Τον συγγραφέα Χρόνη Μουστάκα τον γνωρίζουμε μέσα από το συγγραφικό του έργο και το βιβλίο του «Οι Ιππότες του Ουρανού» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Anubis. Με ιδιαίτερη χαρά και προσμονή, ο Χρόνης Μουστάκας μοιράζεται μαζί μας τις αγαπημένες του 10 επιλογές βιβλίων που εάν δεν έχεις διαβάσει μέχρι σήμερα προτείνει να βάλεις στην λίστα σου για το νέο έτος. Είναι όλα αγαπημένα βιβλία από διάφορους εκδοτικούς οίκους όσο και από τις εκδόσεις Anubis που αγαπάμε να διαβάζουμε. Η λίστα του συγγραφέα Χρ. Μουστάκα περιλαμβάνει νεότερες εκδόσεις όσο και κλασσικά αναγνώσματα που όμως μας δηλώνει και ό ίδιος «Όλα συνδέονται με ένα αόρατο νήμα που ταιριάζει στην παράδοξη εποχή μας..»
Έχω ήδη αγαπήσει και γοητευτεί από αυτή την λίστα και αδημονώ να προσθέσω στην συλλογή μου αλλά και στο κοντέρ μέτρησης βιβλίων για το 2023 τα περισσότερα από όσα προτείνει ο Χρόνης Μουστάκας.
Μια μικρή αυτοπαρουσίαση από τον Χρόνη Μουστάκα
Την τελευταία δεκαετία ζω ως “ανακλητός μέτοικος” στο Βέλγιο και πολλές φορές από το σπίτι στη θάλασσα στο Πήλιο έχω κουβαλήσει στις αποσκευές μου για το διαμέρισμα των Βρυξελλών βιβλία που δεν μπορώ να αποχωριστώ. Σε βαλίτσες. σε κούτες, στα χέρια, με το αεροπλάνο, με το αυτοκίνητο πάνε κι έρχονται βιβλία…Τα βιβλία τελικά είναι μέρος του “τόπου” μας. Και το δίλημμα όταν δεν μπορείς να μεταφέρεις όλη σου τη βιβλιοθήκη δεν είναι παρά ένας ακόμη συναισθηματικός διχασμός εκείνου που ζει μεταξύ δύο ή και περισσότερων τόπων… Ιδού μια δεκάδα αγαπημένων μου βιβλίων που έχουν πάει κι έχουν έρθει κάμποσες φορές… Κλασικά και κορυφαία αλλά και νέες εκδόσεις που ξεχώρισα. Όλα συνδέονται με ένα αόρατο νήμα που ταιριάζει στην παράδοξη εποχή μας..
Οι 10 επιλογές βιβλίων του συγγραφέα Χρόνη Μουστάκα που εάν δεν έχεις διαβάσει μέχρι τώρα – πρέπει να διαβάσεις το 2023:
1. Ο «Θαυμαστός καινούργιος κόσμος» του Άλντους Χάξλεϊ, Εκδόσεις Μέδουσα
Σε ένα ακαθόριστο μέλλον έχει εγκατασταθεί το Παγκόσμιο Κράτος και οι άνθρωποι αναπαράγονται τεχνητά και μαζικά σε κρατικά κέντρα επωάσεως και αναπτύσσονται μέσα σε φιάλες χωρισμένοι σε πέντε τάξεις ανάλογα με τον τελικό κοινωνικό και επαγγελματικό προορισμό τους. Τα ωάρια που ανήκουν στις τρεις κατώτερες τάξεις κλωνοποιούνται δημιουργώντας φουρνιές ομοιόμορφων ανθρώπων, που θα χρησιμοποιηθούν ως εργάτες σε εργοστάσια. Τον τυποποιημένο αυτόν κόσμο αναστατώνει ο Τζον, νεαρός που γεννήθηκε σε “καταυλισμό αγρίων” και μεγάλωσε διαβάζοντας Σαίξπηρ. “Πόσο πανέμορφη είναι η ανθρωπότητα!” λέει, όπως η Μιράντα στην “Τρικυμία” του Σαίξπηρ. “Ω, θαυμαστέ, καινούργιε κόσμε”, αναφωνεί. Το μυθιστόρημα οφείλει τον τίτλο του ακριβώς σε αυτήν τη φράση από την τραγωδία του Σαίξπηρ, ο οποίος είναι απαγορευμένος στο Παγκόσμιο Κράτος.
