Το Δέμα, ένα θρίλερ γεμάτος ανατροπές
Χωρίς αμφιβολία ένα από τα πιο πολυσυζητημένα βιβλία της χρονιάς. Το Δέμα έκανε θραύση στο αναγνωστικό κοινό της αστυνομικής- και όχι μόνο- λογοτεχνίας, κάνοντας το τον Σεμπαστιάν Φίτζεκ έναν από τους πιο περιζήτητους συγγραφείς. Οι αναγνώστες το προτείνουν μανιωδώς ο ένας στον άλλον παινεύοντας με τα καλύτερα λόγια τη γραφή του Φίτζεκ, λέγοντας πως διαβάζοντάς το, δεν μπόρεσαν να το αφήσουν από τα χέρια τους ούτε στιγμή. Υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά. Οι αναγνώστες που θεώρησαν το βιβλίο υπερβολικό, τραβηγμένο από τα μαλλιά και βρήκαν τη γραφή του κουραστική και εκνευριστική. Πάντα υπάρχουν διαφορετικές απόψεις όταν πρόκειται γ
ια ένα βιβλίο και αυτό είναι σαφώς λογικό, όταν όμως οι απόψεις διίστανται τόσο πολύ, τότε προφανώς έχουμε ένα κάνουμε με ένα βιβλίο που κάτι το ιδιαίτερο έχει και δεν προκαλεί τυχαία τόσο ακραίες αντιδράσεις. Πάμε όμως να ρίξουμε μια ματιά στην υπόθεση:
Η κεντρική ηρωίδα, η ψυχίατρος Έμα Στάιν πέφτει θύμα βιασμού ένα βράδυ, σε κάποιο ξενοδοχείο, στο οποίο είχε βρεθεί για ένα συνέδριο. Ο βιαστής της είναι ένας serial killer από τον οποίο, μόνο η Έμα έχει επιζήσει. Από τότε παθαίνει σοκ και για μήνες δεν ξαναβγαίνει έξω από το σπίτι της. Μια μέρα που ο σύζυγός της λείπει, ο ταχυδρόμος την παρακαλά να παραλάβει ένα δέμα για τον γείτονά της. Από εκείνη τη στιγμή και μετά ξεκινά ένας ατελείωτος εφιάλτης…
Αρχικά θα ήθελα να σταθώ στο γεγονός πως Το Δέμα έχει την εξής ιδιομορφία. Θύμα και ερευνητής του εγκλήματος είναι το ίδιο άτομο. Το βιβλίο είναι προσωποκεντρικό και περιστρέφεται γύρω από την Έμα μέχρι το τέλος. Το ίδιο το θύμα, λοιπόν, είναι αυτό που ταυτόχρονα έχει τον ρόλο του ερευνητή μας στην υπόθεση. Κλεισμένη μέσα στο σπίτι και φοβισμένη, ταυτόχρονα ερευνεί την υπόθεσή της προσπαθώντας να βρει τον δράστη. Οι πάντες είναι ύποπτοι. Όλα τα πρόσωπα που περνούν από το βιβλίο, μπορεί να ευθύνονται για τον βιασμό της και η ζωή της κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή. Ο Φίτζεκ καταφέρνει με μοναδικό τρόπο να μας κάνει να ταυτιστούμε με την Έμα, να νιώσουμε πως είμαστε μόνοι μας σε ένα σπίτι, ευάλωτοι και εκτεθιμένοι στη μανία ενός αδίστακτου δολοφόνου. Κάθε θόρυβος, κάθε ύποπτη κίνηση, κάθε ήρωας που εμφανίζεται να συναναστρέφεται την πρωταγωνίστρια μάς κάνει να πεταγόμαστε και να αισθανόμαστε την καρδιά μας να χτυπάει πιο δυνατά. Όταν η Έμα θα αρχίσει να αμφιβάλει για την ψυχική της υγεία και για το αν όλα αυτά που της συμβαίνουν είναι αληθινά και όχι παιχνίδια του μυαλού της λόγω μετατραυματικού στρες, εμείς, όντας απόλυτα ταυτισμένοι μαζί της, θα αρχίσουμε να αμφιβάλλουμε για τον ίδιο μας τον εαυτό. Τι συνέβη πραγματικά και τι όχι; H αμφιβολία μάς κατατρώει από την αρχή μέχρι το τέλος.
