O αμφιλεγόμενος, μα πάντοτε επίκαιρος, Sigmund Freud

11 Φεβρουαρίου 2020
Πηγή εικόνας: de10.com

Πόσο καλά γνωρίζουμε τους εαυτούς μας και τους ανθρώπους γύρω μας; Συνήθως θεωρούμε πως δρούμε αυτοβούλως και πως είμαστε εμείς υπεύθυνοι για την έκβαση της ζωής μας. Κάτι τέτοιο, όμως δεν ισχύει για τον Αυστριακό ιατρό Freud. Η φράση του «Δεν είμαστε εμείς οι κύριοι του μυαλού μας» συνοψίζει αυτή του την πεποίθηση. O Sigmund Freud αποτελεί ένα από τα πιο επαναστατικά μυαλά και συγκαταλέγεται στη λίστα με τα άτομα που άσκησαν μεγάλη επιρροή κατά τον 20ο αιώνα.

Η αρχή της Ψυχανάλυσης: 

Ο Sigmund Freud ανατάραξε το σκεπτικό μας σχετικά με το πώς λειτουργεί το ανθρώπινο μυαλό, μιας και ήταν αυτό που αποτέλεσε το κέντρο της έρευνας του. Για να εμβαθύνει σε αυτό το αχανές μα ταυτόχρονα καίριο κομμάτι της ανθρώπινης υπόστασης πρωτοστάτησε ξεκινώντας την Ψυχανάλυση, η οποία μέχρι και σήμερα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το όνομα του. Μελετώντας την ανθρώπινη προσωπικότητα, ο Freud κατέληξε να υποστηρίζει πως αυτή αποτελείται από τρεις στο σύνολο της συνιστώσες: το Εκείνο, το Εγώ και το Υπερεγώ.

Εκείνο:

Το εκείνο προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει τον πόνο και να κατακτήσει την απόλαυση. Δεν υπάρχει οργάνωση και το συναίσθημα κυριαρχεί. Εδώ συγκαταλέγονται οι ορμές μας και τα πάθη μας. Ένα νεογνό αποτελεί την προσωποποίηση της συγκεκριμένης συνιστώσας.

Υπερεγώ:

Το Υπερεγώ, από την άλλη, αναπτύσσεται εκτός του Εκείνου καθώς ένα παιδί μεγαλώνει. Το στοιχείο αυτό αναγνωρίζει την ύπαρξη ενός κόσμου πέρα από τον εαυτό και προσπαθεί να ελέγξει το Εκείνο, κυρίως μέσω απαγορεύσεων. Οι απαγορεύσεις αυτές ξεκινούν από τους γονείς και την κριτική που ασκούν στο παιδί τους. Έτσι, το Υπερεγώ καταλήγει να ακολουθεί τους κανόνες της κοινωνίας.

Διαβάστε επίσης  Καρλ Γιουνγκ: Ο «αλχημιστής» της ψυχολογίας
Advertising

Advertisements
Ad 14
Πηγή εικόνας: phychorropia.gr

Σύμφωνα με τον μεγάλο στοχαστή, το Εκείνο και το Υπερεγώ βρίσκονται σε μια συνεχή μάχη μεταξύ τους. Έτσι, έρχεται το Εγώ, το οποίο επιδιώκει να ισορροπήσει την κατάσταση μεταξύ των δυο. Το εγώ ενσαρκώνει τη Συνείδηση και περιλαμβάνει την λογική αλλά και την αντίληψη.

Πέρα από τη συνείδηση που διαθέτουμε όμως, υπάρχει και ένα μέρος μέσα μας που δε γνωρίζουμε και τόσο καλά, μα όμως επιδρά σημαντικά στη ζωή μας. Το κομμάτι αυτό ονομάζεται Ασυνείδητο και προβλημάτισε ιδιαίτερα τον Freud στην εποχή του. Για αυτόν, τα ασυνείδητα κίνητρα είναι εν τέλει αυτά που καθοδηγούν και ορίζουν την συμπεριφορά. Όχι οι ιδέες, οι σκέψεις και οι επιθυμίες για τις οποίες έχουμε γνώση και αποτελούν το Συνειδητό μέρος του μυαλού. Είναι εκείνες για τις οποίες δε γνωρίζουμε την ύπαρξη τους και όμως μας επηρεάζουν αποφασιστικά.

O Freud πίστευε πως μέσα από την μέθοδο της ψυχανάλυσης, ο άνθρωπος θα μπορέσει να φτάσει στο ασυνείδητο. Παρομοίαζε την μέθοδο του με ένα εισιτήριο τρένου που μπορούσες είτε να χρησιμοποιήσεις είτε να πετάξεις. Είναι σημαντικό ότι δεν κήρυττε πως η ψυχανάλυση προσφέρει θεραπεία, άλλα ούτε και πως μέσω αυτής κατακτάς την ευτυχία. Κατά την πραγμάτωση της μεθόδου του χρησιμοποιούσε την ομιλία εκ μέρος του ασθενούς, ώστε να προσεγγίσει το θέμα του. Ο Freud ενθάρρυνε τους ασθενείς του να εκφράζουν τους ελεύθερους συνειρμούς τους. Με το να μοιράζονται αυτά που έρχονταν απευθείας στο μυαλό τους και μιλώντας εκτενώς επ’ αυτών μπορούσε να αναλύσει τα λεγόμενα τους για να φτάσει στην πηγή του προβλήματος τους.

