Τί είναι η ανάκτηση στη μαθησιακή διαδικασία;
Η πρακτική της ανάκτησης είναι μια τεχνική όπου τα παιδιά ανακαλούν ό,τι έχουν μάθει. Με απλά λόγια, ενώ αφιερώνουμε πολύ χρόνο βοηθώντας τα παιδιά να ενσωματώσουν τη γνώση στο μυαλό τους, η πρακτική ανάκτησης αφορά την επαναφορά αυτής της γνώσης –ενισχύοντας τη συγκράτηση και ενθαρρύνοντας τους νεαρούς μαθητές να ασχολούνται ενεργά, να εξετάζουν και να χρησιμοποιούν ό,τι έχουν μάθει.
Για παράδειγμα, τα παιδιά μπορούν να αφιερώσουν ένα χρονικό διάστημα μαθαίνοντας τα πάντα για το ηλιακό σύστημα. Για να το κάνουν αυτό, μπορούν να ακούσουν τον δάσκαλό τους, να αναζητήσουν πληροφορίες σε σχολικά βιβλία και να κρατήσουν σημειώσεις. Ενώ αυτός είναι πράγματι ένας αποτελεσματικός τρόπος για να ξεκινήσει η μάθηση, η έρευνα έχει δείξει ότι η πρακτική της ανάκτησης είναι ο καλύτερος τρόπος για να βοηθήσει τα παιδιά να εδραιώσουν τη μάθηση και να τα βοηθήσει να συγκρατήσουν ό,τι έχουν μάθει μακροπρόθεσμα.
Επομένως, είναι μια μέθοδος επανάληψης. Έτσι, σε αυτή την περίπτωση, αφού ένα παιδί έχει ολοκληρώσει την αρχική του μάθηση για το ηλιακό σύστημα, ένας τρόπος για να χρησιμοποιήσετε τη μέθοδο της ανάκτησης θα ήταν να κάνετε στο παιδί μια ερώτηση, όπως «Μπορείτε να ονομάσετε έναν πλανήτη στο ηλιακό μας σύστημα;». Το παιδί θα πρέπει στη συνέχεια να ανακτήσει αυτές τις πληροφορίες χωρίς να κοιτάξει τις σημειώσεις του. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η πρακτική της ανάκτησης, εξ ορισμού, επικεντρώνεται στην ενίσχυση της μάθησης και θα πρέπει να διακρίνεται από άλλες μεθόδους, όπως οι εξετάσεις, οι οποίες, παρά το γεγονός ότι χρησιμοποιούν την ανάκτηση, στοχεύουν στην αξιολόγηση της μάθησης.
Η έρευνα
Ένα επιπλέον ερώτημα αφορούσε συγκεκριμένα τα παιδιά με ΑΓΔ: Θα μπορούσαν αυτά τα παιδιά να αλλάξουν τα σωστά ανακαλούμενα νέα ουσιαστικά στον πληθυντικό τους τύπο όταν το απαιτούσε το πλαίσιο;
Αποτελέσματα
- Και οι δύο ομάδες παιδιών έδειξαν καλύτερη ανάκληση των νέων λέξεων στην συνθήκη με τα διαστήματα παρά στην συνθήκη χωρίς τα διαστήματα. Αυτό ίσχυε τόσο για τις νέες μορφές λέξεων όσο και για τις σημασίες τους.
- Οι βαθμολογίες σε ένα τεστ αναγνώρισης δεν έδειξαν διαφορά μεταξύ των δύο συνθηκών.
- Τα παιδιά με τυπική γλωσσική ανάπτυξη είχαν υψηλότερη απόδοση από τα παιδιά με ΑΓΔ στις δοκιμασίες ανάκλησης και αναγνώρισης των μορφών των λέξεων.
- Και οι δύο ομάδες έδειξαν μόνο μια μικρή μείωση στην ανάκληση των μορφών λέξεων μετά από 1 εβδομάδα.
- Δεν υπήρξαν αλληλεπιδράσεις.
Συμπεράσματα
Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ενσωμάτωση της πρακτικής της ανάκτησης σε δραστηριότητες ανάγνωσης βιβλίων μπορεί να αποφέρει οφέλη στην εκμάθηση λέξεων από τα παιδιά. Αυτά τα ευρήματα θα πρέπει να ενθαρρύνουν μελλοντικές μελέτες πρακτικής της ανάκτησης με όλο και πιο στενές προσεγγίσεις στις καθημερινές εμπειρίες ανάγνωσης βιβλίων στα παιδιά.
Βιβλιογραφία
Souto, S., Leonard, L. B., Deevy, P., Christ, S. L., Karpicke, J. D., & Schroeder, M. L. (2025). Word Learning in Children With Developmental Language Disorder: The Use of Retrieval Practice During Shared Book Reading. Journal of speech, language, and hearing research: JSLHR, 1–17. Advance online publication. https://doi.org/10.1044/2025_JSLHR-24-00809
