Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου: Με «Το Μαγικό Φτερό» λέει όχι στο σχολικό εκφοβισμό

Η συγγραφέας Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου. Πηγή: Από το προσωπικό αρχείο της συγγραφέως.

Είναι φιλόλογος, ειδική παιδαγωγός, συγγραφέας, μητέρα. Δε φοβάται να μιλήσει ανοιχτά για ένα πρόβλημα που πλήττει τα ελληνικά σχολεία μέχρι και σήμερα. Μάχεται κατά του σχολικού εκφοβισμού καθημερινά μέσα από το λειτούργημα της εκπαιδευτικού. Τώρα τελευταία απέκτησε και ένα νέο ισχυρό όπλο, το βιβλίο της με τίτλο «Το Μαγικό Φτερό» (Εκδόσεις Φυλατός, Θεσσαλονίκη, 2020). Καλωσορίζουμε, λοιπόν, την κ. Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου, και ετοιμαζόμαστε να μιλήσουμε για ό,τι εκτυλίσσεται πολλές φορές, ακόμα και καθημερινά, ως μια άλλη δαντική κόλαση στη ζωή κάποιου μικρού παιδιού (γνωστού μας ή μη), για ένα ατελείωτο μαρτύριο που σημαδεύει την πορεία του διά βίου.  Για αυτό και εγώ αφήνω το μολύβι, δανείζομαι το μαγικό φτερό της φιλοξενούμενής μας, και γράφω λέξη προς λέξη όλα όσα έχει να μας πει μέσα από τη δική της γνώση, εμπειρία, και πάνω από όλα, ευθύνη και ευαισθησία. Με άλλα λόγια, αμφότεροι αναζητάμε το αντίδοτο για έναν «ιό», που παρά τη μεγάλη μεταδοτικότητα μεταξύ των ψυχικών κόσμων των ανθρώπων εμβόλιο δεν έχει, σε όσα διαδραματίζονται κεκαλυμμένα από το ονειρικό τοπίο ενός παραμυθιού.

Επιμέλεια συνέντευξης: Γιώργος Ορφανίδης

 

Διαβάζοντας για εσάς μου γεννήθηκε σχεδόν αυτόματα ένα αίσθημα ευχάριστης έκπληξης, καθώς σκέφτηκα πόσο εύκολα και δημιουργικά μπορεί μια φιλόλογος-ειδική παιδαγωγός να μιλήσει σε μικρούς και μεγάλους για το μείζον ζήτημα του σχολικού εκφοβισμού. Με ενθουσιασμό μικρού παιδιού, λοιπόν, σας προτρέπω να συστηθείτε με λίγα λόγια στο κοινό μας.

Ονομάζομαι Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου, γεννήθηκα στο Σιδηρόκαστρο Σερρών, όπου και μεγάλωσα. Αποφοίτησα από το τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με κατεύθυνση την Ιστορία. Στα χρόνια που ακολούθησαν έκανα μετεκπαίδευση στην Ειδική Αγωγή. Γνωρίζω τη Νοηματική γλώσσα και τη γραφή Braille και διδάσκω σε παιδιά Μέσης Εκπαίδευσης πάνω από δέκα χρόνια. Από μικρή μου άρεσε να πλάθω τις ιστορίες μου, ήταν ένας τρόπος να ξεφεύγω από την καθημερινότητα. «Το Μαγικό Φτερό» είναι ένα από τα έργα μου που έχουν εκδοθεί και διακριθεί. Παράλληλα αρθρογραφώ σε σελίδες που απευθύνονται σε γονείς και παιδιά. Μου αρέσει να περνάω ποιοτικό χρόνο με τα παιδιά μου, να κάνουμε κατασκευές, παζλ, μικρές εξορμήσεις στη φύση ή να φτιάχνουμε όλοι μαζί λιχουδιές. Ονειρεύομαι έναν καλύτερο κόσμο στον οποίο θα υπάρχουν μόνο ευτυχισμένα παιδιά!

Advertising

Advertisements
Ad 14

Πώς ορίζεται το φαινόμενο του σχολικού εκφοβισμού;

Ο όρος «σχολικός εκφοβισμός» (school bullying), όπως και ο όρος «θυματοποίηση» (victimization) χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν μια κατάσταση κατά την οποία ασκείται εσκεμμένη, απρόκλητη, συστηματική και επαναλαμβανόμενη βία κι επιθετική συμπεριφορά με σκοπό την επιβολή, την καταδυνάστευση και την πρόκληση σωματικού και ψυχικού πόνου σε μαθητές από συμμαθητές τους, εντός κι εκτός σχολείου. Το φαινόμενο μελετήθηκε για πρώτη φορά το 1978 στη Νορβηγία και 9 χρόνια μετά, το 1987, σε πολλά επιστημονικά περιοδικά εμφανίζεται ο σχετικός όρος “bullying”. Επειδή τα τελευταία χρόνια δίνεται μεγάλη έμφαση στο φαινόμενο και όλοι πια το γνωρίζουν, καλό είναι να υπάρξει σωστή ενημέρωση ώστε να διαχωριστεί από τα  απλά πειράγματα ανάμεσα σε φίλους και συμμαθητές.

