Τον Ιούνιο του 2015, η εταιρεία DeepMind της οποίας κύρια δραστηριότητα είναι η ανάπτυξη και η υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης και που ανήκει στην Google, δημιούργησε ένα Α.Ι. που ονομάζεται DeepDream. Το DeepDream κατ’ αρχάς είναι ένα πρόγραμμα τεχνητής, υπολογιστικής όρασης (Computer Vision). Η Τεχνητή Όραση είναι ένας κλάδος της Τεχνητής Νοημοσύνης, και αναπτύχθηκε ώστε να αναπαραχθεί αλγοριθμικά η αίσθηση της όρασης, σε κάποιο ηλεκτρονικό υπολογιστή ή ρομπότ. Με την Τεχνητή Όραση, λαμβάνονται και αναλύονται δεδομένα από ψηφιακές εικόνες. Αυτές οι εικόνες μπορεί να λαμβάνονται από φωτογραφίες, βίντεο, όψεις από πολλαπλές κάμερες, πολυδιάστατες εικόνες από ιατρικό σαρωτή κ.α.
Οι αλγόριθμοι του DeepDream, βασικά, ακολουθούν την απλούστερη μαθηματική διαδρομή από την οπτική λήψη των βασικών σχημάτων μιας εικόνας, μέχρι την εικασία για το τι αντικείμενα αυτά τα σχήματα αντιπροσωπεύουν. Στη συνέχεια μορφοποιούν ελαφρώς την εικόνα και έπειτα επιχειρούν ακόμα μία προσπάθεια μορφοποίησης. Αυτό σημαίνει ότι προϊόντος του χρόνου, οι εικόνες γίνονται αυτό που το συγκεκριμένο A.I. αντιλαμβάνεται ότι είναι, μέσω της επαναλαμβανόμενης μορφοποίησης. «Αυτο-ενισχύει» δηλαδή με αυτό τον τρόπο, την αντίληψή του για το τι είναι και τι αναπαριστά το οπτικό input που προσέλαβε στην αρχή της όλης διαδικασίας.
Το DeepDream χαιρετίστηκε ως παράθυρο στις μυστικές εμπειρίες ενός A.I. και σύντομα επέδειξε πόσο αρχεγονικό μπορεί να είναι το «μυαλό» ενός Α.Ι. Σε ένα πρόσφατο βίντεο που δημοσιεύθηκε στις 10 Απριλίου σε διάφορες πλατφόρμες όπως το Youtube και το Vimeo, και που μπορείτε να δείτε παρακάτω, το DeepDream εφαρμόστηκε για κάθε καρέ ανα δευτερόλεπτο (Frame Per Second). Το βίντεο αυτό, με το όνομα Εις Βάθος Τεχνητά Δέντρα (Deeply Artificial Trees) είναι ένα από τα επεισόδια της δημοφιλούς εκπομπής ζωγραφικής The joy of painting, του Bob Ross. Πόσο ψυχεδελικό θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα, αν συνυπολογίσουμε ότι εκτός από την εικόνα, η ίδια τεχνική μετατροπής έχει εφαρμοστεί και στον ήχο; Τα συμπεράσματα δικά σας.
Σύμφωνα με τον Alexander Reben, δημιουργό του Deeply Artificial Trees, το βίντεο αυτό δημιουργήθηκε για να αναδείξει την παράλογη αποτελεσματικότητα και την περίεργη εσωτερική λειτουργία των Συστημάτων Βαθιάς Μάθησης (Deep Learning Systems). To Α.Ι. «έμαθε» τα μοναδικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φωνής και τα παρήγαγε τροποποιημένα, και επιπλέον, παρήγαγε και ψευδαισθήσεις καθώς προσπάθησε να βρει εικόνες οι οποίες στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν!
