Είναι 17 Νοέμβρη 1985. Στην πορεία για τα 15 χρόνια από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, συρρέει πλήθος κόσμου. Ανάμεσά τους και ο Μιχάλης Καλτεζάς, δεκαπεντάχρονος μαθητής. Η ένταση κλιμακώνεται άμεσα και σε λίγη ώρα ο μαθητής πέφτει νεκρός από το όπλο του αστυνομικού Αθανάσιου Μελίστα.
Υπόθεση Μιχάλης Καλτεζάς: Τα γεγονότα της δολοφονίας
Όπως κάθε χρόνο γίνεται πορεία στη μνήμη των πεσόντων του Πολυτεχνείου, προς την Αμερικανική Πρεσβεία. Φοιτητές, νέοι, ηλικιωμένοι, παιδιά και μαθητές περπατούν και θυμούνται όσους πάλεψαν εκείνες τις τρεις μέρες απέναντι στη δικτατορία και τα τανκς της. Η πορεία φτάνει στο τέλος της, χωρίς να έχουν υπάρξει εντάσεις και επεισόδια. Η μόνη απώλεια είναι η βιτρίνα του «Βυζαντινόν», εστιατορίου του Χίλτον. Η κύρια αστυνομική δύναμη στην περιοχή είναι μία σταθμευμένη κλούβα των ΜΑΤ, στην οδό Στουρνάρα.
Στην πλατεία Εξαρχείων, τρεις αστυνομικοί τρώνε σε σουβλατζίδικο και ο τέταρτος μπαίνει σε ένα ζαχαροπλαστείο. Σε λίγο περνάει μία παρέα αναρχικών από το σημείο και περικυκλώνουν το μαγαζί, φωνάζοντας συνθήματα. Ο τέταρτος αστυνομικός που είχε μπει στο ζαχαροπλαστείο, βγαίνει και ζητά ταυτότητες, ώστε να γίνει εξακρίβωση στοιχείων. Τα πνεύματα οξύνονται ανάμεσα στις δύο ομάδες και κάποιος από την ομάδα των αναρχικών κινείται επιθετικά προς τον αστυνομικό, του οποίου ρίχνει το καπέλο. Στο περιστατικό αυτό, παρεμβαίνουν περαστικοί και λήγει εκεί. Αν και αρκετοί αυτόπτες μάρτυρες αναφέρουν ότι οι αστυνομικοί προσπάθησαν να συνεχίσουν το επεισόδιο, μετά την επέμβαση των περαστικών.
Έπειτα από αυτό, η ομάδα των αναρχικών, ανάμεσά τους και ο Μιχάλης Καλτεζάς, κατευθύνεται στην κλούβα που είναι σταθμευμένη στην πύλη του Πολυτεχνείου, κρατώντας μολότοφ. Η κλούβα λαμπαδιάζει και οι αστυνομικοί βγαίνουν έξω πανικόβλητοι, ένας εκ των οποίων ήταν ο Αθανάσιος Μελίστας. Αρχίζουν να ρίχνουν πυροβολισμούς στον αέρα, εκτός από το Μελίστα που ρίχνει προς την κατεύθυνση των αναρχικών, οι οποίοι υποχωρούν προς τα Εξάρχεια.
Τελικά, οι σφαίρες αυτού του αστυνομικού βρίσκουν το στόχο τους. Στη συμβολή των οδών Μπόταση και Στουρνάρη, ο Μελίστας πετυχαίνει τον Καλτεζά στο κεφάλι κάτω από το αυτί, από απόσταση είκοσι μέτρων. Ο μαθητής Μιχάλης Καλτεζάς αποβιώνει ένα τέταρτο μετά τις δώδεκα το βράδυ και μεταφέρεται στον Ευαγγελισμό, όπου πιστοποιείται απλώς ο θάνατός του.
Ο Μιχάλης Καλτεζάς νεκρός: Οι αντιδράσεις
Οι πρώτες αντιδράσεις δικαίως προήλθαν από τη μητέρα του μαθητή, η οποία έμαθε για το θάνατο του γιού της από έναν δημοσιογράφο, ο οποίος της είπε ότι ο γιος της τραυματίστηκε και βρίσκεται στον Ευαγγελισμό. Την επόμενη μέρα, στις 18 Νοεμβρίου, γίνεται κατάληψη στο Παλιό Χημείο και στο Πολυτεχνείο από αναρχικούς. Είναι η πρώτη φορά που η αστυνομία παρακάμπτει το πανεπιστημιακό άσυλο, με εντολές του Πρύτανη Μιχάλη Σταθόπουλου, προέδρου της Επιτροπής Πανεπιστημιακού Ασύλου. Γίνεται χρήση δακρυγόνων και συλλαμβάνονται 37 άτομα που ξυλοκοπούνται. Σε αυτήν την περίπτωση, η αστυνομία είχε υποσχεθεί ειρηνική εκκένωση, κάτι το οποίο δεν έγινε. Είναι η πρώτη φορά που αστυνομία εισβάλλει σε πανεπιστήμιο, μετά το 1982 οπότε και θεσπίστηκε το άσυλο.
