Ο Ανδρέας Πλεμμένος βρίσκεται πίσω από ένα ημερολόγιο με ιστορίες που ξεκινούν με σωφροσύνη και καταλήγουν με παραφροσύνη. Η «Κίτρινη Παραφροσύνη» του από τις Εκδόσεις Αγγελάκη, που πρόσφατα έφτασε και στα χέρια μου, δεν είναι απλώς ένα βιβλίο με διηγήματα, αλλά μια συνειδητοποίηση, μια αφύπνιση, για το πως είναι να είναι να ζεις με απώλεια ακοής.
Στο Maxmag.gr μιλά για την αγαπημένη του γειτονιά στην Αθήνα, τη συγγραφή και για έννοιες της ζωής και της τέχνης.
Μήπως τελικά είμαι κι εγώ κίτρινος;
Επιμέλεια συνέντευξης: Γιώργος Βιτωράτος
Πόσο αγαπάς, ή μάλλον, πόσο σε αγάπησε ο τόπος σου, η Αθήνα;
Πάντα με αγαπούσε, αλλά εγώ πριν ξεκινήσω τα ταξίδια στο εξωτερικό, την μισούσα παρά πολύ. Τώρα που έχω ταξιδέψει αρκετές φορές παρατηρώ πως η ομορφιά της Αθήνας είναι μοναδική και καλό είναι να μην χαραμίζουμε το χρόνο μας στο μίσος. Στην πορεία αγάπησα την Αθήνα.
Ποια είναι η αγαπημένη σου γειτονιά;
Το Χαλάνδρι. Η γειτονιά που συνδυάζει την ηρεμία του δάσους και τον παλμό της πόλης ταυτόχρονα. Τα δυο αυτά στοιχεία δημιουργούν το φλερτ.
Πως προέκυψε η συγγραφή στη ζωή σου;
Στο Γυμνάσιο δεν μου άρεσε καθόλου να γράφω τις εκθέσεις που έδιναν οι καθηγητές του σχολείου οπότε τα απογεύματα έκανα μαθήματα με την καθηγήτρια μου, την Ματίνα Στυλίδου. Μαζί αποφασίσαμε να γράφω ιστορίες για να υπάρχει εποικοδομητική βελτίωση στον γραπτό λόγο. Κάπως έτσι μου κινήθηκε και το ενδιαφέρον. Από τότε άρχισα να γράφω τις εικόνες που είχα στον νου μου γιατί δεν ήθελα να τις ξεχάσω, ή μάλλον φοβόμουν μήπως χάσω τις αναμνήσεις μου και δεν γνωρίζω ποιος είμαι.
«Κίτρινη παραφροσύνη» από τις εκδόσεις Αγγελάκη. Δεκατρείς ιστορίες επηρεασμένες από τη ζωή σου και τη δυσκολία που βιώνει ένας άνθρωπος με προβλήματα ακοής. Για ποιο λόγο επέλεξες το χρώμα κίτρινο και για ποιο λόγο είναι δεκατρείς οι ιστορίες και όχι περισσότερες ή λιγότερες;
Θα πω ένα παράδειγμα. Στο δρόμο υπάρχει ένα φανάρι που έχει τρία χρώματα: το κόκκινο, το κίτρινο και το πράσινο. Στα δύο χρώματα, δηλαδή το κόκκινο και το πράσινο, ξέρεις τι θα κάνεις. Ενώ στο κίτρινο έχεις δύο επιλογές, ή θα τρέξεις πιο γρήγορα για να προλάβεις αλλά ίσως τρακάρεις, ή θα σταματήσεις για να είσαι ασφαλής αλλά θα περιμένεις πολύ. Το κίτρινο χρώμα αντικατοπτρίζει δύο αντίθετα πράγματα ταυτόχρονα, και ο άνθρωπος πρέπει να επιλέξει τι θα κάνει. Κάθε επιλογή έχει δύο αποτελέσματα. Στα κίτρινα σημεία έχουν δυο επιλογές, αρά τέσσερα αποτελέσματα, οπότε ο άνθρωπος έχει να διαλέξει στην τύχη ένα από τα τέσσερα αποτελέσματα για να ακολουθήσει το δρόμο που θέλει.
Είναι προφανές ότι διάλεξα τον αριθμό 13 γιατί είναι γρουσούζικος, αλλά για ποιον λόγο όμως; Δεν το γνωρίζω, ίσως γιατί η κοινωνία και το σύστημα όλων έχει ορίσει πως αυτός ο αριθμός είναι κακός οπότε τον συνδύασα με τις ιστορίες μου και με το ότι όλες οι ιστορίες στο τέλος έχουν την ατυχία.
Ποιο μήνυμα θες να περάσεις στους αναγνώστες σου;
Στο βιβλίο αναφέρω αποφθέγματα τα οποία είναι τα μηνύματα για την ζωή όλων των ανθρώπων. Αναφέρουν τον σεβασμό στους συνάνθρωπους, στο περιβάλλον, στο εργασιακό κομμάτι, στους πρόσφυγες, στα κωφά άτομα, στις γυναίκες, στην οικογένεια και πάνω από όλα στην δική μας ψυχολογία. Αυτό που ζητάω είναι να μάθουμε όλοι μας τα όρια μας για να υπάρξει σεβασμός. Γενικά αυτή την στιγμή σε αλλά μέρη έχουν ξεπεράσει τα όρια τους και για αυτό υπάρχουν οι πόλεμοι. Φυσικά δεν δίνω οδηγίες στο βιβλίο γιατί όλοι είμαστε διαφορετικοί. Πιστεύω πως διαβάζοντας και ακούγοντας ιστορίες γινόμαστε καλύτεροι άνθρωποι.