Διαβάστε επίσης  Τραϊάνα Ανανία: «Προσπαθώ να είμαι όσο το δυνατόν πιο θετική στην πρόθεση μου στους ανθρώπους»

Τι σας ώθησε να γράψετε για αυτό; Μήπως κάποιο σχετικό βίωμα, από την πλευρά της μαθήτριας ή από την οπτική του εκπαιδευτικού;

Διδάσκω σε παιδιά δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και καθημερινά ακούω για κρούσματα σχολικού εκφοβισμού. Έτσι, άρχισα να μελετώ το φαινόμενο και διαπίστωσα πως τα ποσοστά είναι απογοητευτικά. Θεώρησα λοιπόν χρέος μου να γράψω μια ιστορία που να απευθύνεται σε παιδιά ώστε να δουν πως νιώθει η Τίμπη (η κεντρική ηρωίδα του παραμυθιού) βιώνοντας το bullying. Να καταλάβουν πως η διαφορετικότητα δε χρειάζεται να κατακρίνεται, πως όλοι είναι σημαντικοί και μπορούν αν πιστέψουν στον εαυτό τους, να πετύχουν όλα τους τα όνειρα. Στην ιστορία μάλιστα τονίζω τη δύναμη της φιλίας και της αγάπης που έρχονται σε αντίθεση με τη βία, την οποία τελικά νικούν.  Ευτυχώς ως μαθήτρια δε βίωσα κάποιο περιστατικό ούτε ως θύτης, αλλά ούτε ως θύμα. Ανατρέχοντας όμως στο παρελθόν διαπιστώνω πως υπήρξα μάρτυρας τέτοιων περιστατικών και μετανιώνω που δεν πήρα θέση να τα σταματήσω.

Advertising

Γιατί, όμως, επιλέξατε να παρουσιάσετε ένα τέτοιο φαινόμενο κεκαλυμμένα, μέσα από τη σφαίρα του φανταστικού, από ένα παραμύθι;

Πρώτα απ’ όλα θα ήθελα να αναφέρω πως το φαινόμενο για να πάψει να υπάρχει θα πρέπει να φροντίσουμε από μικρή ηλικία να διδάξουμε στα παιδιά την αξία και τη δύναμη της αγάπης και της φιλίας. Αυτή είναι η πρωταρχική μου σκέψη σε όλα τα ζητήματα. Παράλληλα μου αρέσει πολύ μια φράση της ο Ζωρζ Σαρρή, η οποία κρύβει μέσα της την αξία του βιβλίου «Ένα πανεπιστήμιο υπάρχει, το βιβλίο». Ένα βιβλίο, λοιπόν, ανοίγει ένα διαφορετικό παράθυρο στον κόσμο, μέσα από το οποίο το παιδί μπορεί να λάβει με όμορφο τρόπο μηνύματα. Τα παιδιά αγαπούν τις φανταστικές ιστορίες και δυσανασχετούν όταν κάποιος προσπαθεί να τους επιβάλει την άποψή του χρησιμοποιώντας τα «πρέπει» και τα «μη».  Έτσι σκέφτηκα να πλάσω μια φανταστική ιστορία που μέσα της θα έκρυβε τόσα μηνύματα για να γίνουν ευχάριστα αποδεκτά από τα παιδιά.

Διαβάστε επίσης  Διονύσιος Λεϊμονής: Ο παραμυθάς της διπλανής τάξης
Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου
Δράση φιλαναγνωσίας. Από το προσωπικό αρχείο της συγγραφέως.

Υπάρχει κάποιο στοιχείο κατά την εκτύλιξη της αφήγησης που συγκινεί ιδιαίτερα τα παιδιά-αναγνώστες κατά τη γνώμη σας;

Υπάρχουν αρκετά σημεία που συγκινούν τα παιδιά. Είναι μια σκηνή στην οποία η Τίμπη, η κεντρική  ηρωίδα κλαίει στην αγκαλιά της μητέρας της, επειδή οι συμμαθητές της την κοροϊδεύουν, καθώς έχει ένα φτερό μικρότερο από το άλλο και δεν μπορεί να πετάξει. Όπως επίσης η στιγμή που κλαίει στην τάξη ακούγοντας τα μειονεκτικά σχόλια των υπολοίπων. Σε κάθε παρουσίαση παρατηρώ πως σε αυτά τα σημεία με κοιτάζουν με αγωνία για να μάθουν την εξέλιξη του έργου και στα μάτια τους βλέπω πως συμπάσχουν μαζί της.

