Ως ένα βαθμό, όλοι μας είμαστε ερασιτέχνες ψυχολόγοι: 1) Ζώντας αποκτάμε εμπειρία στο να είμαστε άνθρωποι 2) Έχουμε ξοδέψει πολύ χρόνο να παρατηρούμε τον τρόπο που συμπεριφέρονται οι άλλοι και εμείς σε διαφορετικές καταστάσεις.
Αυτά τα χαρακτηριστικά δημιουργούν την «εκλαϊκευμένη ψυχολογία» που κάποιες φορές δε λαμβάνει υπόψη τα ευρήματα της επιστημονικής ψυχολογίας. Ωστόσο, αυτό δε συμβαίνει συχνά.
Ορισμένες λανθασμένες ψυχολογικές πεποιθήσεις είναι ιδιαίτερα διαδεδομένες στο ευρύ κοινό και υποστηρίζονται μέχρι και σήμερα. Αυτοί είναι οι 10 πιο διαδεδομένοι μύθοι ή παρανοήσεις που επικρατούν στο χώρο της ψυχολογίας.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να αμφισβητήσουμε αυτούς τους μύθους, δεδομένου η ύπαρξή τους μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία στερεοτύπων. Επίσης, ενδεχομένως να επηρεάσουν αρνητικά τομείς, όπως την πολιτική και την εκπαίδευση.
1) Μαθαίνουμε καλύτερα μέσω του προτιμώμενου «στυλ μάθησης»
Πρόκειται για την ιδέα ότι μαθαίνουμε καλύτερα μέσω ενός προτιμητέου τρόπου όπως για παράδειγμα οπτικά, ακουστικά ή πράττοντας.
Μια πρόσφατη έρευνα Βρετανών εκπαιδευτικών διαπίστωσε ότι πάνω από το 96% πίστευαν σε αυτήν την ιδέα. Στην πραγματικότητα, έρευνες στην ψυχολογία φανερώνουν επανειλημμένα ότι οι άνθρωποι δε μαθαίνουν καλύτερα μεσώ ενός προτιμητέου τρόπου. Αντίθετα, η πιο αποτελεσματική μέθοδος διδασκαλίας ποικίλλει ανάλογα με τη φύση του αντικειμένου μελέτης.
Ειδικότερα, υπάρχει ένα ζήτημα σχετικά με τον ορισμό των μορφών μάθησης και τον τρόπο μέτρησης αυτών. Οι περισσότερες δημοσιευμένες κλίμακες για τη μέτρηση των μορφών μάθησης είναι αναξιόπιστες (παράγουν διαφορετικά αποτελέσματα σε κάθε δοκιμή) και συχνά αποτυγχάνουν να συσχετιστούν με την πραγματική μαθησιακή απόδοση των ανθρώπων.
2) Η μνήμη είναι σαν μια καταγραφή όλων όσων συνέβησαν
Η ιδέα ότι μνήμη είναι σαν μια κάμερα που καταγραφεί τα πάντα είναι λανθασμένη, καθώς υποδηλώνει ένα μη ρεαλιστικό επίπεδο ακρίβειας και μονιμότητας της μνήμης.
Στην πραγματικότητα οι μνήμες μας (βραχύχρονη, μακρόχρονη κλπ.) αντιπροσωπεύουν μια παραμορφωμένη εκδοχή των γεγονότων και μεταβάλλονται με την πάροδο του χρόνου.
Ακόμη και μια πρόσφατη έρευνα 2000 ατόμων διαπίστωσε ότι το 63% συνεχίζει να πιστεύει ότι η μνήμη λειτουργεί σαν μια «κάμερα». Αυτή η παρεξήγηση οδηγεί σε σχετικές παρανοήσεις, όπως την παρανόηση που σχετίζεται με την αξιοπιστία των μαρτύρων. Για παράδειγμα, πολλοί δικαστές και αστυνομικοί πιστεύουν ότι όσο πιο σίγουροι νιώθουν οι μάρτυρες για την μνήμη τους, τόσο πιο πολλές είναι οι πιθανότητες να είναι ακριβή τα γεγονότα που αναφέρουν. Παρόλα αυτά, έρευνες ψυχολογίας δείχνουν ότι η εμπιστοσύνη και η ακρίβεια δε συσχετίζονται ή συσχετίζονται ελάχιστα.
3) Οι εγκληματίες είναι μόνο άτομα με ψυχικές διαταραχές
Όταν άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας διαπράττουν βίαια εγκλήματα, τα μέσα ενημέρωσης δείχνουν υπερβολικό και ίσως ακατάλληλο ενδιαφέρον. Δεν είναι περίεργο ότι οι έρευνες δείχνουν ότι το μεγαλύτερο μέρος του κοινού πιστεύει ότι τα άτομα με ψυχικές ασθένειες είναι εγγενώς βίαια.
