Σχεδόν το 53% των καταναλωτών στην Ευρώπη διαβάζουν τις ετικέτες τροφίμων πιο προσεχτικά σε σχέση με πριν πέντε χρόνια, ενώ πάνω από το 70% των καταναλωτών απαιτεί οι διατροφικές ετικέτες να είναι πιο κατανοητές και ευανάγωστες. Για να μην χαθείτε, λοιπόν, σε αυτόν τον κυκεώνα διατροφικών πληροφοριών ας ρίξουμε μια ματιά στις πληροφορίες που θα σας βοηθήσουν να ενημερώνεστε πριν επιλέξετε κάποιο τρόφιμο και αποφασίσετε αν θα το συμπεριλάβετε στη διατροφή σας. Αρχικά, η επισήμανση των τροφίμων πρέπει να περιλαμβάνει τις ακόλουθες υποχρεωτικές ενδείξεις:
- Ονομασία πώλησης
- Κατάλογος συστατικών
- Ποσότητα ορισμένων συστατικών/κατηγοριών συστατικών (QUID)
- Καθαρή ποσότητα
- Χρονολογία ελάχιστης διατηρησιμότητας / Χρονολογία ανάλωσης
- Συνθήκες διατήρησης και χρήσης
- Όνομα ή εμπορική επωνυμία και διεύθυνση του παρασκευαστή ή του συσκευαστή ή ενός πωλητή στην Ε.Ε.
- Τόπος παραγωγής ή προέλευσης
- Οδηγίες χρήσης
- Αλκοολικός τίτλος (ποτά με περιεκτ. σε οινόπνευμα > 1.2% κ.ο.)
- Αλλεργιογόνες ουσίες (Οδ. 2003/89, ΚΤΠ)
- Κωδικός αριθμός παρτίδας (Οδ. 89/396)
Ας δούμε πιο αναλυτικά τι σημαίνουν τα παραπάνω:
Συστατικά:Τα συστατικά που βρίσκονται σε μεγαλύτερη περιεκτικότητα αναγράφονται πρώτα. Στην ετικέτα αναγράφονται όλα τα θρεπτικά συστατικά του προϊόντος, συνήθως ανά 100 γραμμάρια. Το νερό, επειδή θεωρείται φυσικό συστατικό του τροφίμου, δεν αναγράφεται πάντα – εκτός εάν ξεπερνά το 5% του βάρους του προϊόντος ή εάν σχετίζεται με προβλέψεις συγκεκριμένης νομοθεσίας.
Διατροφικά Στοιχεία: Οι πληροφορίες αφορούν την ενέργεια (θερμίδες σε kcal ή kJ), τις πρωτεΐνες, τα λίπη, τους υδατάνθρακες, τις φυτικές ίνες, τα άλατα, τα σάκχαρα, τις βιταμίνες και τα μέταλλα και, συνήθως, αναφέρονται σε αναλογίες που αντιστοιχούν στην ποσότητα των 100 γραμμαρίων.
Χημικά πρόσθετα–«E»:Τα πρόσθετα χημικά χρησιμοποιούνται κυρίως για να προσδώσουν καλύτερη γεύση, χρώμα ή άρωμα στα τρόφιμα ή μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.Ο κωδικός «E» έχει θεσπιστεί από την E.E. για να δηλώνει την ύπαρξη ενός εγκεκριμένου χημικού προσθέτου (χρωστικές, συντηρητικά, αντιοξειδωτικά, σταθεροποιητές). Εάν στη συσκευασία του προϊόντος συναντήσετε το γράμμα Ε, ακολουθούμενο από ένα τριψήφιο νούμερο, τότε πρέπει να γνωρίζετε ότι τα νούμερα:
Από 100 έως 199 αφορούν χρωστικές ουσίες
Από 200 έως 299 αφορούν συντηρητικά
Από 300 έως 399 αφορούν αντιοξειδωτικά
Από 400 έως 499 αφορούν σταθεροποιητές
Τι πρέπει να προσέχουμε στις ετικέτες των τροφίμων;
Τα τελευταία χρόνια έχει γίνει υποχρεωτική η αναγραφή διαιτητικών πληροφοριών στις ετικέτες των τροφίμων. Οι κατασκευαστές τροφίμων βλέπουν τις διατροφικές ετικέτες ως μια επινόηση για να μας πείσουν να αγοράσουμε το προϊόν τους, αντί για το προϊόν ενός ανταγωνιστή. Παρακάτω εξηγούνται διάφοροι όροι που συχνά χρησιμοποιούνται στις διατροφικές ετικέτες.