2. «Η δίκη» του Φραντς Κάφκα, Εκδόσεις Ροές
Ο Γιόζεφ Κ. είναι ένας τραπεζικός υπάλληλος που ζει μια ήσυχη, συνηθισμένη ζωή. Ένα πρωινό συλλαμβάνεται στο δωμάτιό του χωρίς να του απαγγελθεί κάποια συγκεκριμένη κατηγορία. Ο Κ. “ζει σε μια χώρα με συνταγματικό πολίτευμα, βασιλεύει γενική ειρήνη και όλοι οι νόμοι είναι εν ισχύι”. Από τα αξεπέραστα αριστουργήματα του 20ου αιώνα, έργο προφητικό που -μεταξύ άλλων- αναδεικνύει τις αυταπάτες για την δημοκρατία, την ελευθερία και τη δικαιοσύνη στη σύγχρονη εποχή μας…
3. «Μόμπι Ντικ» του Χέρμαν Μέλβιλ, Εκδόσεις Gutenberg
Αυτό το αριστούργημα του όψιμου συμβολισμού γράφτηκε το 1851 με βάση ένα ταξίδι με το φαλαινοθηρικό Ακούσνετ που πραγματοποίησε ο συγγραφέας το 1841 αλλά η έμπνευσή του αντλείται επίσης από τον Σαίξπηρ και τη Βίβλο. Η εναρκτήρια πρόταση «Λέγε με Ισμαήλ» συγκαταλέγεται στις πιο διάσημες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Οι λεπτομερείς και ρεαλιστικές περιγραφές της φαλαινοθηρίας και της ζωής στο πλοίο με ένα πολυπολιτισμικό πλήρωμα αναμιγνύονται με την εξερεύνηση της κοινωνικής θέσης, του καλού και κακού και την παρουσία Θεού. Πέραν της αφηγηματικής πρόζας, ο Μέλβιλ χρησιμοποιεί επίσης από τραγούδια, ποίηση και καταλόγους μέχρι μονολόγους και σαιξπηρικούς διαλόγους. Θεωρώ ότι τα βαθύτερα απόκρυφα νοήματα αυτού του αριστουργήματος έρχονται να αποκαλυφθούν ανάλογα με το βαθμό της ωριμότητας του αναγνώστη. Με τη θαυμάσια μετάφραση και προσέγγιση -εκ των κορυφαίων στον κόσμο- του Βολιώτη Θανάση Χριστοδούλου.
4. «Οι Άθλιοι» του Βίκτωρος Ουγκώ, Εκδόσεις Λιβάνη
Σε αυτό το κορυφαίο ΄μυθιστόρημα του 19ου αναλύεται η φύση του καλού και του κακού σε μία εκτεταμένη ιστορία, που περιλαμβάνει θέματα όπως την ιστορία της Γαλλίας, την πολιτική, την ηθική φιλοσοφία, το νόμο, τη θρησκεία, τον έρωτα, την αγάπη… Ο Ουγκώ εμπνεύστηκε από το υπαρκτό πρόσωπο Φρανσουά Ευγένιο Βιντόσκ, ο οποίος κατείχε την ιδιότητα τόσο του αστυνομικού, όσο και του εγκληματία. Στο μυθιστόρημα κάθε μία από τις δύο αυτές ιδιότητες αποδόθηκε σε ξεχωριστά πρόσωπα. Θεωρώ ότι είναι ένα βιβλίο που θα πρέπει να διαβάζεται εις αεί ως υπόμνηση για το πόσο κοντά είναι η άνοδος και η πτώση της ανθρώπινης υπόστασης.
