[punica-dropcap]Τ[/punica-dropcap]α ιστορικά μυθιστορήματα είναι έργα στα οποία ο συγγραφέας αναφέρεται σε γεγονότα ή πρόσωπα κάποιας παρελθούσης ιστορικής περιόδου. έτσι, προκύπτει μια, ως επί το πλείστον, φανταστική δομή σε αυστηρή όμως χρονική εποχή. Παρακάτω επιλέξαμε ορισμένους τίτλους προσπαθώντας να καλύψουμε όλες τις κατηγορίες ελληνικών και ξένων, κλασσικών και σύγχρονων έργων.
Εκκλησιαστής – Luther Blissett
Ο “Εκκλησιαστής” είναι η τελευταία συγκλονιστική εκδοτική εμφάνιση (1999) του “Luther Blisset”, με ένα βλάσφημο και συναρπαστικό μυθιστόρημα, ένα “θρησκευτικό θρίλερ”.
Σε μια εποχή ρημαγμένη από τους θρησκευτικούς πολέμους, ένας φοιτητής θεολογίας επιλέγει το στρατόπεδο των αιρετικών και των απόκληρων. Απέναντί τους ένας κυνηγός αιρετικών και ανάμεσα τους, σαν σκακιέρα, μια από τις σημαντικότερες ιστορικές στιγμές της Ευρώπης.
Ένα παιχνίδι μέχρι τελικής πτώσεως, όπου όλα επιτρέπονται στο κυνήγι μιας νίκης που το νόημα της παραμένει μυστηριώδες ως το τέλος.
Οι άθλιοι – Victor Hugo
«…Οι “Άθλιοι” γράφτηκαν για όλα τα έθνη. Δεν ξέρω αν θα διαβαστούν απ’ όλους, όμως εγώ για όλους τους έγραψα. Όπου ο άνθρωπος ζει αμόρφωτος και απελπισμένος, όπου η γυναίκα πουλάει το κορμί της για μια μπουκιά ψωμί, όπου το παιδί υποφέρει από αγραμματοσύνη κι από έλλειψη παιδείας, το βιβλίο των “Αθλίων” χτυπά την πόρτα φωνάζοντας δυνατά: “Ανοίξτε μου! Έρχομαι για σας!”
Στο σκοτεινό σημείο όπου βρίσκεται ο σημερινός πολιτισμός, ο άθλιος ονομάζεται Άνθρωπος, που αγωνιά κάτω απ’ όλα τα κλίματα και τα καθεστώτα, που στενάζει σ’ όλες τις γλώσσες».
Τον καιρό του Βουλγαροκτόνου – Πηνελόπη Δέλτα
Το γνωστότερο ίσως ιστορικό μυθιστόρημα της Πηνελόπης Δέλτα διαδραματίζεται στη βυζαντινή Μακεδονία, στην αυγή της 2ης χιλιετίας μ.Χ. Ο Βασίλειος Β΄ Βουλγαροκτόνος, Αυτοκράτορας της Κωνσταντινούπολης, και ο Σαμουήλ, Τσάρος των Βουλγάρων, είναι οι δύο πρωταγωνιστές ενός σκληρού και μακροχρόνιου πολέμου, χωρίς σαφή σύνορα μεταξύ των αντιμαχόμενων πλευρών. Σε αυτό το σκηνικό, οι πρωταγωνιστές της Δέλτα, οι νεαροί Βυζαντινοί ευγενείς Μιχαήλ και Κωνσταντίνος, κατάσκοποι στην υπηρεσία του Αυτοκράτορα και ερωτευμένοι και οι δύο με την Αλεξία, έρχονται αντιμέτωποι με αδυσώπητα ηθικά διλήμματα, καθώς καλούνται -θυμίζοντας ενίοτε τους ήρωες του Β. Ουγκώ- να θυσιάσουν την προσωπική ευτυχία μπροστά στο χρέος τους έναντι της πατρίδας.
Κατασκοπεία, προδοσία, ίντριγκες και συνωμοσίες, περιπέτειες, ανατροπές, μοιραίοι και παράφοροι έρωτες, πίστη σε ιδανικά και αίσθηση του καθήκοντος, δοσμένα με την ευαισθησία και τον λυρισμό της Δέλτα, δημιουργούν ένα κλασικό ιστορικό μυθιστόρημα που ανασυνθέτει με τρόπο γλαφυρό μια χρυσή εποχή του Βυζαντίου.