Ποια είναι η ισορροπία μεταξύ σωφροσύνης και παραφροσύνης;
Πολύ ωραία ερώτηση. Θα απαντήσω με την δική μου άποψη γιατί προφανώς ο Χίτλερ δεν θα συμφωνούσε με έμενα. Λιγότεροι σκοτωμοί και περισσότερη κατανόηση, δηλαδή να κάνουμε συζητήσεις και να βρίσκουμε λύσεις για τις δυο πλευρές στα θέματα που προκύπτουν στην καθημερινή ζωή. Για τον Χίτλερ το αναφέρω, γιατί βρήκε την ισορροπία με άσχημο τρόπο, σκοτώνοντας ομάδες ώστε οι άλλες ομάδες να είναι στην σωφροσύνη. Άρα την ισορροπία την βρίσκεις όπως θέλεις. Εγώ λέω την δική μου ισορροπία που θεωρώ πως είναι καλή για αυτό τον κόσμο. Αλλά μην σας πάρω στο λαιμό μου, δεν είναι απαραίτητο ότι είναι καλή, γιατί σε λίγα χρονιά μπορεί να θεωρηθεί κακή. Κάθε μέρα αλλάζουν οι γενιές.
Ένας κόσμος χωρίς τέχνη ισούται με…
Με το 1984. Με σκλαβιά. Με στεναχώρια. Με μπερδεμένη ταυτότητα. Πολλές φορές βλέπουμε την τέχνη να είναι αδιάφορη για εμάς. Όμως όταν γνωρίζουμε ένα άτομο, δεν έχουμε το ερωτικό συναίσθημα από την πρώτη μάτια αλλά στην πορεία. Το ίδιο ισχύει και στην τέχνη. Οπότε είμαστε δύσκολοι άνθρωποι απέναντι στην τέχνη.
Τι ρόλο έχει παίξει στη ζωή σου το θέατρο;
Από την αρχή της ζωής μου ασχολήθηκα με το θέατρο. Έχω τον αδερφό μου τον Κωνσταντίνο Πλεμμένο ο οποίος είναι ηθοποιός και ο περισσότερος κόσμος τον γνωρίζει. Πιστεύω πως η σχέση με τον αδερφό μου έχει επηρεάσει αρκετά με την σχέση μου με το θέατρο, τον βλέπω και συγκινούμαι κάθε στιγμή. Τις περισσότερες φορές δεν καταλαβαίνω βέβαια, μιας και δεν υπάρχουν υπότιτλοι στα θέατρα, αλλά έχω αρχίσει να διαβάζω τα έργα των κλασσικών. Αυτά τα έργα είναι γραμμένα με ακτιβιστικό τρόπο μέσω του θεάτρου. Με ξυπνήσαν και ήθελα με τον ίδιο τρόπο και εγώ να ξυπνήσω τους συνανθρώπους μου. Στη σημερινή κοινωνία προσπαθούν να ξυπνήσουν αλλά χρειάζεται μια ώθηση από τους παλιούς και από έμενα που είμαι νεαρός ακόμα. Αυτό που παρατηρώ είναι ότι όλη μου η ζωή είναι ένα θέατρο και δεν μπορώ να το εξηγήσω.
Και τι η ζωγραφική;
Το κρυφό ταλέντο μου είναι η ζωγραφική, αλλά δεν το δείχνω πουθενά. Ζωγραφίζω χάλια. Τώρα θα μου πείτε γιατί ζωγραφίζω ακόμα; Γιατί πολλές φορές θέλω να σπαταλάω το χρόνο μου στις σκέψεις μου αλλά θέλω να χρησιμοποιώ τα χεριά μου οπότε το κάνω στη ζωγραφική. Από τις 20 ζωγραφιές, οι 2 θα είναι οι καλύτερες μου. Οπότε την ζωγραφική την έχω για να μπορώ να δημιουργώ εικόνες στο μυαλό μου ώστε να μπορέσω να τις αποδώσω στη συγγραφή ή στο θέατρο. Πιστεύω πως η τέχνη ενθαρρύνει τους ανθρώπους να έχουν έμπνευση για τις δίκες του ανάγκες.
Τέλος, κρατάς το δικό σου ημερολόγιο;
Ναι, κρατάω πάντα, γιατί σε ένα χρόνο ο Ανδρέας (δηλαδή εγώ) που θα το διαβάσει θα έχει διαφορετική άποψη και θα το συζητήσει με τον εαυτό του για καλύτερη αντιμετώπιση για μελλοντικά προβλήματα. Φυσικά σημειώνω και τα όνειρα γιατί τα όνειρα είναι συμβολικά και γενικά προειδοποιούν για το μέλλον. Πιστεύω πως τα όνειρα μας πηγαίνουν στο ανάποδο κόσμο για να κάνουμε τα βαριά λάθη που ο άνθρωπος δεν τα αντέχει οπότε σημειώνω ώστε να ξέρω ποια είναι τα όρια μου για να αντέξω.