Ελεύθερο θερμίδων ή χωρίς θερμίδες: Λιγότερο από 5 θερμίδες ανά μερίδα.
Χωρίς λίπος ή ελεύθερα λίπους ή χωρίς προστιθέμενο λίπος ή μηδενικό λίπος: Περίπου 0.5 g λίπους ανά μερίδα.
Ελεύθερα χοληστερόλης ή χωρίς χοληστερόλη: Περιέχονται λιγότερα από 2 mg χοληστερόλης, καθώς και λιγότερα από 2 g κορεσμένου λίπους ανά μερίδα.
Τρόφιμα φτωχά σε άλατα νατρίου: Ενδείκνυται για δίαιτες φτωχές σε αλάτι. Περιέχουν τη μισή ποσότητα νατρίου απ’ ότι το κανονικό προϊόν.
Ανάλατα ή χωρίς επιπρόσθετο αλάτι: Δεν έχει προστεθεί αλάτι.
Προϊόντα μειωμένων θερμίδων, λίπους, χοληστερόλης ή νατρίου: Τουλάχιστον 25% λιγότερο λίπος, χοληστερόλη, θερμίδες ή νάτριο από το αντίστοιχο κανονικό τρόφιμο.
Προϊόντα διαίτης: Είτε χαμηλή είτε μειωμένη περιεκτικότητα σε θερμίδες ή προορίζονται για κάποια άλλη ειδική χρήση σε ένα διαιτολόγιο.
Προϊόντα light: Έχει 1/3 λιγότερες θερμίδες ή 1/2 λιγότερο λίπος ή 1/2 λιγότερο νάτριο απ’ ότι το κανονικό τρόφιμο.
Υγιεινά τρόφιμα: Χαμηλή περιεκτικότητας σε ολικό λίπος και κορεσμένο λίπος. Δεν πρέπει να περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα χοληστερόλης ή νατρίου, απ’ ότι συστήνει ο οργανισμός τροφίμων και φαρμάκων.
Υδρογονωμένα ή μερικώς υδρογονωμένο λίπος: Το ακόρεστο λίπος έχει γίνει με προσθήκη υδρογόνου κορεσμένο, για να είναι στερεό σε θερμοκρασία δωματίου.
- Δώστε προσοχή στην περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά οξέα, που μπορεί να κάνουν κακό στη καρδιά σας ιδιαίτερα εάν η χοληστερόλη σας είναι αυξημένη.
- Προσέξτε στην ποσότητα νατρίου. [Σ.Η.Π.: 2 γραμμάρια]
- Οι διαιτητικές ίνες είναι χρήσιμες για τον οργανισμό. Είναι αναγκαία η ύπαρξη τους για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου.
- Όσον αφορά τις βιταμίνες, τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία, και αυτά αναγράφονται ως το ποσό που λαμβάνει κάποιος καταναλώνοντας 100 γραμμάρια αυτού του προϊόντος. Τα ποσοστά που παρουσιάζονται αφορούν το ποσό από τη Συνιστώμενη Ημερήσια Ποσότητα (Σ.Η.Π.) που προσλαμβάνετε καταναλώνοντας 100 γραμμάρια αυτού του προϊόντος.
Τέλος, αν κάποιος θέλει ανά πάσα στιγμή να ελέγχει τα συστατικά που αναγράφονται στις διατροφικές ετικέτες ως προς την επικινδυνότητά τους υπάρχει η καινοτόμος εφαρμογή Ingedio που μπορεί να κατεβάσει στο κινητό ή στο tablet, μέσω της οποίας ο χρήστης φωτογραφίζει με την ενσωματωμένη κάμερα τα συστατικά ενός καλλυντικού ή ενός τροφίμου, όπως αυτά είναι γραμμένα στην ετικέτα του (αρκεί να είναι στα αγγλικά). Η φωτογραφία μετατρέπεται σε κείμενο, τα συστατικά του προϊόντος συγκρίνονται με βάσεις δεδομένων χημικών, και δίνονται στον χρήστη πληροφορίες για την επικινδυνότητα κάθε συστατικού, με βάση την υπάρχουσα βιβλιογραφία και μελέτες που έχουν γίνει.
