Τα ω-3 στη διατροφή μας
Η σωστή και ισορροπημένη διατροφή πρέπει να περιλαμβάνει απαραίτητα ζωικά και φυτικά λίπη που προσφέρουν σημαντικές ποσότητες ενέργειας αλλά και πολλές σημαντικές βιολογικές δράσεις. Τα λιπαρά οξέα διακρίνονται σε κορεσμένα λιπαρά οξέα (SFA) και σε ακόρεστα λιπαρά οξέα (UFA) που επιπλέον διακρίνονται σε μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (MUFA) και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα (PUFA).
Τα ωμέγα-3 και ωμέγα-6 είναι ακόρεστα λιπαρά οξέα, που βρίσκονται σε ιδιαίτερα μεγάλες αναλογίες στα ιχθυέλαια και στα λίπη των ψαριών, είναι απαραίτητα συστατικά της διατροφής του ανθρώπου. Τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα βρίσκονται σε υψηλές συγκεντρώσεις στα λιπαρά ψάρια και στα ιχθυέλαια και σε μικρότερες αναλογίες (με ορισμένες εξαιρέσεις) στα φυτικά έλαια. Η κατανάλωσή τους έχει συσχετισθεί με τον μειωμένο κίνδυνο καρδιαγγειακών ασθενειών.
Αρχικές έρευνες διαπίστωσαν τα ευεργετικά αποτελέσματα στο καρδιαγγειακό σύστημα των Εσκιμώων Ινουί στη Γροιλανδία, που τα ψάρια, όπως μουρούνες και μπακαλιάροι, αποτελούν την κύρια τροφή τους. Τα ωμέγα-6 λιπαρά οξέα βρίσκονται (με εξαιρέσεις) σε φυτικά έλαια από τα οποία προσλαμβάνονται σε ικανοποιητικές ποσότητες (σε αντίθεση με τα ωμέγα-3). O οργανισμός του ανθρώπου μπορεί να κάνει αλληλομετατροπές των πολυακόρεστων οξέων, όμως δεν μπορεί να βιοσυνθέσει το λινελαϊκό οξύ και το α-λινολενικό οξύ από άλλες πηγές, για τον λόγο αυτά πρέπει να λαμβάνονται με την τροφή και ονομάζονται απαραίτητα λιπαρά οξέα (essential fatty acids, EFAs).
Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα έχουν αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες γεγονός που τα καθιστά σημαντικούς παράγοντες προστασίας από τις χρόνιες ασθένειες, όπως τα κακοήθη νεοπλάσματα, ο διαβήτης, νευροεκφυλιστικές ασθένειες, η ασθένεια Alzheimer και η αρθρίτιδα.
Τα τελευταία χρόνια λαμβάνουν χώρα όλο και περισσότερες έρευνες που έχουν ασχοληθεί με την επίδραση των ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στην υγεία των ασθενών που πάσχουν από άσθμα.
Ω-3 και κορτικοστεροειδή
Χρησιμοποιώντας καλλιέργειες κυττάρων από ασθενείς με άσθμα, διαπίστωθηκε ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα μπορούν να μειώσουν την ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE), που είναι τα κυρίως υπεύθυνα αντισώματα για τις αλλεργικές αντιδράσεις, όπως το άσθμα. Ωστόσο, τα κορτικοστεροειδή που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του σοβαρού άσθματος βρέθηκαν να μπλοκάρουν την αποτελεσματικότητα του ιχθυέλαιου που περιέχει ω-3. Επίσης η ερευνητές επισήμαναν πως σημαντικό ρόλο παίζει και η μάρκα του ιχθυέλαιου που θα επιλέξουμε να καταναλώσουμε, αν δηλαδή είναι υψηλής ποιότητας και πιστοποιημένο προϊόν.
Ω-3 και εγκυμοσύνη
Ερευνητές παρατήρησαν πως η λήψη συμπληρώματος με υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα, κατά τους τελευταίους τρεις μήνες της εγκυμοσύνης συνέβαλε στη μείωση της εμφάνισης βρογχιολίτιδας, άσθματος, και λοιμώξεων του κατώτερου αναπνευστικού συστήματος, στα παιδιά. Με επικεφαλής τον καθηγητή Hans Bisgaard από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία, η μελέτη πραγματοποιήθηκε με περισσότερες από 700 γυναίκες και τα παιδιά τους και διαπιστώθηκε ότι ο κίνδυνος εμφάνισης των παραπάνω ασθενειών στα πρώτα πέντε χρόνια της ζωής μειώθηκε σχεδόν κατά το ένα τρίτο στα παιδιά των γυναικών που λάμβαναν συμπλήρωμα από ιχθυέλαια. Βέβαια η μελέτη πραγματοποιήθηκε με κατανάλωση 2.4 γραμμαρίων ανά ημέρα που είναι περίπου 1520 φορές υψηλότερο από το μέσο όρο πρόσληψης!!!
Ω-3 και φρέσκο αγελαδινό γάλα
Γερμανοί ερευνητές παρατήρησαν πως παιδιά που ζούσαν σε αγροτικές περιοχές και κατανάλωναν φρέσκο αγελαδινό γάλα είχαν λιγότερες πιθανότητες εμφάνισης άσθματος. Το φρέσκο, μη επεξεργασμένο αγελαδινό γάλα έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε ω-3 λιπαρά οξέα απ’ ότι το παστεριωμένο, ομογενοποιημένο ή χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά γάλα. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 1133 παιδιά, από τη γέννηση μέχρι την ηλικία των έξι, που βρίσκονταν σε πέντε αγροτικές περιοχές στη Γερμανία, την Αυστρία, την Ελβετία, τη Φινλανδία και τη Γαλλία.
Συμπερασματικά, η συμβολή των ω-3 λιπαρών οξέων στην αντιμετώπιση και πρόληψη του άσθματος βρίσκεται σε ερευνητικό ακόμα επίπεδο. Καμία μελέτη δεν έχει αποδείξει την απαραίτητη κατανάλωση συμπληρωμάτων ω-3 λιπαρών οξέων σε ασθενείς που πάσχουν από άσθμα. Είναι ανάγκη να διασφαλιστεί ότι οι δόσεις που επιφέρουν τα ερευνητικά θετικά αποτελέσματα δεν έχουν μακροπρόθεσμες αρνητικές συνέπειες. Αλλά, να μελετηθεί αν χαμηλότερες δόσεις είναι εξίσου αποτελεσματικές.
Με πληροφορίες από 1. ωμέγα-3 & ωμέγα-6 λιπαρά οξέα 2. RCT finds omega3s can reduce childhood asthma rates 3. Higher omega3 content in fresh cow’s milk reduces asthma risk, study finds 4. Fish oil asthma benefits may be blocked by medication
