Η Rock και Metal σκηνή, ήταν, είναι και πάντα θα είναι κάτι το ανατρεπτικό στην ιστορία της μουσικής. Έτσι είναι η φύση αυτών των μουσικών ειδών : να εξιτάρουν το ενδιαφέρον, να ιντριγκάρουν και να τραβούν την προσοχή, είτε από θέμα παρουσίας των καλλιτεχνών πάνω στην σκηνή, είτε ηχητικά με τα καινούρια πράγματα που έφερναν στην επιφάνεια οι μπάντες ανά τα χρόνια. Σήμερα, λίγες είναι οι μπάντες που θα δώσουν αυτό το κάτι διαφορετικό, ίσως γιατί δεν υπάρχει αυτή η ένταση της στιγμής που έβγαινε παλιότερα μέσα από κάθε δημιουργό ώστε να δώσει ένα καινούριο έργο, αυτός ο ενθουσιασμός της δημιουργίας.
Η ιστορία της μουσικής όμως, θυμάται… και είναι γραμμένη και αποτυπωμένη σε βιβλία. Ποοολλά βιβλία! Η μοναδικότητα της κάθε εποχής ως και σήμερα, ζωντανεύει μέσα στις σελίδες των βιβλίων και μας υπενθυμίζει – ή μαθαίνει – τα περασμένα. 8 + 1 τέτοια βιβλία θα δούμε λοιπόν, ενδεικτικά πάντα και δεν παίζει ρόλο η σειρά παρουσίασης – χωρίς να θίξουμε κανέναν συγγραφέα – γιατί το πλήθος των βιβλίων παγκοσμίως δεν χωρούν μέσα σ’ ένα άρθρο, όσο και να θέλαμε!
1) ” Sound of the Beast : THE COMPLETE HEADBANGING HISTORY OF HEAVY METAL ” από τον Ian Christe
Το οριστικό ιστορικό οδοιπορικό των πρώτων 30 χρόνων της Heavy Metal σκηνής. Στο βιβλίο περιέχονται πάνω από 100 συνεντεύξεις από μέλη των Black Sabbath, Metallica, Judas Priest, Twisted Sister, Slipknot, Kiss, Megadeth, Public Enemy, Napalm Death και πολλών ακόμη. Το ” Sound of the Beast ” μας δείχνει τις προσωπικότητες των διαφόρων καλλιτεχνών, τα πρώτα τους μουσικά βήματα, κόντρες και διαφωνίες – μερικές εκ των οποίων φτάσαν μέχρι και τα δικαστήρια!- , sold out συναυλίες σε γεμάτα στάδια που έγραψαν ιστορία… και τόσα άλλα ακόμη που ακόμα κι αν είναι γνωστά σε κάποιον, είναι παρουσιασμένα τόσο ωραία και ενδιαφέροντα που δεν βαριέσαι να τα διαβάσεις.
Κυκλοφορεί από την Harper Paperbacks.
2) ” METAL : THE DEFINITIVE GUIDE ” από τον Garry Sharpe-Young
Ένα περιεκτικό, εικονογραφημένο βιβλίο για ένα από τα πιο διαρκή είδη στην ιστορία της μουσικής. Συνδυάζοντας βιογραφίες, κριτική ανάλυση και λεπτομερή τμήματα αναφοράς, παρουσιάζει όλους τους σημαντικούς και κύριους Heavy Metal καλλιτέχνες, όπως επίσης και μια μεγάλη ποικιλία από ονομαστές συναυλίες και συνεργασίες από όλο τον κόσμο. Μέσα στο βιβλίο θα βρει κανείς συνεντεύξεις και λίστες από δισκογραφίες καλλιτεχνών και η πλούσια εικονογράφησή του, δείχνει από στιγμιότυπα από την μουσική ιστορία μέχρι και αναμνηστικά από συναυλίες (εισιτήρια, αφίσες, κλπ.), κάνοντας έτσι ένα πέρασμα από τις ζωές των μουσικών σαν ένα ευχάριστο ταξίδι στα διαφορετικά είδη της Metal σκηνής : Heavy, Thrash, Death, Black, Gothic, Doom, Power και Progressive. Άξιο αναφοράς είναι ότι το βιβλίο προλογίζει ο Rob Halford, τραγουδιστής των Judas Priest.
