Ελένη Καμπουράκη. Η δασκάλα με τα πινέλα.
Ήταν κάπου στις αρχές του Ιούνη, φέτος το καλοκαίρι όταν πέρασα πηγαίνοντας σε μια φίλη, μπροστά από το 3ο Δημοτικό σχολείο, στην Ηλιούπολη. Η ματιά μου έπεσε αμέσως σε κάτι πολύχρωμο. Σταμάτησα και αντίκρυσα τον πιο όμορφο τοίχο που έχω δει σε σχολικό κτίριο. Αμέσως σκέφτηκα πόσο θα ήθελα να ήμουν και πάλι μαθήτρια και να βλέπω αυτήν την εικόνα κάθε φορά που θα πήγαινα για μάθημα!
Τις επόμενες μέρες έψαξα να μάθω ποιος ήταν ο υπεύθυνος για αυτή την καταπληκτική παρέμβαση. Ήταν η δασκάλα εικαστικών Ελένη Καμπουράκη. Τελικά η γνωριμία μας από κοντά έγινε μετά το καλοκαίρι. Ήπιαμε καφέ στο εργαστήρι της, εκεί κοντά και έφυγα με την καρδιά μου πλημμυρισμένη από χρώματα και χαμόγελα. Πέρασα 4 ώρες παρέα με την Ελένη χωρίς καν να το καταλάβω. Ήθελα να μάθω τα πάντα γι’ αυτήν και τη δουλειά της. Που να χωρέσουν 30 χρόνια καλλιτεχνικής πορείας σε λίγες γραμμές; Σας μεταφέρω κάποια από αυτά για να τη γνωρίσετε κι εσείς. Την Ελένη, τη δασκάλα με τα μακριά μαύρα μαλλιά και τα πινέλα της.
- Ελένη πες μας κάποια βασικά πράγματα για σένα. Από που είσαι και τι σπουδές έχεις κάνει;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα, αλλά η οικογένεια του πατέρα μου είναι από την Μικρά Ασία. Η γιαγιά μου ήρθε το 1922 από την Σμύρνη και ο παππούς μου λίγο αργότερα από το Αϊβαλί και εγκαταστάθηκαν στον Πειραιά. Η οικογένεια της μητέρας μου είναι από το Ρέθυμνο της Κρήτης.
Σπούδασα καλές τέχνες στην ανώτατη σχολή καλών τεχνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
- Ποια ήταν τα όνειρα σου όταν σπούδαζες;
Τα όνειρα μου όταν ακόμα ήμουν φοιτήτρια, ήταν να γίνω καθηγήτρια πανεπιστημίου. Να διδάσκω ζωγραφική σε νέα και φιλόδοξα παιδιά και ταυτόχρονα να φιλοτεχνώ τα δικά μου έργα, να κάνω εκθέσεις και να ταξιδεύω πολύ!
- Μίλησε μας για την καλλιτεχνική σου πορεία μέχρι τώρα
Τελειώνοντας τις σπουδές μου, ξεκίνησα να ψάχνομαι με πολλά πράγματα, γράφτηκα στο εικαστικό επιμελητήριο και μέσα από αυτό μου δόθηκε η ευκαιρία να συμμετέχω και να στήσω 2 φορές την πανελλήνια έκθεση του επιμελητηρίου στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, επίσης έγινα ταμίας στην ΕΠΑΣΚΤ, την ένωση αποφοίτων της σχολής καλών τεχνών, με τους οποίους οργάνωσα και συμμετείχα σε πολλά εικαστικά δρώμενα. Παράλληλα με αυτά ξεκίνησα να εργάζομαι σε καλλιτεχνικά εργαστήρια, αρχικά σε ιδιωτικά και αργότερα σε δημόσια σχολεία. Στην πορεία μαζί ένα συμφοιτητή μου ίδρυσα το δικό εικαστικό εργαστήριο το οποίο δούλεψα για 11 χρόνια και πλέον σήμερα κατάφερα να δημιουργήσω το δικό εικαστικό εργαστήριο τεχνών το “ART WITH US“.
- Στα σχολεία Ελένη πως βρέθηκες;
Τα σχολεία ήρθαν στην ζωή μου ακριβώς μετά το τέλος των σπουδών μου. Αρχικά ήταν ένας τρόπος να βιοποριστώ μέσα από την τέχνη, αλλά πλέον ανακάλυψα ότι πραγματικά με ευχαριστεί η τριβή με τα παιδιά και η αλληλεπίδραση μαζί τους με βελτιώνει εικαστικά σε πολλά επίπεδα.
- Ελένη μίλησε μας για το πως ξεκίνησε η ανάγκη σου να ομορφύνεις τα σχολεία.