5. «Το εκκρεμές του Φουκώ» του Ουμπέρτο Έκο, Εκδόσεις Ψυχογιός
Ο σημειολόγος Έκο έχει δημιουργήσει το απόλυτο έργο περί της παγκόσμιας συνωμοσίας των δυνατών που ορίζουν τις τύχες του κόσμου βυθίζοντας τον αναγνώστη στη σαγήνη του μεσαιωνικού αποκρυφισμού γεμάτη κωδικούς, γνώσεις, σημειολογία και σασπένς … Ένας φοιτητής με πτυχιακή εργασία για τους Ιππότες του Ναού, ένας επιμελητής βιβλίων κι ένας συνάδελφός του Καβαλιστής με αφορμή το βιβλίο ενός τύπου ονόματι Αρντέντι, χτίζουν στην αρχή ως παιχνίδι του μυαλού τους τη δική τους θεωρία παγκόσμιας συνωμοσίας. Ύστερα οι συνδέσεις γίνονται περισσότερες, το κυνήγι τους γίνεται γοητευτικότερο, κι οι τρεις σύντροφοι αρχίζουν να μπλέκουν στα δίχτυα του ίδιου του αστείου τους που σταδιακά μετατρέπεται σε μια περιπέτεια όπου έχουν να αντιμετωπίσουν ένα πραγματικό μυστικιστικό τάγμα…
6. «Συμπόσιο» του Πλάτωνα, Εκδόσεις Γνώση
Ο Πλάτωνας έγραψε το έργο που θεωρείται ένα από τα κορυφαία της αρχαιοελληνικής λογοτεχνίας το 385 π. Χ. Ο νεαρός ποιητής Αγάθωνας κέρδισε το βραβείο στα Λήναια το έτος 416 π.Χ., επί άρχοντος Ευφήμου. Την επόμενη μέρα όμως κάλεσε σε συμπόσιο όλους τους εξέχοντες άνδρες της αριστοκρατικής τάξης της Αθήνας, επειδή την προηγούμενη μέρα δεν είχαν μπορέσει να παρευρεθούν στη γιορτή. Στο συμπόσιο πήραν μέρος ο Αριστόδημος, ο Φαίδρος, ο Αγάθωνας, ο γιατρός Ερυξίμαχος, ο Παυσανίας, ο Αριστοφάνης, ο Αλκιβιάδης και αργότερα ο Σωκράτης, ο οποίος αρχικά δίσταζε να παρευρεθεί και περίμενε έξω από την πόρτα ακούγοντας τα λεγόμενα. Οι παρευρισκόμενοι αποφασίζουν να περάσουν τη βραδιά όχι με άγριο φαγοπότι, αλλά όμορφα και διαλεκτικά, συζητώντας γύρω από ένα συγκεκριμένο θέμα. Το θέμα του συμποσίου είναι λοιπόν η αναζήτηση της υφής του έρωτα: «τι είναι ο έρωτας;».
7. «Ο Ανήφορος» του Νίκου Καζαντζάκη, Εκδόσεις Διόπτρα
Το ανέκδοτο μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη, είναι ένα κλασικό έργο που θέτει ερωτήματα τα οποία διαρκώς κατατρέχουν τον άνθρωπο. Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα από τα εκδοτικά γεγονότα του 2022. Γράφτηκε από το μεγάλο Έλληνα συγγραφέα στα μέσα της δεκαετίας του ’40, αμέσως μετά τον Ζορμπά και μας μεταφέρει στα χρόνια μετά τον πόλεμο στην Κρήτη και στην Αγγλία. Ο Κοσμάς, έπειτα από απουσία είκοσι χρόνων και την ενεργή συμμετοχή του στον πόλεμο, επιστρέφει στην πατρίδα του, το Μεγάλο Κάστρο, μαζί με την Εβραία γυναίκα του, τη Νοεμή, η οποία κουβαλάει την πανανθρώπινη μνήμη του Ολοκαυτώματος, και μαζί της την ερώτηση για την αξία της ζωής πορευόμενη έναν εσωτερικό ανήφορο που ίσως όλοι έχουμε χρέος να ανεβούμε κάποτε.