Το βιβλίο είναι από τις εκδόσεις Jawbone Press.
3) ” BANG YOUR HEAD : THE RISE AND FALL OF HEAVY METAL ” από τον David Konow
Σε αυτό το βιβλίο, ο David Konow προσπαθεί να δώσει ένα χρονοδιάγραμμα του Heavy Metal, απαντώντας σε τρεις ερωτήσεις-κλειδιά : τι πήγε σωστά, τι πήγε στραβά και τι στο καλό συνέβη… Σε χρονολογική σειρά λοιπόν, ο συγγραφέας γρήγορα σκιτσογραφεί μικρά βιογραφικά στοιχεία για τις θρυλικές μπάντες και μουσικούς που διαμόρφωσαν την Metal και την ιστορική της πορεία, σαν μικρά πορτρέτα/ παράθυρα στην ζωή και την καριέρα τους. Στις τελευταίες σελίδες του βιβλίου ο Konow επιχειρεί να κάνει μια ανάλυση στα αίτια της πτώσης της Metal, όμως από τότε, τόσες και τόσες μπάντες έχουν πάρει την κατηφόρα ή έχουν ανελιχθεί, οπότε τα συμπεράσματά του μπορεί να χαρακτηριστούν «παλιάς εποχής αλλά σωστά». Και πάλι όμως, είναι μια καλή αναφορά σε ιστορικά μουσικά δεδομένα. Φανταστείτε ότι για να πάρει όσες συνεντεύξεις πίστευε ότι ήταν αρκετές, ο συγγραφέας ξόδεψε τρία χρόνια παίρνοντας συνέντευξη από μπάντες, συζύγους καλλιτεχνών, παλιά φλερτ της εποχής και πρώην συζύγους, managers, groupies, αρμόδιους δισκογραφικών εταιριών και οποιονδήποτε άλλον έπαιζε ή παίζει κάποιο ρόλο στην Metal μουσική – ακόμα και τα «κακά παιδιά» της τότε εποχής, που ήταν γνωστά τότε για την κακή συμπεριφορά τους, παρά για την μουσική τους απόδοση. Τίποτα δεν μένει ασχολίαστο σε αυτό το ενδιαφέρον χρονικό των power κομματιών, των περίεργων στυλιστικών επιλογών και της ανεβασμένης τεστοστερόνης.
Έχει εκδοθεί από την Three Rivers Press.
4) ” EXTREME METAL : MUSIC AND CULTURE ON THE EDGE ” από τον Keith Kahn-Harris
Έρευνα θα έλεγε κανείς πως είναι αυτό το βιβλίο. Και ο συγγραφέας του, κάνει μια προσπάθεια να κάνει έρευνα, από πρώτο χέρι έρευνα, ώστε να εξερευνήσει την παγκόσμια Extreme Metal σκηνή. Δείχνει πώς η μουσική σκηνή γίνεται ένα μέρος σαν αχανές διάστημα όπου τα μέλη της δημιουργικά εξερευνούν και φτιάχνουν καταστροφικά μουσικά μοτίβα/μουσικούς τρόπους και επίσης ένα μέρος μέσα στο οποίο τα μέλη έχουν νέες και διαφορετικές εμπειρίες στην καθημερινότητά τους ως μουσικοί πάνω στον τομέα της επικοινωνίας και της ομαδικότητας/συνεργασίας. Μέσα στο βιβλίο θα βρούμε συνεντεύξεις από μέλη συγκροτημάτων και fans, από χώρες του κόσμου που είναι διάσπαρτες , π.χ από Αγγλία και Αμερική ως και Ισραήλ και Σουηδία.
Την έκδοση του βιβλίου έκαναν οι εκδόσεις Berg.
