Η Ηλιάνα Μαυρομάτη είναι μια νέα, πολλά υποσχόμενη ηθοποιός που το μικρόβιο της υποκριτικής είχε εισβάλλει μέσα της από πολύ νεαρή ηλικία. Με γονείς ηθοποιούς, παραστάσεις στο νηπιαγωγείο και ακροάτρια σε δραματική σχολή η υποκριτική φαντάζει για εκείνη μονόδρομος- η όπως η ίδια μας λέει μια δυνατότητα ζωής.
Πάρα το νεαρό της ηλικίας της, η Ηλιάνα Μαυρομάτη έχει κάνει σπουδαίες συνεργασίες τόσο σε κινηματογράφο και τηλεόραση όσο και στο θέατρο που αποτελεί και την αδυναμία της καθώς της προσφέρει άμεση σχέση με το κοινό αλλά και δυνατότητα εμβάθυνσης. Αυτή την περίοδο, συμμετέχει στην παράσταση Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη, όπου το ρόλο του Προμηθέα θα ενσαρκώσει η διεθνούς φήμης ελληνικής καταγωγής ηθοποιός, Kathryn Hunter, ενώ τους υπόλοιπους ρόλους πλαισιώνουν πολλοί καταξιωμένοι ηθοποιοί. Μια παράσταση που αποτελεί για την Ηλιάνα Μαυρομάτη μεγάλο και σημαντικό μάθημα.
Επιμέλεια συνέντευξης: Ντιάννα Μαμή-Κούπερ
Σε ποια ηλικία έγινε η πρώτη σας επαφή με την υποκριτική;
Η πρώτη μου σκηνική εμπειρία ήταν στο νηπιαγωγείο, όταν ένα καλοκαίρι, κάναμε μια παράσταση στο Μέγαρο της Δούκισσας Πλακεντίας στην Πεντέλη, πάνω στο έργο «Οι γάμοι του Φίγκαρο». Θυμάμαι πολύ έντονα τη βραδιά εκείνη, σχεδόν όλες τις σκηνικές οδηγίες των δασκάλων μας, τα ρούχα, την αμηχανία, το κοινό που μας παρακολουθούσε και τον συμπαίκτη μου. Έναν συμμαθητή μου επίσης από το νηπιαγωγείο..
Έκτοτε, πολλές φορές με τη μια ή την άλλη αφορμή βρέθηκα επί σκηνής, ή και κάτω από αυτήν σε ρόλο συντονιστή στο σχολείο, αργότερα ως ακροάτρια στη δραματική σχολή του Διαμαντόπουλου. Αυτό που με σιγουριά μπορώ να πω είναι ότι από εκείνη την πρώτη βραδιά στα πέντε μου χρόνια, άνοιξε για μένα μια δυνατότητα ζωής που ακόμα τη διερευνώ..
Το γεγονός ότι και οι δυο σας γονείς ασχολούνταν με τον χώρο της υποκριτικής θεωρείτε ότι αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα στο να ασχοληθείτε τελικά και εσείς με αυτό;
Νομίζω πως δε θα μπορούσα να απαντήσω αρνητικά, ακόμα κι αν συνειδητά μάλλον ανασταλτικός παράγοντας στην επιλογή μου, λόγω των έντονων αντιφάσεων και ανασφαλειών που ενέχει αυτή η δουλειά. Τελικά μάλλον επικράτησε η αίσθηση της δημιουργικότητας, της ελευθερίας και του αντισυμβατικού τρόπου ύπαρξης που εισέπραττα από τους γονείς μου.
Αυτή την περίοδο συμμετέχετε στην παράσταση Προμηθέας Δεσμώτης του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Σταύρου Τσακίρη. Τον ρόλο του Προμηθέα θα ενσαρκώσει η διεθνούς φήμης ελληνικής καταγωγής ηθοποιός, Kathryn Hunter ενώ τους υπόλοιπους ρόλους πλαισιώνουν πολλοί καταξιωμένοι ηθοποιοί. Πώς αισθάνεστε για αυτή σας τη συνεργασία;
Ευτυχής από κάθε άποψη. Τόσο το ίδιο το έργο και η μετάφρασή του από τον Δημήτρη Δημητριάδη, όσο και ένας ένας ξεχωριστά αλλά και όλοι μαζί οι συντελεστές αυτής της δουλειάς, με εμπνέουν κάθε μέρα και με κάνουν να αισθάνομαι ευτυχής που πηγαίνω στην πρόβα να τους συναντήσω. Είναι ένα μεγάλο και σημαντικό μάθημα για μένα ατή η συνεργασία.
