Ο ήλιος βρισκόταν ακόμη στον ουρανό και εμείς μπήκαμε στο θέατρο. Οι προετοιμασίες δεν είχαν ολοκληρωθεί αλλά τίποτα δεν τάραξε τους συντελεστές τις παράστασης και ο κόσμος ήταν διακριτικός και ήσυχος. Ένιωθες σαν να βρισκόσουν σε πρόβα. Η Ιόλη Ανδρεάδη επιβλέπει τις τελευταίες λεπτομέρειες χωρίς να επιβάλλεται και να εισχωρεί στις εργασίες των υπολοίπων συντελεστών.
Το σκηνικό κάποιες λεκάνες, πετσέτες,μπουκάλια και δύο μαύρα τετράγωνα στη μέση, όλα στο πάτωμα. Στην άκρη της σκηνής ο μουσικός Νίκος Τουλιάτος με τα κρουστά του, που θα συνοδεύουν όλη την παράσταση. Η Δήμητρα Χατούπη μας περιμένει ήδη καθισμένη στο μεσαίο διάζωμα, υπομονετικά, με ένα μεγάλο κόκκινο πανί να την σκεπάζει. Θα μείνει έτσι σχεδόν μέχρι να έρθει η ώρα της να μιλήσει. Καθώς ο ήλιος δύει όλο και περισσότερος κόσμος εισέρχεται στο θέατρο. Προφανώς και τα μάτια στρέφονται αμέσως στην ηθοποιό που κάθεται στις θέσεις του διαζώματος.
Ο Ίων είναι μία απ’ τις τραγωδίες του Ευριπίδη, που διδάχτηκε περίπου στα 419- 418πΧ. Στη συγγραφή του, ο Ευριπίδης διαπραγματεύεται τον αντιτραγικό ρεαλισμό μέσα από την πολιτική πραγματικότητα. Ο Ίων δεν προκαλεί το έλεος και τον φόβο και δεν δημιουργεί ανάγκη κάθαρσης.
ΥΠΟΘΕΣΗ
Όντας ακόμη παρθένα, η Κρέουσα, κόρη του Ερεχθέα βιάστηκε στην ακρόπολη απ’ τον Απόλλωνα και έφερε στον κόσμο ένα παιδί. Επειδή κανείς δεν ήξερε γι αυτό, μόλις γέννησε το άφησε στο μέρος που βιάστηκε μέσα σε ένα καλάθι στο έλεος του Απόλλωνα. Αυτός διέταξε τον Ερμή να πάρει το παιδί και να το πάει στο Μαντείο στους Δελφούς και εκεί το μεγάλωσε η Πυθία και το παιδί υπηρετούσε τον θεό χωρίς να ξέρει ότι είναι ο πατέρας του.
Χρόνια αργότερα, η Κρέουσα έχει παντρευτεί τον σύμμαχο των Αθηνών, Ξούθο αλλά μέχρι τώρα είναι άτεκνη. Μαζί με τον σύζυγό της πηγαίνουν στο μαντείο να πάρουν χρησμό για το αν θα κάνουν παιδί. Είναι η πρώτη φορά που η Κρέουσα αντικρίζει το παιδί της χωρίς όμως να ξέρει ποιός είναι. Ταυτόχρονα ο Απόλλωνας θα κάνει τον Ίωνα ”δώρο” στον Ξούθο για παιδί ώστε να βρίσκεται κοντά στη μητέρα του. Αυτό, όπως είναι αναμενόμενο ταράσσει τη βασίλισσα που νομίζει ότι κινδυνεύει ο θρόνος της και η Αθήνα από έναν ξένο και προσπαθεί να τον δηλητηριάσει. Το σχέδιο όμως αποτυγχάνει και ο Ίων θέλει να τη σκοτώσει. Καταφεύγει λοιπόν στο μαντείο που έχει πάει ικέτισσα η Κρέουσα και εκεί αποκαλύπτεται ότι είναι μητέρα και γιος και ότι ο πατέρας του είναι ο Φοίβος.
Η παράσταση που παρουσιάστηκε στο Αρχαίο Θέατρο των Φιλίππων ήταν <<μία εκδοχή για δύο πρόσωπα>>.