5) ” LOUDER THAN HELL : THE DEFINITIVE ORAL HISTORY OF METAL ” από τους Jon Wiederhorn & Katherine Turman
Ξεκινώντας από τα πρώτα βήματα του είδους της Metal, οι συγγραφείς μας παρουσιάζουν ιστορίες ειπωμένες από καλλιτέχνες και ειδήμονες του είδους που τις έζησαν, κατευθείαν «μέσα από το στόμα τους» – γι’ αυτό και το ” ORAL ” στον τίτλο.
Από τους Black Sabbath στους Ministry, φτάνοντας μέχρι και τους Tool – και μεταξύ αυτών, αρκετές ακόμη μπάντες κάνουν την εμφάνισή τους κι αυτές – το βιβλίο μας τα δείχνει όλα πολύ καθαρά και ‘ξηγημένα θα’ λεγε κανείς. Μια μεγάλη ιστορία, για μια μεγάλη μουσική… δοσμένη μέσα σε 730 σελίδες ( ναι ναι, καλά διαβάσατε ! ). Και μέσα σε αυτές τις σελίδες μαθαίνουμε άγνωστα πράγματα για τις θρυλικές μπάντες και ανακαλύπτουμε πτυχές των μουσικών που δεν ξέραμε ως σήμερα. Με 400 και πάνω συνεντεύξεις από ονόματα όπως : Ronnie James Dio, Jim Morrison, Ozzy Osbourne, Alice Cooper, David Crosby και τόσων άλλων, ας είμαστε προετοιμασμένοι να διαβάσουμε τα άπαντα…! Στο βιβλίο κάνει την εισαγωγή ο κιθαρίστας και vocalist των Anthrax, Scott Ian και τον επίλογο κάνει ο Rob Halford από Judas Priest, λέγοντας χαρακτηριστικά : ” Metal was not born’ it evolved from other existing sounds, ideas and technologies. It can therefore never die. “… Αμήν!
Την έκδοσή του έχουν αναλάβει οι HarperCollins Publishers.
6) ” …AND JUSTICE FOR ART : Stories About Heavy Metal Album Covers ” από τον Ramon Martos
Αυτό το βιβλίο δεν μοιάζει με τα προηγούμενα… γιατί αυτό εδώ είναι μια συλλογή. Με πολλές επανεκδόσεις από την πρώτη του αρχική έκδοση λόγω ζήτησης, με 264 γεμάτες σελίδες, με πάνω από 450 εικόνες και 105 συνεντεύξεις, τι άλλο να θέλει κανείς; Μέσα του θα βρούμε ιστορίες και αξιοθαύμαστα γραφικά από πολλά εκ των εκατομμυρίων μουσικών album που σφράγισαν την Metal. Αναφορικά θα πω μερικά από τα album που θα βρούμε μέσα στις σελίδες του βιβλίου : ” A Night At The Opera” από Blind Guardian, “And Justice For All ” από Metallica, ” Dark Roots Of Earth ” από Testament, ” Reign In Blood ” από Slayer και πολλά, πάααρα πολλά ακόμη να δουν τα μάτια μας. Στις επανεκδόσεις του υπάρχουν 10 νέες εικόνες, νέα σχόλια και συνεντεύξεις που δεν υπάρχουν στην αρχική έκδοση. Το βιβλίο προλογίζεται από τον πρώην μπασίστα και τραγουδιστή David Vincent των Morbid Angel.
Το βιβλίο έχει εκδώσει ο ίδιος ο συγγραφέας μαζί με τον συν-εκδότη Dark Canvas.
7) ” Let the Rock Stories Roll : ΛΟΝΔΙΝΟ 1954-2004, ΜΙΑ ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΕ ΜΟΥΣΙΚΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ” από τον Μωρρίς Σιακκή
Είναι το πρώτο βιβλίο που δημοσιεύει ο συγγραφέας ( το 2008 ) –ως τότε έγραφε άρθρα για έντυπα όπως : ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, ΒΗΜΑgazino, ΒΙΒΛΙΟ & MEDIA, VOYAGER, TRAVELLERS ICONS και αρκετά άλλα ακόμα. Το βιβλίο μιλάει για την εξελικτική πορεία της Rock & Roll μουσικής στο Λονδίνο και ο αναγνώστης το βλέπει μέσα από φωτογραφίες ιστορικών χώρων και τις αφηγήσεις ανθρώπων. Οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες από τον ίδιο τον συγγραφέα.