Τα γεγονότα αυτά ταρακουνούν τη χώρα τόσο σε πολιτικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Σε κυβερνητικό επίπεδο, υποβάλλουν παραίτηση ο υπουργός και ο αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών και Δημοσίας Τάξης, Μένιος Κουτσόγιωργας και Θανάσης Τσούρας, αντίστοιχα. Ο Ανδρέας Παπανδρέου δεν τις κάνει δεκτές και ο Τσούρας δίνει εντολή να απομακρυνθούν κάποια υψηλόβαθμα στελέχη της αστυνομίας, ώστε να γίνει αμερόληπτη και ουδέτερη έρευνα. Η δολοφονία του Μιχάλη Καλτεζά, γίνεται αφορμή για ένα ακόμη χτύπημα της 17 Νοέβρη, όπου σκοτώθηκε ο αστυνομικός Νίκος Γεωργακόπουλος και τραυματίστηκαν 14 συνάδελφοί του.
Η δικαστική ετυμηγορία και ο αντίκτυπος του εγκλήματος
Αρχικά, στην Πολιτική Αγωγή συμμετείχε ο Φώτης Κουβέλης και ο Νίκος Κωνσταντόπουλος, ενώ συνήγορος υπεράσπισης του Αθανάσιου Μελίστα ήταν ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος. Η πρωτόδικη δικαστική απόφαση ήταν δυόμιση χρόνια φυλάκιση με αναστολή, ενώ το Μικτό Ορκωτό Εφετείο τον αθώωσε με ψήφους έξι προς ένα. Μάλιστα, ο ίδιος ο εισαγγελέας έκανε έφεση. Υποστηρίχθηκε η άποψη ότι επρόκειτο για ανθρωποκτονία από πρόθεση εν βρασμώ ψυχικής ορμής σε κατάσταση άμυνας. Τρεις Εφέτες υποστήριξαν ότι έγινε υπέρβαση του μέτρου της νόμιμης άμυνας, λόγω κακής ψυχικής κατάστασης, δηλαδή φόβου και πανικού. Ένας ακόμη υποστήριξε ότι ήταν ανθρωποκτονία από ενσυνείδητη αμέλεια, η οποία υπερέβαινε τα όρια της νόμιμης άμυνας, όπως και παραπάνω.
Γενικά, ο δράστης της συγκεκριμένης δολοφονίας έτυχε αρκετά ευνοϊκής μεταχείρισης του δικαστηρίου, καθώς η ποινή κινήθηκε προς τα κατώτερα όρια της φυλάκισης. Ουσιαστικά, η εισαγωγή της ενσυνείδητης αμέλειας από έναν Εφέτη, υποβίβασε το έγκλημα σε πλημμέλημα, καθώς μόνο εκεί τιμωρείται η αμέλεια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, ο δράστης να μην περάσει ούτε ένα χρόνο στη φυλακή.
Το έγκλημα αυτό αποτελεί σταθμό στη σχέση των πολιτών με την αστυνομία, στα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Μέχρι τότε, λόγω της διακυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, είχε γεννηθεί μία αίσθηση προστασίας. Η σχέση πλέον αυτή έχει αρχίσει να αλλάζει. Πολλοί γίνονται περισσότερο επιφυλακτικοί ως προς αυτά τα όργανα της τάξης.
Είκοσι τρία χρόνια μετά, η ιστορία θα επαναληφθεί, με άλλο όνομα αυτή τη φορά, αυτό του Αλέξη Γρηγορόπουλου και η οργή του κόσμου θα ξεσπάσει πάλι. Δυστυχώς, τα κακώς κείμενα, εξακολουθούν να υπάρχουν, αναγκάζοντας την κοινή γνώμη να αφυπνίζεται και να δέχεται το χάδι ενός μεταφορικού Μορφέα ξανά και ξανά μέχρι να υπάρξει κάποιο άλλο θύμα όπως ο Μιχάλης Καλτεζάς.
Παρακάτω ακολουθεί βίντεο για το χρονικό της δολοφονίας του Μιχάλη Καλτεζά.
Πηγές που χρησιμοποιήθηκαν στο κείμενο:
Η δολοφονία του Μιχάλη Καλτεζά. Ανακτήθηκε από el.wikipedia.org, τελευταία πρόσβαση στις 14/11/2020.
Μιχάλης Καλτεζάς: Όταν από σφαίρα αστυνομικού χάθηκε ακόμη ένα παιδί. Ανακτήθηκε από tanea.gr, τελευταία πρόσβαση στις 14/11/2020.
