Ο Αμερικανός ψυχολόγος Εdward Thorndike (1874-1949) ασχολήθηκε με τη μελέτη της συμπεριφοράς των ζώων και τη διαδικασία μάθησης. Είναι ιδιαίτερα γνωστός για τη διατύπωση της συνειρμικής θεωρίας και για τη συνεισφορά του στον κλάδο της εκπαιδευτικής ψυχολογίας. Ακόμη υπήρξε βαθιά πεποίθησή του ότι η κληρονομικότητα επηρεάζει αποφασιστικά τις ανθρώπινες κοινωνίες.
Ο Edward Thorndike εναπόθεσα τα περισσότερα έτη ενασχόλησή τους στην αξιολόγηση της μαθησιακής διαδικασίας και στον έλεγχο της νοημοσύνης. Κατά τον ίδιο, η μάθηση δεν αποτελεί μια ανιαρή και επιφανειακή διαδικασία. Αντιθέτως, πρόκειται για την απόρροια συνειρμικών συνδέσεων που μετασχηματίζονται κατάλληλα προκειμένου να αντιμετωπίσουν ένα επικείμενο γεγονός. Τόσο ο τρόπος αντίδρασης όσο και η ίδια η αντίδραση εν γένει συνιστούν πτυχές της μαθησιακής διδασκαλίας που βρίσκει άμεση εφαρμογή σε μια κατάσταση. Σύμφωνα με τον Edward δεν θα πρέπει να καταργηθεί η τιμωρία. Σε συνδυασμό με την ανταμοιβή θα μπορούσε να ενισχύσει την εκπαιδευτική διαδικασία. Ωστόσο, την εν λόγω του άποψη την ανασκεύασε έπειτα από ορισμένες παρατηρήσεις του. Αρχικά, η επιδοκιμασία στις πράξεις των μαθητών λειτουργούσε αποτελεσματικότερα συγκρινόμενη με την ποινή. Αυτό συνέβη διότι, η ποινή φαίνεται να οδηγούσε τα παιδιά σε μια επανάληψη της ανεπιθύμητης συμπεριφοράς είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα.
Επίσης, ο Edward Thorndike υποστήριζε ότι πριν από οποιαδήποτε μαθησιακή διαδικασία υπάρχει μια προβληματική κατάσταση στην οποία το άτομο καλείται να αντιμετωπίσει. Ύστερα από αλλεπάλληλες δοκιμές το άτομο δύναται να οδηγηθεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Και τότε, έχει την δυνατότητα να το περιγράψει ενδελεχώς . Η ευχαρίστηση και η εσωτερική ικανοποίηση κυριαρχούν στον εσωτερικό κόσμο του.
“Η επιλεκτική αναπαραγωγή μπορεί να αλλάξει την ικανότητα του ανθρώπου να μαθαίνει, να είναι υγιής, να φροντίζει για τη δικαιοσύνη ή να είναι χαρούμενος. Δεν υπάρχει πιο βέβαιος και οικονομικός τρόπος να βελτιώσουμε το περιβάλλον του ανθρώπου, από το να βελτιώσουμε τη φύση του.”- Edward Thorndike
Ο Edward Thorndike μελέτησε τη μαθησιακή διαδικασία μέσω διαφορών πειραμάτων που διενήργησε σε ζώα. Ακολουθώντας αυτήν την τακτική κατάφερε να προσδιορίσει με ακρίβεια ορισμένους παράγοντες που επηρεάζουν με θετικό τρόπο την διαδικασία της μάθησης. Οι κυριότεροι εξ αυτών είναι οι ακόλουθοι:
- Ο νόμος του αποτελέσματος. Συνδέοντας άρρηκτα το ερέθισμα που το άτομο λαμβάνει από το εξωτερικό του περιβάλλον με τον τρόπο που αντιδρά σε αυτό, το αποτέλεσμα ενδυναμώνεται. Ιδίως στην περίπτωση που αυτό είναι το επιδιωκόμενο.
- Ο νόμος της πρόσφατης εμπειρίας. Το ενδεχόμενο να εμφανιστεί μια κατάσταση που μας προβλημάτισε, εκ νέου, σχετίζεται με το πώς την αντιμετωπίσαμε την τελευταία φορά.
- Ο νόμος της άσκησης. Ουσιαστικά ο συγκεκριμένος νόμος επαφίεται στην πνευματική εκγύμναση του ατόμου. Δηλαδή, όταν έχουμε δημιουργήσει συνάψεις και συνδέσεις μεταξύ της κατάστασης και της αντίδρασης, τότε όταν ξανά-συναντήσουμε το ζήτημα που μας απασχόλησε θα ανταποκριθούμε σε μεγαλύτερο βαθμό. Εν ολίγοις, η αντίδρασή μας θα είναι πιο αποτελεσματική.
- Ο νόμος της ετοιμότητας. Έχοντας αντιδράσει σε ένα ερέθισμα τη δεδομένη χρονική στιγμή, με ορισμένο τρόπο και σε ορισμένο χώρο μας έχουν προκληθεί κάποια συναισθήματα. Άλλοτε ικανοποίησης, άλλοτε απογοήτευσης. Η ετοιμότητα μας να σταθούμε απέναντι στην επόμενη κατάσταση έχει να κάνει λόγο με το πόσο ικανοποιημένοι είχαμε αισθανθεί την προηγούμενη φορά που μας επηρέασε το ίδιο γεγονός.