Η διαδικασία να ζωγραφίσω τα σχολεία ξεκίνησε μετά από πρόταση που έλαβα από τον διευθυντή του σχολείου που δούλευα τα πρώτα χρόνια που ασχολήθηκα με τα δημόσια δημοτικά σχολεία. Στόχος μας να ομορφύνουμε το χώρο για τα παιδιά και να σπάσουμε λίγο την γκριζιλα του σχολικού περιβάλλοντος. Επίσης ήταν και μια ευκαιρία για τα παιδιά να συμμετέχουν δημιουργικά στην αναδιαμόρφωση του του σχολείου τους. Ήταν ένα πείραμα που πέτυχε και συνεχίζω να το εφαρμόζω μέχρι σήμερα.
- Ποια είναι η στάση της πολιτείας απέναντι στο θέμα των εικαστικών στα σχολεία;
Η πολιτεία είναι διεκπεραιωτική και εγκληματικά αδιάφορη απέναντι στις τέχνες στα σχολεία. Νιώθω ότι δεν αντιλαμβάνεται την αξία και την αναγκαιότητα των τεχνών στα παιδιά ή ακόμα χειρότερα ότι την αντιλαμβάνεται και για αυτό την μειώνει και την μολύνει σε μια προσπάθεια να την αποβάλλει και να την χειραγωγήσει.
- Αν και χαμογελάς συνέχεια, διακρίνω ένα παράπονο στα μάτια σου . Θέλεις να μας πει γιατί;
Οι λόγοι μπορεί να είναι πολλοί, αλλά όσον αφορά την τέχνη η θλίψη προέρχεται από τον τρόπο που βλέπω να αντιμετωπίζονται οι τέχνες στον τόπο μας. Σαν κάτι διακοσμητικό και ουσιαστικά δευτερεύων στην ζωή μας. Με απογοητεύει που η ομορφιά, η καλαισθησία, οι δεξιότητες και η ψυχική κάθαρση που φέρνουν οι τέχνες στην ζωή και την καθημερινότητα μας έχει γίνει προνόμιο των λίγων, ενώ θα έπρεπε να είναι για όλους ανεξαιρέτως.
- Αν ήταν στο χέρι σου, τι θα άλλαζες;
Δύσκολη ερώτηση, υποθέτω ότι ένα από τα πρώτα που θα έκανα και λόγω της τριβής μου με τα παιδιά και τα σχολεία, θα ήταν να δημιουργήσω αίθουσες εικαστικών, θεάτρου και μουσικής σε όλα τα δημόσια σχολικά συγκροτήματα, γιατί τα ιδιωτικά διαθέτουν ήδη όλα. Θα έδινα έτσι την δυνατότητα σε πολλά παιδιά να εκδηλώσουν και να καλλιεργήσουν τα τυχόν ταλέντα τους και ταυτόχρονα σε όλα τους, την ευκαιρία να εκφραστούν δημιουργικά. Τα εικαστικά οξύνουν το βλέμμα, την παρατηρητικότητα, αναπτύσσουν τις λεπτές δεξιότητες των χεριών, καλλιεργούν την φαντασία, κ.α. Η θεατρική αγωγή τα βοηθάει να βιώνουν καλύτερα τα συναισθήματα τους, να κάνουν ειρήνη με το σώμα τους, να επικοινωνούν σωστότερα, να εκφράζονται, κ.α. Η μουσική τα βοηθάει να εκτονωθούν, να βγάλουν την ένταση, να νιώσουν χαρά, να οξύνουν τις αισθήσεις τους… Δεν είναι μόνο τα μαθηματικά και η γλώσσα τα μόνα αναγκαία για την μόρφωση των παιδιών μας, οι τέχνες είναι εξίσου απαραίτητες και σημαντικές.
- Παιδιά ή καμβάδες;
Και παιδιά και καμβάδες. Στο δικό μου εικαστικό σύμπαν, το σύμπαν της Ελένης Καμπουράκη και τα δύο είναι απαραίτητα και σημαντικά. Ο συνδυασμός και η αλληλεπίδραση μεταξύ τους με εξιτάρει και με δυναμώνει εικαστικά. Στην δική μου περίπτωση το ένα τρέφει το άλλο, τα παιδιά τους καμβάδες μου και οι καμβάδες μου την δουλειά μου με τα παιδιά, το ένα δίνει ζωή και ενέργεια στο άλλο…
Η Ελένη Καμπουράκη σε όλη τη διάρκεια της κουβέντας μας στο εργαστήρι της, χαμογελούσε. Γύρω μας πίνακες μισοτελειωμένοι και χρώματα και πινέλα παντού. Έφυγα με μία παιδική ζωγραφιά στα χέρια μου, δώρο ενός μαθητή της Ελένης και λίγο κόκκινο στον τζιν που φορούσα. Τελικά η ζωή είναι ωραία όταν είναι πολύχρωμη!
