Πριν λίγες μέρες έφυγε από τη ζωή ο «πατέρας» του Νέου Κύματος κι ένας από τους σημαντικότερους συνθέτες, ο Γιάννης Σπανός. Στη μακρόχρονη καριέρα του έγραψε τραγούδια για όλους τους μεγάλους τραγουδιστές, μελοποίησε σημαντικούς ποιητές κι επένδυσε μουσικά πολλές ελληνικές ταινίες. Θα προσπαθήσουμε να κάνουμε μια ανασκόπηση στην κινηματογραφική μουσική του κορυφαίου Γιάννη Σπανού.
Μουσική για τον Γαλλικό Κινηματογράφο
Ο Γιάννης Σπανός πριν κάνει καριέρα στην Ελλάδα, διέπρεψε στη Γαλλία γράφοντας τραγούδια για πολλούς γνωστούς Γάλλους τραγουδιστές, όπως: Brigitte Bardot, Frédérique Vali, Jacques Boyer, Albert Santoni, Marcel Rothel, Jean-Claude Pascal, Michèle Arnaud, Pia Colombo, Juliette Gréco, Marie Laforêt κ.ά.

Παράλληλα με τα τραγούδια, ο Γιάννης Σπανός έγραψε μουσική και για μερικές γαλλικές ταινίες. Η αρχή έγινε το 1962, όταν μελοποίησε μαζί με τον Jean-Max Rivière ένα ποίημα του Charles Cros, το «Sidonie», που ερμήνευσε η Brigitte Bardot στην ταινία του Louis Malle «Vie privée».

Δύο χρόνια αργότερα, θα υπογράψει τη μουσική της μικρού μήκους ταινίας του Alain Cuniot «Le rond-point des impasses».

Το 1972 συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Jean-Pierre Berckmans στην ταινία «La chambre rouge» με τον Maurice Ronet, την Sharon Gurney και την Françoise Brion. Η υπέροχη μουσική κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών από την CBS Disques.

To 1973 θα ασχοληθεί και με τη γαλλική τηλεόραση, υπογράφοντας τη μουσική της σειράς «Le neveu d’Amérique» με πρωταγωνιστές τον Philippe Forquet και τη France Dougnac. Η Atlantic θα κυκλοφορήσει σε δίσκο 45 στροφών το μουσικό θέμα της σειράς και το τραγούδι «Eté Indien» ερμηνευμένο από τον Hugues Aufray.

Το 1974 θα συνεργαστεί με ακόμη έναν σημαντικό σκηνοθέτη, τον Jacques Baratier στην κωμωδία «Vous intéressez-vous à la chose?» με πρωταγωνίστρια την πρώην σύζυγο του Alain Delon, Nathalie Delon. Το soundtrack κυκλοφόρησε σε δίσκο από την Barclay.

Οι πρώτες ελληνικές ταινίες
Ο Γιάννης Σπανός ξεκίνησε να γράφει μουσική για τον Ελληνικό Κινηματογράφο το 1966. Η πρώτη ταινία που συνεργάστηκε ήταν το «Όλοι οι άνδρες είναι ίδιοι» του Αλέκου Σακελλάριου. Σε αυτήν την ταινία η Άννα Φόνσου ερμήνευσε το διαχρονικό σουξέ «Θέλω τα ώπα μου», το οποίο κυκλοφόρησε σε δίσκο 45 στροφών από την Lyra. Στην ίδια ταινία η Καίτη Χωματά ερμήνευσε το «Στον ουρανό είν’ ένα αστέρι». Από την ίδια ταινία κυκλοφόρησε κι ένας ακόμη δίσκος 45 στροφών με δύο ορχηστρικά θέματα («Το Χασάπικο του Ναυτικού» & «Το Χασάπικο της Αεροπορίας»).

