Το 46ο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας διεξήχθη από τις 4-10 Σεπτεμβρίου 2023 και το πρόγραμμά του περιελάμβανε 182 ταινίες από 41 χώρες. Όλες οι ταινίες ήταν διαθέσιμες για προβολή και διαδικτυακά καθ’ όλη τη διάρκειά του φεστιβάλ, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα παρακολούθησης σε όλα τα άτομα, ανεξαρτήτως τοποθεσίας.

Όπως είναι φανερό, το φετινό φεστιβάλ μας προσέφερε ένα μεγάλο εύρος ταινιών, πολλές από τις οποίες ήταν ελληνικής παραγωγής. Ας δούμε λοιπόν ποιες από αυτές ξεχώρισαν λίγο παραπάνω.

Αρκουδότρυπα (Bearcave)

Μία από τις ταινίες που αναμφισβήτητα κέρδισε τις καρδιές του κοινού είναι η “Αρκουδότρυπα”, της Χρυσιάννας Παπαδάκη και του Στέργιου Ντινόπουλου. Μάλιστα, στην τελετή απονομής βραβείων του φεστιβάλ, η “Αρκουδότρυπα” κέρδισε δικαίως τον Χρυσό Διόνυσο (ελculture, 2023).

Η ταινία μας μεταφέρει στην Ελάτη Τρικάλων, στη ζωή της Αργυρώς (Χαρά Κυριαζή) και της Αννέττας (Πάμελα Οικονομάκη). Μία μέρα, η Αννέττα αποκαλύπτει στην Αργυρώ, ότι θα μετακομίσει στη Λάρισα για ένα νέο ξεκίνημα, μαζί με το αγόρι της. Η Αργυρώ, αντιμέτωπη με την προοπτική του αποχωρισμού, δεν καταφέρνει να κρύψει την απογοήτευση και τον εκνευρισμό της. Προσπαθεί όμως να δείξει κατανόηση και να υποστηρίξει την φίλη της σε αυτή την σημαντική απόφαση. Για χάρη λοιπόν μίας παλιάς υπόσχεσης, αποφασίζουν να επισκεφτούν τη σπηλιά της “Αρκουδότρυπας”.

Στο δρόμο για τη σπηλιά, η Αργυρώ έρχεται αντιμέτωπη με τα πραγματικά της συναισθήματα και τους φόβους που πυροδοτεί η επικείμενη αναχώρηση της Αννέττας. Κάθε στιγμή ανάμεσα στις δύο κοπέλες κυριαρχείται από πολύ έντονα συναισθήματα. Την ένταση αυτή αυξάνει ακόμα περισσότερο το βουκολικό στοιχείο. Οι θεατές νιώθουν άγχος και ανατριχίλα, καθώς όλα μοιάζουν πιο τρομαχτικά όταν λαμβάνουν χώρα στην καρδιά του δάσους. Τα ατμοσφαιρικά σκηνικά και η έντονη σχέση των δύο κοριτσιών μας βυθίζει ολοένα και περισσότερο στην ιστορία.

Η “Αρκουδότρυπα” είναι η ιστορία δύο κοριτσιών, τα οποία ανακαλύπτουν τα πραγματικά τους συναισθήματα με έναν τόσο όμορφο τρόπο, αλλά τη λάθος χρονική στιγμή. Η ταινία καταφέρνει να απαθανατίσει την queer αγάπη  χωρίς να φετιχοποιεί την γυναικείες ερωτικές σχέσεις. Αντίθετα, μας προσφέρει μία τρυφερή ιστορία αγάπης, που λαμβάνει χώρα στην ελληνική επαρχεία. Επιπλέον, αποφεύγει μία στερεοτυπική αποτύπωση του επαρχιακού τοπίου. Δε δίνει έμφαση στην “μιζέρια” της επαρχιακής ζωής ή στο έντονο ομοφοβικό στοιχείο. Αντ’ αυτού, δίνει περισσότερο βάρος στη σχέση των δύο πρωταγωνιστριών με έναν τρόπο που δε συναντάμε συχνά.

(Δείτε το trailer της ταινίας)

Buffer Zone

Συνεχίζοντας με την queer θεματολογία του φετινού φεστιβάλ, μία ακόμα ταινία που ξεχώρισε είναι το “Buffer Zone”. Σκηνοθέτης της ταινίας είναι ο Σάββας Σταύρου (Φυστίκια Αιγίνης, 2019) και πρωταγωνιστές οι Adnan Mustafa και Andreas Marcou. Η ταινία αφορά δύο στρατιώτες, έναν Ελληνοκύπριο και έναν Τουρκοκύπριο, που είναι σε αντίθετες πλευρές. Παρ’ όλα αυτά, μέσω της μουσικής βρίσκουν κοινό έδαφος και ερωτεύονται.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας, πέρα από την Πράσινη Γραμμή υπάρχει και μία άλλη διαχωριστική γραμμή. Η γραμμή αυτή χωρίζει δύο πολύ διαφορετικούς “κόσμους”. Από τη μία πλευρά έχουμε τον στρατό, ένα εν γένει πατριαρχικό και καταπιεστικό σύστημα. Ως τέτοιο, δεν επιβάλλει μόνο ένα συγκεκριμένο “αντρικό” πρότυπο, αλλά και ποιους πρέπει να θεωρεί κανείς ως εχθρούς. Από την άλλη πλευρά υπάρχει η μουσική. Εκείνη αντίθετα, βοηθάει δύο νέους ανθρώπους να ξεφύγουν -έστω και προσωρινά- από αυτό το τοξικό περιβάλλον.