Στην περίληψη διαβάζουμε : « Όλοι έχουν επισκευθεί ένα χώρο με ιστορία, έχουν πει κάποια στιγμή το γνωστό «τι έχουν δει και έχουν ακούσει αυτοί οι τοίχοι». Αυτό αποτυπώνεται σ’ αυτό το βιβλίο. Τι είδαν και τι άκουσαν συγκεκριμένοι γεωγραφικοί χώροι και ποιες ανθρώπινες ιστορίες που έχουν σχέση με το ροκ συνδέονται με τους χώρους αυτούς. Σε κάποιους απ’ αυτούς τους χώρους, είτε για συγκεκριμένους λόγους είτε από συγκυρίες είτε από τύχη, εξελίχθηκαν κάποιες ενδιαφέρουσες ιστορίες, που με το δικό τους τρόπο διαμόρφωσαν και την ιστορία της μουσικής αυτής ».
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ποταμός.
8) ” Ροκ παγκοσμιότητα και ελληνική τοπικότητα : Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΡΟΚ ΣΤΙΣ ΧΩΡΕΣ ΚΑΤΑΓΩΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ” από τον Νίκο Μποζίνη
Είναι ακριβώς αυτό που λέει ο τίτλος. Η δουλειά του βιβλίου ήταν να αναλύσει αυτά ακριβώς. Η περίληψη του βιβλίου από τον υπεύθυνο σειράς Αντώνη Λιάκο, λέει : « Το ροκ ήταν μια από τις μεγαλύτερες πολιτισμικές επαναστάσεις. Δημιούργησε μια κουλτούρα που πήρε ταχύτατα μεγάλη έκταση στη νεολαία όχι μόνο των δυτικών χωρών αλλά όλου του κόσμου. Έχει ιδέες, που βγαίνουν από τους στίχους των τραγουδιών, αισθήματα, που καλλιεργούσε η μουσική και ο χορός, αλλά και στυλ: ντύσιμο, συμπεριφορά, κινησιολογία, έκφραση. Πράγματι το ροκ αποτελεί ένα από εκείνα τα φαινόμενα της ύστερης νεωτερικότητας το οποίο δεν μπορεί να περιγραφεί με κλασικές κατηγορίες ανάλυσης. Στο βιβλίο αυτό ο Νίκος Μποζίνης επιχειρεί μια ιστορική και πολιτισμική ανάλυση του φαινομένου παίρνοντας δυο άξονες: τις κοινωνίες προέλευσης και την Ελλάδα. Το παρακολουθεί για 50 χρόνια, από τα πρώτα φτερουγίσματα στη μεταπολεμική εποχή, έως το πανκ και πέρα, στα χρόνια μας. Είναι μια ιστορία γραμμένη με συμπάθεια, πέρα από τα συνηθισμένα βαρύγδουπα στερεότυπα, με πρωτοτυπία και με βαθιά γνώση που βασίζεται στις σύγχρονες πολιτισμικές σπουδές, σε μια μεγάλη έρευνα δεκαετίας, αλλά και στην εμπειρία από τα μέσα. Μια συμβολή στη σύγχρονη ιστορία και πάνω από όλα, στην ανάλυση της σύγχρονης ελληνικής κουλτούρας. Βιβλίο καλογραμμένο, για να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι, όπως λέγαμε παλιά. »
Το βιβλίο εξέδωσαν οι εκδόσεις ΝΕΦΕΛΗ.