Την ίδια χρονιά έγραψε μουσική και για την ταινία του Γιώργου Λόη «Ο γυρισμός του στρατιώτη», όπου ερμήνευσαν τραγούδια του ο Μανώλης Καναρίδης («Πέτα καρδιά μου γίνε πουλί»), το Trio Fandasia και η Μαρίζα Κωχ. Ακολούθησαν οι ταινίες «Καλώς ήλθε το δολλάριο» του Αλέκου Σακελλάριου («Φρέρε Ζακ», «Έναν αητό αγάπησα», «Τη βραδιά μου απόψε») και «Το κορίτσι της οργής» του Ορέστη Λάσκου («Στη Φρεατίδα»).
Το νυφοπάζαρο
Το 1969 ο Γιάννης Σπανός γράφει τη μουσική και τα τραγούδια της ταινίας του Κώστα Ασημακόπουλου «Το Νυφοπάζαρο». Εκτός από τους ηθοποιούς Βαγγέλη Βουλγαρίδη κι Ελένη Ανουσάκη, τραγούδησαν πολλοί γνωστοί τραγουδιστές της εποχής, όπως ο Μιχάλης Βιολάρης, η Πόπη Αστεριάδη, η Μαρίζα Κωχ, ο Γιώργος Γερολυμάτος, αλλά και ο μετέπειτα δημοφιλής συνθέτης Αλέξης Παπαδημητρίου. Το 1970 κυκλοφόρησε από την Zodiac ένα 45άρι δισκάκι με δύο τραγούδια της ταινίας, «Αη-Νικόλας» και «Μηνύματα», με τη φωνή του Μιχάλη Βιολάρη.

Το 1991 η Music Box International θα κυκλοφορήσει για πρώτη φορά το soundtrack της ταινίας σε βινύλιο και το 2002 σε CD.

Σκιές στην άμμο
Μεγάλη στιγμή στην πορεία του Γιάννη Σπανού αποτελεί η μουσική και τα τραγούδια που έγραψε για την ταινία του γνωστού ηθοποιού Βασίλη Μαυρομάτη «Σκιές στην άμμο». Λίγοι θυμούνται την ταινία, αλλά όλοι λάτρεψαν τα τραγούδια: «Μια αγάπη για το καλοκαίρι» (Καίτη Χωματά), «Βάρκα χωρίς πανιά» (Μιχάλης Βιολάρης & Καίτη Χωματά), «Μαυρομαλλούσα κοπελιά» (Μιχάλης Βιολάρης & Καίτη Χωματά), «Πήρες λάθος μονοπάτι» (Αλέξης Γεωργίου), «Μπαλάντα της Καίτης» (Καίτη Χωματά), «Γιατί ναρθείς» (Καίτη Χωματά) κ.ά. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από τη Lyra το 1969.

Όμορφες μέρες
Το 1970 ο Γιάννης Σπανός συνεργάζεται για δεύτερη φορά με τον Κώστα Ασημακόπουλο, στην ταινία «Όμορφες μέρες». Το αποτέλεσμα ήταν μια σειρά από εξαίρετα τραγούδια («Μη μου μιλάς γι’ αγάπη», «Μη βάζεις μαράζι», «Θάλασσά μου χωρίς άκρη», «Ήρθα ξανά κοντά σου») κι ένας υπέροχος δίσκος που κυκλοφόρησε το 1991 από την Lyra. Την ίδια χρονιά έγραψε μουσική και για την ταινία του Στέλιου Τατασόπουλου «2 τρελλοί κι’ ο ατσίδας».

Εκείνο το καλοκαίρι
Η πιο γνωστή και χαρακτηριστική κινηματογραφική μουσική του Γιάννη Σπανού είναι αδιαμφισβήτητα για την ταινία του Βασίλη Γεωργιάδη «Εκείνο το καλοκαίρι», για την οποία ο Γιάννης Σπανός απέσπασε και βραβείο μουσικής στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης το 1971. Το «Σαν με κοιτάς» που ερμήνευσε ο Γιάννης Φέρτης με την Αφροδίτη Μάνου θεωρείται από τα πιο ερωτικά κομμάτια της ελληνικής δισκογραφίας. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από την His Master’s Voice.

