Ο Όρσον Γουέλς έγινε γνωστός ύστερα από μια ραδιοφωνική εκπομπή του σταθμού CBS, κατά την οποία διηγήθηκε την ιστορία από τον «Πόλεμο των Κόσμων» (1898) του Χ. Τζ. Γουέλς, χωρίς να την προλογίσει, κάνοντας το κοινό να πιστέψει πως είχαν πράγματι προσγειωθεί εξωγήινοι σε μια επαρχιακή πόλη της Αμερικής. Στη συνέχεια γύρισε το magnum opus του, την ταινία «Ο Πολίτης Κέιν» (1941), η οποία ήταν στην ουσία μια σάτιρα εις βάρος του μεγιστάνα Γουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ. Ο Γουέλς, πάντα τολμηρός και αντιδραστικός, βρέθηκε εξόριστος του Χόλυγουντ και πολλές από τις ταινίες του, είτε πετσοκόπηκαν από τα στούντιο παραγωγής, είτε γυρίστηκαν με εξαιρετικά χαμηλό προϋπολογισμό. Μια από τις τελευταίες του ταινίες, γυρισμένη στις αρχές της δεκαετίας του 1970, ήταν το «Other Side of the Wind», η οποία δεν ολοκληρώθηκε και σφραγίστηκε χάρη σε μια διαμάχη του Γουέλς με τους χρηματοδότες της για σχεδόν 50 χρόνια. Το 2018, το Netflix αγόρασε τα δικαιώματα και κυκλοφόρησε την ταινία στην on demand εφαρμογή του. Μαζί κυκλοφόρησε και ένα ντοκιμαντέρ για τα γυρίσματα της ταινίας, με τίτλο «They’ll Love Me When I’m Dead».
Ο Όρσον Γουέλς είχε μεγαλεπήβολα σχέδια για το πρότζεκτ. Στην ταινία εμφανίζονται, μεταξύ άλλων, ο Τζον Χιούστον, ο Πίτερ Μπογκντάνοβιτς, η μούσα του Γουέλς, Όγια Κοντάρ, η Σούζαν Στράσμπεργκ και ο Ντένις Χόπερ. Πρόκειται για ένα πειραματικό φιλμ, με ψυχεδελικές επιρροές, γυρισμένο σε μια γειτονική βίλα με εκείνη όπου ο Μικελάντζελο Αντονιόνι είχε γυρίσει το «Zabriskie Point» (1970), στην Αριζόνα. Το σενάριο είναι πολυσύνθετο και πραγματεύεται ουσιαστικά την προσπάθεια ενός βετεράνου σκηνοθέτη (Χιούστον) να γυρίσει την τελευταία του ταινία, με πρωταγωνιστές δύο χίπις (Όγια Κοντάρ και Μπομπ Ράντομ). Ο σκηνοθέτης έχει βυθιστεί στον αλκοολισμό και ενώ οι ηθοποιοί έχουν συγκεντρωθεί στη βίλα για τα γυρίσματα, εκείνος αδυνατεί να ολοκληρώσει την ταινία, η οποία μάλλον θα σημάνει και το τέλος του.
Η ταινία έχει άπειρα αυτοβιογραφικά στοιχεία και γι’ αυτό το λόγο ο Γουέλς διάλεξε το φίλο του, Τζον Χιούστον, για να παίξει τον κεντρικό ρόλο, έτσι ώστε να «ελαφρύνει» τη σημασία του ίδιου για την ταινία. Ενώ ο Γουέλς δεν δίστασε ποτέ να πειραματιστεί ή να χρησιμοποιήσει τη δική του επιβλητική φιγούρα στις ταινίες του (βλέπε «Ο άρχων του τρόμου» [1958]), η ταινία έχει σίγουρα επηρεαστεί από την επανάσταση της δεκαετίας του 1960 απέναντι στις κλασικές φόρμες του σινεμά, που ξεκίνησε με τον «Ξένοιαστο καβαλάρη» (1969) και το «Performance» (1970). Η ταινία-μέσα-στην-ταινία είναι κάτι σαν ερωτικό ψυχεδελικό τριπ και δε φαίνεται να ακολουθεί κάποιο συμβατικό σενάριο.
Ο Γουέλς ξεκίνησε τα γυρίσματα της ταινίας βασιζόμενος σε μια ιδέα που συνέλαβε το 1961, ύστερα από την αυτοκτονία του συγγραφέα Έρνεστ Χέμινγουεϊ. Αρχικά η παραγωγή ήταν αμερικανική, όμως το 1971 η κυβέρνηση επέβαλε ένα υπέρογκο πρόστιμο στον Γουέλς, που τον ανάγκασε να «παγώσει» τα γυρίσματα. Ο Γουέλς προσπάθησε να συγκεντρώσει χρήματα με διάφορους τρόπους και γύρισε πολλές σκηνές στην Ευρώπη με τοπική χρηματοδότηση. Ένα φιάσκο και η μετέπειτα έλλειψη χρημάτων έκαναν την παραγωγή να «παγώσει» και πάλι μέχρι το 1974 και ο Γουέλς, άφραγκος πια, μετακόμισε στη βίλα του Μπογκντάνοβιτς στο Μπέβερλι Χιλς. Η παραγωγή τελικά μεταφέρθηκε στο Ιράν και με την αλλαγή του καθεστώτος, η μοναδική κόπια σφραγίστηκε μέχρι το 2013. Ο Πίτερ Μπογκντάνοβιτς ήταν ένας από τους συντελεστές που επεδίωξε να κυκλοφορήσει η εκδοχή του Γουέλς, μέσω της πλατφόρμας του Netflix το 2018.
Ο Όρσον Γουέλς είχε παρατήσει το πρότζεκτ πολύ πριν μπερδευτεί λόγω πολιτικών συμφερόντων. Ο σκηνοθέτης είχε παραδοθεί στον αλκοολισμό και η υγεία του κινδύνευε από την παχυσαρκία. Μπορεί η ταινία του να έμεινε ημιτελής, όμως κατά κάποιο τρόπο αυτό φαίνεται να ήταν και το αρχικό concept του Γουέλς. Όπως και να ’χει, το «Other Side of the Wind» είναι το κύκνειο άσμα του και αξίζει να το δει κάθε φαν του μεγάλου σκηνοθέτη.
Δείτε το trailer της ταινίας στο YouTube:
