Ιζαμπέλ Αλιέντε : Ένας ζωντανός μύθος
“Μια βιβλιοθήκη κατοικείται από πνεύματα που βγαίνουν από τις σελίδες τη νύχτα.”
Φυσικά η παραπάνω φράση ανήκει στην Ιζαμπέλ Αλιέντε, τη πασίγνωστη Χιλιανή συγγραφέα και δημοσιογράφο που άφησε το στίγμα της στην παγκόσμια λογοτεχνία γράφοντας διαχρονικά έργα, με κυρίαρχο το πρώτο της μυθιστόρημα που δεν είναι άλλο από το διάσημο “Σπίτι των Πνευμάτων”.
Όλα ξεκίνησαν το 1982, όταν η Ιζαμπέλ Αλιέντε αποφάσισε να γράψει ένα γράμμα στον ετοιμοθάνατο παππού της. Αυτό το γράμμα έμελλε να εξελιχθεί στο πρώτο της μυθιστόρημα «Το Σπίτι των Πνευμάτων», το οποίο έγινε παγκόσμιο μπεστ-σέλερ, μεταφράστηκε σε πάνω από 40 γλώσσες, ενώ το 1993 μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Μπιλ Όγκουστ, με πρωταγωνιστές τρανταχτά ονόματα του Χόλιγουντ, όπως είναι η Μέρυλ Στριπ, η Γκλεν Γκλόουζ, ο Τζέρεμι Άιρονς, ο Αντόνιο Μπαντέρας και η Γουινόνα Ράιντερ.
Πρόκειται για ένα συγκλονιστικό βιβλίο, από τα πιο αντιπροσωπευτικά του κινήματος του μαγικού ρεαλισμού,το οποίο έχει τις ρίζες του στη Λατινική Αμερική στις αρχές του εικοστού αιώνα. Ο ρεαλισμός, η ταραγμένη πολιτικοκοινωνική πραγματικότητα της Λατινικής Αμερικής, η καθημερινή ζωή των ηρώων, ο θάνατος, η αγάπη, η επανάσταση, όλα μπλέκονται με το μεταφυσικό στοιχείο, το αλλόκοτο, το απόκοσμο, δίνοντάς μας ένα μοναδικό αριστούργημα από τη Χιλιανή συγγραφέα.
Το “Το Σπίτι των Πνευμάτων”, όμως, ήταν μόνο η αρχή της συγγραφικής καριέρας της Ιζαμπέλ Αλιέντε, η οποία στη συνέχεια έγραψε τα πάντα, από διηγήματα και θεατρικά έργα μέχρι παραμύθια, και συνεχίζει να γράφει ακούραστα μέχρι και σήμερα.
Στα βιβλία της πρωταγωνιστούν κυρίως γυναίκες, ενώ μέσα από τη γραφή της, η Ιζαμπέλ Αλιέντε μεταφέρει δυνατά φεμινιστικά μηνύματα.
«Παρόλο που είμαι Χιλιανή, γεννήθηκα συμπτωματικά στη Λίμα. Είχα έναν πατέρα που εξαφανίστηκε χωρίς να αφήσει αναμνήσεις. Η μητέρα μου ήταν ο φάρος της ζωής μου· ίσως γι’ αυτό μου είναι πιο εύκολο να γράφω για γυναίκες. Εκείνη μου έδωσε, σε μια ηλικία που τα άλλα κοριτσάκια παίζουν με τις κούκλες, ένα τετράδιο για να καταγράφω τη ζωή, σπέρνοντας έτσι τον σπόρο που τριάντα χρόνια αργότερα θα με έκανε να εισβάλλω στη λογοτεχνία».
