Ο Αλέξανδρος Βάρθης είναι από τους ηθοποιούς που έχει διανύσει σημαντική πορεία στο θέατρο συμμετέχοντας σε επιτυχημένες παραστάσεις κάνοντας συνεργασίες με μεγάλα ονόματα του χώρου, με τελευταία θεατρική του συνεργασία την παράσταση “Ο δρόμος περνάει από μέσα”. Στη συνέντευξη που παραχώρησε στο maxmag.gr, ο Αλέξανδρος Βάρθης μάς μίλησε για την αγάπη που κρύβει για το θέατρο, το “μάθημα” που έχει πάρει από αυτό αλλά και για τους ανθρώπους που έχει συνεργαστεί όλα αυτά τα χρόνια. Με μια ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων γύρω μας, ο Αλέξανδρος Βάρθης σχολιάζει το μέλλον του ηθοποιού μη διστάζοντας να αναφερθεί μεταξύ άλλων στις πάγιες δυσκολίες που συναντούν οι ηθοποιοί, και εξηγεί τη θέση του για την πρωτοβουλία του “Support art workers”.
Αλέξανδρε Βάρθη, σε ευχαριστούμε για τη συνέντευξη.
Επιμέλεια συνέντευξης: Ιωάννα Ιωαννίδου
Ποια στιγμή της επαγγελματικής σας ζωής σας έκανε να χαίρεστε που βρίσκεστε σε αυτή τη δουλειά;
Αυτή η δουλειά, λόγω της φύσης της, σου προσφέρει πολλές χαρές και άλλες τόσες απογοητεύσεις. Κάθε φορά λοιπόν που ξεκινά μια συνεργασία αισθάνομαι ικανοποίηση και θέληση για να μάθω πράγματα από τους ανθρώπους γύρω μου. Δεν υπάρχει μια μόνο στιγμή που θα μπορούσα να ξεχωρίσω. Το σίγουρο είναι ότι νιώθω μεγάλη χαρά όταν βλέπω ότι τα πράγματα στην πρόβα και στην συνέχεια στις παραστάσεις λειτουργούν. Ότι αυτό που σχεδιάσαμε και κοπιάσαμε γι’ αυτό, γίνεται κατανοητό και αποδεκτό από το κοινό. Πάνω από όλα όμως, χαίρομαι που είμαι σε αυτή την δουλειά όταν συνεργάζομαι με ανθρώπους που θαυμάζω. Δεν χρειάζεται να πω ονόματα. Οι άνθρωποι που έχουμε δουλέψει μαζί και τους θαυμάζω το γνωρίζουν.
Έχετε πρωταγωνιστήσει σε αρκετές επιτυχημένες θεατρικές παραστάσεις και έχετε συνεργαστεί με καταξιωμένους ανθρώπους του χώρου. Κάνοντας τον απολογισμό σας, τι σας δίδαξε το θέατρο, τι θα κρατούσατε για εσάς και τι θα μοιραζόσασταν;
Τι με δίδαξε το θέατρο; Έλα ντε… Όταν έχεις συνεχώς την επιθυμία να μαθαίνεις νέα πράγματα, νέες προσεγγίσεις, καινούριους τρόπους δουλειάς και επισταμένης μελέτης, ίσως πιστέψεις ότι τα πράγματα που δεν ξέρεις είναι απείρως περισσότερα από αυτά που ήδη γνωρίζεις και ως αποτέλεσμα τα πράγματα που γνωρίζεις είναι ένα τίποτα. Αυτό που μάλλον μου έχει διδάξει το θέατρο μέσα από όλη την θεατρική διαδικασία, είναι να ακούω περισσότερο και όχι απλώς αισθητικά, μέσω της αίσθησης της ακοής δηλαδή, αλλά ουσιαστικά. Αυτό θα μοιραζόμουν ως συμβουλή προς τους άλλους και τον ίδιο μου τον εαυτό. Να ακούς την ουσία. Το νόημα των πραγμάτων που λέγονται τόσο θεατρικά όσο και στη ζωή. Και αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος για να απαντάς σωστά.
