Γάλα πλήρες ή με χαμηλά λιπαρά; Τις τελευταίες δεκαετίες, πολλοί “ειδικοί” προτείνουν να κόψουμε τα γαλακτοκομικά προϊόντα που είναι πλούσια σε λιπαρά για να γλιτώσουμε θερμίδες χωρίς να χάσουμε τα οφέλη των γαλακτοκομικών όπως το ασβέστιο και οι πρωτεΐνες.
Μπορεί να κάνουν και λάθος, λέει τώρα μια ομάδων επιστημόνων. Ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στην Ευρωπαϊκή Εφημερίδα για τη Διατροφή κατέληξε σε ορισμένα εκπληκτικά συμπεράσματα: άνθρωποι που καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα πλήρη σε λιπαρά είναι λιγότερο πιθανό να αναπτύξουν καρδιαγγειακές παθήσεις και διαβήτη τύπου 2 σε σχέση με αυτούς που καταναλώνουν χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά.
Παχυσαρκία και προϊόντα με πλήρη λιπαρά
“Όσον αφορά την παχυσαρκία, δεν βρέθηκε στοιχείο που να υποστηρίζει την άποψη ότι τα γαλακτοκομικά με χαμηλά λιπαρά είναι πιο υγιεινά”, λέει ο Dr. Mario Kratz, ο βασικός συγγραφέας της ανασκόπησης και επιστήμονας για θέματα διατροφής στο Κέντρο Έρευνας Καρκίνου του Fred Hutchinson στο Σιάτλ. Από τις 25 μελέτες που περιλαμβάνονται στην ανασκόπηση της ομάδας του, οι 18 έρευνες ανέφεραν χαμηλότερα σωματικά βάρη, μικρότερη αύξηση βάρους ή χαμηλότερο κίνδυνο για παχυσαρκία μεταξύ των καταναλωτών γαλακτοκομικών με πλήρη λιπαρά. Καμία από τις έρευνες δεν προτείνει πως τα χαμηλά σε λιπαρά γαλακτοκομικά είναι καλύτερα.
Μια μελέτη του 2013 στο σκανδιναβικό περιοδικό Primary Health Care μελέτησε τη σχέση μεταξύ κατανάλωσης γαλακτοκομικών προϊόντων και παχυσαρκίας σε περισσότερους από 1.500 μεσήλικες και ηλικιωμένους. Εκείνοι που κατανάλωναν πλήρη σε λιπαρά προϊόντα είχαν χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας από εκείνους που απέφευγαν το λίπος των γαλακτοκομικών προϊόντων. “Με βάση τη δική μου έρευνα και την έρευνα άλλων, πιστεύω ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά είναι λιγότερο πιθανό να συμβάλουν στην παχυσαρκία από τα χαμηλής περιεκτικότητας γαλακτοκομικά προϊόντα”, λέει ο Dr. Sara Holmberg.
Λιπαρά οξέα και ρόλος στη διατροφή
Επίσης μερικοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι δεν είναι όλες οι θερμίδες ίσες. Όταν επικεντρώνεται κάποιος στις θερμίδες-ανά-μερίδα αγνοεί σε μεγάλο βαθμό έναν πολύ σημαντικό παράγοντα όταν πρόκειται για την παχυσαρκία: το αίσθημα πληρότητας. Τα λιπαρά οξέα που έχουν αφαιρεθεί από τα γαλακτοκομικά μπορεί να βοηθήσουν να νιώσουμε το αίσθημα κορεσμού γρηγορότερα και να παραμείνουμε χορτάτοι περισσότερο, κάτι που σημαίνει ότι θα φάμε λιγότερο και εκείνη τη στιγμή αλλά και αργότερα.
Τα λιπαρά οξέα των γαλακτοκομικών μπορεί επίσης να διαδραματίζουν κάποιο ρόλο στην έκφραση των γονιδίων και στη ρύθμιση των ορμονών. Με απλά λόγια, αυτά τα οξέα μπορεί να αυξήσουν το ποσό της ενέργειας που καίει το σώμα σας ή να περιορίσουν την ποσότητα λίπους που αποθηκεύει. “Δεν γνωρίζουμε κανένα από αυτά τα πράγματα με βεβαιότητα”, προσθέτει ο Kratz. “Αλλά θα μπορούσαν να μας βοηθήσουν να εξηγήσουμε τα ευρήματά μας που δείχνουν ότι τα πλήρη γαλακτοκομικά είναι προτιμότερα από τη χαμηλά σε λιπαρά όταν πρόκειται για τον κίνδυνο της παχυσαρκίας”.