Πόλεμος και Ειρήνη – L. Tolstoi
Κανένα ντοκουμέντο, ιστορικό ή καλλιτεχνικό, δε μας δίνει τόσο ζωντανά και τόσο ανάγλυφα τη ζωή, το χαρακτήρα και την ψυχολογία του Ρώσου και του ρωσικού λαού της προεπαναστατικής εποχής, όσο το έργο του Λ. Τολστόι “Πόλεμος και Ειρήνη”. Η βαθιά και αναλυτική αυτή ανατομία της ατομικής και ομαδικής ψυχής κάνει το βιβλίο να ενδιαφέρει κάθε άνθρωπο, οποιουδήποτε γεωγραφικού πλάτους και οποιασδήποτε εποχής. Έργο που υψώνεται επιβλητικό ορόσημο ζωής και αξεπέραστο πρότυπο τέχνης. Ένας απέραντος πίνακας της παγκόσμιας ψυχής, όπου αποτυπώνονται οι τιτανικές συγκρούσεις, τα πάθη, οι μικρότητες και το μεγαλείο του Ανθρώπου. Η πιο μεγαλοφυής μυθιστορηματική σύνθεση-καθρέφτης μιας από τις πιο γόνιμες σε κοινωνικές και θρησκευτικές ζυμώσεις εποχής της Ιστορίας και οδηγός της κάθε εποχής.
Οι μάγισσες της Σμύρνης – Μάρα Μεϊμαρίδη
Σμύρνη στα 1887. Η Κατίνα είναι μια έξυπνη κι αδίστακτη Σμυρνιά. Στους φτωχομαχαλάδες όπου ζει γνωρίζει την Αττάρτη, μια Τούρκα, που τη μυεί στη μαγεία. Κανένα εμπόδιο δε σταματά πλέον μια μάγισσα, κι η Κατίνα βάζει μπρος να ανέβει ψηλά. Ερωτικά φίλτρα, μπουγιούμ, λιώματα και μαγικά αποδεικνύονται αλάνθαστα. Οι γραφές της, τα ξόρκια, και τα μαγικά βρέθηκαν σ’ ένα σκονισμένο μπαουλάκι, εκατό χρόνια μετά, στο σπίτι της Αίγινας.
Σέρρα, Η ψυχή του Πόντου – Γιάννης Καλπούζος
Ενόψει του εκτοπισμού των Αρμενίων απ’ την Τραπεζούντα τον Ιούνιο του 1915, ένα κορίτσι που μοιάζει να το ζωγράφισε ο ίδιος ο Θεός καταφεύγει στο σπίτι ενός αγνώστου. Στην Ορντού, ένα άλλο κορίτσι εύπορης ελληνικής οικογένειας ετοιμάζεται για τον γάμο της και πασχίζει να οραματιστεί το μέλλον μ’ έναν άντρα τον οποίο ελάχιστα γνωρίζει. Ο χαρισματικός, θρήσκος και θεματοφύλακας των ηθών της εποχής Γαληνός Φιλονίδης διχάζεται ανάμεσα σε δυο γυναίκες∙ δοκιμάζεται εμπρός στις ιδέες του∙ έρχεται αντιμέτωπος με την αγριότητα και το μίσος∙ συντρίβεται και θέτει ως στόχο ζωής να εκδικηθεί εκείνον που του προκάλεσε τον μέγα πόνο. Στο παρασκήνιο της μυθοπλασίας ιχνογραφείται ο Πόντος μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών∙ η ομογενοποίηση των φυλών με συνδετικό κρίκο μα και άλλοθι τη θρησκεία∙ ο φόβος, η μισαλλοδοξία και ο εθνικισμός που ενσπείρουν οι Νεότουρκοι και στη συνέχεια οι Κεμαλιστές∙ η καθημερινή ζωή στα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης∙ οι διώξεις των Ελλήνων επί Στάλιν∙ τα στρατόπεδα εργασίας στη Σιβηρία και οι στέπες του Καζακστάν με αφόρητους καύσωνες το καλοκαίρι και σφοδρό ψύχος τον χειμώνα∙ οι πόθοι, τα πάθη και τα δεινά των Ποντίων. Κι όλα, μέσα από το πολυσχιδές ταξίδι που γράφει η ζωή και το ταξίδι που γράφεται για τη ζωή, να φαντάζουν φλόγες και κινήσεις του ποντιακού χορού σέρρα, του χορού της φωτιάς.