Βουτιά σε κάποιο φεμινιστικό μανιφέστο, έκανε για ακόμη μια φορά η Νομπελίστα Γαλλίδα Annie Ernaux. Ίσως εσκεμμένα, ίσως ακόμη και άθελα της. “Το Γεγονός”, όπως επέλεξε να ονομάσει την άμβλωση που είχε κάνει σε νεαρή ηλικία, δεν αποτελεί μονάχα μια πράξη ιατρικού ενδιαφέροντος, αλλά αποκαλύπτει τη θέση της γυναίκας και τα δικαιώματα που η ίδια είχε στο σώμα της μέχρι και τη δεκαετία του 1960.
Νεαρή, μορφωμένη, μάλλον κάπως “ξεπεταγμένη” -όπως η συγγραφέας ορίζει τον εαυτό της-, ανακαλύπτει στα είκοσι τρία της πως για αρκετό καιρό της λείπουν τα έμμηνα. Τι άλλο θα μπορούσε να σημαίνει αυτό; Πολλά! Όταν, όμως, ανατρέχει στους περασμένους μήνες και στις ερωτικές της εμπειρίες με έναν γοητευτικό νεαρό, κάτι τέτοιο δε θα μπορούσε να προμηνύει τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο από μια εγκυμοσύνη. Στη Γαλλία, τότε, που η έκτρωση είχε ποινή φυλάκισης ή βαρύτατου προστίμου, κοινώς ήταν παράνομη, η Annie Ernaux, αφήνει τον πανικό στην άκρη, εστιάζοντας στον κύριο στόχο της. Να αποβάλλει από μέσα της τον καρπό κάποιας περιστασιακής σχέσης. Ο δρόμος καθόλου εύκολος δεν ήταν, ήξερε καλά ωστόσο πως δεν υπήρχε γι’ αυτήν άλλη επιλογή.
Για δεκαετίες, η Annie Ernaux αντίκρυζε παντού την εμμονική επιθυμία της να γράψει λίγα λόγια για “Το Γεγονός”. Στους ήχους και στις εικόνες που της θύμιζαν την εποχή εκείνη, γύρω από τη δολοφονία του Κένεντι και σε πολλά, επίσης, κοσμοϊστορικά γεγονότα. Κι είναι απολύτως φυσιολογικό! Όχι μόνο από την άποψη του σωματικού και ηθικού τραύματος -όσο και να επιθυμεί μια γυναίκα την έκτρωση, δε παύει να είναι ένα λυπηρό Γεγονός-, αλλά ακόμη κι από τη σκοπιά του κοινωνικού και νομικού στίγματος που πιθανόν -ένιωθε- ότι θα την καταδιώκει για πάντα. Κι όμως, τότε μπορεί να φαινόταν εξωφρενικό, ερχόμενη όμως στο 1999 η συγγραφέας και καθώς τα πράγματα είχαν ήδη αρχίσει να αλλάζουν άρδην γύρω από το συγκεκριμένο, άλλοτε, ταμπού, καταθέτει με αυτοσεβασμό και περηφάνια το πόσο μπροστά υπήρξε για την έποχη της. Πράγματι, τη σήμερον ημέρα μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη δε μπορεί να αποτελέσει πρόβλημα. Σε μια εποχή, όμως, που η γυναίκα αποσκοπούσε στο πρότυπο “μητέρα-σύζυγος-νοικοκυρά”, η Ernaux έδωσε τον δικό της αγώνα μέσα από την προσωπική της εμπειρία ώστε να σπάσει κανόνες και στερεότυπα.
Στο πρόσωπο της, κάθε γυναίκα του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Με τις ίδιες ανησυχίες, τα ίδια ιδανικά -διαφορετικά για καθεμιά-, τις ίδιες φοβίες αντιμετώπισε το Γεγονός με την ίδια ευκολία που θα το αντιμετώπιζε και μια σύγχρονη γυναίκα. Υπάρχει, βέβαια, μια βασική διαφορά. Κι αυτή δε θα μπορούσε να είναι άλλη από το μεγάλο κομμάτι της Ασφάλειας. Μια άμβλωση μακριά από το αποστειρωμένο περιβάλλον ενός νοσοκομείου και τις οδηγίες κάποιου επαγγελματία γιατρού, δημιουργεί φόβους που, τελικά, ίσως να καταλήγουν σε εμμονές. Με τον τρόπο αυτό η αμφιβολία, αλλά και χιλιάδες άλλοι ενδοιασμοί, ριζώνουν βαθύτατα στα σπλάχνα της γυναικείας φύσης. Δεν είναι άλλωστε λογικό;
Μέσα από “Το Γεγονός”, ο αναγνώστης ταξιδεύει σε μια άλλη Γαλλία, σε ένα Παρίσι μίλια μακριά από την εξιδανικευμένη εικόνα των καρτ ποστάλς και της απελευθερωμένης ιδέας. Για ακόμη μια φορά η Annie Ernaux παλεύει με τους δικούς της δαίμονες και τους ζωντανεύει πάνω στο χαρτί, καταρρέοντας με τον τρόπο της όλα όσα θέλει να γκρεμίσει, μα συνάμα να χτίσει όσα βίωσε σε ένα μακρινό χθες που για τη σημερινή γυναίκα φαντάζει ασύλληπτο.
