Η Ημέρα των Νεκρών: που να ζήσετε την εμπειρία

Μια από τις μεγαλύτερες παραδόσεις χωρών της Αμερικής είναι η γιορτή της «Ημέρας των Νεκρών» ή όπως αλλιώς λέγεται Ημέρα των Αθώων ή Ημέρα των Αγγέλων. Οι προετοιμασίες ξεκινούν από το βράδυ της 31^ης Οκτωβρίου, ενώ η γιορτή ολοκληρώνεται στις 2 Νοεμβρίου. Πρόκειται για μια ετήσια θρησκευτική γιορτή που διοργανώνεται στις περισσότερες καθολικές χώρες και αποτελεί φόρο τιμής στους νεκρούς.

Το βράδυ της 31^ης Οκτωβρίου οι «πύλες» ανοίγουν για να έρθουν οι νεκροί. Στη γιορτή αυτή δεν συμμετέχουν μόνο οι συγγενείς τους, αλλά και όσοι έχουν χάσει ένα αγαπημένο πρόσωπο. Η 1^η Νοεμβρίου είναι αφιερωμένη στα νεκρά παιδιά και στα βρέφη, εξού και το δεύτερο όνομα της γιορτής «Ημέρα των Αθώων» ή «Ημέρα των Αγγέλων». Και η 2^η Νοεμβρίου είναι αφιερωμένη στους ενήλικες. Τότε επιστρέφουν οι νεκροί στη γη και τα αγαπημένα τους πρόσωπα, τους υποδέχονται με γλυκά και κεράσματα. Να σημειώσουμε ότι οι δυο αυτές ημέρες συνδυάζονται με 2 θρησκευτικές παραδόσεις την Ημέρα των Αγίων (1^η Νοεμβ.) και την Ημέρα των Ψυχών (2^η Νοεμβ.).

Όλες αυτές τις μέρες διοργανώνονται τυπικές γιορτές που περιλαμβάνουν βωμούς στα σπίτια, ιδιαίτερες πομπές (κυρίως καρναβαλιστικές ), ζαχαρωτά σε σχήμα κρανίου (“Calaveras”), καραμέλες και “pan de Muertos” ή αλλιώς ψωμί της Ημέρας των Νεκρών. Από το εορταστικό πλαίσιο δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι διακοπές που πραγματοποιούνται το απόγευμα της 2^ης Νοεμβρίου, όπου η οικογένεια επισκέπτεται το νεκροταφείο.

Αν λοιπόν βρεθείτε στην Κεντρική ή Νότια Αμερική αυτές τις ημερομηνίες, πρέπει οπωσδήποτε να παρακολουθήσετε μια από τις ακόλουθες γιορτές. Αν πάλι όχι, τότε ψάξτε σ’ άλλα μέρη του κόσμου. Το σίγουρο είναι πως θα βρείτε κάποια παραδοσιακή ή μη, παρόμοια γιορτή.

Οαχάκα, Μεξικό

Η παράδοση αυτή έχει τις απαρχές της 3.000 χρόνια πριν στην εποχή των Αζτέκων, οι οποίοι γιόρταζαν τη συγκεκριμένη γιορτή προς τιμήν της θεότητας Miccailhuitontli που σημαίνει «Κυρία των Νεκρών» ή αλλιώς Catrina. Στην Οαχάκα θα βρείτε εκπληκτικές αγορές στις οποίες πωλούνται εορταστικά αντικείμενα όπως  ζαχαρωτά κρανία ή είδη διατροφής , με τα οποία οι ντόπιοι διακοσμούν τους βωμούς τους. Στη γιορτή συμμετέχουν ενεργά και τα σχολεία της πόλης, καθώς διοργανώνουν διαγωνισμούς για τον καλύτερο σπιτικό βωμό. Επίσης όλη η Οαχάκα είναι στολισμένη με ταπετσαρίες άμμου. Είμαι σίγουρη ότι όποιο χωριό ή γειτονιά και να διαλέξετε, θα βρείτε τουλάχιστον μια καρναβαλιστική πομπή, όπως αυτή στην Etla.

Κανκούν, Μεξικό

Πριν απομακρυνθείτε από το Μεξικό, πρέπει να επισκεφτείτε το όμορφο Κανκούν. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το Φεστιβάλ Ζωής και Θανάτου, που διοργανώνεται στα πλαίσια της Ημέρας των Νεκρών. Το φεστιβάλ γίνεται στο γνωστό Οικολογικό και Αρχαιολογικό Πάρκο, το Xcaret Park στη Riviera Maya του Κανκούν. Διαρκεί 4 ημέρες και περιλαμβάνει παραστάσεις, συναυλίες, παρελάσεις, φαγητό και χορευτικές παρουσιάσεις από τη Χερσόνησο του Γιουκατάν, την Αργεντινή και την Ισπανία.

