ότι άλλοι περνούν το ίδιο πράγμα, κάτι που μπορεί να τους βοηθήσει να νιώσουν ότι δεν είναι μόνοι. Μέσα από τη συμμετοχή σε μια ομάδα ανθρώπων που έχουν τις ίδιες εμπειρίες. αίρεται η ψευδαίσθηση της μοναδικότητας του προβλήματος που αντιμετωπίζει το άτομο και γίνεται αντιληπτή η καθολικότητα του.
3. Μοίρασμα πληροφοριών: Τα μέλη της ομάδας κοινοποιούν χρήσιμες πληροφορίες και με αυτόν τον τρόπο αλληλοβοηθούνται.
4. Αλτρουισμός: Τα μέλη της ομάδας μπορούν να μοιραστούν τα δυνατά τους σημεία και να βοηθήσουν άλλους στην ομάδα, κάτι που μπορεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθηση.
5. Ανάπτυξη τεχνικών κοινωνικοποίησης: Η θεραπεία στα πλαίσια μιας ομάδας επιτρέπει στα άτομα να κοινωνικοποιηθούν και να δοκιμάσουν νέες συμπεριφορές και να εξασκηθούν σε κοινωνικές δεξιότητες. Η ομάδα μπορεί να συντελέσει το ασφαλές και υποστηρικτικό πεδίο μέσα στο οποίο τα άτομα μπορούν να πειραματιστούν χωρίς φόβο.
6. Μιμητική συμπεριφορά: Τα άτομα μπορούν να παρατηρήσουν και να μιμηθούν τη συμπεριφορά του θεραπευτή ή των άλλων μελών της ομάδας. Καθώς κάθε άτομο εξελίσσεται, μπορεί, με τη σειρά του, να χρησιμεύσει ως πρότυπο και υποστηρικτής για τους άλλους.
7. Διαπροσωπική μάθηση: Μέσα από την συνεχή αλληλεπίδραση με άλλα άτομα και λαμβάνοντας ανατροφοδότηση από την ομάδα και τον θεραπευτή, τα μέλη της ομάδας μπορούν να αποκτήσουν μεγαλύτερη κατανόηση για τα προβλήματά τους και για τον εαυτό τους.
8. Συνοχή ομάδας: Τα άτομα αποκτούν σταδιακά την αίσθηση του ανήκειν και της αποδοχής. Αισθάνονται μέλη μιας ομάδας και νιώθουν ότι επιδιώκουν έναν κοινό στόχο και μια κοινή κατεύθυνση με τα άλλα μέλη.
9. Κάθαρση: Η ανταλλαγή συναισθημάτων και εμπειριών με μια ομάδα ανθρώπων μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου, της ενοχής ή του άγχους.
Οφέλη από την ομαδική ψυχοθεραπεία
Οι ομάδες μπορούν να λειτουργήσουν ως δίκτυο υποστήριξης για τα άτομα. Επίσης, η συναναστροφή με άλλα μέλη της ομάδας και η έκθεση σε διαφορετικές απόψεις και ιδέες άλλων ατόμων, είναι πολύ χρήσιμη. Καθώς μπορεί να βοηθήσει το άτομο να αναπτύξει καινούριες δεξιότητες για να επιλύσει τα δικά του προβλήματα.
Επιπλέον, ο θεραπευτής μπορεί να δει άμεσα πώς κάθε άτομο ανταποκρίνεται σε άλλους ανθρώπους και συμπεριφέρεται σε κοινωνικές καταστάσεις και να κατανοήσει καλύτερα την συμπεριφορά του. Αυτές οι πληροφορίες, μπορούν να βοηθήσουν τον θεραπευτή να αποκωδικοποιήσει καλύτερα την συμπεριφορά του κάθε ατόμου. Να παρέχει πολύτιμα σχόλια στον καθένα προσωπικά.
Η ποικιλομορφία είναι ένα άλλο σημαντικό όφελος της ομαδικής θεραπείας. Οι άνθρωποι που συμμετέχουν σε μια ομάδα έχουν διαφορετικές προσωπικότητες και υπόβαθρα, προέρχονται από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα και ερμηνεύουν τις καταστάσεις με διαφορετικούς τρόπους. Μέσα στην ομαδική θεραπεία λοιπόν οι άνθρωποι εκτίθενται σε διαφορετικές οπτικές και τεχνικές διαχείρισης προβλημάτων. Αυτό βοηθά τα άτομα να εμπνευστούν και να βρουν καινούριες στρατηγικές για να διαχειριστούν τις δικές τους ανησυχίες.
Πηγές:
https://www.apa.org/topics/group-therapy
https://www.verywellmind.com/what-is-group-therapy-2795760
