
Το παρόν άρθρο αφορά σε μια μικρή, ανατολική (κατά τη συμβατική, οριενταλιστική ματιά) χώρα. Πρόκειται για το Λίβανο, το μικρό εραστή της Μεσογείου και των ζεστών κυμάτων της, και την πολύπαθη πρωτεύουσά του που λέγεται Βηρυτός. Πραγματικά, το νερό της θάλασσας είναι αξιοζήλευτα ζεστό (κατά τα μέσα του Οκτώβρη τουλάχιστον). Τα περί αριθμών πληθυσμού και έκτασης ας παραληφθούν, είναι εύκολα προσβάσιμα.
Πρώτες πληροφορίες: Λίβανος
Στο βόρειο τμήμα της χώρας εκτείνονται ψηλές βουνοκορφές με πολλά δάση κέδρου, το εθνικό έμβλημα του Λιβάνου. Στο έδαφός του ζυμώθηκαν τόσο πανάρχαιοι και σύγχρονοι πολιτισμοί όσο και πολλά θρησκευτικά μορφώματα. Έως και σήμερα η χώρα χαρακτηρίζεται για το θρησκευτικό της πλουραλισμό, με το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού να ασπάζεται μεν το μουσουλμανισμό, διατηρώντας όμως παράλληλα μια ισχυρή χριστιανική κοινότητα και πλήθος ακόμα άλλων μειονοτικών θρησκευμάτων.
Η γαλλική ομιλείται από μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ενώ μπορείς να κάνεις αγορές με αμερικανικά δολάρια εξίσου εύκολα με τις λιβανέζικες λίρες. Το ταξίδι από την Αθήνα διαρκεί λιγότερο από 2 ώρες (απευθείας πτήση) και μπορεί να κοστίσει -ανάλογα με την περίοδο- λιγότερο από 60 ευρώ μετ’ επιστροφής. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι το διαβατήριό σου και να διαγράψεις κάθε προκατάληψη και συνωμοσία πως πρόκειται για κάποια χώρα επικίνδυνη. Στην πραγματικότητα εκεί, ως επισκέπτης αντιμετωπίζεσαι με μια ευγένεια μεγαλοπρεπή και ταπεινή ταυτόχρονα, με μια αμεσότητα «ανατολίτικη».
Πολύ συχνά, σε πολλά σημεία της χώρας συναντάς στρατιώτες βαριά οπλισμένους, τόσο σε δημόσιους χώρους (αεροδρόμιο, πλατείες κτλ), όσο και κατά μήκος του εθνικού οδικού δικτύου. Δυστυχώς, το θέαμα οφείλεται στο πρόσφατο, ταραγμένο κοινωνικο-πολιτικό παρελθόν της χώρας. Και είναι αυτό το θέαμα κυρίως που αρχικά γεννά στους επισκέπτες αισθήματα καχυποψίας, τα οποία βέβαια γρήγορα θάβονται βαθιά κάτω από ένα παλίμψηστο όμορφων εμπειριών και γνωριμιών με τον τόπο.

Με το πρώτο βήμα, βγαίνοντας από το αεροδρόμιο της Βηρυτού, σε χαϊδεύει ο λεβάντες και συνειδητοποιείς πως κατά βάθος πάντα γνώριζες την αίσθηση αυτή, περιμένοντας να αποκαλυφθεί μονάχα με το ερέθισμα αυτού του πρώτου ταπεινού ανέμου. Το τοπίο και η ατμόσφαιρα ελαφρώς κιτρινισμένα, με τον ταξιδιάρικο άνεμο να αναστατώνει τη σκόνη και τις ξεχαρβαλωμένες πολιτικές αφίσες στις μεγάλες λεωφόρους της πρωτεύουσας.
Παρατηρώντας το σημερινό lifestyle των περισσότερων κατοίκων του Λιβάνου, που ανήκουν στις λεγόμενες αστικές μεσαίες και ανώτερες κοινωνικο-οικονομικές τάξεις, συνειδητοποιείς ίσως την προσπάθεια της χώρας να βρει τον εαυτό της ανάμεσα στο δυτικό prestige και στην εντόπια ταυτότητα. Το απόλυτο παράδειγμα είναι η Βηρυτός. Το άλλοτε «Παρίσι της Ανατολής» τώρα και ύστερα από έναν τρομερό εμφύλιο και πολεμικές συγκρούσεις με γειτονικές χώρες, προσπαθεί να φορέσει ξανά τον κότινο και να επαναφέρει την αίγλη που είχε προ εξηκονταετίας.
Εάν μπορούσε να χαρακτηριστεί η Βηρυτός με μία μονάχα λέξη, αυτή θα ήταν η «αντιθέσεις». Δίπλα σε υπερσύγχρονους ουρανοξύστες πολυεθνικών κολοσσών, βρίσκεις ταπεινά σπίτια τοπικού χαρακτήρα. Σπίτια ενός περασμένου αιώνα που φέρουν πάνω τους σημάδια ενός βίαιου και εμπόλεμου παρελθόντος. Έχουν αφεθεί άραγε εκεί για να θυμίζουν; Μάλλον πρόκειται για ρητορική ερώτηση. Πάντως τα πάμπολλα εργοτάξια και οι κατασκευαστικές εταιρείες οργιάζουν. Σε κάθε σημείο της πόλης φυτεύονται τεράστια κτίρια, όχι πάντοτε με τον πιο νόμιμο τρόπο, αλλοιώνοντας, έτσι, τον προϋπάρχοντα χαρακτήρα της πόλης και δημιουργώντας ένα νέο urban culture.

