Μόλις δεκαέξι χρονών, η Γκρέτα Τούνμπεργκ από τη Σουηδία «είναι η εικόνα ενός νέου κινήματος νεολαίας», σύμφωνα με το γερμανικό περιοδικό Spiegel. «Το πρόσωπο αυτού του παιδιού αποτελεί το νέο αντικείμενο μίσους των αρνητών της κλιματικής αλλαγής, αλλά και το πρότυπο για χιλιάδες νέους ανθρώπους σε όλον τον κόσμο». Με μαθητές από άλλες μητροπόλεις της Ευρώπης να ακολουθούν το παράδειγμα της, η διαμαρτυρία της Γκρέτα αποτελεί ίσως την ορθότερη «ανυπακοή» των τελευταίων ετών προς όφελος του πλανήτη.
Λίγο πριν τις κοινοβουλευτικές εκλογές της Σουηδίας τον Σεπτέμβριο του 2018, η 16χρονη μαθήτρια ξεκίνησε διαμαρτυρία, περνώντας τις ώρες που κανονικά έπρεπε να βρίσκεται στο σχολείο στα σκαλιά του κοινοβουλίου της Στοκχόλμης. Η διάρκεια της διαμαρτυρίας της έφτασε τις τρεις βδομάδες, ενώ αφορμή στάθηκε ο πρωτοφανής καύσωνας και οι καταστροφικές δασικές πυρκαγιές που έπληξαν τη χώρα τον Ιούλιο του ίδιου έτους. Μετά τις εκλογές, και εφόσον η συζήτηση για αναβάθμιση της κλιματικής πολιτικής δεν επέφερε καρπούς, η Γκρέτα Τούνμπεργκ εκφράζει πλέον την ανησυχία της για τη μοίρα του πλανήτη κάθε Παρασκευή, κάνοντας «κοπάνα» από το σχολείο της και περιμένοντας σιωπηλά έξω από το κοινοβούλιο, ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών. Δεν φωνάζει συνθήματα, δεν προκαλεί με χειρονομίες, απλώς κρατά ένα πλακάτ με τις λέξεις «Skolstrejk för Klimatet» («Σχολική απεργία για το κλίμα»).
Το μήνυμα της ξεκάθαρο και ηχηρό: «Θέλω να πανικοβληθείτε. Θέλω να νιώσετε το φόβο που νιώθω εγώ κάθε μέρα. Και μετά θέλω να αντιδράσετε… Θέλω να αντιδράσετε όπως θα αντιδρούσατε αν το σπίτι σας φλεγόταν. Γιατί ήδη φλέγεται.» Η ηχώ του ταξίδεψε μέχρι το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, όπου η νεαρή ακτιβίστρια βρέθηκε στο επίκεντρο της πολιτικής σκηνής ανάμεσα σε υψηλά ιστάμενους της παγκόσμιας ελίτ. «Μου φαίνεται τρελό και περίεργο ότι οι άνθρωποι έρχονται εδώ με ιδιωτικά τζετ για να συζητήσουν για την κλιματική αλλαγή. Είναι απλά παράλογο,» τόνισε η Γκρέτα Τούνμπεργκ, η οποία ταξίδεψε 32 ολόκληρες ώρες με τρένο από την πατρίδα της στο Νταβός, ενώ προτίμησε μια απλή σκηνή camping για τη διαμονή της, σε αντίθεση με τα δωμάτια πολυτελείας των συνομιλητών της.
Με πρωτοστάτη τη μικροκαμωμένη έφηβη με τις κοτσίδες, το «σκασιαρχείο» αφύπνισης και κινητοποίησης προς υπεράσπιση των αναγκών του πλανήτη οδεύει πλέον να αγγίξει τα όρια του πανευρωπαϊκού φαινομένου. Χιλιάδες έφηβοι στη Γερμανία, το Βέλγιο, τη Φιλανδία, το Λονδίνο, συμμετέχοντας στο κίνημα «Fridays For Future» («Παρασκευές Για [το] Μέλλον»), ξεχύνονται κάθε Παρασκευή στους δρόμους με πλακάτ και συνθήματα που ενθαρρύνουν κοινωνία και κράτος να ακούσουν και να δραστηριοποιηθούν. Αποκορύφωμα η μαζική κινητοποίηση μαθητών στις Βρυξέλλες στις 24 Ιανουαρίου, όπου διαδήλωσαν πάνω από 30.000. «Με το να μην κάνετε αρκετά για να βοηθήσετε το περιβάλλον, ρισκάρετε το μέλλον μας», η «πράσινη νεολαία» κατηγορεί τις παλαιότερες γενιές.
Οι δημοσιογράφοι του Spiegel που βρήκαν τη Γκρέτα Τούνμπεργκ έξω από το κοινοβούλιο, παρά το χιόνι και το τσουχτερό κρύο, τη ρωτούν:
«Γκρέτα, είσαι μόλις 16 χρονών, και ξαφνικά έχεις γίνει ηρωίδα ενός νέου διεθνούς κινήματος νέων. Δεκάδες χιλιάδες νέοι στην Αυστραλία, τη Γερμανία ή το Βέλγιο κάνουν σχολική απεργία, όπως εσύ, για να αγωνιστούν κατά της κλιματικής αλλαγής. Τι σου λέει αυτό;»
«Είναι πολύ εξαντλητικό. Δεν είμαι συνηθισμένη να είμαι το κέντρο της προσοχής. Συνήθως είμαι η ήσυχη κοπέλα που κάθεται στα πίσω θρανία. Αλλά από τη μια μέρα στην άλλη, πολλοί άνθρωποι τώρα θέλουν να μιλήσουν μαζί μου. Αυτό με συγκινεί μερικές φορές. Κάθε άρθρο και κάθε τηλεοπτική συνέντευξη αυξάνει την προσοχή του κόσμου για την κλιματική κρίση. Και αυτό το θέμα χρειάζεται πολύ περισσότερη προσοχή. Πρόκειται για υπόθεση ζωής ή θανάτου», είναι η ταπεινή και συνάμα αφοπλιστική της απάντηση.
Στην ερώτηση για τον αν αισθάνεται περήφανη για ό,τι έχει πετύχει, η Γκρέτα απαντά και πάλι συγκρατημένα:
«Δεν έχω ακόμη επιτύχει τίποτα. Ακόμη και αν υπάρχουν διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο τώρα, αυτό είναι μόνο μια αρχή. Στην πραγματικότητα, οι πολιτικοί δεν ενδιαφέρονται. […] Οι περισσότεροι ενήλικες δεν γνωρίζουν πόσο σοβαρή είναι η κλιματική κρίση. Γνωρίζουν ότι κάτι αλλάζει, αλλά δεν είναι βέβαιοι ποιες θα είναι οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής. Οι ενήλικες πρέπει να αναγνωρίσουν ότι διακινδυνεύουν το μέλλον των παιδιών τους και των επόμενων γενεών, αν συνεχίσουν έτσι. Όσο δεν ασκούμε δημόσια πίεση, οι πολιτικοί θα συνεχίσουν να αγνοούν το θέμα». Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε η ίδια στην εφημερίδα The New Yorker, «Η πολιτική που χρειάζεται για να αποφευχθεί η κλιματική καταστροφή – δεν υπάρχει σήμερα. Πρέπει να αλλάξουμε το σύστημα, σαν να βρισκόμαστε σε κρίση, σαν να υπάρχει πόλεμος».
ΠΗΓΕΣ:
