Δάσκαλος θεατρολογίας, συγγραφέας και ηθοποιός. Πειραιώτης και ρομαντικός. Φανατικός αναγνώστης και περιπατητής. Ερωτευμένος με τον έρωτα και πιστός στην φιλία. Λάτρης της μουσικής. Ο λόγος για τον πολυμαθή και πολυσχιδή Φοίβο Μαρκαντώνη που, με αφορμή τη νέα παράσταση της οποίας υπογράφει το κείμενο, δίνει στο Maxmag συνέντευξη και συστήνεται.
Το όνομά του καλό είναι να το θυμόμαστε, μιας που μάλλον θα το ακούμε συχνά στο μέλλον.
Επιμέλεια συνέντευξης: Γιώργος Βιτωράτος
Φοίβο, πότε και πώς ξεκίνησες να γράφεις;
Από την αρχή της εφηβείας μου, ξεκίνησα να γράφω κάποια ανώριμα, κατά την γνώμη μου, πρωτόλεια τα οποία απεικόνιζαν τον εσωτερικό μου κόσμο. Ό,τι δεν μπορούσα να το εκφράσω με τον προφορικό λόγο εξαιτίας της εσωστρέφειας μου και του κλειστού μου χαρακτήρα το αποτύπωνα στο χαρτί. Για μένα η πένα ήταν ο καλύτερος μου φίλος.. και εξακολουθεί να είναι. Τα νεύρα, τις ανησυχίες μου, τους προβληματισμούς μου, τις φιλίες μου, τους ανεκπλήρωτους έρωτές μου, όλα αυτά αποτελούσαν έναν μίτο στο μπερδεμένο μου μυαλό το οποίο ξεδιπλώνονταν πάνω στο χαρτί. Ό,τι ήθελα να πω σε κάποια άτομα, τα λόγια που ήθελα να εκφράσω, τις σκέψεις μου, τα αποτύπωνα στο χαρτί όπου αργότερα κατάλαβα πως αποτελούσε μια κάθαρση ή μια λύτρωση για εμένα. Αυτό το κατάλαβα στην ηλικία των 19 μου χρόνων. Με την εισαγωγή μου στο τμήμα θεατρικών σπουδών του πανεπιστημίου Πατρών. Εκεί ξεκίνησα να γράφω τα πρώτα μου μονόπρακτα και διηγήματα. Ξεκίνησα από τα δύσκολα..
Προσωπικά θεωρώ ότι το διήγημα και η ποίηση αποτελούν την πιο δύσκολη μορφή λογοτεχνίας, καθώς αυτό που θέλεις να περάσεις στον αναγνώστη πρέπει να το κάνεις μέσα σε λίγες σελίδες όσον αφορά στο διήγημα και από την άλλη μέσα σε λίγους στίχους σε ό, τι αφορά την ποίηση. Ο κάθε άνθρωπος είναι ένας εν δυνάμει ποιητής. Ο εκάστοτε άνθρωπος μπορεί να μετατρέψει τις ανησυχίες του σε μια μορφή οποιαδήποτε τέχνης. Προσωπικά έχω βρει την λύτρωση μου στην συγγραφή. Ξεκίνησα να γράφω διαβάζοντας κλασική λογοτεχνία, θεατρικά έργα και βλέποντας ταινίες. Οι ξένοι σκηνοθέτες που έχω εμπνευστεί είναι ο Αρονοφσκι και ο Νόλαν.. από την μια η σχέση ζωής και η μετάβαση της στην μεταθανάτια ζωή και η μεταφυσικότητα. Ας μην ξεχνάμε μια φράση του Καζαντζάκη. «Δεν φοβάμαι τον θάνατο, φοβάμαι μόνο την φθορά.»
Τι να περιμένουμε να δούμε στην φετινή σου παράσταση;
Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να τονίσω ότι από όλες τις παραστάσεις που έχω κάνει η συγκεκριμένη συνεργασία είναι η καλύτερη…διότι με τα παιδιά και την Μαρία Κορωνέλλου που υπογράφει την σκηνοθεσία είμαστε ομάδα! Και αυτό το τονίζω. Ομάδα αποτελούμενη από παιδιά αξιόλογα και φιλότιμα που γνωρίζουν τι σημαίνει να είσαι σωστός επαγγελματίας και άνθρωπος. Τους είμαι ευγνώμων στον Ηλία Τσούμπελη, την Ευγενία Λιούτα και βεβαίως την επιστήθια φίλη μου και συμφοιτήτρια μου από το δεύτερο μου μεταπτυχιακό που το ολοκλήρωσα τον Δεκέμβρη που μας πέρασε. Η κωμωδία «Γραμμή υποστήριξης» είναι η μοναδική (ή μάλλον: η πρώτη) κωμωδία που έχω γράψει. Παρόλο που δεν είμαι της κωμωδίας, ρίχνοντας μια ματιά στο συγκεκριμένο έργο θα αντιληφθούμε ότι αντικατοπτρίζει με σεβασμό και χωρίς στερεότυπα, τις ανησυχίες του καθημερινού ανθρώπου, καθώς θίγει θέματα όπως η μοναξιά, η διαφορετικότητα, η απώλεια αλλά και η απόρριψη, που οδηγεί στην εσωστρέφεια. Ανεξάρτητα από την επαγγελματική θέση, που έχει ένας άνθρωπος σε κάποια φάση της ζωής του, θα χρειαστεί βοήθεια και συχνά ο «από μηχανής» Θεός του, μπορεί να έρθει από εκεί, που δεν τον περιμένει.
Στην εποχή που ζούμε οι άνθρωποι δεν έχουν μάθει να ζητούν βοήθεια από τον διπλανό τους, διότι κρύβονται πίσω από τον εγωισμό τους. Είναι εύκολο να μπερδέψουμε την αξιοπρέπεια με τον εγωισμό. Με την αξιοπρέπεια προστατεύεις την τιμή και την υπόληψή σου, ενώ με τον εγωισμό, το εγώ σου, το οποίο σε εμποδίζει να κοιτάξεις τον άλλον κατάματα και να ζητήσεις αυτό που θες.
Πώς διαχειρίζεσαι το σύνολο των δραστηριοτήτων σου; Συγγραφέας, εκπαιδευτικός, αλλά και ηθοποιός; Νιώθεις να κλίνεις κάπου λίγο περισσότερο;
Μολονότι θα φανεί περίεργο σε αρκετούς, θεωρώ ότι τα πηγαίνω αρκετά ικανοποιητικά στον ρόλο του εκπαιδευτικού. Προσπαθώ να συνδυάσω τον ρόλο του ηθοποιού, του συγγραφέα και του δασκάλου. Για μένα αυτό αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση, καθώς τα βιβλία που έχω γράψει και εκδώσει απευθύνονται σε ενήλικες. Είχα κάνει μια απόπειρα να γράψω ένα παραμύθι το οποίο είχε στοιχεία Πίτερ Παν και Άρχοντα των Δαχτυλιδιών. Μάλιστα το είχα κάνει και θεατρικό. Βασισμένο στα τέσσερα στοιχεία της φύσης. Ούτε εγώ ο ίδιος δεν το πίστευα ότι θα μπορούσα να γράψω παραμύθι για εφήβους, πόσο μάλλον για παιδιά. Παρόλο που οι τάξεις οι οποίες διδάσκω είναι οι τέσσερις πρώτες τάξεις την πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ο ρόλος του ηθοποιού, μπορώ να πω ότι με δυσκολεύει αρκετά. Και αυτό το λέω γιατί ταυτίζομαι κάθε φορά με τον ρόλο που ενσαρκώνω, και προσπαθώ να τον φέρω στα μέτρα μου.. Αυτό είναι τεράστιο λάθος. Κατά την ταπεινή μου γνώμη, ο ηθοποιός πρέπει να φέρει το «είναι» του στα μέτρα του ρόλου και όχι το αντίθετο. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει ο ανάλογος σεβασμός απέναντι στο κείμενο, στον χαρακτήρα, αλλά και στον συγγραφέα.
Τι σε εμπνέει αυτήν την εποχή;
Μοιάζει εύκολη ερώτηση.. αλλά μάλλον είναι από τις δύσκολες.. Πριν λίγα χρόνια αντλούσα έμπνευση από αρχαίους ελληνικούς μύθους, από ταινίες και θεατρικά έργα όπως ανέφερα και παραπάνω. Τώρα ο τρόπος γραφής που χρησιμοποιώ είναι περισσότερο αυτοβιογραφικός. Προσπαθώ να γράφω και να μοιράζομαι με τους αναγνώστες την δική μου αλήθεια. Όλοι οι χαρακτήρες στα θεατρικά μου έργα καθώς και στα πεζά μου, έχουν ένα κομμάτι από την ζωή μου. Βρίσκομαι μέσα στον κάθε χαρακτήρα του εκάστοτε έργου που γράφω, λίγο ή πολύ. Ξέρω ότι μπορεί να υπάρχουν άνθρωποι που τους απασχολούν οι ίδιες ή παρόμοιες ανησυχίες που απασχολούν και εμένα.. είναι μεγάλη μου τιμή όταν μου λένε ότι διαβάζοντας τα βιβλία μου αντικρίζουν κάποια κομμάτια του εαυτού τους. Επίσης κάποιες ιστορίες μου έχουν γραφτεί βασισμένες σε προσωπικά βιώματα φίλων μου, τους οποίους τους ευχαριστώ εκ βαθέων.
Νιώθεις ότι ο καλλιτέχνης πρέπει να αφορμάται απ’ όσα συμβαίνουν στην κοινωνία; Εσύ από πού αντλείς τα θέματά σου;
Θεωρώ πως ο καλλιτέχνης ή ο συγγραφέας έχει ως όπλο του την τέχνη ή την συγγραφή. Ο Μουσικός το μουσικό του όργανο, ο ζωγράφος τον καμβά και το πινέλο του, ο ηθοποιός το σώμα και την φωνή του, ο συγγραφέας την πένα του. Την δύσκολη εποχή που ζούμε το μέλλον μας μπορεί να αλλάξει από την νεολαία. Σε αυτό πρωταρχικό ρόλο παίζει η οικογένεια, το σχολείο και ο κοινωνικός περίγυρος. Ο μέτριος δάσκαλος δείχνει, ο καλός δάσκαλος εξηγεί, ο άριστος δάσκαλος εμπνέει. Από όταν φοιτούσα ακόμη στο σχολείο, οι περισσότεροι δάσκαλοι δεν ενδιαφέρονταν για το πώς μαθαίνει ένας μαθητής αλλά στο τι και πόσα μαθαίνει. Δεν πρέπει να λησμονούμε ποτέ ότι πρέπει πρώτα να βλέπουμε τον μαθητή σαν παιδί και ύστερα σαν μαθητή. Άλλωστε τα παιδιά είναι οι πιο αυστηροί κριτές. Προσωπικά αντλώ έμπνευση από καθημερινές ανησυχίες. Έρωτας, φιλία, μοναξιά. Κυρίως όμως από τις τρεις μεγάλες μου φοβίες. Απόρριψη, απώλεια, άγνωστο.
Πώς φαντάζεσαι τον εαυτό σου σε δέκα χρόνια από σήμερα;
Η απάντηση είναι απλή. Ζούμε μόνο μια φορά. γι αυτό και θα πρέπει να ζούμε και να απολαμβάνουμε την συγκεκριμένη στιγμή σαν να είναι η τελευταία. Η ζωή με έχει διδάξει ότι αν θες κάπου να πεις σε ευχαριστώ ή σε αγαπώ, να το κάνεις όσο είναι ακόμα νωρίς, διότι κανείς δεν μπορεί να ξέρει πώς τα φέρνει η ζωή.