Μετακίνηση εντός της Βηρυτού
Σημειωτέον πως η Βηρυτός δεν έχει οργανωμένο δίκτυο Μέσων Μαζικής Μεταφοράς με λεωφορεία, μετρό και τραμ όπως το γνωρίζουμε σε άλλες πρωτεύουσες. Η μεταφορά μέσα στην πόλη μπορεί να γίνει με shared taxis, ή όπως αποκαλούνται από τους περισσότερους, «σερβίς». Πρόκειται επί το πλείστον, για πολύ παλαιά οχήματα τα οποία σε ταξιδεύουν σε άλλες εποχές, με μια κάποια μελαγχολική διάθεση. Και ο μόνος τρόπος να τα βρεις είναι ο γνωστός πατροπαράδοτος, δηλαδή βγαίνεις στο δρόμο και σηκώνεις το χέρι μέχρι να σταθείς τυχερός και κάποιο περάσει.
Εάν η διαδρομή που ζητάς βολεύει τον οδηγό και όσους το επιβαίνουν ήδη, είσαι ελεύθερος να επιβιβαστείς. Πριν επιβιβαστείς, και εάν το όχημα είναι άδειο (πράγμα σπάνιο) θα πρέπει να ρωτήσεις καλύτερα εάν πρόκειται πράγματι για «σερβίς» μη τυχόν και σε χρεώσει με τις τιμές ενός ιδιωτικού ταξί. Ωστόσο, καλύτερα να λάβεις τα μέτρα σου και να επιβεβαιωθείς εάν πρόκειται για ταξί ή για σερβίς κάθε φορά, καθώς πολλοί απλοί οδηγοί κορνάρουν συνεχώς σε υποψήφιους πελάτες στο δρόμο, χωρίς να έχουν την ιδιότητα του ταξιτζή.

Βηρυτός και ελεύθερος χρόνος
Η Βηρυτός ενδείκνυται τόσο για ήσυχες βόλτες στην παραλιακή οδό, όσο και για ξέφρενο clubbing μέχρι πρωίας. Στην Κορνίς (Corniche) θα απολαύσεις έναν κοσμοπολίτικο περίπατο με θέα τη Μεσόγειο και τις κορυφές της οροσειράς του Λιβάνου συνοδεία μιας απέραντης σειράς από φοίνικες. Στην περιοχή Χάμρα θα βρεις πάρα πολλές επιλογές για διεθνή κουζίνα και αγορές και ίσως εδώ βρεις την καρδιά της πόλης. Αντίστοιχα, η περιοχή Gemmayzeh, όπως και η οδός Gouraud και Mar Mikhael θα σε μεταφέρουν σε άλλη εποχή με γραφικά σημεία και όμορφα καφέ, pubs και bars.