Advertising

Πόσο αισθητή είναι ή εικόνα του σχολικού εκφοβισμού στο ελληνικό σχολικό γίγνεσθαι; Πρόκειται, πράγματι, για ακόμη μια fabula που αναδιπλώνεται ανησυχητικά;

Με τα λύπης μου έπειτα από μια έρευνα που έκανα στο θέμα, μελετώντας επιστημονικά άρθρα, διαπίστωσα πως στη χώρα μας είναι έντονο το φαινόμενο. Η χώρα μας βρίσκεται στην τέταρτη θέση των χωρών με τα περισσότερα κρούσματα σχολικής βίας. Σύμφωνα, μάλιστα, με μια έρευνα ένας στους τρεις μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχει πέσει θύμα σχολικής βίας ενώ ένας στους δυο έγινε μάρτυρας τέτοιων συμπεριφορών. Το θέμα είναι πως ακόμη και η διάδοση φημών ή τα παρατσούκλια είναι μία μορφή σχολικού εκφοβισμού. Γι’ αυτό τα ποσοστά είναι τόσο υψηλά. Πρέπει να καταλάβουν τα παιδιά πως δεν τραυματίζουν μόνο οι γροθιές, αλλά και οι λέξεις… Αν όλοι μας, γονείς, εκπαιδευτικοί και η πολιτεία συμβάλλουμε τότε το φαινόμενο θα περιοριστεί κι εύχομαι να εξαλειφθεί.

Τι θα συμβουλεύατε ένα παιδί-θύμα μιας τέτοιας πρακτικής;

Αρχικά θα του τόνιζα πως δε πρέπει να φοβάται να μιλήσει. Σίγουρα υπάρχουν πολλοί στους οποίους θα μπορούσε να απευθυνθεί για να το βοηθήσουν. Να μην επιτρέπει σε κανέναν να το μειώνει. Να αγαπήσει τον εαυτό του και να μην πιστέψει ποτέ πως μειονεκτεί σε σχέση με τους υπόλοιπους.

Advertising

Αντιστοίχως, σε έναν εκπαιδευτικό-μάρτυρα τι θα λέγατε;

Οφείλει να μην αδιαφορεί για τα προβλήματα των παιδιών. Το σχολείο δεν είναι μόνο φορέας γνώσεων, αλλά και κοινωνικοποίησης. Γι’ αυτό πρέπει να διδάξει στα παιδιά την αγάπη και την αποδοχή στη διαφορετικότητα. Δεν πρέπει να θεωρεί πως οι διαφωνίες των παιδιών δεν τον αφορούν και να γυρίζει την πλάτη σε αυτές. Να μιλήσει με τους θύτες, να προσπαθήσει να τους εξηγήσει πόσο πονάνε οι πράξεις τους. Να επικοινωνήσει με τους γονείς και των δυο πλευρών για να αναζητήσουν όλοι μαζί λύση. Το πιο σημαντικό όμως να θυμάται πάνω απ΄ όλα πως είναι παιδαγωγός και πως στόχος του είναι πρώτα να εκπαιδεύσει  σωστούς ανθρώπους και μετά επιστήμονες.

Διαβάστε επίσης  Νικολέττα Φιλιππάκη:Το μέλλον ανήκει σε αυτούς που πιστεύουν στην ομορφιά των ονείρων τους.

Μια αισιόδοξη σκέψη σας για το «αύριο» της ελληνικής εκπαίδευσης.

Προσπαθώ να βλέπω τα πράγματα πάντα από τη θετική πλευρά. Στις μέρες μας ένα μεγάλο μέρος εκπαιδευτικών γνωρίζει για το φαινόμενο και φαίνεται πως έχει όλη την καλή διάθεση να βοηθήσει στον περιορισμό του. Χρειάζεται όμως και η πολιτεία να λάβει δραστικά μέτρα. Να διοργανώσει επιμορφωτικά σεμινάρια για γονείς κι εκπαιδευτικούς ώστε να γνωρίζουν πώς να διαχειριστούν διάφορα περιστατικά που θα βρεθούν στο δρόμο τους. Με καλή θέληση και διάθεση το φαινόμενο θα μειωθεί.