Στην πραγματικότητα, όπως εξηγούν ο Scott Lilienfeld και οι συνάδελφοί του στο βιβλίο «50 Great Myths of Popular Psychology», τα στοιχεία δείχνουν ότι τουλάχιστον το 90% των ατόμων με ψυχικές ασθένειες δε διαπράττουν βίαιες πράξεις. Ακόμη, η συντριπτική πλειοψηφία των βίαιων παραβατών δεν έχουν κάποια ψυχική διαταραχή. Κάποιοι ασθενείς με ψυχικές διαταραχές διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης τέτοιων πράξεων. Ωστόσο, οι πραγματικές πράξεις βίας είναι σπάνιες. Μια μετα-ανάλυση το 2011 συμπέρανε ότι 35.000 ασθενείς υψηλού κινδύνου με διάγνωση σχιζοφρένειας θα πρέπει να παρακολουθούνται συνεχώς για να αποτραπεί από μέρους τους η διάπραξη βίαιων ενεργειών.
4) Το πλήθος μετατρέπει τους ανθρώπους σε ανόητους και επικίνδυνους
Είναι σύνηθες φαινόμενο μετά από έκτακτες μαζικές κινητοποιήσεις να υπάρχουν αναφορές που περιγράφουν το πλήθος ως ευάλωτο μέσα σε ένα «τυφλό» πανικό. Υπάρχει ένας ισχυρισμός ότι όταν ανήκουμε σε μια μεγάλη ομάδα, συχνά χάνουμε τις αισθήσεις μας και ότι όλοι λειτουργούν για τον εαυτό τους.
Αυτός ο ισχυρισμός αντικρούεται από έρευνα στην ψυχολογία σχετική με τη συμπεριφορά του πλήθους. Πιο συγκεκριμένα, σε περίπτωση ανάγκης ο πανικός είναι σπάνιος και οι άνθρωποι συχνά σταματούν για να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον.
Μια συνεργασία είναι πιθανό να συμβεί όταν οι άνθρωποι αισθάνονται ότι έχουν μια κοινή ταυτότητα. Ο ψυχολόγος John Drury εξήγαγε αυτό το συμπέρασμα βασισμένος στις συνεντεύξεις του με ανθρώπους που είχαν πληγεί από εκτατές καταστάσεις, όπως η υπερβολική συγκέντρωση κόσμου κατά τη διάρκεια συναυλίας που σημειώθηκε στην παράλια του Brighton το 2002.
Ο Drury και οι συνεργάτες του υποστηρίζουν ότι τα δεδομένα αυτά μπορούν να εφαρμοστούν στον χειρισμό του πλήθους από αρχές που είναι αρμόδιες για έκτακτες ανάγκες. «Μπορείτε να εμπιστευτείτε ότι τα πλήθη θα συμπεριφερθούν με πιο κοινωνικούς τρόπους από ότι αναμένονταν από άτομα που εμπλέκονται σε έναν προγραμματισμό έκτακτης ανάγκης» ανέφεραν.
5) Ο αυτισμός προκαλείται από μη λειτουργικούς κατοπτρικούς νευρώνες (“broken” mirror neurons)
Το 2011 ο νευροεπιστήμονας VS. Ramachandran επεσήμανε ότι «η κύρια αίτια του αυτισμού είναι ένα διαταραγμένο σύστημα κατοπτρικών νευρώνων».
Οι κατοπτρικοί νευρώνες είναι κύτταρα τα οποία ανταποκρίνονται όταν εκτελούμε μια ενέργεια ή βλέπουμε κάποιον άλλον να εκτελεί μια ενέργεια. Η υπόθεση του “broken mirror” είναι μια «εύκολη απάντηση» και συχνά ανακυκλώνεται και από δημοφιλείς επιστήμονες. Για παράδειγμα η Rita Carer ανέφερε ότι «οι άνθρωποι με αυτισμό δεν μπορούν να δείξουν ενσυναίσθηση και παρουσιάζουν χαμηλή δραστηριότητα στους κατοπτρικούς νευρώνες».
Ωστόσο, μια ανάλυση 25 σχετικών ερευνών που δημοσιεύτηκε το 2013 δε βρήκε στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτές τις υποθέσεις. Ακόμη, πιο πρόσφατες μελέτες έδωσαν περισσότερα στοιχεία που απορρίπτουν αυτόν τον μύθο. Πρόκειται για μια ακόμη παρανόηση που υπάρχει γύρω από το φάσμα του αυτισμού. Άλλος ένα μύθος είναι ότι ο αυτισμός προκαλείται από τα εμβόλια καθώς επίσης και ότι όλα τα άτομα με αυτισμό έχουν σπάνια χαρίσματα.
Η συνέχεια στο 2ο μέρος
Πηγή: https://www.thisisinsider.com/popular-misconceptions-about-psychology-2016-8#4-crowds-turn-people-stupid-and-dangerous-4
