
Στις 19 Νοεμβρίου θα απονεμηθεί το Booker Prize το οπoίο μέχρι και σήμερα είναι μια από τις πιο σημαντικές διακρίσεις που μπορεί να λάβει ένας συγγραφέας. Η φετινή είναι μια σημαντική χρονιά για την διοργάνωση, καθώς η λογοτεχνική κοινότητα και πολλοί βιβλιόφιλοι αναμένουν, με μεγάλη αγωνία και ζήλο, την ανάδειξη του νικητήριου λογοτεχνικού έργου ανάμεσα στο πιο diverse σύνολο συγγραφέων που έχει υπάρξει ποτέ στα βραβεία. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό, ειδικά σε μια περίοδο που στην Αμερική άλλα και σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη συνεχίζονται οι πορείες και οι διαμαρτυρίες εναντίον του συστηματικού ρατσισμού εις βάρος των Αφροαμερικάνων πολιτών παρόλο που τα περισσότερα κράτη της Ευρώπης επαναφέρουν το ολικό lockdown και ο κόσμος μετρά πάνω από 50.000.000 κρούσματα και πάνω από 1.000.000 θανάτους από κορωνοϊό.
Για όσους από εσάς δεν γνωρίζετε το Booker Prize, ή πιο ευρέως γνωστό ως Man Booker Prize, αποτελεί ένα βρετανικό λογοτεχνικό βραβείο που κάθε χρόνο απονέμει μια επιτροπή, στο καλύτερο βιβλίο το οποίο έχει γραφτεί στα αγγλικά και έχει εκδοθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο. Μαζί με το βραβείο, ο συγγραφέας του νικητήριου βιβλίου λαμβάνει και το χρηματικό έπαθλο των 50.000 λιρών. Η διαδικασία της ανάδειξης του νικητή αποτελείται από τρεις φάσεις. Στην πρώτη φάση (longlist), η κριτική επιτροπή, η οποία όλον τον χρόνο έχει διαβάσει όλα τα βιβλία που έχουν δηλώσει συμμετοχή (για τα φετινά βραβεία είχαν δηλώσει συμμετοχή 162 βιβλία), επιλέγει συνήθως 12 βιβλία για να την επόμενη φάση. Στη δεύτερη φάση (shortlist), οι κριτές, αφού έχουν ξαναδιαβάσει και επανεξετάσει τα 12 βιβλία του longlist, ανακοινώνουν τα 6 βιβλία που θα αναμετρηθούν στην τελική φάση για το μεγάλο βραβείο. Να σημειωθεί ότι όλοι οι συγγραφείς του shortlist κερδίζουν μια επιταγή 2.500 λιρών και ένα ειδικό αντίτυπο του βιβλίου τους. Στην τρίτη φάση, η επιτροπή διοργανώνει μια τελετή με καλεσμένους τους συγγραφείς της shortlist και με μέλη του λογοτεχνικού κύκλου του Ηνωμένου Βασιλείου στην οποία ανακοινώνεται ο νικητής.
Πολλοί από εσάς θα αναρωτιέστε γιατί αυτά τα βραβεία προξενούν τόσο μεγάλο ενδιαφέρον και γιατί ειδικά φέτος πρέπει να στραφεί η προσοχή μας σε αυτά. Πρώτα από όλα πρέπει να αναφερθούμε στο γεγονός ότι αν και έχουν γίνει πολλές προσπάθειες της διοργάνωσης στο παρελθόν για να γίνουν δεκτοί περισσότεροι λογοτέχνες και κριτές με διαφορετικά φυλετικά, εθνικά και κοινωνικά υπόβαθρα στην οργάνωση, με πιο σπουδαίες την δημιουργία του International Man Booker Prize, το οποίο βραβεύει κάθε χρόνο ένα βιβλίο γραμμένο σε μια διαφορετική γλώσσα αλλά έχει μεταφραστεί στα αγγλικά και έχει εκδοθεί στο Ηνωμένο Βασίλειο, και συμμετοχή βιβλίων από μη Βρετανούς συγγραφείς αλλά έχουν γραφτεί στα αγγλικά, για πρώτη φορά στην ιστορία της επιτροπής τέσσερις από τους έξι συμμετέχοντες της shortlist είναι έγχρωμοι και αμερικανικής καταγωγής, υπάρχουν περισσότερες γυναίκες υποψήφιες για το βραβείο από άντρες και οι περισσότεροι είναι πρωτοεμφανιζόμενοι συγγραφείς. Αυτή η επιλογή ξάφνιασε πολλούς καθώς δεν ήταν συνηθισμένο για το Booker Prize να περιλάβει στη λίστα ένα τόσο diverse σύνολο συγγραφέων καθώς πέρυσι για πρώτη φορά κατάφερε μια έγχρωμη γυναίκα, η Bernardine Evaristo, να μοιραστεί το έπαθλο μαζί με την Margaret Atwood.