Στο ρόλο της Κρέουσας ήταν η Δήμητρα Χατούπη ενώ στον ρόλο του Ίωνα και 7 ακόμη ρόλων ήταν ο νικητής του φετινού βραβείου <<Δημήτρης Χορν>>, Κωνσταντίνος Μπιμπής. Τον Κωνσταντίνο τον έχουμε συνηθίσει σε αυτό το εγχείρημα από το <<Ρωμαίος και Ιουλιέτα για 2>> όπου πρωταγωνίστησε μαζί με την Αθηνά Μουστάκα. Αυτή τη φορά ήταν κάτι διαφορετικό και ίσως μία μεγαλύτερη πρόκληση. Ξέρουμε πως αντιμετωπίζεται μία τραγωδία στις μέρες μας πόσο μάλλον ένα έργο που δεν είναι τόσο ”δημοφιλές”. Παρ’ όλα αυτά, η προσπάθεια του απέδωσε. Υπήρχε καθαρός διαχωρισμός των 8 προσώπων χάρη και στη σκηνογραφία, στην κίνηση αλλά και στη προσαρμογή του κειμένου απ’ τη σκηνοθέτη και και τον Άρη Ασπρούλη.
Η ενέργεια του πρωταγωνιστή μας έκανε να παραβλέπουμε μικρά λάθη που ίσως έγιναν όμως δεν ενόχλησαν καθόλου. Αυτό που μάλλον ενόχλησε κάποιους στο κοινό είναι η χρήση μικροφώνων και οι παρεμβολές ή ήχοι που δεν ήταν σκόπιμο να ακουστούν. Αν παρατηρήσει κανείς όμως τις φωνές τον ηθοποιών και την εκφορά του λόγου θα σκεφτεί ότι η χρήση μικροφώνων ήταν απαραίτητη. Η Δήμητρα Χατούπη, επιβλητική όπως πάντα στάθηκε ”βασίλισσα” σε όλη τη παράσταση, παρά τον τραυματισμό της και την κούρασή της, η οποία ήταν εμφανής σε αρκετά σημεία.
Η συνοδεία των κρουστών του Νίκου Τουλιάτου συνέθεσε ένα τοπίο, μία ατμόσφαιρα που μετέφερε τον θεατή στο τώρα της παράστασης, στην ιερότητα των Δελφών, στον πόνο της Κρέουσας, στο μίσος και την απογοήτευση του Ίωνα αλλά και και τα λυτρωτικά λόγια της θεάς Αθηνάς.
Η παράσταση ολοκληρώνεται περίπου 2 ώρες αργότερα και οι συντελεστές δέχονται το χειροκρότημα του κοινού. Ο Ίων γίνεται ο γενάρχης των Ιώνων.
Στον Ίωνα αυτά που φαίνονται δεν είναι αυτά που είναι. Το πραγματικό δεν το βλέπεις, σου αποκαλύπτεται. H ορατοποίηση του αόρατου, η εμφάνιση των κρυμμένων, των απόκρυφων στοιχείων μέσα από το κείμενο (νυν οράς α χρη σε οράν, μοτίβο κοινό σε Οιδίποδα και Ίωνα) και τελικά η σύνθεση μιας σκηνικής ιστορίας η οποία φέρνει στο φως αυτά τα οποία υπονοούνται, αποσιωπώνται και αποκρύπτονται, είναι το κεντρικό ζητούμενο αυτής της νέας εκδοχής για δυο πρόσωπα.
Ταυτότητα παράστασης:
Μετάφραση – Σκηνοθεσία – Κίνηση: Ιόλη Ανδρεάδη
Προσαρμογή για δύο πρόσωπα: Ιόλη Ανδρεάδη & Άρης Ασπρούλης
Σκηνογραφία – Κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα
Ηχοτοπίο: Νίκος Τουλιάτος
Κατασκευές: Περικλής Πραβήτας
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αθηνά Μιτζάλη
Video trailer: Μιχαήλ Μαυρομούστακος
Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ
Διαχειρίστρια (από τους «Οψόμεθα εις Φιλίππους»): Φωτεινή Καταβελάκη
Ίων, Ερμής, Δύο γυναίκες του Χορού, Ξούθος, Παιδαγωγός, Υπηρέτης, Πυθία: Κωνσταντίνος Μπιμπής
Στον ρόλο της Κρέουσας η Δήμητρα Χατούπη.
Στην παράσταση συμμετέχει ζωντανά ο μουσικός Νίκος Τουλιάτος.