«ἔστιν οὖν τραγῳδία μίμησις πράξεως σπουδαίας καί τελείας μέγεθος ἐχούσης, ἡδυσμένῳ λόγῳ χωρίς ἑκάστου τῶν εἰδῶν ἐν τοῖς μορίοις, δρώντων καί οὐ δι᾽ ἀπαγγελίας, δι᾽ ἐλέου καί φόβου περαίνουσα τήν τῶν τοιούτων παθημάτων κάθαρσιν.»
Με αυτά τα λόγια έδωσε ο Αριστοτέλης τον ορισμό της τραγωδίας στην Ποιητική του. Η τραγωδία μιμείται, αντιγράφει μια συγκεκριμένη πράξη, ένα γεγονός. Το γεγονός αυτό πρέπει να είναι σπουδαίο και σημαντικό. Η ιστορία πρέπει να είναι τέλεια, δηλαδή ολοκληρωμένη. Τέλος, πρέπει πάντα να επέρχεται κάθαρση. Ο θεατής πρέπει να κατανοεί τους λόγους που οδήγησαν τα πρόσωπα της τραγωδίας στην καταστροφή και να παίρνει τα κατάλληλα διδάγματα για τη δική του συμπεριφορά.
O Aριστοτέλης θεωρεί ότι η τραγωδία γεννήθηκε από τον διθύραμβο. Στην εξέλιξη του διθυράμβου συνέβαλε ένας σπουδαίος ποιητής και μουσικός, ο Aρίωνας. Η μετάβαση από τον διθύραμβο στην τραγωδία έγινε τον 6ο αι. πΧ από τον Θέσπη. Ο Θέσπης συνομίλησε με στίχους με τον Χορό. Αντί να τραγουδήσει μια ιστορία, την αφηγήθηκε. Η πρώτη παράσταση τραγωδίας έγινε από το Θέσπη το 534 πΧ στα Μεγάλα Διονύσια.
Η προέλευση της τραγωδίας είναι σαφώς θρησκευτική. Ήταν μέρος της λατρείας του θεού Διονύσου, στη διάρκεια των γιορτών του προς τιμήν του. Ο Αριστοτέλης αναφέρει, ως εξελικτικά στάδια της τραγωδίας, τη χρήση του δευτεραγωνιστή, τη μείωση των χορικών, την προσθήκη του τριταγωνιστή, αλλά και της σκηνογραφίας. Επίσης, επισημαίνει την μετάβαση από τον απλό στον πιο σύνθετο μύθο.
Ο Αριστοτέλης στην Ποιητική, αναφέρει έξι στοιχεία που χαρακτηρίζουν το ποιόν της τραγωδίας. Τον μύθο, το ήθος, τη διάνοια, τη λέξη, το μέλος και την όψη. Τα μέρη της τραγωδίας είναι: Πρόλογος, επεισόδιο, έξοδος, ενώ το χορικό χωρίζεται στην πάροδο και τα στάσιμα.
Πέρα από τον Θέσπη, οι πρόδρομοι της τραγωδίας ήταν ο Χοιρίλος, ο Πρατίνας και ο Φρύνιχος. Οι γνωστότεροι τραγωδοί, ωστόσο, είναι ο Σοφοκλής, ο Αισχύλος κι ο Ευριπίδης. Έχουν διασωθεί ολόκληρα έργα τους. Ο Ευριπίδης, ωστόσο, είναι ο ποιητής με τις περισσότερες σωζόμενες τραγωδίες. Tραγωδίες έγραψαν, επίσης, ο Nεόφρων, ο Ίων, ο Aχαιός , ο Aγάθων και ο Κριτίας. Δεν έφτασαν, όμως, ποτέ τους τρεις μεγάλους. Έχουν διασωθεί μονάχα αποσπάσματα των έργων τους.
Τα θέματα της τραγωδίας είναι πάντα διαχρονικά. Καταπιάνονται με σημαντικά προβλήματα του ανθρώπου. Έτσι, από τον 16ο αιώνα έχουμε θεατρικές προσαρμογές των τραγωδιών ή και νέα έργα εμπνευσμένα από αυτές. Ένα παράδειγμα είναι το έργο “Tο πένθος ταιριάζει στην Hλέκτρα” του Eυγένιου O’ Nιλ. Τα έργα αυτά, ωστόσο, ακολουθούν κυρίως τη θεματολογία και όχι τη δομή της αρχαίας τραγωδίας.
Σήμερα, οι τραγωδίες του Σοφοκλή, του Aισχύλου και του Eυριπίδη παίζονται σχεδόν σε όλο τον κόσμο. Παράλληλα, η τραγωδία ως είδος, αλλά και οι τραγωδίες των σπουδαίων δημιουργών διδάσκονται σε πολλά και κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως. Η αδιαμφισβήτητη διαχρονικότητά της και η φιλολογική και καλλιτεχνική αξία της την καθιστούν, ακόμα και σήμερα, σπουδαίο κομμάτι της ιστορίας του θεάτρου.