Η Βηρυτός και το Εθνικό της Μουσείο
Για τους λάτρεις των μουσείων και των εκθέσεων, υπάρχει το νέο-αιγυπτιακής αρχιτεκτονικής Εθνικό Μουσείο της Βηρυτού. Ένα μεγαλοπρεπές κτίριο με πολλά εκθέματα από τον ελληνιστικό και ρωμαϊκό κόσμο, αλλά κυρίως από τον πολιτισμό των Φοινίκων. Από τα εκθέματα που δεν θα λησμονήσεις ποτέ στη ζωή σου είναι η παγκοσμίως μεγαλύτερη συλλογή ανθρωποειδών σαρκοφάγων σε έντονη αρχαιοελληνική τεχνοτροπία. Στο χώρο που βρίσκονται νιώθεις την υποχρέωση να σταθείς σιωπηλός, καθώς δίνουν πράγματι την αίσθηση πως κάποιος ακόμα τις κατοικεί. Υπάρχουν βεβαίως και οι πολύ καλά διατηρημένες μούμιες Assi el Hadath, που χρονολογούνται το 1200 μ.Χ. Αυτά τα δύο highlights και πολλά άλλα ευρήματα βρίσκονται στο υπόγειο τμήμα του μουσείου. Εδώ, το λιγοστό φως δημιουργεί απόκοσμα σενάρια στη φαντασία του επισκέπτη, δημιουργώντας έτσι μια αισθητική που αρμόζει σε τέτοιου είδους εκθέματα. Ένα ταξίδι στο επέκεινα, αλλά -ευτυχώς- με εισιτήριο μετ’ επιστροφής.


ΜΙΜ Museum
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται και το MIM Museum σε εγκαταστάσεις του Πανεπιστημίου Sain-Joseph, το οποίο θα σε εκπλήξει. Εκεί, μπορείς να θαυμάσεις απολιθωμένα πτηνά και θαλάσσια όντα, αλλά κυρίως μία από τις σημαντικότερες ιδιωτικές συλλογές από ορυκτά θαύματα της φύσης. Η φύση τα πιτσίλισε με όλες τις αποχρώσεις, ενώ τα εκθέματα προέρχονται από περισσότερες από 70 χώρες. Δεν θα έπρεπε να παραλείψεις και το μουσείο Sursock, που φιλοξενεί έργα σύγχρονης τέχνης στο πανέμορφο κτίριό του. Κοντά στο μουσείο Sursock θα βρεις και τις περίφημες σκάλες του Αγίου Νικολάου. Ένας μικρός κόπος να τις ανέβεις αξίζει!

Γαστρονομική Βηρυτός
Τέλος, εάν θέλετε να κρατήσετε μαζί σας ορισμένες γαστρονομικές αναμνήσεις, εάν βρεθείτε κάποτε στη χώρα αυτή, θα πρέπει να δοκιμάσετε οπωσδήποτε τον μπακλαβά. Είναι ονειρικός! Θα τον βρείτε σε πολλές ποικιλίες και με πολλούς και διαφορετικούς ξηρούς καρπούς. Ακόμη, μην παραλείψετε να δοκιμάσετε και το manakish που συνήθως συνοδεύει το πρωινό γεύμα. Έχει τη μορφή πίτσας με μια στρώση από πολλά μπαχαρικά, σουσάμι και λάδι, χωρίς όμως απαραίτητα να περιορίζεται στα παραπάνω υλικά. Εδώ επίσης, θα φας νόστιμο χούμους, αλλά και την απλή και απέριττη, αλλά πεντανόστιμη πίτα μαζί με κάθε σου γεύμα.

Δυστυχώς η πόλη ήρθε και πάλι στο προσκήνιο λόγω των εκρήξεων στο λιμάνι της, καταγράφοντας έτσι στο ιστορικό της μια ακόμη τραγωδία. Ωστόσο, όπως και κάθε φορά εξάλλου, σίγουρα θα ανακτήσει τις δυνάμεις της και θα αναγεννηθεί από τα συντρίμμια της. Το σίγουρο είναι πως η Βηρυτός, όπως και κάθε τόπος άλλωστε, δεν μπορεί να περιοριστεί σε μονάχα ένα άρθρο. Όπως προτείνουν οι περισσότεροι, για να μάθεις μια πόλη, πρέπει να χαθείς σε αυτή, να ανακαλύψεις το δρόμο σου σε αυτή. Και η πρωτεύουσα του Λιβάνου μπορεί να σου προσφέρει πολλά μικρότερα και μεγαλύτερα ταξίδια στους κόλπους της. Κάτι νέο παντού και πάντα καραδοκεί. Το σίγουρο είναι πως ο Λίβανος και η Βηρυτός σας περιμένουν.