9) ” ΤΑ ΡΟΚ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ : ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΝΕΟΛΑΙΑ ΚΑΙ ΡΟΚ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΔΕΚΑΕΤΙΑΣ ΤΟΥ ’80 ” από τον Γιώργο Τουρκοβασίλη
Στο πιο ανήσυχο κομμάτι της νεολαίας εκείνης της εποχής εστιάζει ο συγγραφέας και για να το καταφέρει, τριγυρνά στα στέκια της για να τους βρει και να τους απαθανατίσει με το φακό του. Η αργκό των νέων κάνει αίσθηση φυσικά, αλλά και σήμερα και σε κάθε εποχή άλλωστε οι νέοι δεν έχουν την δική τους; Σημασία έχει ότι αυτό τους εκφράζει και αυτό θέλει να δείξει και στο βιβλίο του ο Γιώργος Τουρκοβασίλης. Η περίληψη στο οπισθόφυλλο αναφέρει : « Τα Ροκ Ημερολόγια θα μπορούσαν να εκληφθούν ως ένας τόμος “προφορικής ιστορίας” και συλλογή φωτογραφικών τεκμηρίων, που παρέχει στον σημερινό αναγνώστη σημαντικές πληροφορίες για τις νεανικές υποκουλτούρες στην Ελλάδα, στις αρχές της δεκαετίας του ’80. Φρικιά, μεταλλάδες, χούλιγκανς, πανκιά, ντισκόβιοι-καρεκλάδες, νιουγουεηβάδες. Διαβάζοντας το βιβλίο, θα ανακαλύψουμε πάμπολλα στοιχεία για τις αργκό της εποχής, πολύ πιο βαθιά από τις κοινοτοπίες που αναπαρήγαγαν οι φτηνές βιντεοταινίες των 80s: “Τσινάρια, λεχάρια, σαβαθιανοί και σκορπιονάδες, μουσική τρόμπα, λαϊκοί [Έλληνες]”. Θα μπορέσουμε να χαρτογραφήσουμε επακριβώς τα στέκια και τους χώρους συνεύρεσης της εποχής: Σοφίτα, Άρης, Αρετούσα, Mad, Dragonfly, Cult. Θα μπορέσουμε να ακούσουμε τις υπόκωφες σκέψεις της εφηβείας – σκέψεις που ίσως να έχουν πλέον ξεχάσει ακόμα κι εκείνοι που τότε τις έκαναν. Και κάπου εδώ βρίσκεται το κλειδί για την ανάγνωση από όσους δεν ενδιαφέρονται για ερωτήματα κοινωνιολογικά, ούτε ιστορικά, ούτε ακαδημαϊκά. Για μια μερίδα των σημερινών αναγνωστών -όσων η ηλικία είναι κοντά στα πενήντα- η λέξη κλειδί είναι νοσταλγία. Όχι ως αναψηλάφηση των εφηβικών εμπειριών -σαν να κοιτάμε τις παλιές φωτογραφίες και να χαμογελάμε μελαγχολικά χαϊδεύοντας το φαλακρό μας κεφάλι- αλλά ως δικαιωτική αφετηρία. Ως αφορμή για την αφήγηση μιας βιογραφίας που αξίζει να αφηγηθούμε. Για τους νεότερους, εκείνους που δεν είχαν καν γεννηθεί όταν κυκλοφόρησε το βιβλίο, η λέξη κλειδί είναι μύθος. Και οι μύθοι αποτελούσαν ανέκαθεν πρόσφορο υλικό για να στερεοποιηθεί η αυτοεικόνα των ανθρώπων, να συγκροτηθεί ένα είδος αυτογνωσίας… Γιατί τα Ροκ Ημερολόγια του Γιώργου Τουρκοβασίλη, είναι ένα αντι-αρχείο που διασώζει όχι μόνο όσα η επίσημη δημοσιογραφική και ιστοριογραφική καταγραφή αδυνατούσε να αποτυπώσει αλλά και, σε επίπεδο ενήλικων πλέον υποκειμένων, όσα είχαν συχνά άτσαλα παρατοποθετηθεί στη μνήμη. »
” ΤΑ ΡΟΚ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΑ” εκδόθηκαν αρχικά το 1984 από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΟ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟ και επανακυκλοφόρησαν πρόσφατα από τις ίδιες εκδόσεις.