 Λος Άντζελες, Καλιφόρνια

Επισκεφτείτε την οδό Olvera στην οποία βρίσκεται η Μεξικάνικη Αγορά του Λος Άντζελες. Εκεί θα βρείτε να λαμβάνουν μέρος διάφορες μεξικάνικες παραδόσεις αλλά και εορταστικές γιορτές. Μπορείτε να ζωγραφίσετε το πρόσωπό σας για τις ανάγκες της γιορτής, να παρακολουθήσετε θεατρικές παραστάσεις ή νυχτερινές πομπές με κεριά.

Santiago Sacatepequez, Γουατεμάλα

Στη Γουατεμάλα διοργανώνεται το Φεστιβάλ Barriletes Gigantes. Πρόκειται ουσιαστικά για μια γιορτή στην οποία οι ντόπιοι πρέπει να πετάξουν πάνω από τα νεκροταφεία, πολύχρωμους, τεράστιους χαρταετούς, οι οποίοι είναι ζωγραφισμένοι στο χέρι. Ο χαρταετός αποτελεί πολιτιστικό και θρησκευτικό σύμβολο που συνδέει τους ζωντανούς με τους νεκρούς.

Σικάγο, Ιλινόις

Με ιδιαίτερο τρόπο γιορτάζεται η Ημέρα των Νεκρών στο Σικάγο. Το Εθνικό Μουσείο Μεξικάνικης Τέχνης της πόλης διοργανώνει την Ημέρα των Νεκρών Xicágo. Οι οικογένειες μπορούν να ανεβάσουν μια φωτογραφία του αγαπημένου προσώπου που θέλουν να θυμούνται, η οποία θα προβάλλεται στο εξωτερικό του μουσείου εκείνη την ημέρα, ώστε να γιορτάσουν με αυτό τον τρόπο την μνήμη του. Κατά την διάρκεια της ημέρας διοργανώνονται διάφορες δραστηριότητες.

Σαν Αντόνιο, Τέξας

Οι μεξικάνικες παραδόσεις φαίνεται να είναι ιδιαίτερα εμφανείς στο ιστορικό καλλιτεχνικό χωριό La Villita του Σαν Αντόνιο. Εκεί φιλοξενείται κάθε χρόνο ένα δωρεάν διήμερο φεστιβάλ κοντά στο Arneson River Theatre. Το Día de Los Muertos περιλαμβάνει πομπές, μουσική, χορό, ποίηση και μικρή αγορά με τρόφιμα και έργα τέχνης.

Κίτο, Ισημερινός

Η Ημέρα των Νεκρών στον Ισημερινό θεωρείται δημόσια αργία, ενώ ονομάζεται και Ημέρα των Προγόνων. Στην πόλη του Κίτο διοργανώνονται διάφορες περιηγήσεις κατά την διάρκεια της γιορτής. Όποια και να διαλέξετε, μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το νεκροταφείο του Σαν Ντιέγκο. Πρόκειται για  ένα από τα παλαιότερα νεκροταφεία της πόλης, γνωστό και ως “Corner of Souls” (η Γωνιά των Ψυχών), το οποίο αποτελεί σίγουρα το πιο ατμοσφαιρικό περιβάλλον για να μάθετε τα πάντα σχετικά με την ιστορία της Ημέρας των Νεκρών, αλλά είναι και το καλύτερο παράδειγμα αποικιακής αρχιτεκτονικής του Κίτο, ενώ θα βλέπετε οικογένειες να τραγουδούν, να χορεύουν ή να τρώνε γύρω από τους τάφους των αγαπημένων τους.

Τούσον, Αριζόνα

Τελευταία μας στάση η μεγαλειώδης πομπή των ψυχών, κυριολεκτικά, του Τούσον. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες πομπές της Βόρειας Αμερικής με 150.000 συμμετέχοντες και μήκος δύο μιλίων. Το Annual All Souls Procession Weekend λαμβάνει χώρα μια μέρα μετά την Ημέρα των Νεκρών για να τους τιμήσει με όλες τις παραδόσεις που τους αρμόζουν είτε με καύση, είτε με παραστάσεις ή με έργα τέχνης.

Να πούμε ότι η Ημέρα των Νεκρών είναι μια γιορτή με πολύ χρώμα, έντονο πολιτιστικό στοιχείο και γεμάτη από αυθεντικές εμπειρίες και παραδοσιακά έθιμα. Σκοπός της είναι να εξυπηρετήσει την δημόσια ανάγκη για να εκφράσουν την θλίψη και την απώλειά τους τα μέλη που συμμετέχουν, μέσα από μια δημιουργική γιορτή, γεμάτη από ενέργεια και χαρά ζωής. Σε όποιο μέρος και να βρίσκεστε, ψάξτε για να την παρακολουθήσετε. Είμαι σίγουρη ότι η εμπειρία δεν θα σας αφήσει αδιάφορους.