Τι άλλο ετοιμάζεις συγγραφικά αυτό το διάστημα;
Αυτήν την περίοδο δεν ετοιμάζω κάτι άλλο συγγραφικά. Από το καλοκαίρι και μετά σκέφτομαι όπως αναφέρθηκε και παραπάνω να γράψω ένα αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα, ή κάποιο σενάριο αστυνομικού περιεχομένου για ταινία. Έχω κάτι στο μυαλό μου γιατί το πιο σημαντικό είναι ότι στην ζωή μου επέλεξα να έχω ανθρώπους που με αγαπούν πραγματικά. Το πιο σωστό στις ανθρώπινες σχέσεις είναι να απομακρύνονται οι τοξικοί άνθρωποι και να μένουν αυτοί που σε αγαπούν και σε νοιάζονται πραγματικά.. που χαίρονται με την χαρά σου και λυπούνται με την λύπη σου..
Πώς νιώθεις όταν βρίσκεσαι επί σκηνής;
Όπως είχε πει και ο μεγάλος σκηνοθέτης Πήτερ Μπρουκ, ένας ηθοποιός θα πρέπει την ώρα που ξεκινάει η παράσταση να παίζει σαν να ανεβαίνει στην σκηνή για πρώτη φορά και όταν πέφτει η αυλαία, σαν αν στέκεται στο σανίδι για τελευταία του φορά. Γι’ αυτό άλλωστε το θέατρο είναι τραγικά εφήμερο. Μια παράσταση δεν μπορεί ποτέ να είναι η ίδια σε την προηγούμενη και ποτέ ένας ηθοποιός δεν μπορεί να παίξει με τον ίδιο τρόπο που έπαιζε το προηγούμενο βράδυ. Καλύτερη ψυχοθεραπεία από το θέατρο δεν υπάρχει. Όταν βρίσκομαι πάνω στην σκηνή νιώθω, λύτρωση, ανακούφιση, κάθαρση και ευδαιμονία..
Ποια αισθάνεσαι ως την πιο σημαντική σου στιγμή καλλιτεχνικά, μέχρις στιγμής;
Το 2016, όταν ανέβηκαν πρώτη φορά η διασκευή που είχα κάνει πάνω στις Ευμενίδες του Αισχύλου. Πρόκειται για μια διασκευή του μύθου των Ευμενίδων σε μορφή χοροθεάτρου. Τα αρνητικά συναισθήματα Μίσος, Φόβος, Αλαζονεία προσωποποιούνται και υπακούν το ανώτατο αρνητικό συναίσθημα που είναι ο Φθόνος. Ο Φθόνος είναι η αρνητική πλευρά της Δικαιοσύνης. Μέσα από αυτόν τον διπλό εαυτό, παρατηρείται η μάχη που κάνει ο άνθρωπος με τον ίδιο του τον εαυτό, με τους φόβους, τις ανησυχίες και τις ανασφάλειες που έχει και που τον βασανίζουν. Ο καλύτερος βοηθός του ανθρώπου είναι ο ίδιος του ο εαυτός, ο οποίος μπορεί να τον λυτρώσει ή να τον διαλύσει.
Ταυτότητα παράστασης
«Γραμμή Υποστήριξης», του Φοίβου Μαρκαντώνη
Τεχνοχώρος Εργοτάξιον
Παραστάσεις από Πέμπτη 16 Μαρτίου και κάθε Πέμπτη
Ώρα έναρξης: 21:15
Διάρκεια Παράστασης: 60 λεπτά χωρίς διάλειμμα
Συντελεστές Παράστασης
Σκηνοθεσία: Μαρία Κορωνέλλου
Φωτισμός: Στεφανία Μακριαλέα
Μουσική επιμέλεια: Μαρία Κορωνέλλου
Σκηνική χορηγία: Pharmex– Νίκος Παπάζογλου και Φοίβος Μαρκαντώντης
Κοστούμια: Η ομάδα
Ερμηνεύουν αλφαβητικά: Ευγενία Λιούτα, Φοίβος Μαρκαντώνης, Ηλίας Τσούμπελης
Εισιτήρια: 10 ευρώ (κανονικό), 7 ευρώ (μειωμένο- ΟΑΕΔ, στρατιωτικό, φοιτητικό, συνταξιούχων), 5 ευρώ (ατέλεια)
Τηλ. κρατήσεων: 698 393 0220
Τεχνοχώρος Εργοτάξιον | Διογένους 1, Αγ. Δημήτριος Αττικής 173 43
