Η τρίτη ηλικία είναι η φάση που ακολουθεί τη μέση ηλικία. Η πραγματικότητα αυτών των ανθρώπων αλλάζει σταδιακά, καθώς συνταξιοδοτούνται και είναι πολύ πιθανό να διακόψουν παλιές τους δραστηριότητες. Είναι, επίσης, μία περίοδος όπου βιώνουν -πιο έντονα και πιο συχνά- προβλήματα υγείας, σωματικής, αλλά και πνευματικής. Για παράδειγμα, η οστεοπόρωση και η μείωση της μνήμης είναι συχνό φαινόμενο. Ωστόσο, δεν ισχύει το ίδιο για όλους, ούτε αυτή η ηλικιακή φάση πρέπει να ιδωθεί σαν ένα είδος παύσης της λειτουργικότητας σε διάφορους τομείς της ζωής. Αν υπάρχει θέληση, μπορεί να αξιοποιηθεί για ανάπτυξη υγιών συνηθειών και είσπραξη χαράς.
Ψυχολογία ατόμων στην τρίτη ηλικία:
Πολλοί ηλικιωμένοι τείνουν να αντιμετωπίζουν διάφορα προβλήματα υγείας, όσο αυξάνεται η ηλικία τους. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να αισθάνονται ανεπαρκείς -μέχρι κάποιο σημείο- και να τους δημιουργούνται αρνητικές σκέψεις και πεποιθήσεις. Τέτοιες είναι φράσεις, όπως: “δε μπορώ να κάνω τίποτα μόνος μου”, “πλέον είμαι ανίκανος”, ή “δε θέλω να γίνομαι βάρος στους άλλους”. Όλα αυτά τους οδηγούν σε νεύρα, θυμό, αισθήματα λύπης, αλλά και χαμηλής αυτοεκτίμησης. Έτσι, νιώθουν ανάγκη να θυμούνται τις “παλιές καλές εποχές”, επιθυμούν να ελέγχουν τα κοντινά τους πρόσωπα και αναζητούν την προσοχή από το περιβάλλον τους. Αξίζει, ακόμη, να αναφερθεί ότι οι άνθρωποι της τρίτης ηλικίας βιώνουν και απώλειες αγαπημένων προσώπων, γεγονός που τους υπενθυμίζει να επανεξετάσουν τον τρόπο που αντιμετωπίζουν διάφορες καταστάσεις. Επομένως, στη σύγχρονη εποχή γίνεται αισθητή η αλλαγή του τρόπου ζωής πολλών ηλικιωμένων, ο οποίος ενέχει περισσότερο νόημα. Μία κοινή κατεύθυνση είναι ο εθελοντισμός, αλλά και η επιμόρφωσή τους.
Τρόποι βελτίωσης ποιότητας ζωής ατόμων στην τρίτη ηλικία:
Οι ευκαιρίες για περαιτέρω εξέλιξη των ατόμων σε αυτή την ηλικιακή περίοδο είναι πολλές:
- Ενασχόληση με δραστηριότητες: Οι ηλικιωμένοι μπορούν να αφιερώσουν χρόνο σε χόμπι που πάντα ήθελαν να κάνουν, αλλά οι επαγγελματικές τους υποχρεώσεις δεν τους το επέτρεπαν. Τέτοια παραδείγματα είναι η κηπουρική, η ζωγραφική, αλλά και η γυμναστική, είτε κατά μόνας, είτε με παρέα. Σημαντικό, ακόμη, είναι το διάβασμα βιβλίων για την καταπολέμηση της άνοιας και την ενσωμάτωση νέων τρόπων σκέψης και εν τέλει συμπεριφορών.
- Κοινωνικοποίηση με ομάδες: Είναι πολύ ωφέλιμη -για την ψυχική τους υγεία- η συνδιαλλαγή τους με συνομήλικες και μη. Για παράδειγμα, μία εκδρομή με τα ΚΑΠΗ της γειτονιάς θα αποτελούσε ευκαιρία για σύναψη φιλιών και συζήτηση των θεμάτων που τους απασχολούν.
- Αναζήτηση θεραπείας: Εάν διακατέχονται από πολλές αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, θα ήταν χρήσιμο να κλείσουν κάποιες συνεδρίες με έναν ψυχοθεραπευτή, προκειμένου να βρεθεί μία λύση στο πρόβλημά τους. Έτσι, θα οδηγηθούν στην αυτογνωσία.
- Επαφή με την οικογένεια: Η επικοινωνία με τα μέλη της οικογένειας προσφέρει χαρά, νόημα και ικανοποίηση στους ηλικιωμένους, στους οποίους οφείλουμε να δίνουμε λίγο από το χρόνο μας. Είναι αξιοθαύμαστο το πόσο θετικά μπορούμε να τους επηρεάσουμε με αυτή την απλή πράξη καλοσύνης…
Πηγές:
- Σαραφίδου, Σ. (2019). Κατανόηση της ψυχολογίας των ηλικιωμένων: Πως μπορεί να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής στην τρίτη ηλικία; Ανακτήθηκε από https://www.psychografimata.com/ (τελευταία πρόσβαση 20.07.2020)
- Κεχαγιά, Ε. (2019). Η ψυχολογία της Τρίτης Ηλικίας. Τι σημαίνει να γερνάμε και πως μπορούμε να επιτύχουμε την Ενεργό Γήρανση. Ανακτήθηκε από https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/koinonia/koinoniki-symperifora/8210-i-psyxologia-tis-tritis-ilikias-ti-simainei-na-gername-kai-pos-boroyme-na-epityxoume-tin-energo-giransi.html (τελευταία πρόσβαση 20.07.2020)