Είστε από τους ηθοποιούς που έχουν κάνει καλοκαιρινή περιοδεία σχεδόν σε όλη τη χώρα. Τι απολαμβάνετε περισσότερο από την επαρχία;
Εκτός από τα τετριμμένα, δηλαδή την αθωότητα και την δίψα του κόσμου της επαρχίας για το θέατρο – τα οποία είναι και απολύτως αληθινά – απολαμβάνω το ταξίδι και το μη αναμενόμενο και προγραμματισμένο. Σε κάθε μέρος συναντάς κάτι εντελώς διαφορετικό από αυτό που ήσουν χθες. Ο κόσμος, το θέατρα και οι εγκαταστάσεις τους, η συμπεριφορά της συλλογικής θέασης είναι διαφορετική από τόπο σε τόπο. Και φυσικά το φαγητό!
Οι παραστάσεις του έργου «Ο δρόμος περνά από μέσα» ήταν προγραμματισμένες να ταξιδέψουν σε μεγάλες πόλεις της Ελλάδας. Ωστόσο, η πανδημία έφερε νέο προγραμματισμό, γνωρίζετε τι θα γίνει με τις παραστάσεις αυτές;
Δυστυχώς και εμείς αναγκαστήκαμε να διακόψουμε τις παραστάσεις μας στην Αθήνα και να μην ξεκινήσουμε ποτέ την περιοδεία μας. Μέχρι στιγμής δεν έχω κάποια ενημέρωση για το αν θα πραγματοποιηθεί αυτή η περιοδεία. Το πιθανότερο είναι αυτό να μην συμβεί. Είναι και λογικό από την πλευρά του παραγωγού μας, του κύριου Κώστα Λαζόπουλου, που στάθηκε δίπλα μας σε όλη αυτή την δύσκολη περίοδο και τον ευχαριστώ δημόσια, να μην ρισκάρει σε τέτοιους καιρούς. Εγώ στην θέση του δεν θα το έκανα.
Μετά τη λήξη της καραντίνας το μέλλον πολλών εργαζομένων είναι αβέβαιο με πολλά επαγγέλματα ήδη να δέχονται την επικείμενη κρίση. Το “Support Art Workers” δημιουργήθηκε για να συμπαρασταθεί στους καλλιτέχνες που θα έρθουν ή έρχονται αντιμέτωποι με τις οικονομικές δυσκολίες που αφήνει πίσω της η πανδημία. Πως βλέπετε μια τέτοια πρωτοβουλία; Θα συμμετείχατε σε παρόμοιες δράσεις;
Η πρωτοβουλία είναι θετική. Η εκτέλεση και οι δράσεις με βρίσκουν αμφίβολο. Παρόλο που και εγώ υποστηρίζω και υποστήριξα το “Support art workers” κατεβαίνοντας στην μεγάλη μας συγκέντρωση στο Σύνταγμα, συνεχίζω να διαφωνώ με μεγάλο κομμάτι των προτάσεων και των απαιτήσεων του γιατί απλούστατα είναι ουτοπικές. Δεν ζούμε δυστυχώς σε μια πλούσια χώρα. Ζούμε σε μια χώρα φτωχή οικονομικά και πολιτιστικά. Και η πολιτιστική μας φτώχεια, για να μην παρεξηγηθώ, δεν προέρχεται από τους καλλιτέχνες. Πραγματικά πιστεύω ότι διαθέτουμε τεράστιες καλλιτεχνικές προσωπικότητες, σε όλους τους χώρους. Η φτώχεια μας έχει να κάνει με τον αριθμό των ατόμων που θα γίνουν κοινωνοί της τέχνης μας. Για να μιλήσω για τα δικά μας, το αμιγώς θεατρικό κοινό είναι ελάχιστο σε σχέση με τον πληθυσμό μας. Οπότε και οι απαιτήσεις μας – κακώς για ένα κράτος που θέλει να λέει ότι είναι δίκαιο – δεν έχουν το ίδιο βάρος με άλλους κλάδους στα αυτιά της όποιας κυβέρνησης. Το θετικό και γι’ αυτό είμαι και θα είμαι σε παρόμοιες δράσεις είναι η συσπείρωση. Μέσα από την συσπείρωση μας δηλώνουμε αρχικά ότι υπάρχουμε και ύστερα ότι δεν είμαστε και λίγοι…