Διαβάστε επίσης  Ένστικτο: από την έμφυτη ορμή στον ορθολογισμό

Μηχανισμοί άμυνας:

Έπειτα από μελέτες διάφορων ανθρώπων στην ψυχανάλυση, ο πατέρας της διαδικασίας αυτής ανακάλυψε πως το άτομο για να προστατεύσει τον εαυτό του από το άγχος χρησιμοποιεί ορισμένους ψυχικούς αμυντικούς μηχανισμούς.

Advertising

Στις υποσυνείδητες αυτές στρατηγικές ο Freud απαριθμεί: την άρνηση, την καταπίεση και την προβολή. Η άρνηση αποτελεί μια ψυχολογική διαδικασία κατά την οποία οι άνθρωποι αρνούνται το πασιφανές επειδή τους φέρνει σε δύσκολη θέση ή τους κάνει να φοβούνται. Η καταπίεση υφίσταται όταν οι άνθρωποι υποθάλπουν δυσάρεστα γεγονότα. Η προβολή, από την άλλη είναι όταν θεωρούμε πως εντοπίζουμε τις ενοχλητικές ιδέες, σκέψεις άγχη και χαρακτηριστικά που στην πραγματικότητα είναι δικά μας σε κάποιον έξω από τον εαυτό μας.

Πηγή εικόνας: enallaktikidrasi.com

Εκατό και παραπάνω χρόνια μετά την έρευνα του υποσυνειδήτου και ακόμη οι περισσότεροι άνθρωποι δεν είναι οικείοι με τον τομέα αυτό. Ο κόσμος του είναι κατά κόρον άβολος και αμήχανος. Η ιδέα ότι μπορεί να μην γνωρίζουμε και κατ΄επέκταση να μην έχουμε λόγο πάνω σε αυτά που σκεφτόμαστε και αισθανόμαστε αποτελεί μεγάλο πλήγμα για τον εγωισμό μας. Αυτό συμβαίνει γιατί μας αρέσει να πιστεύουμε πως ελέγχουμε και δημιουργούμε εμείς οι ίδιοι την πραγματικότητα μας. Οι Ψυχαναλυτικές θεωρήσεις, όμως, πλέουν προς μια αντίθετη κατεύθυνση.

Μπορούνε να κατηγορηθούν οι άνθρωποι για αυτή τους τη στάση;

Η επαφή και η διείσδυση στο υποσυνείδητο κάθε άλλο παρά ως εύκολη μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε. Η εργασία αυτή ισοδυναμεί με το να ξεχάσουμε τον εαυτό μας όπως μέχρι τώρα τον ξέραμε και να αμφισβητήσουμε ίσως λανθασμένες απόψεις που μας καθοδηγούσαν. Έπειτα από χρονοβόρα και συχνά επίπονη δουλειά μπορούμε σύμφωνα με τον Freud να φτάσουμε στην “απόκτηση της αλήθειας”. Η ψυχανάλυση, άλλωστε, εκ φύσεως αποτελεί και αυτή χρονοβόρα διαδικασία, η οποία περιλαμβάνει τόσο την απόκτηση μιας μερικής γνώσης όσο και της παραδοχής πως υπάρχουν και πράγματα τα οποία δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε. Αν κάποιος δεχθεί την παραπάνω πρόκληση, θα κληθεί να εγκαταλείψει την ελπίδα της πλήρους κατανόησης τόσο του εαυτού όσο και των άλλων.

Διαβάστε επίσης  Λακάν: Το Στάδιο του Καθρέφτη Στην Σύγχρονη Εποχή

Όπως, εξάλλου, έχει ειπωθεί εξ ιδίου «Εάν η ανθρωπότητα σταθεί αρκετά τυχερή ώστε να επιβιώσει εκατό ακόμη χρόνια, το όνομα Freud θα μνημονεύεται ως αυτό του ανθρώπου ο οποίος πρώτος διαπίστωσε την προέλευση και την φύση του ανθρώπινου μυαλού και ο οποίος ανέδειξε έναν τρόπο να επιτευχθεί μερικός έλεγχος επ’ αυτού »

Advertising

Πηγή εικόνας: Pinterest.com

Πηγές:

  • The Life, Work, and Theories of Sigmund Freud. Ανακτήθηκε από verywellmind.com
  • Psychoanalysis: A Brief History of Freud’s Psychoanalytic Theory. Ανακτήθηκε από positivepsychology.com
  • Freud’s Model of the Human Mind. Ανακτήθηκε από journalpsyche.org
  • Η θεωρία του Freud για την Ψυχή: Εγώ, Υπερεγώ και Αυτό. Ανακτήθηκε από postmodern.gr
  • Το “εγώ, το υπερεγώ, το υποσυνείδητο, τα συμπλέγματα” και ο Φρόυντ.  Ανακτήθηκε από healthnews.reporter.com.cy

Αρθρα απο την ιδια κατηγορια

Η θεά της ομορφιάς Αφροδίτη και η απεικόνιση της στην τέχνη

Η θεά της ομορφιάς Αφροδίτη και η απεικόνιση της στην

Βραβευμένα ντοκιμαντέρ να απολαύσεις!

Δεν είναι λίγες οι φορές που αποφεύγουμε να παρακολουθήσουμε ένα