Δεν έχει σημασία το γεγονός ότι οι δύο στρατιώτες είναι “εκ γενετής” εχθροί. Η επιθυμία τους να βρουν καταφύγιο τόσο στη μουσική όσο και ο ένας στον άλλο είναι ισχυρότερη από οποιαδήποτε έχθρα. Η συγκεκριμένη ταινία αποτελεί απόδειξη, ότι ο έρωτας -και η Kate Bush- μπορούν κυριολεκτικά να μας “ανυψώσουν”.

(Δείτε το trailer της ταινίας)

Midnight Skin

Σε σκηνοθεσία του Μανώλη Μαυρή (Brutalia, Εργάσιμες Μέρες, 2021), το “Midnight Skin”, είναι αναμφίβολα από τις πιο ατμοσφαιρικές ταινίες του φετινού φεστιβάλ. Πρωταγωνιστές είναι οι Ρομμάννα Λόμπατς, Κατερίνα Ζησούδη, Αλέξανδρος Λογοθέτης και Δημήτρης Κίτσος. Η ταινία ακολουθεί την Φανή (Ρομμάννα Λόμπατς), μία νεαρή νοσηλεύτρια, η οποία βασανίζεται από έναν επίμονο εφιάλτη. Κάθε βράδυ ονειρεύεται ότι μεταμορφώνεται σε δέντρο. Σταδιακά όμως συνειδητοποιεί, ότι ο εφιάλτης “ξεφεύγει” από τα όρια του φανταστικού και γίνεται πραγματικότητα.

Το “Midnight Skin” ενσωματώνει υπέροχα το στοιχείο του ‘body horror’, αν και όχι με τον ‘ακραίο’ τρόπο που έχουμε συνηθίσει στις ταινίες του David Cronenberg. Η ταινία αυτή εστιάζει πολύ στη σταδιακή μεταμόρφωση που υφίσταται το σώμα. Όπως είναι φυσικό, στην προοπτική της απώλειας ελέγχου του ίδιου μας του σώματος, κυριαρχεί ο τρόμος. Έτσι, το άτομο προσπαθεί να το καταπολεμήσει, όπως θα έπραττε και στην περίπτωση μίας κοινής ασθένειας. Σταδιακά όμως, ακολουθεί η αποδοχή της παρούσας κατάστασης, γεγονός που οδηγεί εν τέλει στη λύτρωση.

Η ταινία αυτή έχει αναμφίβολα κάποια ξεχωριστά χαρακτηριστικά. Μέσα σε αυτά είναι το ονειρικό στοιχείο και η σταδιακή πραγματοποίηση του περιεχομένου του. Επιπλέον, το γεγονός αυτό μας εισάγει και στην μετάβαση από μία μορφή ύπαρξης, σε μία τελείως διαφορετική.

(Δείτε το trailer της ταινίας)

Short Draft 

Μία ακόμη ελληνική ταινία που ξεχώρισε είναι το “Short Draft”, σε σκηνοθεσία του Σπυρίδωνα Παπασπύρου (Smoke in the Water, 2016). Πρωταγωνιστές είναι οι Αντώνης Τσιοτσιόπουλος, (Μαγνητικά Πεδία, 2021), Δημήτρης Καπετανάκος (Έτερος Εγώ, 2019-2023) και Δάφνη Λαζαροπούλου (Η Θυσία του Μέρμηγκα, 2019). Η ταινία ακολουθεί έναν ταξιτζή (Δημήτρης Καπετανάκος), ο οποίος αναγκάζεται υπό την απειλή του όπλου να πάει έναν άντρα (Αντώνης Τσιοτσιόπουλος) εκεί που του ζητάει, όταν ο πρώτος αρνείται.

Το “Short Draft” είναι μία σουρεαλιστική κωμωδία γεμάτη απρόβλεπτα γεγονότα, που κρατάνε τον θεατή σε εγρήγορση καθ’ όλη τη διάρκειά της. Επιπλέον, η χημεία μεταξύ του Τσιοτσιόπουλου και του Καπετανάκη αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά στοιχεία της ταινίας. Το τρομερό αυτό δίδυμο μπλέκει σε ευτράπελα γεγονότα, χωρίς απαραίτητα μία λογική εξήγηση. Αυτή είναι όμως και η γοητεία της ταινίας. Η έντονη δηλαδή παρουσία των παράλογων και σουρεαλιστικών στοιχείων, τα οποία συνήθως λείπουν από τον ελληνικό κινηματογράφο, της δίνουν μία τελείως φρέσκια πνοή, αυξάνοντας έτσι την διασκέδαση του κοινού.

(Δείτε το trailer της ταινίας)

DISFF 46: Τελικά σχόλια

Το φετινό φεστιβάλ ανέδειξε πολλές σπουδαίες ταινίες, με ποικιλόμορφο περιεχόμενο. Πολλές από αυτές ήταν μία ευχάριστη έκπληξη ή απλά χάσιμο χρόνου. Άλλωστε, όταν το εύρος των επιλογών είναι τόσο μεγάλο, ένας βαθμός απογοήτευσης είναι πάντα αναμενόμενος. Η δική μου πάντως εμπειρία από το φεστιβάλ ήταν ως επί το πλείστον ευχάριστη, εφόσον ανακάλυψα ταινίες που θα μου μείνουν αξέχαστες. Φτάνοντας λοιπόν στο τέλος, ακολουθούν κάποιες τιμητικές αναφορές σε μερικές ακόμα ταινίες που δεν παρουσιάστηκαν παραπάνω. Αυτές είναι οι: Klette  (Michael Abay), The Legend of Goldhorn (Lea Vučko), I Asked Him to Take Me Dancing (Hillel Rate),  Almost Forgotten (Dimitri Mihajlovic, Miguel Lima) και Kafka’s Collection of Porn (Αριστοτέλης Μαραγκός).