Ο καρκίνος αποτελεί μια από τις πιο συχνές ασθένειες του Δυτικού κόσμου. Τα τελευταία χρόνια, όλο και περισσότεροι επιστήμονες προσπαθούν να συνθέσουν νέες χημικές ουσίες προκειμένου να συμβάλλουν στον πόλεμο κατά του καρκίνου. Πρόσφατα ωστόσο, η απάντηση ήρθε από τη φύση με την ανακάλυψη της ‘miyabeacin’ στο φλοιό της ιτιάς. Η συγκεκριμένη ουσία βρίσκεται στο βλαστό και στα φύλλα του φυτού και προσφέρει νέες ελπίδες για τη θεραπεία πολλών τύπων καρκίνου. Είναι άλλωστε γεγονός, ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η ιτιά συμβάλλει με το δικό της τρόπο στην ιατρική και την αντιμετώπιση ασθενειών. Πιο συγκεκριμένα, μόλις πριν έναν αιώνα βρέθηκε στο φλοιό της η σαλικίνη. Η σαλικίνη αποτελεί βασικό συστατικό της ασπιρίνης.
Η συμβολή της ιτιάς στην ιατρική στο πέρασμα του χρόνου
Από τα αρχαία χρόνια γίνεται αναφορά στις θεραπευτικές ιδιότητες της ιτιάς. Αρχαίοι Αιγύπτιοι, Ασσύριοι και Έλληνες χρησιμοποιούσαν διάφορα μέρη του φυτού για να αντιμετωπίσουν τον πόνο και τον πυρετό. Ο πατέρας της ιατρικής, Ιπποκράτης, χρησιμοποιούσε κυρίως μια σκόνη από το φλοιό της ιτιάς ή αφεψήματα φύλλων για την ανακούφιση των ασθενών από πόνους αρθρίτιδας και ισχιαλγίες. Η ιτιά παρέμεινε γνωστή ως δέντρο για τις αναλγητικές και αντιπυρετικές ιδιότητες του φλοιού της και στο ρωμαϊκό κόσμο αλλά και για πολλά χρόνια ακόμη.
Ωστόσο, η πρώτη επιστημονικά καταγεγραμμένη χρήση των εκχυλισμάτων της ιτιάς ως αντιπυρετικό έγινε το 1763 από τον πάστορα Edmund Stone. Έπειτα, το 1828, απομονώθηκε από εκχύλισμα φλοιού ιτιάς μια ουσία με πικρή γεύση και αντιπυρετικές ιδιότητες που ονομάστηκε σαλικίνη (salicin). Με υδρόλυση της σαλικίνης προέκυψε το σαλικυλικό οξύ. Τελικά, παρασκευάστηκε το ακετυλοσαλικυλικό οξύ, μια ουσία με αναλγητικές και αντιπυρετικές ιδιότητες, αλλά επιπλέον χωρίς την πικρή γεύση και τις ανεπιθύμητες παρενέργειες που προκαλούσε το σαλικυλικό οξύ. Η Bayer κυκλοφόρησε το φάρμακο με την εμπορική ονομασία ασπιρίνη το 1899. Η συγκεκριμένη ανακάλυψη παρόλο που άλλαξε πολλά στον ιατρικό κόσμο, θα μπορούσε κανείς να πει ότι πιθανόν καθυστέρησε άλλες ανακαλύψεις, όπως αυτή της miyabeacin. Αυτό συνέβη επειδή για πολλά χρόνια σταμάτησε η ανάλυση άλλων ουσιών που προέρχονταν από την ιτιά. Μετά από μια τόσο σημαντική ανακάλυψη όπως της ασπιρίνης, θα μπορούσε να προκύψει άλλη τόσο σημαντική από το ίδιο δέντρο;
Miyabeacin: Μια ουσία στο φλοιό της ιτιάς με αντικαρκινικές ιδιότητες
Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα δόθηκε πολύ πρόσφατα. Τον προηγούμενο μόλις μήνα, επιστήμονες από το Rothamsted Research, σε συνεργασία με βιολόγους από το Πανεπιστήμιου του Κεντ, ανακάλυψαν μια ενδιαφέρουσα ουσία από την ιτιά: τη miyabeacin.
Η συγκεκριμένη ουσία, σύμφωνα με την έρευνα, είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική έναντι πολλών κυτταρικών σειρών. Πιο συγκεκριμένα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση πολλών καρκινικών τύπων, μεταξύ των οποίων ο καρκίνος του μαστού, των ωοθηκών και του λάρυγγα. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι η miyabeacin εμφανίστηκε αποτελεσματική ακόμη και σε καρκινικούς τύπους οι οποίοι είναι ανθεκτικοί σε άλλα φάρμακα. Ένας τέτοιος τύπος καρκίνου είναι το νευροβλάστωμα που αποτελεί το πιο συχνό ενδοκοιλιακό καρκίνο των βρεφών και παρατηρείται κυρίως σε μικρά παιδιά. Καθώς το φαινόμενο της αντοχής στις θεραπείες αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα στην αντιμετώπιση του καρκίνου, καινοτόμα φάρμακα μπορούν να συμβάλλουν στον τομέα προσφέροντας μια νέα ευκαιρία στην αποτελεσματική θεραπεία.
Από το εργαστήριο στην κλινική πράξη
Φυσικά, ο δρόμος από την ανακάλυψη μιας ουσίας με αντικαρκινικές ιδιότητες μέχρι τη χρήση της σε ασθενείς είναι ιδιαίτερα μακρύς και αμφίβολος. Ο καρκίνος αποτελεί συχνό αντικείμενο μελέτης για πλήθος επιστημόνων. Διάφορες ουσίες με αντικαρκινικές ιδιότητες έχουν βρεθεί, αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει πρώτα να γίνουν μελέτες και δοκιμές σε ζώα για την ασφάλεια χρήσης τους. Έπειτα, αν πράγματι αποδειχθεί η ασφάλεια τους, απαιτούνται κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους. Επίσης, η εμπειρία έχει δείξει ότι ουσίες που είναι αποτελεσματικές στη θεραπεία σε ποντίκια, δεν προσφέρουν την ίδια αποτελεσματικότητα για την αντιμετώπιση νοσημάτων σε ανθρώπους.
Παρόλα αυτά, η ανακάλυψη νέων ουσιών με αντικαρκινικές ιδιότητες είναι πάντα ελπιδοφόρα, ιδιαίτερα όταν αυτή προέρχεται από μια τόσο εύκολα προσβάσιμη και φυσική πηγή όπως η ιτιά. Τελικά, ο χρόνος θα δείξει αν πράγματι η miyabeacin θα συμβάλλει ενεργά στον αγώνα ενάντια στην αντιμετώπιση του καρκίνου.
Πηγές:
Ward, J. L., Wu, Y., Harflett, C., Onafuye, H., Corol, D., Lomax, C., Macalpine, W. J., Cinatl, J., Jr, Wass, M. N., Michaelis, M., & Beale, M. H. (2020). Miyabeacin: A new cyclodimer presents a potential role for willow in cancer therapy. Scientific reports, 10(1), 6477.
https://medium.com/technicity/scientists-have-discovered-cancer-killing-miyabeacin-in-the-willow-tree-3b9868b37dbb