Ουσιαστικά, η αντιληπτική αυτή μέθοδος του Α.Ι. μέσω της οποίας εικάζεται ξανά και ξανά το περιεχόμενο μιας εικόνας, είναι παρόμοια με τις πρώτες λειτουργίες που εκτελεί ο οπτικός φλοιός στον ανθρώπινο εγκέφαλο ώστε να σχηματίσει την οπτική αντιληψιμότητα. Το Α.Ι., όμως, «ξεφεύγει» σε μία παραισθητική ερμηνεία ενός οπτικού input καθότι ένα τεχνητό νευρωνικό δίκτυο δεν έχει καταστεί μέχρι στιγμής τόσο καλός οργανωτής της πληροφορίας όσο το βιολογικό νευρωνικό δίκτυο του ανθρώπινου εγκεφάλου.
Ο λόγος που είναι δύσκολο να καταστεί ένα τεχνητό νευρωνικό δίκτυο τόσο καλός επεξεργαστής της εισρέουσας οπτικής πληροφορίας, όσο ο ανθρώπινος εγκέφαλος, θα μπορούσε να είναι ότι η διάνοια των Α.Ι. είναι ακόμα ακατέργαστη, υπό την έννοια ότι δεν έχει υποστεί κάποια εξελικτικά στάδια ανάλογα με εκείνα που η ανθρώπινη αντιληψιμότητα έχει περάσει, μέσω της γνωσιακής εμπειρίας. Επί παραδείγματι, κάθε στρογγυλό σχήμα θα μπορούσε να κατηγοριοποιηθεί ως ένα μάτι, ακόμα κι αν επρόκειτο για το πιο απίθανο σημείο που θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι υπάρχει πάνω του ένα μάτι! Το DeepDream λοιπόν παράγει συχνά ως μεταφρασμένο output διάφορα ζώα και άλλα πολύ συγκεκριμένα είδη εικόνων επειδή ακριβώς με αυτά τα είδη εικόνων εκπαιδεύτηκε να ερμηνεύει τα οπτικά του ερεθίσματα. Λειτουργεί δηλαδή κατά αναλογία με τον άνθρωπο: ερμηνεύει μόνο από αυτά που ήδη γνωρίζει.
Χωρίς επαρκείς πληροφορίες σχετικά με το περιεχόμενο μιας εικόνας, λοιπόν, οι αλγόριθμοι μπορούν να μετατρέψουν λεπτομέρειες της εικόνας όπως ένα σύννεφο, σε ένα μονόκυκλο. Παρεμπιπτόντως, αυτό το είδος της χαοτικής αντιστοίχισης μοτίβων αντιστοιχεί στην αιτία που ένας άνθρωπος υπό την επήρεια ψυχοδηλωτικών σκευασμάτων (LSD, Μεσκαλίνη κ.λπ.), βλέπει παραισθήσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ουσίες αυτές αποσυνδέουν μετρίως τις αισθητήριες περιοχές του εγκεφάλου από τις λογικές του ικανότητες. Ο άνθρωπος βλέπει την πραγματικότητα σε ένα εντελώς πρωτογενές επίπεδο και όχι λογικά διορθωμένη.
Βάλαμε το DeepDream να «δει» για εσάς ορισμένους από τους πιο διάσημους πίνακες ζωγραφικής! Το αποτέλεσμα… άκρως εφιαλτικό; εντυπωσιακό!
Guernica, Pablo Picasso.
Έναστρη Νύχτα, Vincent van Gogh.
Το κορίτσι με το μαργαριταρένιο σκουλαρίκι, Johannes Vermeer.
Ο κήπος των επίγειων απολάυσεων, Jeronimo de Bosch.
Η εμμονή της μνήμης, Salvador Dali.
Mona Lisa, Leonardo da Vinci.
H κραυγή, Edvard Munch.
Για περισσότερες πληροφορίες:
https://research.googleblog.com/2015/06/inceptionism-going-deeper-into-neural.html
https://deepdreamgenerator.com
https://en.wikipedia.org/wiki/DeepDream