Άλλο ένα χαρακτηριστικό του βιβλίου είναι πως ενώ οι σελίδες του είναι λιγότερες από 400, έχει 55 κεφάλαια! Γιατί τόσα πολλά; Γιατί το κάθε κεφάλαιο είναι πολύ μικρό, λιγότερο κι από 10 σελίδες και στο τέλος του μας αφήνει σε μια τρομερή αγωνία, όπως ακριβώς όταν βλέπουμε ένα σήριαλ και δεν αντέχουμε να μην βάλουμε να δούμε το επόμενο επεισόδιο. Σας έχει τύχει ποτέ να βλέπετε ατελείωτες ώρες ένα σήριαλ γιατί δεν μπορείτε να σταματήσετε τον εαυτό σας από το να βάζει “ένα επεισόδιο ακόμα” ; Κάθε φορά να θέλετε να δείτε λίγο παρακάτω αλλά τελικά να σας αφήνει σε όλο και περισσότερη αγωνία και να μην μπορείτε να σταματήσετε αυτόν τον εθισμό; Ε λοιπόν, αυτό ακριβώς καταφέρνει ο Φίτζεκ με Το Δέμα. Να μας βάλει σε αυτό το τρυπάκι. Έτσι, κάθε φορά που διαβάζουμε ένα κεφάλαιο ακόμα με τη δικαιολογία πως θα είναι μόνο 6-7 σελίδες, επειδή το προηγούμενο μας άφησε πάνω στο καλύτερο, εθιζόμαστε όλο και περισσότερο και τελικά δεν σταματάμε ποτέ. Έτσι το βιβλίο διαβάζεται μονορούφι, αποσπώντας την προσοχή μας από κάθε άλλη δραστηριότητα.
Τέλος, το βιβλίο είναι κεφάλαιο και ανατροπή. Αυτό που γράφει ο Φίτζεκ στο τέλος του ενός κεφαλαίου, θα το αναιρέσει αβίαστα στην αρχή του επόμενου. Οι ανατροπές πέφτουν στο κεφάλι μας κυριολεκτικά η μία πίσω την άλλη. Ο συγγραφέας παίζει με το μυαλό μας αδυσώπητα. Εκεί που νομίζεις πως έχεις καταλάβει τι συμβαίνει, γυρίζεις σελίδα και έχουν έρθει όλα τούμπα. Έτσι η αδρεναλίνη χτυπάει κόκκινο.
Όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά, λοιπόν, είναι τόσο ιδιαίτερα και έντονα που είναι απόλυτα φυσικό και αναμενόμενο, είτε να λατρέψεις Το Δέμα είτε να το μισήσεις. Οι τόσες ανατροπές που διαδέχονται ανά 6-7 σελίδες η μία την άλλη, η συνεχόμενη αμφιβολία για το αν αυτό που ζεις είναι αληθινό ή όχι, η ανάγκη σου να διαβάσεις λίγο παρακάτω γιατί το κεφάλαιο κόπηκε απότομα πάνω στο καλύτερο, μπορεί και να φτάσουν να σε εκνευρίσουν τελικά και να έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα. Είναι λοιπόν στην κρίση του καθενός και ανάλογα με το τι ζητάει από ένα βιβλίο, το να αποφασίσει αν Το Δέμα είναι το βιβλίο που ψάχνει ή όχι. Μπορεί να να χαθεί από τον κόσμο για ώρες βυθισμένος στο μυαλό της Έμα και στην ατέρμονη αγωνία της, μπορεί και να του σπάσουν τα νεύρα και να του’ ρθει να πετάξει το βιβλίο από το παράθυρο. Πάντως όπως και να’ χει, ένα είναι το μόνο σίγουρο. Το Δέμα ΔΕΝ είναι βιβλίο που μπορεί να χαρακτηριστεί αδιάφορο!
Εσείς τι λέτε;