Οπτικοχωρικές δεξιότητες και αριθμητική

Το παρόν άρθρο

Προβλέπουν οι γλωσσικές και οπτικοχωρικές δεξιότητες την αριθμητική; Όλες οι αριθμητικές πράξεις βασίζονται στις ίδιες διεργασίες, ή εναλλακτικά, κάποιες αριθμητικές πράξεις, όπως η πρόσθεση, εξαρτώνται περισσότερο από τις οπτικοχωρικές δεξιότητες των παιδιών, ενώ κάποιες άλλες αριθμητικές πράξεις, όπως είναι ο πολλαπλασιασμός, εξαρτώνται περισσότερο από τις λεκτικές ικανότητες των παιδιών; 

Μία πρόσφατη, διαχρονική έρευνα

Ερευνητικός σκοπός

Ερευνητικά ευρήματα δείχνουν ότι οι διαφορετικές αριθμητικές πράξεις βασίζονται σε διαφορετικές νευρο-γνωστικές διεργασίες. Πράγματι, ενώ η πρόσθεση και η αφαίρεση μπορεί να βασίζονται περισσότερο στον οπτικοχωρικό συλλογισμό, ο πολλαπλασιασμός εξαρτάται περισσότερο από τις λεκτικές ικανότητες. Για τον σκοπό αυτό, η Guez και οι συνεργάτες της (2023) σε μία πρόσφατη, διαχρονική έρευνα διερεύνησαν σε ένα δείγμα 358 παιδιών εάν υπάρχει διαχρονική σχέση μεταξύ των οπτικοχωρικών και γλωσσικών δεξιοτήτων με τις δεξιότητες αριθμητικών πράξεων.

Ερευνητικός σχεδιασμός

Οι ερευνητές αξιολόγησαν τις οπτικοχωρικές και τις γλωσσικές δεξιότητες στην προσχολική ηλικία (ηλικία 5,5 ετών) και τις δεξιότητες αριθμητικών πράξεων (πρόσθεση, αφαίρεση και πολλαπλασιασμός) των συμμετεχόντων παιδιών στο Γυμνάσιο (ηλικία 11,5 ετών).

• Για την αξιολόγηση των δεξιοτήτων αριθμητικών πράξεων, χρησιμοποιήθηκαν 8 πράξεις πρόσθεσης, 8 πράξεις αφαίρεσης και 8 πράξεις πολλαπλασιασμού τις οποίες τα παιδιά Γυμνασίου κλήθηκαν να υπολογίσουν σωστά. Παραδείγματα των αριθμητικών πράξεων που χρησιμοποιήθηκαν στην έρευνα είναι τα ακόλουθα:
  • 8+5=
  • 9–4=
  • 3×6=
  • 7+62=
  • 44–8=
  • 245+73=
  • 157–13=
  • 4×7=
  • 9×8=
• Για την αξιολόγηση των γλωσσικών δεξιοτήτων, χρησιμοποιήθηκαν οι ακόλουθες δοκιμασίες: επανάληψη ψευδολέξεων, κατονομασμός εικόνων, επανάληψη προτάσεων, πληροφορίες, λεξιλόγιο, εννοιολογική γνώση και έννοιες εικόνων (βλέπε την παρακάτω εικόνα).

• Για την αξιολόγηση των οπτικοχωρικών δεξιοτήτων των παιδιών προσχολικής ηλικίας, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τις ακόλουθες δοκιμασίες:
  • Δοκιμασία αντιγραφής σχεδίων όπου τα παιδιά κλήθηκαν να αντιγράψουν 18 σχέδια. Αυτή η δοκιμασία εξέταζε την οπτική αντίληψη και οργάνωση και τον οπτικοκινητικό συντονισμό. Ένα παράδειγμα αντιγραφής σχεδίων φαίνεται στην παρακάτω εικόνα.

• • Σχεδιασμός. Τα παιδιά έπρεπε να αναδημιουργήσουν σωστά 20 σχέδια. Αυτή η δοκιμασία εξέτασε τη μη λεκτική αντίληψη, την οπτική αντίληψη και την οργάνωση του οπτικοκινητικού συντονισμού.
  • Συλλογισμός. Τα παιδιά έπρεπε να συμπληρώσουν σωστά 29 μήτρες. Αυτή η δοκιμασία εξέτασε την οπτική αντίληψη και οργάνωση.

Ερευνητικά ερωτήματα

• Προβλέπουν οι πρώιμες οπτικοχωρικές δεξιότητες (στην προσχολική ηλικία) την αφαίρεση και την πρόσθεση περισσότερο από τον πολλαπλασιασμό (στο Γυμνάσιο);
• Προβλέπουν οι πρώιμες γλωσσικές δεξιότητες (στην προσχολική ηλικία) τον πολλαπλασιασμό περισσότερο από την πρόσθεση και την αφαίρεση (στο Γυμνάσιο);

Ερευνητικά ευρήματα

Οι ερευνητές βρήκαν ότι:

Advertisements

• Οι πρώιμες γλωσσικές δεξιότητες στην ηλικία των 5,5 ετών προέβλεψαν τον πολλαπλασιασμό στα παιδιά Γυμνασίου (11,5 έτη), αλλά όχι την πρόσθεση και την αφαίρεση. 
• Οι πρώιμες οπτικοχωρικές δεξιότητες προέβλεψαν την πρόσθεση και την αφαίρεση, αλλά όχι τον πολλαπλασιασμό στα παιδιά Γυμνασίου (11,5 έτη).
• Tα προαναφερόμενα ευρήματα δείχνουν ότι υπάρχουν διαχρονικές σχέσεις μεταξύ των γλωσσικών/οπτικοχωρικών δεξιοτήτων και των αριθμητικών πράξεων.
• Επιπλέον, τα ευρήματα παρέχουν ερευνητική υποστήριξη για το ότι οι αριθμητικές πράξεις βασίζονται σε δύο διαστάσεις.
• Η παρακάτω εικόνα δείχνει συνοπτικά, με γραφικό τρόπο, τα κύρια ερευνητικά ευρήματα.

Βιβλιογραφία

Guez, A., Piazza, M., Pinheiro-Chagas, P., Peyre, H., Heude, B., & Ramus, F. (2023). Preschool language and visuospatial skills respectively predict multiplication and addition/subtraction skills in middle school children. Developmental Science, 26(3), e13316. Doi: 10.1111/desc.13316.