Ο χρόνος είναι περίπλοκο πράγμα. Μια πάει μπροστά, μια πάει πίσω, κάποιες φορές δεν ξέρεις τι να τον κάνεις, θες να τον πετάξεις να φύγει από πάνω σου να μην ξαναγυρίσει ποτέ. Όταν πάλι περνάς όμορφα θες να κάνει μια παύση και να μείνεις εκεί για πάντα. Αλλά αυτά τα έχετε ξανακούσει. Μπορεί να τα έχετε πει και εσείς οι ίδιοι. Να φαντάζεστε τι ωραία που θα ήτανε ή τι ωραία που δεν θα ήτανε. Πιστεύω, και δυστυχώς το πιστεύω αυτό, ότι το δεύτερο το έχετε σκεφτεί πιο πολλές φορές. Άντε να φύγει, να προχωρήσει, να πάει παρακάτω, εκεί που θα είναι καλά, εκεί που θα είμαι ευτυχισμένος. Πότε θα είναι αυτό; Σε ποιο σημείο στον δρόμο; Είναι σαν μια ευθεία γραμμή που οι στιγμές που είναι όμορφες ξεχωρίζουν, το μυαλό μας γυρνάει σε αυτές και τις παίζει ξανά και ξανά. Από την άλλη βρίσκονται εκείνες που αναμένουμε και ψιλοτρέχουμε λιγάκι το ρολόι για να τις συναντήσουμε πιο γρήγορα. Έτσι γινόμαστε λάστιχα. Η μία πλευρά μας στο παρελθόν, η άλλη στο μέλλον. Το σώμα μας στο παρόν, το οποίο γλιστράει από τα χέρια μας σαν την άμμο.
Αυτή την στιγμή, αν το παρατηρήσετε, υπάρχουν πολλά βιβλία, πολλοί άνθρωποι που αναλύουν την έννοια του χρόνου. Πως θα ήταν καλύτερο να τον αντιλαμβάνεσαι για να νιώθεις πιο πλήρης. Ο χρόνος είναι πολύτιμο αγαθό και για αυτό πουλιέται τόσο πολύ. Για αυτό υπάρχουν τόσοι «γκουρού» που μιλάνε για αυτό. Γιατί ενδιαφέρει. Αλλά αναρωτιέμαι, αφού ενδιαφέρει τόσο πολύ γιατί δεν γίνεται κάτι ριζικό προς αυτή την καλύτερη κατεύθυνση; Εννοώ, γιατί η εκάστοτε κυβέρνηση της κάθε χώρας να μην θεσπίσει νόμο για λιγότερες υποχρεωτικές ώρες εργασίας. Κάποιες χώρες, όπως για παράδειγμα η Δανία, έχουν προχωρήσει σε τέτοια βήματα και αυτό φαίνεται ακόμα και στην υγεία των πολιτών της. Θα μου πεις εδώ είμαστε Ελλάδα με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Θα σου πω, έχω βαρεθεί να το ακούω αυτό και να βλέπω γύρω μου τους ανθρώπους όλο και πιο δυστυχισμένους, όλο και πιο κουρασμένους, όλο και πιο ταλαιπωρημένους. Δεν με ενδιαφέρουν τα κόμματα, αφού η ιστορία έχει δείξει ότι όλα ενεργούν με τον ίδιο τρόπο. Δεν περιμένω την αλλαγή από κει. Την περιμένω από τους ανθρώπους.