Βλέπουμε πολλούς ηθοποιούς να δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν πότε η δουλεία τους θα επιστρέψει στην «κανονικότητα» ακόμη και μετά την άρση των μέτρων. Ποια είναι η δική σας άποψη στις ομολογουμένως, πρωτόγνωρες εποχές που ζούμε;
Τα πράγματα όπως τα ακούω και βλέπω γύρω μου είναι δύσκολα. Και ο όρος «κανονικότητα» όταν για όλους τους άλλους κλάδους αναφέρεται σε κάτι θετικό, στον δικό μας θα έπρεπε να αντηχεί σαν κάτι προσβλητικό και απευκταίο. Η καλλιτεχνική κοινότητα ΔΕΝ πρέπει να επιστρέψει στην «κανονικότητα». Γιατί αυτή η «κανονικότητα» για εμάς σημαίνει ανασφάλιστη εργασία, εργασία χωρίς αμοιβή και γενικά εργασιακές σχέσεις τριτοκοσμικής χώρας. Για όσους δεν γνωρίζουν, με εξαίρεση τα κρατικά θέατρα, απειροελάχιστοι είναι οι ηθοποιοί που πληρώνονται και ασφαλίζονται κατά την διάρκεια των προβών. Την περίοδο δηλαδή του μεγαλύτερου όγκου δουλειάς μας. Εμείς θα έπρεπε να μαχόμαστε για την ανάκτηση των εργασιακών μας δικαιωμάτων. Όχι για να επιστρέψουμε στην άθλια «κανονικότητα» μας.
Παρόλο που τα τελευταία χρόνια πολλοί συνάδελφοί σας μιλούν ανοιχτά για τον εποχιακό χαρακτήρα της δουλείας σας με τις πενιχρές χρηματικές απολαβές, ίσως είναι η πρώτη φορά που κοινό και ηθοποιοί μοιράζονται την ίδια αγωνία. Τι έχετε να πείτε στους ανθρώπους/επαγγελματίες που βλέπουν τη ζωή τους να αλλάζει;
Να κάνουν υπομονή. Και να μην χάσουν την πίστη τους στις δυνάμεις τους και στις δυνάμεις των ανθρώπων γύρω τους. Όλοι θα πρέπει να κάνουμε υποχωρήσεις μέχρι να περάσει αυτή η πρωτόγνωρη για τις σύγχρονες κοινωνίες κατάσταση. Με δύναμη και με χαμόγελο!
Η πανδημία πέρα από άσχημες ειδήσεις μας πρόσφερε άφθονες στιγμές γέλιου με πολλούς καλλιτέχνες να ανεβάζουν διάφορα χιουμοριστικά βιντεάκια στους προσωπικούς τους λογαριασμούς Θα τα χρησιμοποιούσατε για να μοιραστείτε στιγμές από την προσωπική σας ζωή;
Ίσως το έκανα λίγο και εγώ κατά την περίοδο της καραντίνας. Κυρίως για να διασκεδάσω εγώ και οι φίλοι μου. Ήταν για εμένα ένας τρόπος να πω, όλα καλά παιδιά, θα περάσει κι αυτό! Με ένα όριο όμως, ε; Να μην παραμοιραστούμε την προσωπική μας ζωή!
Τι εύχεστε για το μέλλον;
Να έχουμε όλοι την υγεία μας και να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να φτιάξουμε τα πράγματα που θα αγαπήσουμε.
Ευχαριστούμε τον Αλέξανδρο Βάρθη για το φωτογραφικό υλικό.