Η Ιζαμπέλ Αλιέντε προέρχεται από μία πολιτική οικογένεια και αυτό είναι κάτι που σημάδεψε ανεξίτηλα τη ζωή της και κατά συνέπεια τη γραφή της. Το 1973 ο θείος της, που δεν ήταν άλλος από τον Σαλβαδόρ Αλιέντε, δολοφονήθηκε στο πραξικόπημα του δικτάτορα Πινοσέτ και η οικογένεια της αυτοεξορίστηκε στη Βολιβία. Έτσι τα βιβλία της έχουν έντονα αυτοβιογραφικά της στοιχεία που σχετίζονται με την πολιτική κατάσταση της χώρας της και τη δικτατορία του Πινοσέτ.
Το 1992 η Ιζαμπέλ Αλιέντε χάνει την κόρη της μετά από χρόνια μάχη με την επάρατη νόσο και τότε γράφει για εκείνη το πιο σπαρακτικό της βιβλίο, το “Πάουλα”. Ένα βιβλίο που ξεκίνησε να γράφει σε ένα μπλοκάκι μέσα στο νοσοκομείο, όσο ήταν η κόρη της σε κώμα. Μέσα από αυτό το μπλοκάκι, απευθύνεται στην κόρη της, της μιλάει, για να μην τρελαθεί. Αυτό το βιβλίο, λοιπόν, είναι μια ακατέργαστη κατάθεση ψυχής, μια εξομολόγηση που λειτουργεί ως θεραπεία και ως κάθαρση για την Αλιέντε.
«Έχω ζήσει με πάθος και βιαστικά, προσπαθώντας να καταφέρω τόσα πολλά πράγματα. Δεν είχα χρόνο να σκεφτώ για τις ιδέες μου και τα πιστεύω μου μέχρι που η 28χρονη κόρη μου, Paula, αρρώστησε. Ήταν σε κώμα για ένα χρόνο και την φρόντισα στο σπίτι μέχρι που πέθανε στην αγκαλιά μου τον Δεκέμβρη του 1992».
Το 1996 ιδρύει ένα φιλανθρωπικό ίδρυμα με το όνομα της κόρης της, ως φόρο τιμής στην πολυαγαπημένη της Πάουλα. Έχει βραβευτεί με τιμητικά διδακτορικά και έχει διδάξει σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ, ανάμεσά τους και στο Χάρβαρντ, ενώ το 2014 παρασημοφορήθηκε από τον τότε πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα με το μετάλλιο της ελευθερίας για την προσφορά της στην παγκόσμια λογοτεχνία. Τα τελευταία χρόνια μένει μόνιμα στην Καλιφόρνια, σε μια αγροικία μαζί με όλη της την οικογένεια ή αλλιώς τη «φυλή της», όπως την αποκαλεί η ίδια.
Αν και έχει κατακριθεί για την απροκάλυπτη φεμινιστική δυναμική των βιβλίων της, για την έντονη δραματικότητά της, και τα περισσότερα βιβλία της δεν έχουν θεωρεί και τόσο “καλά” από τους κριτικούς της λογοτεχνίας, η Ιζαμπέλ Αλιέντε παραμένει ένας ζωντανός μύθος που αγαπήθηκε από εκατομμύρια αναγνώστες και θεωρείται μία από τις σημαντικότερες γυναίκες συγγραφείς του αιώνα, όχι μόνο στη Λατινική Αμερική αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.
“Η μνήμη είναι εύθραυστη και η ζωή μας πολύ σύντομη κι όλα συμβαίνουν τόσο βιαστικά, που δεν προλαβαίνουμε να δούμε τη σχέση ανάμεσα στα γεγονότα, δεν μπορούμε να μετρήσουμε τη συνέπεια των πράξεών μας, πιστεύουμε στο παραμύθι του χρόνου, στο παρόν, στο παρελθόν και στο μέλλον, αλλά είναι δυνατόν όλα να συμβαίνουν ταυτόχρονα, όπως έλεγαν οι τρεις αδερφές Μόρα, που μπορούσαν να δουν τα πνεύματα όλων των εποχών ανακατωμένα μες στο διάστημα.”
Απόσπασμα από το βιβλίο “Το Σπίτι των Πνευμάτων”