Ποια στοιχεία καθιστούν τον Προμηθέα Δεσμώτη μια διαχρονική τραγωδία;
Το ίδιο το είδος της τραγωδίας, δεν μπορεί παρά να είναι επίκαιρο και διαχρονικό, μιας και είναι ένα είδος θεάτρου που βγαίνει μέσα από τα σπάργανα της δημοκρατίας, φέρει όλες τις αντιφάσεις, τις αγωνίες και τα προβλήματα της πολιτικής ζωής, μέσα από μια πολύ βαθιά υπαρξιακή και φιλοσοφική σφαίρα, από τα βάθη της ίδιας της ανθρώπινης φύσης.
Στο συγκεκριμένο έργο ένα από τα βασικά ζητήματα που θίγονται είναι εκείνο της ανθρώπινης χειραφέτησης, της εξέγερσης του ίδιου του Προμηθέα που βρίσκεται εξόριστος μέσα από την απόφασή του να βοηθήσει τον άνθρωπο σε αυτή την πορεία του προς τη χειραφέτηση και την «αυτονομία».
Ο Προμηθέας είναι η εξέγερση του πνεύματος, το αίτημα της δημοκρατίας και το μήνυμα της ελευθερίας απέναντι στην τυραννία του Δία. Ελπίζετε σε έναν Προμηθέα ή ο καθένας πρέπει να αποτελεί τον Προμηθέα του εαυτού του;
Ο Προμηθέας, όπως και όλα τα πρόσωπα της τραγωδίας είτε μιλάμε για ήρωες, είτε για θεούς, έρχονται μέσα από τον μύθο και με αυτήν την έννοια λειτουργούν μάλλον ως σύμβολα. Άρα δύσκολα μπορούμε να τα αντιληφθούμε σαν τον μέσο καθημερινό άνθρωπο της διπλανής πόρτας. Είναι συμπυκνωμένα αρχέτυπα με μεγεθυμένες αντιφάσεις που αντανακλούν από τη μια χαρακτηριστικά της ανθρώπινης δομής και από την άλλη έννοιες του φυσικού ή του πολιτικού δικαίου. Μπορεί άρα να ταυτιστεί κανείς και προσωπικά αλλά και ως μέρος ενός κοινωνικού συνόλου.
Δεν είμαι από αυτούς που πιστεύουν μόνο τη μια κίνηση, εκείνη που λέει ότι αν αλλάξει ο καθένας ξεχωριστά θα αλλάξει και ο κόσμος. Αντιλαμβάνομαι διαλεκτικά τα πράγματα και νομίζω ότι και η αντίρροπη κίνηση, δηλαδή ότι ο κόσμος αλλάζοντας αλλάζει κι εμάς, ισχύει εξίσου. Είμαστε κοινωνικά όντα και με αυτήν την έννοια δεν μπορούμε να μείνουμε ανεπηρέαστοι από την κοινωνική πραγματικότητα. Ταυτόχρονα έχουμε πάντα τη δυνατότητα να την αλλάξουμε.
Η φωτιά συμβολίζει τη γνώση. Με τη γνώση ο άνθρωπος έχει την ευθύνη της επιλογής. Θεωρείτε ότι ο άνθρωπος της σημερινής εποχής αντέχει την βαρύτητα αυτής της ευθύνης ή προτιμάει να επαναπαύεται στο να επιλέγουν οι άλλοι για αυτόν και τον ωχαδερφισμό;
Ο σημερινός άνθρωπος, μέσα στον σημερινό πολιτισμό είναι σε σύγχυση. Δεν νομίζω ότι ακόμα και η λογική της ανάθεσης της ευθύνης που όντως κυριαρχεί είναι μια συνειδητή θέση. Είναι ένα αποτέλεσμα πολλών ετών απομάκρυνσης από τον πολιτικό βίο, μια αργή εκπαίδευση σε αυτήν την κατεύθυνση. Ωστόσο νομίζω πως επειδή τίποτα δεν είναι στατικό, οι ίδιες οι αντιφάσεις και οι συνθήκες κάποια στιγμή θα μας αναγκάσουν να επαναπροσδιοριστούμε, να αναλάβουμε την πολιτική ευθύνη.
