Έχετε αναρωτηθεί ποτέ εάν το διάβασμα και τα βιβλία μπορεί να έχουν κακές επιπτώσεις στην υγεία μας; Υπάρχουν άραγε προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το διάβασμα ή τα βιβλία; Προσφάτως έπιασα τον εαυτό μου να τρίβει τα μάτια του μετά από πολύωρη τολμώ να πω προσήλωση σε ένα βιβλίο. Και όχι μόνον αυτό, ταυτόχρονα ένιωθα ότι είχα έναν ανεπαίσθητο πονοκέφαλο και πονούσε η πλάτη μου. Έτσι λοιπόν αναρωτήθηκα αν το διάβασμα μπορεί να αποτελέσει πηγή πόνων ή άλλων παθήσεων.
Γενικότερα, γνωρίζουμε ότι ανάγνωση βιβλίων είναι γενικά μια υγιεινή δραστηριότητα που ενισχύει τη νοητική λειτουργία, τη δημιουργικότητα και τη συγκέντρωση. Ωστόσο η υπερβολή, όπως σε κάθε δράση ή περίσταση, μπορεί να δημιουργήσει ή να επιδεινώσει κάποια προβλήματα υγειάς. Χαρακτηριστικά μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα όρασης, πονοκεφάλους, μυ σκελετικούς πόνους που προέρχονται από την κακή στάση σώματος ή και άλλα προβλήματα όπως η αυπνία και η υπερδιέγερση ή ακόμα και η απομόνωση που μπορεί να δημιουργήσει ή να ισχυροποιήσει ψυχικά προβλήματα. Αναλυτικότερα θα δούμε τρείς περιπτώσεις προβλημάτων υγείας που μπορεί να δημιουργήσει το διάβασμα όταν δεν λαμβάνεται υπόψιν ο σωστός φωτισμός, η στάση σώματος, τα διαλλείματα και η προστασία των ματιών.
Κούραση και καταπόνηση των ματιών
Η ανάγνωση, είτε σε έντυπη είτε σε ηλεκτρονική μορφή, μπορεί να κουράσει τα μάτια μας αν δεν γίνεται με σωστές συνθήκες. Το να κοιτάζουμε για ώρες μικρά γράμματα ή οθόνες χωρίς διαλείμματα καταπονεί τα μάτια και μπορεί να οδηγήσει σε ενοχλήσεις ή προβλήματα όρασης. Δεν είναι απίθανο μάλιστα να οδηγήσει σε επιδείνωση παθήσεων εάν δεν λαμβάνονται τα σωστά μέτρα προστασίας των οφθαλμών μας (όπως ο καλός φωτισμός και τα γυαλιά που θα δούμε παρακάτω). Η ηλεκτρονική μορφή προσθέτει την πρόκληση του μπλε φωτός, ενώ η έντυπη ανάγνωση εξαρτάται από την ποιότητα του φωτισμού.
Μερικά παραδείγματα:
- Ξηροφθαλμία
- Πονοκέφαλοι
- Θολή όραση
Προβλήματα στάσης του σώματος κατά την διάρκεια του διαβάσματος
Η στάση του σώματος παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάγνωση, ανεξάρτητα από το αν διαβάζεις έντυπα βιβλία ή e books. Η κακή στάση μπορεί να επιδεινώσει τους μυοσκελετικούς πόνους. Σκέψου απλά πως επιλέγεις να διαβάζεις. Γνωρίζουμε καλά ότι όταν σε απορροφά πραγματικά ένα βιβλίο ξεχνάς να διατηρείς την σωστή στάση σώματος, είτε είσαι σε καθιστή είτε σε ημι – ξαπλωμένη θέση. Συνήθως καμπουριάζουμε, φέρνουμε τον λαιμό και τον αυχένα μας σε άβολη θέση, κρατάμε το βιβλίο πιέζοντας του αγκώνες ή τους καρπούς μας…
Μερικά παραδείγματα:
- Πόνος στον αυχένα
- Μούδιασμα στα χέρια
- Σύνδρομο του “Tech Neck“: Αξίζει να αναφερθούμε λίγο περισσότερο στο σύνδρομο Tech Neck καθώς αποτελεί ένα σύγχρονο φαινόμενο με την ραγδαία και συχνή χρήση των τεχνολογικών μέσων σε πολλές διαστάσεις και περιστάσεις της ζωής μας, ακόμα και στο διάβασμα βιβλίων. Το “Tech Neck” ως φαινόμενο συνδέεται άμεσα με τη συχνή χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, όπως smartphones, tablets και laptops. Ο όρος αυτός περιγράφει τον πόνο και την καταπόνηση στον αυχένα και την άνω πλάτη, που προκαλείται από την κλίση του κεφαλιού προς τα εμπρός για να κοιτάξεις την οθόνη. Το κεφάλι ενός ανθρώπου ζυγίζει περίπου 5 κιλά, αλλά κάθε μοίρα κλίσης αυξάνει την πίεση στη σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα πόνους και δυσκαμψία.
Πονοκέφαλοι από κακό φωτισμό
Ο φωτισμός παίζει μεγάλο ρόλο στην ποιότητα της ανάγνωσης και στην υγεία των ματιών μας. Είτε πρόκειται για βιβλίο είτε για οθόνη, η έλλειψη κατάλληλου φωτισμού μπορεί να οδηγήσει σε ενοχλητικούς πονοκεφάλους και ανυπόφορες ημικρανίες. Εάν τρίβεις τα μάτια σου ή τα μισοκλείνεις για να διαβάσεις τα γράμματα τότε πρέπει να ελέγξεις αμέσως τον φωτισμό του χώρου όπου διαβάζεις.
Μερικά παραδείγματα:
- Πονοκέφαλοι από χαμηλό φωτισμό
- Αίσθημα βάρους στα μάτια
- Πολύ έντονος φωτισμός οθόνης