Αναζήτησις
Ο ακούραστος Γιάννης Σπανός το 1972 θα γράψει μουσική για 6 ταινίες! Μία εξ αυτών ήταν και η ερωτική «Αναζήτησις» του Ερρίκου Ανδρέου. Οι δύο αδερφές Μαρία Δημητριάδη και Αφροδίτη Μάνου τραγούδησαν τα όμορφα τραγούδια της ταινίας («Σ’ αναζητώ», «Βήματα», «Κωλ Γκερλς»). Το soundtrack κυκλοφόρησε το 2002 από την Music Box International.

Ερωτική συμφωνία
Η τελευταία κινηματογραφική εμφάνιση (μαζί με τη «Λυσιστράτη») της Τζένης Καρέζη ήταν στη δραματική ταινία του Κώστα Καζάκου «Ερωτική συμφωνία». Ο Γιάννης Σπανός συνέθεσε ακόμη ένα αψεγάδιαστο soundtrack, που κυκλοφόρησε από την Music Box International το 1992 σε βινύλιο και το 2002 σε CD.

Το συμπόσιο
Ο Δημήτρης Κολλάτος γύρισε το «Συμπόσιο», για να ερευνήσει τις διάφορες μορφές του έρωτα, περιγράφοντας έναν κύκλο καλλιτεχνών. Την αριστουργηματική μουσική υπέγραψε ο Γιάννης Σπανός και ο δίσκος που κυκλοφόρησε το 1972 από την Columbia θεωρείται σήμερα δυσεύρετος. Κυκλοφόρησε και σε CD το 1995 και το 2006.

Οι υπόλοιπες ταινίες του 1972
Ο Γιάννης Σπανός το 1972 θα γράψει μουσική για τις ταινίες «Οι απάνθρωποι» & «Οι εκβιασταί» (τραγουδά η Σάσα Καστούρα) του Παύλου Φιλίππου και «Οργισμένη γενιά» (τραγουδούν η Δήμητρα Γαλάνη & το συγκρότημα Morka) του Μεμά Παπαδάτου.

Συνεργασία με τον Κώστα Καραγιάννη
Ο Γιάννης Σπανός συνεργάστηκε δύο φορές με τον γνωστό σκηνοθέτη και παραγωγό Κώστα Καραγιάννη, στις ταινίες «Ταγκό 2001» (τραγουδά ο Δάκης) και «Έγκλημα στο Καβούρι», στις οποίες πρωταγωνιστούσε ο Λάκης Κομνηνός.

Παύλος Μελάς
Μια από τις πιο σημαντικές συνεργασίες του Γιάννη Σπανού ήταν με τον Φίλιππο Φυλακτό στην ταινία «Παύλος Μελάς», όπου πρωταγωνιστούσε και πάλι ο Λάκης Κομνηνός. Η Δήμητρα Γαλάνη τραγουδούσε το «Σε κλαίει λαός» σε ποίηση Κωστή Παλαμά. Ο δίσκος κυκλοφόρησε από την His Master’s Voice σε βινύλιο το 1973 και σε CD το 2006.

Άλλες κινηματογραφικές συνεργασίες
Ο Γιάννης Σπανός το 1977 έγραψε τα τραγούδια της ταινίας του Ερμή Βελόπουλου «Κλειστό παράθυρο» (η μουσική ήταν του Βαγγέλη Κατσούλη) και τη μουσική της ταινίας του Παύλου Φιλίππου «Μαύρη Αφροδίτη». Η τελευταία κινηματογραφική παρουσία του σημειώθηκε το 1993 στην ταινία του Δημήτρη Κολλάτου «Κόκκινο τριαντάφυλλο σου έκοψα».

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Wikipedia
- IMDb
- Discogs