8. «Μακάβριος Χορός» του Αλέξανδρου Ζάκκα, Εκδόσεις Anubis
Το πολύ δυναμικό δυστοπικό μυθιστόρημα του πρωτοεμφανιζόμενου Αλέξανδρου Ζάκκα μας μεταφέρει πίσω στο 2008 και τη γέννηση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης όταν ένα οικουμενικό σύστημα συναλλαγών που βασίζεται στη χρήση βιομετρικών εμφυτευμάτων φιλοδοξεί να αποκαταστήσει την πίστη των ανθρώπων στη διαφάνεια και την ισονομία. Οι πολίτες του κόσμου υποδέχονται με ενθουσιασμό τη νέα οικονομική πραγματικότητα κι όλα δείχνουν ότι η ανθρωπότητα έχει απαλλαγεί πια από τις «παιδικές ασθένειες» της διαφθοράς και της οικονομικής αυθαιρεσίας. Μια μυστηριώδης δυσλειτουργία στο δίκτυο συναλλαγών κλονίζει τα θεμέλια του συστήματος και μια σειρά από βασανιστικά ερωτήματα έρχεται στο φως. Ένας πολιτικός, τρεις δημοσιογράφοι κι ένας νομπελίστας φυσικός αναλαμβάνουν να ανακαλύψουν τι έχει συμβεί και σύντομα βρίσκονται στα ίχνη μιας συνωμοσίας χωρίς σύνορα, που απειλεί να βυθίσει τον κόσμο σ’ ένα νέο Μεσαίωνα…
9. «Η αληθινή ιστορία του Πινόκιο» του Αντώνη Τουμανίδη, Εκδόσεις Anubis
Μέσα από τους συμβολισμούς και τις υπερφυσικές διαστάσεις των παραμυθιών ο εξαιρετικός Αντώνης Τουμανίδης επιλέγει την αντιστροφή σε μια αναζήτηση της ηθικής μέσα από είδωλα του καθρέφτη της εποχής μας. Ένας δολοφόνος κατά συρροή με το ψευδώνυμο Τζεπέτο τρομοκρατεί τη Νέα Υόρκη, μεταμορφώνοντας τα θύματά του σε ανθρώπινες μαριονέτες. Ο ντετέκτιβ Καρλ Μπίκλερ θα ανακαλύψει ένα βιβλίο με τον τίτλο “Η Αληθινή Ιστορία του Πινόκιο” και θα διαπιστώσει πως το κλασσικό παραμύθι είναι αληθινό και γραμμένο με αίμα…
Βασισμένη στο διεθνώς βραβευμένο σενάριο του συγγραφέα, που έχει ήδη πάρει το δρόμο του για τη μεγάλη οθόνη, “Η Αληθινή Ιστορία του Πινόκιο” είναι ένα σκοτεινό παραμύθι για το δεσμό ανάμεσα σε έναν πατέρα και το γιο του, μια μαριονέτα η οποία το μόνο που ήθελε ήταν να γίνει ένα αληθινό αγόρι.
10. Οι Καθαροί της Φραντζέσκα Μάνγγελ, Εκδόσεις Μίνωας
Για το δέκατο βιβλίο των προτάσεών μου θα ήθελα με απόλυτη ειλικρίνεια να πω ότι πρόκειται για δείγμα ξεχωριστής γραφής με χαρακτήρα που μπορεί να αγγίξει το αναγνωστικό κοινό ανεξάρτητα από τόπους κι εποχές. Σε μια ολοκληρωτική κοινωνία όπου η σωματική τελειότητα αποτελεί προϋπόθεση για το δικαίωμα στην ελευθερία, οι Καθαροί πολίτες απολαμβάνουν όσα στερούνται οι υπόλοιποι. Η Κλόι, ανθρωπολόγος σε ένα κέντρο ερευνών, παλεύει για τον άνθρωπο, ενώ η αξία της ανθρώπινης ζωής ολοένα και φθίνει. Σε αυτό το απολυταρχικό περιβάλλον προστίθεται ο εφιάλτης του πολέμου. Καθώς οι σειρήνες ουρλιάζουν, τα τρόφιμα λιγοστεύουν και οι νεκροί αυξάνονται, οι αντοχές των ηρώων φτάνουν στα άκρα. Πλοκή, ρυθμός και καταστάσεις που θαρρείς ότι προετοιμάζουν τον άνθρωπο του χθες και του σήμερα για ένα ζοφερό μέλλον που μοιάζει πλέον πολύ πιθανό.
Ας γνωρίσουμε καλύτερα τον συγγραφέα Χρόνη Μουστάκα…
Ο Χρόνης Μουστάκας γεννήθηκε στον Βόλο με καταγωγή από την Πάρο και την Κύθνο. Ο Φράγκος πρόγονός του φαίνεται πως του έχει αφήσει βιολογικές παρακαταθήκες κι ανοιχτά ζητήματα, όπως η αγάπη του στη μεσαιωνική ιστορία. Σπούδασε παιδαγωγικά (Μαράσλειος Αθηνών, Πανεπιστήμιο Πάδοβα, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας). Μιλάει ιταλικά, γαλλικά, αγγλικά, ελληνικά.