Πως καταλήξαμε εδώ; Άρχισα να γράφω για τον χρόνο και έφτασα στην πολιτική, με την έννοια όμως του πολίτη και όχι των κομμάτων. Προφανώς και θα έφτανα εδώ, εκτός αν ήθελα να κάνω την αδιάφορη, όπως πολλοί άνθρωποι κάνουν για να αντέξουν. Το κατανοώ και το σέβομαι. Ειδικά με το σύστημα αυτής την χώρας το οποίο είναι βυθισμένο στην διαφθορά και το ξέρουν όλοι εκτός από τα κανάλια. Αλλά δεν θέλω να μιλήσω μόνο για την προσωπική ευθύνη, που φοριέται πολύ τώρα τελευταία. Όταν λοιπόν κάποιος δουλεύει 12 ώρες για ψίχουλα, για να φροντίσει όσο καλύτερα γίνεται την οικογένεια του, πως ο χρόνος που θα του μένει να είναι αρκετός; Απλά να έχει μια-δυο ώρες για να δει μόνο και μόνο τα παιδιά του. Όταν έτσι είναι οι συνθήκες σε αυτή την χώρα, και όλοι το έχουμε πάρει ως δεδομένο, πως γίνεται να μην μιλήσω για αυτό;
Ξέρετε κάτι, πολύ καλά όλα εκείνα τα πράγματα που μπορεί να βρει κάποιον να δει και να διαβάσει σε σχέση με τον χρόνο. Έχουμε βρει και τα ρολόγια για να την μετράμε, τα έχουμε στον τοίχο μας, στην οθόνη του κινητού μας, στο χέρι μας για να γνωρίζουμε ανά πάσα ώρα και στιγμή αν έχουμε μείνει πίσω. Όντως όλα αυτά τα βιβλία που κυκλοφορούν μπορούν να προφέρουν στην προσωπική βελτίωση κάποιου, να εκτιμάει πιο πολύ, να ζει περισσότερο την στιγμή, αφού όλα για αυτήν γίνονται. Αλλά πρέπει να μιλήσουμε πιο πολύ για την κατάσταση την οποία βιώνουμε, γιατί αυτή η κατάσταση μας περιέχει. Είναι η κανονικότητα μας, και πολλές φορές, μοιάζει με δουλεία. Εντάξει, ίσως και να μην μοιάζει μόνο. Πως να έχεις τον χρόνο να συνδεθείς με τους ανθρώπους γύρω σου, με τον εαυτό σου, με την φύση, όταν έχεις αυτό το βαρίδι πάνω από το κεφάλι σου. Αυτό το συνεχές άγχος να προλάβεις να πληρώσεις, να πληρωθείς, να δίνεις κι άλλες ώρες από την μέρα σου και στον τέλος να μην φτάνει να πας μια εκδρομή, να πας για ένα καφέ χωρίς να νιώθεις κουρασμένος.
Δεν θέλω να μας βλέπω ως θύματα, όλους αυτούς τους ανθρώπους, που καθημερινά παλεύουν και συνεχίζουν. Ούτε θέλω να ρίξω όλη την ευθύνη στην οικονομική κρίση. Ναι πουλάμε περισσότερο χρόνο για περισσότερα χρήματα, γιατί αυτά πλέον είναι πολύ λίγα. Αλλά πιστεύω, ότι η κατάσταση που μας έφερε εδώ είναι η κρίση αξιών. Αυτή η κρίση είναι που επηρεάζει τα πάντα. Αφού λοιπόν, σχεδόν όλα είναι πουλημένα, έτσι σε αυτό το “νταραβέρι” χάθηκε και ο χρόνος. Γιατί όταν θες να βγάζεις τα χρήματα σου με τίμιους τρόπους, τότε μπορεί να χρειαστεί να δουλεύεις όχι μόνο μια, αλλά και δεύτερη, ίσως και τρίτη δουλειά. Αναγκάζεσαι να το κάνεις, για να επιβιώσεις. Για να έχεις κάπου να μείνεις, κάτι να τρως, και να πληρώνεις το ρεύμα σου. Το οποίο τώρα τελευταία έχει γίνει πολύ ακριβό, όπως και πολλά άλλα είδη πρώτης ανάγκης.
Προς όλους εσάς θέλω να πω ένα μπράβο, που φεύγετε το πρωί και γυρίζετε το βράδυ. Το ξέρω ότι σας λείπουν τα παιδιά σας, ο-η σύντροφος σας ή απλά ο εαυτός σας, να του δώσετε λίγη χαρά, να κάνετε κάτι που σας αρέσει. Όμως σας παρακαλώ, κοιτάξτε λίγο γύρω σας, δείτε πόσοι άνθρωποι βρίσκονται στην ίδια θέση. Δυστυχώς ή ευτυχώς δεν είστε μόνοι. Ενωθείτε. Η άποψη μου είναι ότι, μόνο με την ενδυνάμωση μικρών κοινοτήτων, όπου οι άνθρωποι δεν θα αισθάνονται πια ότι παλεύουν μόνοι τους, μπορούν πραγματικά να αλλάξουν τα πράγματα ριζικά. Πάρτε πίσω τον κλεμμένο χρόνο, και δώστε τον όπου εσάς σας κάνει περισσότερο καλό. Αλλά σας παρακαλώ μην τον σπαταλάτε γιατί, όντως ο χρόνος είναι πολύτιμο αγαθό, και αν οι άνθρωποι τον χρησιμοποιήσουν για καλό, μπορούν να κάνουν υπέροχα πράγματα.
