Ενώ τα παιδιά με απώλεια ακοής μόνο μπορεί να μην εμφανίζουν σημαντικές διαφορές σε αυτούς τους τομείς σε σύγκριση με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης, η παρουσία της ΑΓΔ επιδεινώνει αυτές τις προκλήσεις. Αυτές οι δυσκολίες μπορούν να επηρεάσουν την κατανόηση, την παραγωγή και τη συνολική γλωσσική επικοινωνία.
Ανάκτηση λέξεων και οργάνωση του λεξιλογίου
- Η πρόσβαση στις λέξεις αναφέρεται στη διαδικασία επιλογής μιας λέξης από το νοητικό λεξικό κατά την ομιλία ή την κατανόηση.
- Η οργάνωση του λεξιλογίου αφορά τον τρόπο με τον οποίο οι λέξεις αποθηκεύονται και συνδέονται στο νοητικό λεξικό, επηρεάζοντας την ευκολία ανάκτησής τους και χρήσης τους.
- Η ανάκτηση των λέξεων αναφέρεται στην ικανότητα πρόσβασης και παραγωγής των λέξεων από το νοητικό λεξικό, η οποία συχνά αξιολογείται μέσω των δοκιμασίων λεκτικής ευχέρειας.
- Η δοκιμασία σημασιολογικής λεκτικής ευχέρειας χρησιμοποιείται συνήθως για την αξιολόγηση των γνωστικών διεργασιών οι οποίες εμπλέκονται στην ανάκτηση λέξεων και την οργάνωση του λεξιλογίου.
Επιπτώσεις της απώλειας της ακοής και της ΑΓΔ
- Τα παιδιά με απώλεια της ακοής μόνο μπορεί να μην εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες στην ανάκτηση των λέξεων και στην οργάνωση του λεξιλογίου, εάν έχουν επαρκή πρόσβαση στη γλώσσα μέσω των ακουστικών βαρηκοΐας ή των κοχλιακών εμφυτευμάτων.
- Τα παιδιά με ΑΓΔ συχνά εμφανίζουν δυσκολίες στην ανάκτηση των λέξεων και στην οργάνωση του λεξιλογίου το οποίο μπορεί να επηρεάσει τη συνολική γλωσσική τους ανάπτυξη.
- Τα παιδιά με απώλεια της ακοής και ΑΓΔ μπορεί να αντιμετωπίσουν πιο σοβαρές δυσκολίες σε αυτούς τους τομείς, επηρεάζοντας την ικανότητά τους να έχουν πρόσβαση και να χρησιμοποιούν τις λέξεις αποτελεσματικά.
- Τα παιδιά με απώλεια της ακοής και ΑΓΔ μπορεί να δυσκολεύονται με δοκιμασίες όπως η σημασιολογική ευχέρεια, παράγοντας λιγότερες λέξεις, κάνοντας περισσότερα λάθη και ενδεχομένως επαναλάμβανοντας λέξεις σε σύγκριση με τα παιδιά με απώλεια της ακοής μόνο ή με τα παιδιά με ΑΓΔ μόνο.
Πρόσφατα ερευνητικά ευρήματα
Οι Esbensen και Thomsen (2020) διερεύνησαν την ανάκτηση των λέξεων και την οργάνωση του λεξιλογίου σε 16 παιδιά από τη Δανία με ελαφρά έως σοβαρή απώλεια της ακοής, σε 11 παιδιά με ΑΓΔ και 25 παιδιά τυπικής ανάπτυξης ηλικίας 7 έως 12 ετών.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν την ανάκτηση των λέξεων και τη λεξιλογική οργάνωση των συμμετεχόντων στην έρευνα παιδιών με μια δοκιμασία σημασιολογικής ευχέρειας. Οι ερευνητές αξιολόγησαν τη γλωσσική κατανόηση των παιδιών με ένα τεστ γραμματικής (TROG-2) καθώς επίσης το μη λεκτικό IQ τους.
Τα κύρια ευρήματα έδειξαν ότι τα παιδιά με απώλεια της ακοής (χωρίς γλωσσικές δυσκολίες) δεν εμφάνισαν σημαντικές δυσκολίες στην ανάκτηση των λέξεων ή στη λεξιλογική οργάνωση σε σύγκριση με τα παιδιά τυπικής ανάπτυξης. Ωστόσο, υπήρξε ομοιότητα μεταξύ των παιδιών με ΑΓΔ και των παιδιών με απώλεια της ακοής στην ανάκτηση λέξεων και τη λεξιλογική οργάνωση.
Εφαρμογές
- Είναι ζωτικής σημασίας να αξιολογείται τόσο η ανάκτηση λέξεων όσο και η λεξιλογική οργάνωση σε παιδιά με απώλεια της ακοής, ειδικά σε εκείνα για τα οποία υπάρχουν υποψίες ότι έχουν ΑΓΔ.
- Η έγκαιρη παρέμβαση η οποία επικεντρώνεται στην ενίσχυση του λεξιλογίου, της λεξιλογικής πρόσβασης και των οργανωτικών δεξιοτήτων μπορεί να είναι ωφέλιμη για τα παιδιά με απώλεια της ακοής και ΑΓΔ.
- Οι παρεμβάσεις μπορεί να περιλαμβάνουν στρατηγικές για τη βελτίωση της εκμάθησης λέξεων, την ενίσχυση των σημασιολογικών δικτύων και την παροχή υποστήριξης για μια αποτελεσματική λεξιλογική ανάκτηση.
- Συνιστάται μια ολοκληρωμένη γλωσσική αξιολόγηση για τα παιδιά τα οποία έχουν φτωχή απόδοση σε δοκιμασίες λεκτικής ευχέρειας, για να προσδιοριστεί εάν η ΑΓΔ αποτελεί παράγοντα που συμβάλλει στις δυσκολίες τους.
Βιβλιογραφία
Esbensen, A., & Thomsen, P. (2020). Word Retrieval and Lexical Organization in Children With Hearing Loss and Developmental Language Disorder. Communication Disorders Quarterly, 42(4), 238-248. https://doi.org/10.1177/1525740120932531 (Original work published 2021)
