H γερμανική στρατηγική: Neue Ostpolitik

Τα τελευταία χρόνια, παρόλο που η Γερμανία εμφανίζεται ως ο υπερασπιστής της ΕΕ, ταυτόχρονα, φαίνεται να στρέφει τις οικονομικές της δραστηριότητες προς την Ανατολή, συνάπτοντας εμπορικές συμφωνίες με αυτές τις χώρες. Αυτό μαρτυρείται από τον όρο “Ostpolitik”. H πολιτική «προς Ανατολάς», την οποία προωθεί η Γερμανία, είναι μια εθνική  στρατηγική από την οποία η χώρα επιδιώκει να καρπωθεί τα οικονομικά οφέλη που συναντώνται αφενός στην Ανατολική Ευρώπη  και αφετέρου στην Ασία.

Ενέργεια: Ρωσία

Αρχικά, η “neue Ostpolitik”, που προωθείται από την Γερμανία στην Ανατολική Ευρώπη, αφορά τον τομέα της ενέργειας και της βιομηχανίας. Πιο συγκεκριμένα, στον τομέα της ενέργειας, η Γερμανία στρέφει τα ενεργειακά της ενδιαφέροντα προς τη Ρωσία. Η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία, καθώς η ενεργειακή της εξάρτηση από τη Ρωσία εκπληρώνει τους μακροπρόθεσμους στόχους της Γερμανίας. Το γεγονός ότι η Ρωσία αποτελεί ένα κράτος της ευρωπαϊκής ηπείρου και ταυτόχρονα διέπεται από μια γεωπολιτική σταθερότητα, την καθιστά αυτομάτως ελκυστική για τα γερμανικά συμφέροντα. Γι’ αυτό και η ενεργειακή εξάρτηση της Γερμανίας από τη Ρωσία είναι μεγαλύτερη από οποιαδήποτε άλλη χώρα με ενεργειακά αποθέματα. Επομένως, αυτό σημαίνει πως η Γερμανία στηρίζεται λιγότερο ενεργειακά στις χώρες της Μέσης Ανατολής, που διέπονται από αστάθεια, κυρίως εξαιτίας της  Αραβικής Άνοιξης.

Advertisements

Περαιτέρω, το αμείωτο ενδιαφέρον της Γερμανίας για τα ρωσικά ενεργειακά αποθέματα αποδεικνύεται από την επιμονή της σε αυτά παρά την αντίθεσή της με τη ρωσική θέση στο ζήτημα της ουκρανικής κρίσης. Ακόμη και η αδιαλλαξία της Μέρκελ για τις κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, δεν έχει συμβάλλει στη μείωση των ποσοτήτων εισαγόμενου ρωσικού πετρελαίου και των άλλων ενεργειακών κοιτασμάτων. Μάλιστα, η εισαγωγή αργού πετρελαίου από τη Ρωσία διατηρήθηκε όλη αυτή την περίοδο σε πολύ υψηλά επίπεδα και συνεχίζει να αποτελεί το βασικότερο πάροχο αργού πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Κατά συνέπεια, καθίσταται σαφής η προσήλωση της Γερμανίας προς αυτό το σχέδιο, παρά τις όποιες διαφορές.

Βιομηχανία: Ανατολική Ευρώπη

Όσον αφορά τον τομέα της βιομηχανίας, η Γερμανία, στα πλαίσια της Ostpolitik, επιδιώκει τη διοχέτευση του επενδυτικού της κεφαλαίου στην περιοχή της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης. Οι χώρες που βρίσκονται σε αυτή την περιοχή, όπως η Τσεχία, η Ρουμανία, η Ουγγαρία κ.α. χαρακτηρίζονται από μία ισχυρή βιομηχανική κουλτούρα. Αυτό το γεγονός σε συνδυασμό με το φθηνό εργατικό δυναμικό, λόγω του εθνικού τους νομίσματος, τις καθιστά άκρως ελκυστικές για το γερμανικό κεφάλαιο. Περαιτέρω, η εξάρτηση της Γερμανίας από αυτή την περιοχή  οφείλεται και στους χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές. Γι’ αυτό και οι γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες επιλέγουν αυτή την περιοχή ως χώρο εγκατάστασης των θυγατρικών τους.  Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι εγκαταστάσεις της Volkswagen στη Σλοβακία και της Skoda στην Τσεχία. Επίσης, οι χαμηλές τιμές των εξαγώγιμων προϊόντων, για τους λόγους που προαναφέρθηκαν, εντείνουν  την αλληλεξάρτηση της Γερμανίας από την περιοχή. Αυτό αποδεικνύεται από το μεταξύ τους εμπόριο, καθώς είναι σε αρκετά υψηλά επίπεδα. Το 2015, το 17% των γερμανικών εισαγωγών προέρχονταν από την Ανατολική Ευρώπη (Τσεχία, Πολωνία, Ουγγαρία κ.α.).  Επομένως, η Ανατολική Ευρώπη είναι σημαντική για τα  γερμανικά οικονομικά  συμφέροντα.

Εμπόριο: Κίνα

Τέλος, η περιοχή της Ασίας και συγκεκριμένα η Κίνα,  άπτεται των γερμανικών συμφερόντων και αυτό έχει αποδειχθεί μέσω των εμπορικών συμφωνιών που έχουν συναφθεί μεταξύ αυτών των δύο χωρών τα τελευταία 20 χρόνια, από την εποχή της καγκελαρίας του Χέλμουτ Κολ έως σήμερα. Η Κίνα ανταποκρίνεται άμεσα στα γερμανικά οικονομικά συμφέροντα καθώς έχει τη δυνατότητα να παράγει τεράστιες ποσότητες καταναλωτικών αγαθών σε πολύ προσιτές τιμές, λόγω του τεράστιου και φθηνού εργατικού δυναμικού της. Μέχρι προσφάτως, η Κίνα εξήγαγε προς τη Γερμανία πρώτες ύλες και προϊόντα μεταποίησης, ενώ αδυνατούσε να παράγει προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και πολυτελείας, τα οποία τα εξασφάλιζε από τη Γερμανία. Κατ’ επέκταση οι σινο-γερμανικές εμπορικές σχέσεις λειτουργούσαν συμπληρωματικά. Όμως, τα τελευταία χρόνια, η Κίνα εισέβαλε δυναμικά στο χώρο της τεχνολογίας, παράγοντας και εξάγοντας ηλεκτρονικούς υπολογιστές, κινητά τηλέφωνα κ.α. Εντούτοις, παρόλο που το μεταξύ τους εμπόριο τείνει να γίνεται συγκρουσιακό, η Γερμανία εξακολουθεί να εισάγει μεγάλες ποσότητες προϊόντων τεχνολογίας  από την Κίνα, κρατώντας σταθερή την εξάρτηση της Κίνας στον τομέα των μεταφορών. Άρα, παρά την αλλαγή που έχει υποστεί η Κίνα, στον τομέα παραγωγής της, οι σινο-γερμανικές εμπορικές σχέσεις παραμένουν ισχυρές.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω, απορρέει πως η Γερμανία εμμένει στο σχέδιο της “Νeue Ostpolitik”, παρά τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Εντούτοις, η επιμονή της σε αυτή την πολιτική υποδηλώνει  τα πλεονεκτήματα που παρουσιάζει η περιοχή για τη γερμανική οικονομία.