Advertising

Ποια τα σχέδια σας για το προσεχές χρονικό διάστημα και ποια τα όνειρα σας για το μέλλον;

Στα άμεσα σχέδιά μου επιθυμώ να μεταδώσω το μήνυμα της Τίμπης σε όλα τα παιδάκια. Να πούμε όλοι μαζί «Ναι στη Φιλία κι Όχι στη Βία». Συγχρόνως να βοηθήσω όλα τα παιδιά να πιστέψουν στον εαυτό τους και να αγωνιστούν για τα όνειρά τους.

Γι’ αυτό ετοίμασα με πολύ μεράκι κι αγάπη εκπαιδευτικό υλικό με δραστηριότητες που αναφέρονται στο παραμύθι, «Το Μαγικό Φτερό». Όποιος επιθυμεί μπορεί να το κατεβάσει δωρεάν πατώντας στο link

https://docs.google.com/forms/d/1e7p3KrxlAh3AzTDS1f4wzn1oRqzefLELKw2SzvALzDs/edit?chromeless=1#responses

Advertising

Στο μέλλον εύχομαι να συνεχίσω να γράφω τις ιστορίες μου και να τις παρουσιάζω στα παιδιά. Θέλω όλα τα παιδιά να είναι ευτυχισμένα και να ακολουθήσουν τα όνειρά τους. Νιώθω πως είναι χρέος μου ως μητέρα κι εκπαιδευτικός να αγωνιστώ γι’ αυτό.

Το παραμύθι «Το Μαγικό Φτερό» από τις Εκδόσεις Φυλάτος όποιος επιθυμεί μπορεί να το βρει σε όλα τα βιβλιοπωλεία. Όμως, με κάθε αγορά του παραμυθιού από το  κατάστημα «make me happy» μέρος των εσόδων θα δοθεί στο «Χαμόγελο του Παιδιού».

https://makemehappy.gr/to_magiko_ftero_ths_kalliopi_ouzoun_andreou?search=%CE%BC%CE%B1%CE%B3%CE%B9%CE%BA%CE%BF%20%CF%86%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF

Μετά από αυτήν την τόσο γόνιμη συζήτηση, πιστεύω ότι είμαστε πλέον έτοιμοι να αναθεωρήσουμε ενδεχομένως παλαιότερες παθητικές στάσεις μας, και επομένως, να συνδράμουμε δυναμικά στο έργο κατά του σχολικού εκφοβισμού! Η κ. Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου μας έδειξε ένα δρόμο, μας έδωσε ένα «Το Μαγικό Φτερό». Αδιαμφισβήτητα, υπάρχουν πολλοί δρόμοι ακόμα, πολλά μαγικά όπλα. Ας κάνουμε και εμείς τη δική μας αρχή!

Advertising

Καλή Τύχη!

βιβλίο
Το εξώφυλλο του βιβλίου «Το Μαγικό Φτερό» (Εκδόσεις Φυλάτος, Θεσσαλονίκη, 2020). Από το προσωπικό αρχείο της συγγραφέως.

Ευχαριστούμε θερμά την κ. Καλλιόπη Ουζούν-Ανδρέου! 

Ο Γιώργος Ορφανίδης είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ του ΑΠΘ – σε συνεργασία (συνεπίβλεψη) με το Πανεπιστήμιο της Τουλούζης ΙΙ. Σπούδασε Αρχαιολογία & Ιστορία της Τέχνης (ΒΑ, ΜΑ), Ιταλική Φιλολογία (ΒΑ), Μάνατζμεντ & Επικοινωνία (ΜΑ) στο ΑΠΘ. Εμπλουτίζει τις γνώσεις του παρακολουθώντας συστηματικά σεμινάρια από αναγνωρισμένους φορείς. Συμμετέχει σε συνέδρια και δημοσιεύει σε ακαδημαϊκά περιοδικά, τόμους, εγκυκλοπαίδειες, κ.ά. της Ελλάδας και του εξωτερικού. Έχει εργαστεί στο ΥΠΠΟΑ, καθώς και σε ένα πλήθος πολιτισμικών φορέων δημόσιου ή ιδιωτικού χαρακτήρα. Σήμερα, δραστηριοποιείται στον τομέα του Πολιτισμού-Τουρισμού & των Δημοσίων Σχέσεων.

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

μυστικά για πηχτές σούπες

Μυστικά για πηχτές σούπες

Τα μυστικά για πηχτές σούπες ξεκινούν με μια βασική αρχή,
Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα;

Τι κι αν δεν υπάρχει τίποτα κακό σε εσένα; Διαφορετικές