Εσείς ενσαρκώνετε τον Ερμή. Πώς θα τον χαρακτηρίζατε ως ρόλο;
Ο Ερμής εισβάλλει κυριολεκτικά στον χώρο εξορίας του Προμηθέα ως αγγελιαφόρος του Δία. Έρχεται να τον πιέσει να ομολογήσει από ποιον προβλέπει ότι ο Δίας θα εκπέσει από Τύραννος. Μυθολογικά έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον καθώς του προσδίδονται διάφοροι χαρακτηρισμοί: ερμαφρόδιτος, φτερωτός, ψυχοπομπός, προστάτης των κλεφτών, ο μόνος θεός που μπορεί να ανεβοκατεβαίνει τον Άδη όποτε θέλει. Είναι ένας νέος θεός σε σχέση με τον Προμηθέα, άπειρος και αλαζόνας κατά εκείνον. Εκπροσωπεί μια τυραννική, νέα εξουσία.
Έχετε συμμετάσχει σε μεγάλες παραγωγές του θεάτρου ,της τηλεόρασης αλλά και του κινηματογράφου. Ποιος από τους 3 χώρους έχει μεγαλύτερη θέση στην καρδιά σας και γιατί;
Θα έλεγα μάλλον το θέατρο, καθώς με ενθουσιάζει η άμεση σχέση με το κοινό και η τριβή με σημαντικά κείμενα κλασικών η σύγχρονων συγγραφέων. Επίσης, η δουλειά στο θέατρο είναι πολύ περισσότερο χρονοβόρα, κι αυτό δίνει τη δυνατότητα εμβάθυνσης που τα άλλα μέσα συνήθως δεν δίνουν εκ των πραγμάτων. Παρ’ όλα αυτά έχω πολύ όμορφες εμπειρίες και από τον κινηματογράφο αλλά και από την τηλεόραση.
Έχετε στο ενεργητικό σας συνεργασίες με σπουδαία ονόματα του χώρου. Θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε μία από αυτές;
Αισθάνομαι τυχερή για όλες μου τις συνεργασίες, είτε ήταν περισσότερο είτε λιγότερο επιτυχείς, ευκολότερες ή δυσκολότερες. Θα αδικούσα τις άλλες αν ξεχώριζα κάποια. Σε κάθε δουλειά που έχω συμμετάσχει έχω κερδίσει σπουδαίες για μένα εμπειρίες κι έχω συναντηθεί με σημαντικούς ανθρώπους.
Πολλοί σας αποδίδουν τον τίτλο ως μια από τους πιο πολλά υποσχόμενους ηθοποιούς της νεότερης γενιάς. Σας αγχώνει αυτό;
Τέτοιοι χαρακτηρισμοί μου δίνουν μόνο χαρά και κουράγιο να συνεχίσω. Δεν μου προκαλούν άγχος, ούτε χρέος να τους επιβεβαιώσω. Γνωρίζω ότι η πορεία ενός ηθοποιού κρίνεται μέσα στα χρόνια κι έχω την αίσθηση ότι είμαι ακόμα στην αρχή. Ελπίζω να καταφέρω να διατηρήσω το πάθος μου για την υποκριτική πολλά πολλά χρόνια ακόμα.
Κλείνοντας, ποια είναι τα μελλοντικά επαγγελματικά σας σχέδια;
Το καλοκαίρι θα βρίσκομαι σε περιοδεία με την παράσταση «Προμηθέας Δεσμώτης» και το φθινόπωρο θα ξεκινήσω πρόβες για την παράσταση «Δόξα Κοινή» σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου, που θα παρουσιαστεί τον Ιανουάριο στο θέατρο Πορεία. Επίσης θα συνεχιστεί για δεύτερη χρονιά το εργαστήρι υποκριτικής και αυτοσχεδιασμού το οποίο κατευθύνω.
Ευχαριστούμε πολύ τον κ. Θοδωρή Στάμπελο και την Ηλιάνα Μαυρομάτη για την παροχή του φωτογραφικού υλικού.