Εργάστηκε στη δημόσια εκπαίδευση κι επίσης ως δημοσιογράφος με έμφαση πάντα στον πολιτισμό σε εφημερίδες, ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς. Η τηλεοπτική του εκπομπή «Ex-Libris» παρουσίαζε για πολλά χρόνια τα πιο σημαντικά ονόματα των γραμμάτων και των τεχνών της χώρας. Υπήρξε διευθυντής διάφορων αξιόλογων περιοδικών, μέλος του Καλλιτεχνικού Οργανισμού του Δήμου Βόλου, συνεργάτης του ΔΗΠΕΘΕ Βόλου και συνεργάτης του Εργαστηρίου Λόγου και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Το μυθιστόρημα Οι Ιππότες του Ουρανού γράφτηκε στις Βρυξέλλες, όπου την τελευταία δεκαετία ζει ως «ανακλητός μέτοικος». Τα ιστορικά και πραγματολογικά στοιχεία του έργου είναι προϊόν τριετούς έρευνας σε γαλλικές, βελγικές, αγγλικές, ιταλικές κι ελληνικές πηγές.
Στο παρελθόν έχει εκδοθεί το παιδικό του μυθιστόρημα Ονειροβασίες. στη Βουνοκορφή των Μύθων (εκδόσεις Γραφή).
Το βιβλίο του Χρόνη Μουστάκα «Οι Ιππότες του Ουρανού»*
Ο δρόμος για την Ιερουσαλήμ αποδείχτηκε πολύ μακρύς…
Τέλη του 11ου αιώνα. Η Ευρώπη συγκλονίζεται από πολέμους, πανδημίες, έντονα καιρικά φαινόμενα και φτώχεια. Η αμάθεια, ο φόβος της συντέλειας, οι δεισιδαιμονίες απλώνουν στις κοινωνίες βαθύ σκοτάδι. Η απειλή των Σαρασίνων γιγαντώνεται και το Βυζάντιο απευθύνει έκκληση για βοήθεια. Πέντε στρατοί της Δύσης δίνουν ραντεβού στην Κωνσταντινούπολη. Προορισμός η Ιερουσαλήμ.
Το ιστορικό μυθιστόρημα «Οι Ιππότες του Ουρανού» είναι έργο εξαιρετικής ωριμότητας και λογοτεχνικής γραφής. Ο αναγνώστης μεταφέρεται, στην κυριολεξία, χίλια χρόνια πίσω, στο δυτικό Μεσαίωνα, όπου συγκεντρώνονται ευγενείς, απλοί ιππότες και λαός απ’ όλα τα βασίλεια της δυτικής Ευρώπης, υπακούοντας στο κάλεσμα του πάπα Ουρβανού Β΄ να ελευθερώσουν από τους μουσουλμάνους τους Αγίους Τόπους και τις χριστιανικές χώρες που έχουν καταλάβει, ανάμεσά τους και τόπους που ανήκαν στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία.
Ο συγγραφέας δεν ωραιοποιεί την ιστορία, αλλά την αποδίδει ισότιμα, με ρεαλισμό, ακρίβεια και πολλές φορές ωμότητα. Ταυτόχρονα περιγράφει με έμφαση τις διαφορές τριών κόσμων, των Δυτικών, των Βυζαντινών και των μουσουλμάνων, με τα διαφορετικά ήθη, πολιτισμό και πιστεύω.
«Οι Ιππότες του Ουρανού» είναι ταυτόχρονα μια πορεία αυτογνωσίας των τριών βασικών ηρώων, του μοναχού-τοξότη Αμβρόσιου, του μαχητή Λάιαλ Λούκας και του Βυζαντινού αξιωματικού Νικόλαου Λώτα, που θα συνδεθούν με βαθιά φιλία στην πορεία τους μέχρι την Ιερουσαλήμ και τα γεγονότα της Α΄ Σταυροφορίας.
Μπορείτε να βρείτε το βιβλίο του συγγραφέα Χρόνη Μουστάκα εδώ.
* (Η παρουσίαση του βιβλίου από το Επίμετρο της έκδοσης)
