Ο ανθρώπινος νους, πολλές φορές, πλάθει εικόνες και καταστάσεις οι οποίες, ενώ δεν έχουν καμία υπόσταση, φαντάζουν άκρως αληθινές. Αυτός θα μπορούσε να είναι ένας απλοϊκός ορισμός των παραληρηματικών ιδεών, όπως είναι δηλαδή και η επιστημονική τους ονομασία. Πρόκειται για έμμονες ιδέες οι οποίες συνήθως αφορούν φανταστικές απειλές, φοβίες σχετικές με την υγεία και πολλές άλλες “ενοχλήσεις”. Άλλες μπορεί να είναι λογικοφανείς και πιθανές και άλλες εντελώς εξωπραγματικές. Στις ιδέες αυτές εντάσσεται και η μανία καταδίωξης, η οποία αφορά το έντονο αίσθημα ότι το άτομο βρίσκεται υπό συνεχή παρακολούθηση από “κάποιον” που επιθυμεί να το ενοχλήσει, να το επικρίνει ή να το βλάψει.
Οι “ρίζες” της παραληρηματικής διαταραχής
Όσον αφορά στο παραλήρημα καταδίωξης αλλά και την παραληρηματική διαταραχή σε γενικά πλαίσια, οι ειδικοί έχουν αποφανθεί πως πρόκειται για μία ψυχωσική πάθηση η οποία μπορεί να εκδηλωθεί στον καθένα ανεξάρτητα. Βέβαια, τα άτομα που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλοντα με έντονο το αίσθημα της καχυποψίας ή είναι λιγότερο κοινωνικά έχουν τις περισσότερες πιθανότητες. Οικογένειες ιδιαίτερα αυστηρές ή περιστατικά βίας και κακοποίησης μπορούν επίσης να θεωρηθούν ως ικανά αίτια για να προκαλέσουν τέτοιου είδους διαταραχές. Ανάλογα την ηλικία του ασθενή, συναισθηματικά έντονα γεγονότα και δραματικές αλλαγές μπορούν να τον φέρουν αντιμέτωπο με την παραληρηματική διαταραχή η οποία μπορεί να έχει οποιοδήποτε περιεχόμενο ανάλογα με τις σκέψεις που επικρατούν στον κάθε άνθρωπο.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Όπως αναφέραμε, πρόκειται για μία από τις εκφάνσεις τις παραληρηματικής διαταραχής κατά την οποία το άτομο αισθάνεται αλλά και πιστεύει πως παρακολουθείται ¨ασφυκτικά” από κάποιον που επιθυμεί να το ενοχλήσει απλά ή ακόμα χειρότερα να του κάνει κακό. Πρόκειται για μία διαταραχή της σκέψης με σκοπό την αποδόμηση της πραγματικότητας και την επανασυγκρότησή της με έναν διαφορετικό τρόπο. Το άτομο που πάσχει από παραλήρημα αρχίζει να έχει έντονες εναλλαγές διάθεσης, αϋπνία, αλλαγές στις συνήθειες, έντονες αντιδράσεις αλλά και τάση για απομόνωση. Αυτό συμβαίνει κυρίως γιατί το κατακλύζει ένα γενικότερο συναίσθημα καχυποψίας απέναντι σε όλους και σε όλα. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται πολύ γρήγορα, εντός λίγων ημερών ή μηνών αλλά η έντασή τους κλιμακώνεται με την πάροδο του χρόνου. Η ιδιομορφία του παραληρήματος είναι πως συνήθως αργεί να γίνει αντιληπτή καθώς το άτομο δεν “ανοίγεται” λόγω του ότι δεν εμπιστεύεται το περιβάλλον του και έτσι το πρόβλημα δε γίνεται άμεσα αντιληπτό.
Πώς αντιμετωπίζεται;
Ανάλογα με τον βαθμό που το άτομο έχει πληγεί από την διαταραχή, ο στόχος της θεραπείας του είναι να υποχωρήσουν τα συμπτώματα και να μπορέσει να επανενταχθεί κανονικά στο περιβάλλον του. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί άμεσα με τη βοήθεια ενός ειδικού, ο οποίος θα μπορέσει να εντοπίσει το πρόβλημα και να κατευθύνει το άτομο. Σε πολύ ακραίες περιπτώσεις, η χορήγηση φαρμακευτικής αγωγής κρίνεται αναγκαία. Επίσης, το περιβάλλον του ασθενή πρέπει να είναι ιδιαίτερα παρατηρητικό εάν αντιληφθεί πως έχουν επέλθει έντονες ή ανησυχητικές αλλαγές στη συμπεριφορά του αλλά και βοηθητικό ώστε να μπορέσει να επανέλθει. Η υποστήριξη και η υπομονή από τους κοντινούς του ανθρώπους μπορούν να δράσουν ευεργετικά.