Ο Holmberg, συγγραφέας της σκανδιναβικής μελέτης, το αποκαλεί το “γαλακτοκομικό παράδοξο” και λέει ότι δεν είναι δυνατό να κρίνουμε τις συνέπειες στην υγεία από την κατανάλωση γαλακτοκομικών με βάση μόνο το περιεχόμενο σε μακροθρεπτικές ουσίες. “Είναι σημαντικό να μελετήσουμε την επίδραση πραγματικών τροφών και όχι μόνο θρεπτικών συστατικών”, προσθέτει.
Αρκετές ευρωπαϊκές μελέτες ακόμα έχουν προτείνει παρόμοιες σχέσεις μεταξύ των προϊόντων που είναι πλήρη σε λιπαρά και των χαμηλών ποσοστών παχυσαρκίας, καρδιακών παθήσεων και διαβήτη. Μόλις μια δημοσιευμένη ανασκόπηση από το περιοδικό BMJ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, τη δεκαετία του 1970, όταν οι ρυθμιστικές αρχές της υγείας θέσπισαν εθνικές κατευθυντήριες γραμμές για τη δίαιτα που ενθάρρυναν τους ανθρώπους να αποφεύγουν το λίπος, δεν υπήρχαν στοιχεία που να υποστηρίζουν αυτές τις προειδοποιήσεις. Άρα, ίσως η βάση της πεποίθησης ότι “τα λιπαρά είναι κακά” να μην επιβεβαιώνεται.
Συμπερασματικά…
H πεποίθηση ότι τα λιπαρά δεν είναι εχθρός της υγείας τα τελευταία χρόνια κερδίζει όλο και περισσότερο έδαφος, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα που έχουν συγκεντρωθεί δείχνουν ότι δίαιτες χαμηλές σε λιπαρά δεν “δουλεύουν”. Και ενώ οι Εθνικοί Οργανισμοί Υγείας φαίνεται να είναι πιο διαλλακτικοί απέναντι στα λιπαρά των τροφίμων, εξακολουθούν να συνιστούν τα γαλακτοκομικά προϊόντα που καταναλώνουμε να είναι όσο το δυνατόν με λιγότερα λιπαρά.
Το πρόβλημα είναι πως πολλές φορές γίνονται υποθέσεις γύρω από το είδος των γαλακτοκομικών προϊόντων που θα πρέπει να καταναλώνουμε, που δεν υποστηρίζονται από τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα. Καμία έρευνα μέχρι στιγμής δεν έχει αποδείξει την άποψη ότι η κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων με πλήρη λιπαρά είναι χειρότερη για την υγεία μας απ’ ό,τι τα προϊόντα με μειωμένα ή καθόλου λιπαρά.
Ταυτόχρονα, με βάση τα μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα δεν σημαίνει πως πρέπει να επιβάλλουμε στους εαυτούς μας την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων πλήρη σε λιπαρά. Δεν πρέπει να φτάσουμε στο άλλο άκρο και να βάζουμε βούτυρο σε ό,τι τρώμε και να καταναλώνουμε μεγάλες ποσότητες γαλακτοκομικών. Σε σύγκριση με πολλά τρόφιμα όπως τα λαχανικά και τα φρούτα, τα γαλακτοκομικά δεν περιέχουν ίνες που είναι πολύ σημαντικές για την πέψη και για το πώς το σώμα διαχειρίζεται τη ζάχαρη άρα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους. Απλώς αν βρίσκεστε σε δίλημμα αν θα επιλέξετε πλήρες ή χαμηλό σε λιπαρά γάλα , τότε επιλέξτε πλήρες!
Με πληροφορίες από: 1.The Case Against Low-fat Milk Is Stronger Than Ever 2.Why Full-Fat Dairy May Be Healthier Than Low-Fat