Όμως, δεν είναι μόνο χαρακτηριστικές οι διαφορές μεταξύ των συγγραφέων αλλά και των θεμάτων που εξετάζουν στα βιβλία τους. Το Real Life του Brandon Taylor παρουσιάζει τη ζωή του Wallace μετά τον θάνατο του πατέρα του και πως τα τραύματα του παρελθόντος έχουν επηρεάσει το μέλλον του. Το Shuggie Bain του Douglas Stuart προβάλει τη ζωή του Shuggie ο οποίος αφού εγκατέλειψε την οικογένεια του ο πατέρας του, προσπαθεί να σώσει την οικογένεια του και να λύσει τα δικά του προβλήματα. Το The New Wilderness της Diane Cook εξετάζει το φόβο μιας μητέρας για το μέλλον της κόρης της, το οποίο απειλείται από την κλιματική αλλαγή και τις προσπάθειες της να την προστατέψει από αυτή. Το Burnt Sugar της Avni Doshi παρουσιάζει τη σχέση μιας μητέρας και μιας κόρης που έχουν αποξενωθεί, και η οποία αλλάζει μορφή όταν η μητέρα χρειάζεται την φροντίδα της κόρης της .Το This Mournable Body της Tsitsi Dangarembga εξετάζει το μέλλον της νεαρής Tambudzai αφού παραιτήθηκε από την δουλειά της. Το Shadow King της Maaza Mengiste προβάλει το σχέδιο της Hirut για να προστατεύσει την πατρίδα της, την Αιθιοπία, από τον στρατό του Μουσολίνι.
Όμως, όσο διαφορετικές και αν είναι οι υποθέσεις των βιβλίων, όλα τους παρουσιάζουν τους προβληματισμούς και τον φόβο που νοιώθουν οι άνθρωποι σε καταστάσεις με αβέβαια αποτελέσματα, κάτι που αισθάνεται όλος ο κόσμος στην εποχή του κορωνοϊού αλλά και τους αγώνες και θυσίες που χρειάζονται για να αλλάξουν αυτές οι καταστάσεις, όπως οι αγώνες του κινήματος Black Lives Matter για την αντιμετώπιση της φυλετικής ανισότητας.
Η επιλογή αυτών των έργων δεν είναι τυχαία και η φετινή κριτική επιτροπή κατάφερε να αναδείξει τους προβληματισμούς των τελευταίων ετών μέσα από τη γραφή πολλών νέων και ταλαντούχων συγγραφέων αλλά και την ελπίδα για την δημιουργία ενός πιο ποικιλόμορφου λογοτεχνικού διαγωνισμού στο οποίο κάθε ταλέντο θα έχει τις ίδιες πιθανότητες να αναδειχτεί νικητής. Επίσης, όπως έκανε τον Αύγουστο, θα προσφέρει στους βιβλιόφιλους μια εκλεκτή ψηφιακή τελετή για τους αποσπάσει από την νέα καθημερινότητα που τους έφερε ο κορονοϊός.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το βραβείο μπορείτε να βρείτε στο site του Man Booker Prize.
Μετά την απονομή του βραβείου θα επανέλθουμε με παρουσίαση του βιβλίου που κέρδισε το βραβείο.